Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.2002, Blaðsíða 17
FÖSTUDAGUR 17. MAÍ 2002
17
Frambjódendur R-listans hafa gagnrýnt frambjóð-
endur Sjálfstœðisflokksins fyrir að gefa loforð sem
ekki sé hœgt að standa við. Sú gagnrýni er kannski
skiljanleg í Ijósi þess að loforð og efndir R-listans
síðustu átta ár sýna að hann ber hvorki virðingu
fyrir kjósendum né þeim skuldbindingum sem hann
tekst á hendur með yfirgripsmiklum loforðum.
14. „Hvetja á til betri nýtingar
og minni sóunar, t.d. gæti Heil-
brigðisnefnd gert strangari kröfur
um umbúðanotkun í verslun og
framleiðslu, sbr. gosdrykkja- og
mjólkurumbúðir, en þessa drykki
má framleiða í margnota umbúð-
um eins og glerflöskum."
Því ber að fagna að R-listinn
hefur ekki látið verða af þvi að
endurglervæða gos- og mjólkur-
drykki.
15. „Gera þarf almenningssam-
göngur að raunverulegum val-
kosti og nothæfum ferðamáta fyr-
ir alla þjóðfélagshópa."
Fljótlega eftir að R-listinn náði
völdum sýndu frambjóðendur
hans vilja sinn í verki með því að
hækka fargjöld í Strætó um allt að
100%.
16. „Setja þarf grindur á al-
menningsvagna þannig að hægt
sé að flytja með þeim reiðhjól."
Þetta hlýtur annaðhvort að hafa
gleymst eða ekki reynst jafnbrýnt
og talið var i fýrstu.
17. „Aðstoð við fatlaða þarf að
bæta og gera hana að eðlilegum
þætti í félagsþjónustu sveitarfé-
laga.
Það verður seint talin rausnar-
leg aðstoð við fatlaða Reykvikinga
að fækka sérmerktum bUastæðum
fýrir fatlaða í miðbæ Reykjavíkur.
Árið 1994 voru bílastæði sérmerkt
fotluðum í Bankastræti. Nú er
fötluðum ætlað að leggja þar bif-
reiðum sínum í almenn stæði.
18. „Til að örva smáiðnað mun
Reykjavíkurlistinn beita sér fyrir
því að settar verði á laggirnar Ný-
virkjamiðstöðvar. Þar fái fólk að-
stöðu til að gera frumeintök, þróa
vinnuferli og nýframleiðslu ýmiss
konar úr málmi, tré, matvælum
og textíl. Auk þess færi þar fram
ráðgjöf, þar væri upplýsingamið-
stöð, skrifstofuaðstaða, símar og
fax.“
Efhdir urðu engar; Nývirkja-
miðstöðvum var aldrei komið á
fót.
19. „Til þess að koma til móts
við þarfir kvenna teljum við æski-
legt að Reykjavikurborg kanni
möguleikana á stofnun fyrirtækis
þar sem áhersla yrði lögð á ný-
sköpun í textíl- og skinnaiðnaði."
Vandséð er hvers vegna þessar
tvær iðngreinar voru taldar geta
rétt hlut kvenna á vinnumarkaði
en niðurstaðan varð sú að ekkert
varð úr þessum áformum R-list-
ans.
Úr stefnuyfirl. R-lista 1998
Margur hefði ætlað að R-listinn
hefði lært af reynslunni og látið
hjá líða að lofa jafn hressilega upp
í ermina á sér fyrir borgarstjómar-
kosningamar 1998. Annað kom
hins vegar á daginn.
1. „Dagvistartrygging fyrir öll
böm eldri en eins árs.“
Foreldrar bama á leikskólaaldri
töldu sig hafa fengið endurnýjaða
tryggingu fyrir dagvistunarplássi
þrátt fyrir svikin loforð frá árinu
1994 um að biðlistum eftir dagvist-
unarplássum yrði eytt. En aftur
sveik R-listinn reykviska foreldra
og böm sem þurfa á þessari þjón-
ustu aö halda og í ársbyrjun 2002
vora 2.360 böm á biðlista eftir dag-
vistunarplássi.
