Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.2000, Blaðsíða 24

24
Helgarblað
LAUGARDAGUR 15. JÚLÍ 2000
I>V
Heygarðshornið
Ungt fólk gefur út blaö um jafnrétti:
Ný sýn á
jafnréttismál
Sænska prinsessan:
Ofsótt
af brjál-
æðingi
36 ára gamall danskur brjálæð-
ingur er heldur betur að gera sætu
sænsku prinsessunni Victoríu lífið
leitt. Þegar Victoria hélt upp á 23
ára afmæli sitt i gær var mikill við-
búnaður þar sem konungsfjölskyld-
an var hrædd um að maðurinn
myndi mæta á svæðið eins og í
fyrra á 22 ára afmæli prinsessunn-
ar. Victoria hefur engan áhuga á
manninum sem hefur ofsótt hana
síðan 1997. Hann hefur sent henni
mörg ástarbréf og reynt að nálgast
hana á ýmsan hátt. Maðurinn, sem
danska lögreglan hefur áöur þurft
að hafa afskipti af, heldur því fram
að þau Victoria séu kærustupar og
að hann ætli að giftast prinsessunni
um leið og faðir hennar kóngurinn
leyfi það. Sjálfur telur hann að það
eina sem standi í vegi fyrir því að
hann geti orðið að prinsi í Svíþjóð
er hans eigið þjóðerni en hann er jú
danskur. Samkvæmt upplýsingum
dönsku lögreglunnar í Roskilde er
maðurinn sjúklega upptekinn af
sænsku konungsfjölskyldunni og lif-
ir sig inn í heim þeirra.
Þessa dagana vinnur hópur
sem gengur undir nafninu
samasem að útgáfu blaðs
um jafnréttismál. Hópurinn
er stórhuga og stefnir að
því að gefa út veglegt tíma-
rit um miðjan september
þegar skólar eru víðast
hvar komnir á fullt aftur
eftir sumarfrí. Blaðamaður
DV hafði samband við rit-
stjóra blaðsins, Bryndísi
Nielsen, og fékk að forvitn-
ast um vœntanlegt blað. Að
blaðinu starfa auk Bryndís-
ar þau Ragnar ísleifur
Bragason, Ragnhildur Thor-
lacius og Sigurlína Valgerð-
ur Ingvarsdóttir.
„Tilgangur þessa blaðs er að
varpa nýrri sýn á jafnréttismál
vegna þess að umræðan um jafnrétt-
ismál er orðin nokkuð stöðnuð. Við
viljum einfaldlega sýna fólki að það
er margt spennandi að gerast í þess-
um málaflokki. Við ætlum okkur
ekki að binda umfjöllunina við hug-
tök á borð við hægri eða vinstri,
karlkyn eða kvenkyn. Eiginlega er
viðfangsefnið meira jafhrétti í víð-
asta skilningi þess hugtaks og jafn-
rétti kemur öllum við,“ segir Bryn-
dís þegar blaðamaður DV spurði
hana að því hvers vegna hópurinn
væri að gera blað um jafnréttismál."
Við höfum öll áhuga á jafnréttismál-
um og höfum orðið þess vör að fólk
hefur mjög neikvæða afstöðu til jafn-
réttismála en við teljum að það sé
vegna þess að umræðan hefur veriö
svo einhlít. Við sátum saman eitt-
hvert skiptið og vorum að ræða
þetta og ákváðum að gera blað sem
sýndi jafnréttismál í nýju ljósi. Öll
höfum við töluverða reynslu af fé-
lagsmálum og blaðaútgáfu þannig að
okkur fannst þetta kjörið tækifæri."
