Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.2002, Blaðsíða 26

H elqc* rblctcí J3V LAUGA.RDA.GUR 25. rviAÍ 2002
Það finna
allir sína leið
Jakusho Ku/ong-Roshi er Zen-meistari.
Maður gæti ímgndað sér að þar færi
ah/arlegur maður með áhgggjur heimsins á
herðunum. Jakusho ber þær áhgggjur i/el, er
glaður og hlær mikið. Hann hefur komið til
íslands á hverju ári í fimmtán ár og hjálpað
fólki að finna friðinn ísjálfu sér.
ÉG ER FÆDDUR OG UPPALINN í Kaliforníu. Ég er
innfæddur. Faðir minn og móðir komu frá Kína. Ég
var ekki alinn upp með Zen. Ég kem úr barnmargri
fjölskyldu, foreldrar mínir voru innflytjendur og
vildu losna við okkur á sunnudögum. Þess vegna vor-
um við send í tvær kirkjur um helgar,“ segir Jakus-
ho og hlær. „Þegar ég var lítill var ég ekki sterkur og
heilbrigður. Ég vissi því að eitthvað vantaði. Það
gerði það aö verkum að ég byrjaði að leita. Og á end-
anum fann ég Zen.
Ein leiðin sem ég fann til að lifa var að teikna. Ég
gat teiknað það sem ég vildi. Það finna allir sína
leið.“
Við vorum bóhemar
„Faðir minn var sérfræðingur í jurtalækningum.
Þegar ég var ungur voru jurtalækningar ekki eins
vinsælar og núna. Læknasamfélagið í Bandaríkjun-
um hafði gert ströng lög varöandi jurtalækningar.
Það voru því ekki venjulegir Ameríkanar sem heim-
sóttu fóður minn. Þeir voru skrýtnir - eins og við.
Þeir voru allir að leita að einhverju og voru ósam-
mála því sem var að gerast í samfélaginu. Við vorum
bóhemar.
Ég lenti í mjög slæmu umferðarslysi þegar ég var í
skóla. Þegar ég mætti aftur i skólann var ég með
hökutopp. Þá var enginn með sítt hár eða skegg. Það
var reglan, yfirvaraskegg var kannski í lagi. Þetta var
tími svörtu listanna, tími McCarthy. Margir í
Hollywood lentu á lista vegna gruns um að þeir væru
kommúnistar. Það ríkti mikill ótti í samfélaginu;
maður varð að vera íhaldssamur. Þá var lítið svig-
rúm, jafnvel minna en nú er.
Þá ætlaði ég að verða listakennari. Mér var skipað
að raka af mér hökutoppinn. En ég gerði það ekki,
það var ekki bara skeggið sem málið snerist um held-
ur þurfti ég að kasta hugsjónum mínum fyrir róða.
Ég var því rekinn úr skólanum. Það er þaö besta sem
ég hef gert um ævina. Það var í fyrsta sinn sem ég
stóð með því sem ég trúði á.“
Við vorum öll svört
„Eftir að ég var rekinn úr skólanum tók við meiri
leit. Þá var ekki til mikið af bókum um Zen. Maður
þóttist heppinn ef eitt orð fannst um Zen í bókum.
Svo hitti ég kennarann minn. Ég vann sem póstmað-
ur og rakst á grein í japönsku dagblaði. Ég skildi ekki
japönsku en í enskum hluta blaðsins var grein um
Zen-meistara sem síðar átti eftir að verða kennari
minn.