2. „Tvö ný hjúkranarheimili."
Hjúkranarheimilin hafa látið á
sér standa. Aldraðir sitja eftir með
sárt ennið.
3. „Virkt kostnaðaraðhald í
rekstri og verklegum framkvæmd-
um.“
Framkvæmdir við Listasafn
Reykjavíkur í Hafnarhúsinu fóra
nokkur hundruð miiljónir fram úr
áætlunum og allt stefnir í að eins
verði með höllina sem hýsa mun
höfuðstöðvar Orkuveitu Reykja-
víkur.
4. „Púttvellir í hverfum borgar-
innar."
Golfíþróttin hefur á síðustu
árum átt vaxandi vinsældum að
fagna. R-listinn ákvað að sigla á
þau mið með loforðum um að
koma fyrir púttvöllum í hverfum
borgarinnar. Efndir hafa hins veg-
ar engar orðið.
5. „Ný 50 metra keppnislaug í
Laugardal."
Hér er á ferðinni gamalt kosn-
ingaloforð sem tekið er lítiUega
breytt upp úr stefnuskránni frá ár-
inu 1994; í þetta skiptið er sund-
laugin ekki yfirbyggð. í raunveru-
leikanum hefur verið dregið enn
frekar úr og sundlaugin orðið að
engu; hún er ekki til.
6. „Hreinsun strandlengjunnar
lokið.“
íbúar Grafarvogs þekkja það lík-
lega best allra borgarbúa að við
þetta loforð hefur R-listinn ekki
staðið. Hafa þeir orðið varir við
megnan óþrifnað viö strönd vogar-
ins sem á stundum hefur gert
bömum ókleift að leika sér í fjör-
unni.
7. „Rafbílar í þjónustu borgar-
stofnana.“
Rafbílamir hafa enn ekki verið
teknir í þjónustu borgarstofnana.
8. „Hlemmtorgið fegrað og end-
urbætt."
Hlemmur hefur hvorki verið
endurbættur né heldur er torgið
fegurra en áður. Sú staðreynd blas-
ir við hverjum þeim sem ber torg-
ið augum.
9. „Greiðar samgöngur - lagning
Sundabrautar í áföngum yfir Álfs-
nes.“
Þrátt fyrir loforð R-listans um
greiðar samgöngur í borginni og
lagningu Sundabrautar í áfóngum
yfir Álfsnes hefur ekkert gerst í
þeim málaflokki.
10. „Heilsugæslustöð fyrir Voga-
Heima- og Sundahverfi."
íbúar Voga-, Heima- og Sunda-
hverfa bíða enn eftir heilsugæslu-
stöðinni sem R-listinn lofaði þeim.
11. „Bygging tónlistar- og ráð-
stefnuhúss í samstarfi ríkis, borg-
ar og annarra hagsmunaaðila."
Bygging tónlistar- og ráðstefnu-
hússins er ekki haftn þrátt fyrir
loforð R-listans þar um árið 1994
og aftur 1998.
Úr stefnuskrá R-lista 2002
Sumardaginn fyrsta birti R-list-
inn enn einn loforðalistann. í hon-
um eru gömul og svikin loforð fyr-
irferðarmikil. í sumum tilvikum
hefur orðalagi eldri loforða verið
breytt. í öðrum tilvikum lætur R-
listinn sér nægja að birta eldri lof-
orð sín, sem aldrei voru uppfyllt,
óbreytt.
í stefnuskránni er því m.a. lofað
að: Öllum bömum eldri en átján
mánaða verði tryggð leikskóla-
þjónusta; að skólamáltíðir verði í
öllum grannskólum borgarinnar;
að tónleika- og ráðstefnuhús rísi
við Austurhöfnina; að strand-
lengjan verði hreinsuð; að byggð
verði 50 metra sundlaug í
Laugardal; að fyrsti áfangi
Sundabrautar verði lagður; að
hjúkrunarheimili verði reist fyrir
aldraða; og að heilsugæslustöð
verði byggö fyrir Voga-, Heima- og
Sundahverfi.