Hitt húsið til hjálpar
Hópurinn er með vinnuaðstöðu
sína í Hinu húsinu og fær styrk frá
ÍTR til þess að vinna blaðið. „Hitt
húsið hefur verið mjög hjálplegt
ungu fólki sem fær hugmyndir en
skortir á einhvern hátt aðstoð til
þess að geta fylgt þeim eftir. Það
munar mikið um að fá vinnuaðstöðu
og ráðgjöf hjá þeim og án styrksins
hefði þetta allt orðið miklu erfið-
ara.“ Hvernig verða efnistök blaðs-
ins? „Við erum með umfjöllun um
hið nýtilkomna feðraorlof, jafnrétti í
íþróttum, aðgengi fatlaðra, atvinnu-
mál, skólamál og við fáum líka
áhugaverða penna til þess að skrifa
í blaðið þannig að ég á von á þvi að
blaðið verði ekki síður skemmtilegt
en fróðlegt. Blaðinu verður dreift á
höfuðborgarsvæðinu, bæði í heima-
hús og á opinbera staði. Aldurshóp-
urinn sem við reynum að höfða til
er frá 19-23 ára en þá er fólk að stíga
sín fyrstu spor í líflnu sem sjálfstæð-
ir einstaklingar og er þá oft fyrst að
rekast á það misrétti sem viðgengst
í þjóðfélaginu. Það er mjög mikil-
vægt að fólk sé sér meðvitandi um
samfélagið sem það býr í,“ segir
Bryndís. „Blaðinu verður dreift til
allra á fyrrnefndu aldursbili í
Reykjavík og svo erum við að vinna
í þvi að fá styrki frá sveitarfélögun-
um til þess að geta dreift blaðinu
víðar. Upplagið er þess vegna ekki
alveg ljóst en við búumst við því að
eintökin verði svona 15-20.000.“
Fylgir svona blaðaútgáfu ekki mikil
vinna? „Jú, þetta er mikil vinna og
það eru ótal hlutir sem þarf að huga
að í svona útgáfustarfsemi," segir
Bryndís að lokum. -þor
„Blaöinu veröur dreift á höfuðborg-
arsvæðinu, bæði í heimahús og á
opinbera staöi. Aldurshópurinn sem
við reynum að höfða til er frá
19-23 ára en þá er fólk að stíga
sin fyrstu spor i lífinu sem sjálf-
stæðir einstaklingar og er þá oft
fyrst að rekast á það misrétti sem
viðgengst í þjóöfélaginu."
Hvað skaðar aðra?
Guðmundur Andri Thorsson
skrifar í Helgarblaö DV.
Hassið er hættulegra en menn halda
vegna þess að það er meinlausara en
menn halda. Einhver maður fær sér í
pípu og vaknar daginn eftir án þess að
vart verði við að hann sé þar með orð-
inn að þeim froðufellandi eiturlyfja-
sjúklingi sem allt kerfið er búið að
segja honum að sé næsta mál á dag-
skrá. Lif hans heldur áfram í svipuðum
dúr og áður - það eina sem hefur gerst
er að hann hefur hugsanlega upplifað
eitthvað skemmtilegt. En um leið hefur
hann brotið lög, stigið út fyrir
rammann sem samfélagið setur okkur,
hann er kominn i andstöðu við yfir-
völd.
Hann er hættur að trúa þeim. Og hví
skyldi hann ekki reyna kókaín næst úr
því að þetta gekk svona ljómandi vel?
*
Það er meðal annars þetta sem gerir
hassið svo hættulegt: þar hafa yfirvöld
sett niður nokkurs konar hlið og segja
við þegnana: stigir þú innfyrir þetta
hlið ertu glötuð sál. Og því hafa marg-
ir að undanfómu stungið upp á því að
þetta hlið verði einfaldlega fært, og sett
við þau eiturlyf sem auðveldara er að
færa sönnur á að skaði heilsu manna.
Allt þetta er umhugsunarefni. Sjálfur
held ég að hassið sé í senn ofmetið og
vanmetið: á margt fólk virðist það ekki
hafa önnur áhrif en að fjörga næmi fyr-
ir ýmsu áreiti - til eru þeir sem fá bara
hausverk og loks virðist allstór hópur
ánetjast efninu og fara að neyta þess að
staðaldri, einmitt vegna þess að það
hefur ekki sömu líkamlegu eftirköst og
„En innlegg ungra Sjálf-
stæðismanna og sjálfs
œskulýðsleiðtoga Flokks-
ins, Hannesar H. Gissur-
arsonar, í þessa umrœðu
að undanfömu hafa
heldur orðið til þess að fá
mann til að snúast á
sveif með hinum íhalds-
samari öflum, því að rök-
in sem þetta fólk notar
eru svo fráleit. “
með háttemi sínu. Þetta er að vísu
prýðileg regla i siðaðra manna samfé-
lagi en hljómar óvenju bjálfalega þegar
rætt er um eiturlyf - sem ungi maður-
inn vildi reyndar leyfa öll á þessum
prinsippforsendum: að sérhver maður
hafi heilagan rétt til að skaða sjálfan
sig, svo fremi það skaði ekki aðra.
