Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.1996, Blaðsíða 17

JL>'V MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 1996
menskir dagar„
I hafnarbænum Kalmar í suðaust-
urhluta Svíþjóðar við Eystrasalt
fara fram mikil hátíðarhöld á næsta
ári er þess verður minnst að 600
hundruð ár verða liðin frá því að
Kalmarsambandið var stofnað.
Kalmarsambandið var samband
konungsríkjanna Danmerkur, Nor-
egs og Svíþjóðar. Það var myndað
þegar Margareta, drottning Dan-
merkur og Noregs, hafði unnið á
sitt vald sænsk-finnska ríkið. Full-
trúar þessara ríkja komu saman í
Kalmar og ákváðu að þau skyldu
um alla framtíð vera eitt ríki og
vera undir stjórn eins konungs. Ei-
ríkur af Pommern, fóstursonur
Margaretu, var krýndur konungur
Norðurlanda 17.júní 1397 í Kalmar.
Kalmarsambandið leystist endan-
lega upp 1521 þegar Gústaf Vasa var
valinn konungur Svía.
Kóngar, drottningar
og forsetar til Kalmar
Þjóðhöfðingjar Norðurlanda hafa
tekið að sér að vera verndarar há-
tíðarinnar í Kalmar á næsta ári og
munu þeir heimsækja borgina í
júní.
Þangað er einnig stefnt norræn-
um íþróttamönnum sem munu
Kalmarhöll er best varðveitta sænska endurreisnarhöllin en hún var upphaflega kastali.
Minnst 600 ára afmælis
Kalmarsambandsins
keppa í fornum norrænum íþróttum
í Kalmar í ágúst. Verður þarna um
eins konar miðaldaólympíuleika að
ræða.
Konur í Kalmarléni hafa myndað
félagið Konur á Norðurlöndum og
ætla að gera Kalmar að fundarstað
norrænna kvenna á næsta ári.
Hyggst félagið vekja athygli á þekk-
ingu og hæfileikum kvenna og
vinnuframlagi þeirra á hinum ýmsu
sviðum samfélagsins.
Mikið verður um menningarvið-
burði í Kalmar allt næsta ár vegna
hátíðahaldanna.
Kastalinn var
lykill ríkisins
Ekki er vitað með vissu hversu
gamall bær Kalmar er en hans er
getið í íslenskum heimildum á
ll.öld. í Tingby, í 10 kílómetra fjar-
lægð vestur af Kalmar, hafa fundist
Luleá
Umeá
Stokkhólmur
Gautaborg
m Kalmar

Malmö Karlskrona
- Kalmar er vinsæll menningar- og ferðamannabær
leifar af 8.500 ára gömlu húsi.
Á miðöldum var Kalmarbær kall-
aður lykill ríkisins því sá sem réði
kastalanum í Kalmar gat stjórnað
stórum hluta landsins og haft afger-
andi áhrif á verslunina í kringum
Eystrasalt. Kastalinn var reistur á
tólftu öld.
Þegar Gústaf Vasa steig á land í
Kalmar 1520 hófst nýtt skeið í sögu
bæjarins. Verslun og menning
blómstruöu. Gústaf Vasa og synir
hans, Eiríkur og Jóhann, létu end-
urbyggja kastalann. Hann er nú
best varðveitta sænska endurreisn-
arhöllin. Gústaf Vasa og synir létu
innrétta höllina eins og tíðkaðist á
meginlandi Evrópu. Síðasti konung-
urinn sem bjó í Kalmarhöll var Karl
XI á árunum 1673 til 1692.
Verðlaun fyrir vel
varðveitt gömul hús
Strið braust út milli Svía og Dana
snemma á 17.öld er Danir leituðust
við að ná forræði á Eystrasalti og
endurreisa Kalmarsambandið. Sví-
ar voru vaxandi stórveldi og hugðu
á landvinninga í Noregi. Friði var
komið á fyrir atbeina Hollendinga
sem vildu ekki breytt valdajafnvægi
er gæti ógnað hagsmunum þeirra
við Eystrasalt.
Árið 1647 eyðilagðist allur Kal-
marbær í bruna. Reistur var nýr
bær á hólma og enn þann dag í dag
er skipulagið næstum því hið sama.
Kalmar hefur tvisvar fengið verð-
laun alþjóðlegu samtakanna Europa
Nostra fyrir vel varðveittar bygg-
ingar og fyrir að láta nýbyggingar
falla vel að þeim sem fyrir eru.
Núna er búið í gamla bænum í Kal-
mar og þar er mikið blómaskrúð í
görðum á sumrin.
Baðstrendur og búðaráp
í Kalmarbæ búa um 30 þúsund
manns en íbúar sveitarfélagsins eru
alls 60 þúsund. Kalmar er vinsæll
ferðamannabær og þaðan er hægt
að aka á brú til eyjunnar Öland þar
sem sænsku konungshjónin eiga
sumarhöll. Verslunareigandi á eyj-
unni segist alltaf kaupa kjóla í
stærð drottningarinnar til að eiga
til taks ef hún skyldi líta inn. Og
það hefur hún gert eins og aðrir
sem heimsækja eyjuna.
Góð aðstaða er fyrir ferðamenn á
Öland. Baðstrendurnar eru langar
og það þykir ekki amalegt að busla
í Eystrasaltinu á góðum sumardegi.
Það eru einnig baðstrendur í
kringum Kalmar og þar er hægt að
leigja sér báta og stunda veiðar. Að-
staða er fyrir alls kyns íþróttaiðkun
og fallegir skógar lokka til göngu-
ferða. -IBS
FORYSTA í ÁRATUGI
LOFTÞJOPPUR
JLUasCopco
F Y R I R : • Allan iðnað
• Sjávarúfveg
• Verktaka
• Tannlæknastofur
í áratugi hafa iSnaöur og útgerðarfélög
sett traust sitt á ATLAS COPCO LOFÞJÖPPUR
Reynsla sem enginn annar býr að.
I HEILDARLAUSNIR Á LOFT- OG LOFTSTÝRIKERFUM:
§ Stimpil-, slcrúfu- eg spíralloftþjöppur, kselar,
| geymar, þurrkarar, sfur, tjakkar, stýrilokar og
i stjórnbúnaður.
SINDRI
-sterkur í verki
BORGARTÚNI 31 • SÍMI 562 7222