Innihaldslaus loforð
Ný stefnuskrá R-listans er safn
svikinna loforða frá fyrri kosn-
ingum. Frambjóðendur R-listans
hafa gagnrýnt frambjóðendur
Sjálfstæðisflokksins fyrir að gefa
loforð sem ekki sé hægt aö standa
við. Sú gagnrýni er kannski skilj-
anleg í ljósi þess að loforð og efnd-
ir R-listans síðustu átta ár sýna
að hann ber hvorki virðingu fyrir
kjósendum né þeim skuldbinding-
um sem hann tekst á hendur með
yfirgripsmiklum loforðum. Sjálf-
stæðismenn standa við orð sin.
Dæmin sanna að það gerir R-
listinn ekki.
Það gleymdist í Reykjavík
árið 1994 voru 1.869 böm á biðlist-
um eftir leikskólaplássi. í ársbyrj-
un 2002 voru þau 1883, þrátt fyrir
að böm á leikskólaaldri væru 500
færri það ár en árið 1994.
3. „Snúið verði af braut kostn-
aðarsamra gæluverkefna en þess i
stað verði ákvarðanir um verkleg-
ar framkvæmdir byggðar á þörf-
um borgarbúa fyrir nýja og bætta
þjónustu."
Ekki verður séð að R-listinn
hafi látið sitt eftir liggja þegar
böndin beinast að kostnaðarsöm-
um gæluverkefnum. Nægir að
nefna Linu.net, sem hefur verið
borgarbúum dýrkeypt, og nýjar
höfuðstöðvar Orkuveitunnar, sem
eiga eftir að verða það.
4. „Byggð verði 50 m yfirbyggð
sundlaug i Reykjavík.“
Yfirbyggða sundlaugin sem R-
listinn lofaði var ekki byggð. Eng-
in 50 metra yfirbyggð sundlaug er
í Reykjavík.
5. „Spoma þarf gegn óheftri
aukningu einkabílaumferðar í
borginni enda veldur hún meng-
un, slysum, miklum fjárútlátum
og streitu hjá fólki.“
R-listanum hefur að hluta til
orðið ágengt í herferð sinni gegn
bifreiðaeigendum í borginni.
Þannig hefur R-listinn ekki byggt
eitt einasta bílastæðahús í mið-
borginni síðan hann komst til
valda en þess í stað hækkaði hann
stöðumælagjald og stöðumæla-
sektir um aOt að 400%.
6. „Stefna Reykjavikurlistans er
að fækka umferðarslysum um
20% fram að aldamótum."
Sjálfstæðisflokkurinn hafði það
á stefnuskrá sinni að byggja mis-
læg gatnamót á mótum Kringlu-
mýrarbrautar og Miklubrautar,
sem era hættulegustu gatnamót í
Reykjavík. R-listinn tók mislægu
gatnamótin hins vegar út af
skipulagi. Sú ákvörðun fór aug-
ljóslega ekki saman við ofan-
greinda stefnu. Barátta sjálfstæð-
ismanna hefur hins vegar sem
betur fer skOað sér i því að bygg-
ing þeirra er nú aftur komin á
dagskrá.
7. „Til þess að skipuleggja og
hafa umsjón með [...] fræðslu
verði ráðinn MenningarfuOtrúi
bama [...].“
Staða MenningarfuOtrúa bama
hefur enn ekki verið auglýst og
samvinna hans við Námsgagna-
stofnun og samtök kennara hefur
því engin verið.
8. „Menningarmiðstöðvar taki
að sér að skipuleggja Listahátíðir
bama [...].“
Listahátið barna hefur ekki ver-
ið haldin og er ekki á dagskrá svo
vitað sé.