Nú er að vísu erfitt aö vita hvemig
ungir Sjálfstæðismenn hafa hugsað sér
að fyrirbærið „skaði“ liti út - ætli þeir
meti það ekki á vogarskálar auranna
eins og annað. Að minnsta kosti er
ekki að sjá aö þeir telji að undir hug-
takið falli líf fiölskyldu, heilsa og ham-
ingja aðstandenda þess sem lifir fyrir
það eitt að dæla í sig eitri. Ungir Sjálf-
stæðismenn virðast ekki hafa búnað í
sínum hugsanaforða til að skynja ör-
væntingu foreldra og systkina sem
áfengisneysla og fólk virðist geta lafað
einhvem veginn í samskiptum við
aðra, um hríð að minnsta kosti.
Ég veit ekki hvað rannsóknir hafa
leitt i ljós um heilsu þessa hóps því að
margir taka að nota önnur efni með, en
mér segir svo hugur að margt í ófam-
aði margra af minni kynslóð megi
kenna of miklum hassreykingum. Ekki
einungis virðist efnið gera menn dáð-
lausa, lata og lina - sem í sjáifu sér þarf
ekki alltaf að vera það versta sem hend-
ir menn - heldur virðist efnið hka
koma af stað og viðhalda ranghug-
myndum sem þróast geta út í geðræn
vandamál. Á móti því kemur að marg-
Eins og fyrr segir: allt er þetta um-
hugsunarefni. En innlegg ungra Sjálf-
stæðismanna og sjálfs æskulýðsleið-
toga Flokksins, Hannesar H. Gissurar-
sonar, í þessa umræðu að undanfómu
hafa heldur orðið til þess að fá mann til
að snúast á sveif með hinum íhalds-
samari öflum, því að rökin sem þetta
fólk notar era svo fráleit. Ungur heim-
dellingur var í einhveijum sjónvarps-
þætti að rökstyðja það að leyfa öll eit-
urlyf og gerði naumast annað en að
tyggja gamla möntra sem ættuð er úr
hugsun John Stuart Mills, þess efnisað
hver maður eigi að fá að fara sínu íram
svo fremi sem hann skaði ekki aðra
verða fyrir því að missa einn úr fiöl-
skyldunni eitthvað út i sortann. Þeir
svara því einu til að markaður sé til
fyrir eiturlyf og því skuli þau leytð -
það er hin mantran sem þeir þylja um
öll þau mál sem upp koma í samfélag-
inu. Hvorug mantran dugir til að taka
ákvörðun um það hvort létta eigi á
banni við hassneyslu. Það eina sem þar
dugir er að líta á sjáift efnið, vega og
meta verkun þess fyrir einstaklingana
og samfélagið.
Enginn er einn, hvað sem við ímynd-
um okkur á dansgólfinu og á hluta-
bréfamarkaðnum og það er sama hvaða
efni við tökum til að telja okkur trú um
annað: allt sem við tökum okkur fyrir
hendur orkar á aðra, tU góðs og ills.
*
Markaðurinn getur i þessu efhi ekki
úrskurðað eitt eða neitt. Það er reynd-
ar ekki tUvUjun hversu mjög ungir
Sjálfstæðismenn undir leiðsögn síns
séra Friðriks hafa veist að biskupi að
undanfómu: Markaðurinn hefur nefhi-
lega í þeirra augum ratt burt Guði úr
sínu sæti, hann einn sker úr um sið-
ferðUeg álitamál.
ur maðurinn hefur svo sem
orðið ær af ofdrykkju - sér-
staklega hér á landi þar sem
drykkjusýki hefur verið þjóð-
arböl um aldir. En það era lé-
leg rök fyrir hassi að brenn-
vínið sé slæmt. Óneitanlega
virðist það erfiðara á aUa
lund að stunda langvinn fyU-
erí en að nota hass daglega,
bæði félagslega og líkamlega
- það er bara fyrir mestu
hraustmenni að vera fyUi-
byttur - og því kann hassið
þá að vera lúmskara. Ekki
síst sökum þess að margir
halda að það sé skaðlaust
með öUu, úr því aö fyrstu
reykingunum fylgdu ekki
þær ógnir og skeUingar sem
boðaðar höfðu verið.
*