Ég var beatnick og við vorum öll svört, öll í upp-
reisn. Þegar ég kom fyrst í hofið var ég í stígvélum og
Levi’s buxurnar minar voru svo skítugar að þær
stóðu sjálfar. Ég vissi ekki þegar ég steig inn í hug-
leiðslusalinn að kennarinn væri sá sami og ég hafði
lesið um í dagblaðinu. Ég stóð í skítugum stígvélun-
um og horfði á meistarann ganga í hugleiðslusalinn
og endurraða blómum af mikill umhyggju og einbeit-
ingu. Ég horfði á hann og hugsaði með mér; þetta er
skrýtið. Og fór út aftur. Á leiðinni heim fann ég í
húsasundi stóra mynd af Búdda. Ég fór með hana
heim og ætlaði að setja hana inn í skáp. Hún var hins
vegar of stór þannig að ég kom henni fyrir á gangin-
um. Skömmu síðar fór ég aftur í hofið til að læra
meira. Smám saman uppgötvaði ég að þegar ég horfði
á meistarann endurraða blómunum hafði hann í raun
endurraðað hugsunum mínum.
Ég hugsaöi mér aldrei að helga líf mitt Zen. Ég
„Hugleiðsla er eins og hreingerning,” segir Zen-uieistarínn Jakusho
Kwong-Roshi. „Maður flytur öll húsgögn úr húsinu. Þegar maður sér
eitthvað fallegt verður það tíu sinnum fallegra og eins er því farið með
hið fagra. Manneskjan fær tækifæri til að skyggnast upp á yfirborðið í
stað þess að bæla sig niður. Með því að leyfa því að koma upp á
yfirborðið finuur maður friðinn í sjálfum sér. Það þarf ekki að hugleiða
til að öðlast frið; friðurinn er þegar til staðar.“ DV-myndir Hari
fylgdi bara því sem mér fannst rétt og þvi sem hreyfði
við mér. Þegar maður hugsar sér að helga sig ein-
hverju þá er það mjög yfirþyrmandi tilhugsun. Við
höfum búið í sama samfélaginu i 29 ár. Það er mjög
merkilegt því maður býr með fólki sem manni líkar
ekki við. Maður verður að læra að lifa með því án
þess að glata reisn sinni og gildum.“
Hreinsumst saman
Þú ert andlegur leiðtogi?
„Já, ég býst við því.“
Því fylgir mikil ábyrgð.
„Já.“
Hugsarðu mikið út í það?
„Sanga er orð yfir samfélag búddatrúarfólks. Hluti
af fjölskyldu minni var í Japan árið 1978. Ég var með
konunni minni í hofi Suzuki-Roshi, kennaranum
mínum, og hann bað okkur um að þvo grænmeti sem
ég þekkti ekki. Það var loðið og við þurftum að nudda
þau af. Við fengum okkur fötu af vatni og settum
grænmetið í og skrúbbuðum grænmetið. Meistarinn
kom til okkar og sagði að svona ættum við ekki að
gera. Hann tók allt grænmetið og setti í vatnsfötuna.
Hann tók fötuna upp og vaggaði henni rólega þannig
að grænmetið nuddaöist saman. Þannig er búddískt
samfélag, við nuddum hvert annað og hreinsumst.
Það er hugmyndin."
En hvernig er líf þitt, fjölskyldan og dagleg rútina?
„Fínt,“ svarar Jakusho og hlær. „Við ökum bíl, för-
um út í búð og svoleiðis."
Þú átt fjölskyldu?
„Já, ég á fjóra syni.“
Þannig að þú ert ekki búddamunkur?
„Sums staðar eru búddamunkar skírlifir, til dæmis
í Kóreu.“
Tíu sinnúm fallegra
En hvernig er daglegt líf? Hefurðu ákveðna dagskrá
yfir daginn? Þú vaknar ekkert klukkan sex á morgn-
ana og svoleiðis?
„Jú, ég geri það, reyndar fyrr, klukkan hálffimm
eins og Dalai Lama. Ég fer í rúmiö klukkan hálfellefu
á kvöldin. Á sunnudögum er frí og þá sofum við fram-
eftir. Stundum er þetta strangara. Þá sitjum við
meira og hugleiðum. Seturnar eru erfiðar, þær eru
andlegar íþróttir. Það þarf mikinn styrk í hugleiðslu.
Þegar maður situr kyrr veröur maður aö horfast í
augu viö hluti sem maður vill kannski ekki sjá.