9. „Matarbakkar fyrir skóla-
böm.
Lítið hefur farið fyrir matar-
bökkunum sem R-listinn lofaði
grunnskólabömum.
10. „Til að tryggja jafna stöðu
borgarbúa gagnvart borgaryfir-
völdum verði komið á fót embætti
umboðsmanns Reykvíkinga."
Embætti umboðsmanns Reyk-
víkinga hefur ekki verið komið á
fót eins og lofað var.
11. „Reykjavíkurlistinn lítur á
byggingu tónlistarhúss sem for-
gangsverkefni í menningarmál-
um.“
Bygging tónlistarhúss hófst
ekki á kjörtímabUinu 1994-1998,
þrátt fyrir að verkefnið væri að
mati R-listans forgangsverkefni í
menningarmálum.
12. „Reykjavíkurhöfn verði mið-
stöð skipaviðgerða fyrir innlend
og erlend fiskiskip. Könnuð verði
hagkvæmni þess að draga hingað
flotkví sem tekið geti upp verk-
smiðjuskip því næg verkefni bíða
við endumýjun á búnaöi út-
hafsveiðiflota Austur-Evrópu-
ríkja.“
Það verður vart talist samræm-
ast hugmyndum um umhverfis-
og heilsuborgina Reykjavík að
fyOa Reykjavíkurhöfh af sundur-
ryðguðum döOum frá Austur-Evr-
ópu sem þarfnast viðgerðar. Reyk-
víkingar hljóta að fagna því að
þetta stefnumál R-listans varð
aldrei að veruleika.
13. „Sömuleiðis mætti flokka og
safna saman hráefni sem væri
búið að fleygja eins og
mótatimbri.“
Ekki verður betur séð en að
þetta metnaðarfúOa stefhumál R-
listans hafi lotið að því að safna
saman aOs kyns drasli sem notað
hafði verið til bygginga-
framkvæmda, en verktakar og
húsbyggjendur höfðu fleygt, og
endumýta það tO hagsbóta fyrir
borgarbúa. Það náði ekki fram að
ganga.
Og nógu margir kjósendur
treystu því að vinstrimenn myndu
standa viö gefin loforð.
Nú, átta árum síðar, er fróðlegt
að rifja upp loforð R-listans fyrir
síðustu og næstsíðustu kosningar.
Mörg þeirra eru nú flestum
gleymd en R-listinn hefur dustað
rykið af öðram og tekið þau upp í
nýjustu stefnuskrá sinni.
Úr stefnuskrá R-lista 1994
1. „Gerð verði áætlun tO langs
tima tO að greiða upp skuldir
borgarinnar sem Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur safnað."
Þegar R-listinn gaf þetta fyrir-
heit námu skuldir borgarinnar 3,9
miOjörðum. Þær hafa nífaldast
síðan! Þá skyldi maður ætla að R-
listinn teldi a.m.k. níu sinnum
brýnna en fyrr að greiða þær upp.
En nei: nú segja frambjóðendur
hans að þetta séu „eftirsóttar"
skuldir og kalla þær „nestis-
pakka“. Það er sem sagt ekki nóg
með að loforð um að greiða niðrn-
skuldir hafi verið svikið með
ógleymanlegum hætti - skuldim-
ar era beinlínis sagðar æskOegar!
Hvers vegna skyldi hafa verið
talið nauðsynlegt að greiða þær
niður á sínum tíma?
2. „Biðlistum eftir leikskóla-
plássum verði útrýmt.“
Við þetta loforð var ekki staðið.
Þegar R-listinn komst til valda
Sigurður Kári
Kristjánsson
lögfræöingur
Þegar R-listinn bauð fram
í fyrsta skipti fyrir borgar-
stjórnarkosningarnar
1994 gaf listinn út ítar-
lega stefnuskrá. Þar var
Reykvíkingum lofað gulli
og grænum skógum
kæmist framboðið til
valda.