Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1971, Blaðsíða 121

EINAR SIGURÐSSON
MENNTUN BÓKAVARÐA
Hlutverk bókasafna hefur breytzt mjög og kröfur, sem til þeirra eru geröar, vaxið
á síðustu áratugum. Ástæður þessa eru fjölmargar. Gamlar fræðigreinar hafa tekið
miklum stakkaskiptum, ný efnissvið opnazt og tækni þróazt svo ört, að nálega má
segja, að áhrif hafi á líf og athafnir hvers einstaklings í veröldinni. Þetta hefur leitt
til svo mikils flóðs prentaðs máls og svo örs þekkingarstreymis, að oft er líkt við
sprengingu. Mikil fólksfjölgun og almenn menntun, breyttir lifnaðarhættir, bættar
samgöngur og myndun þéttbýlissvæða, - allt hefur þetta orðið til þess, að bókasafns-
rekstur er nú mun meiri í sniðum en fyrr á árum.
Bókasöfn hafa breytzt úr því að vera framar öðru forðabúr þekkingar með hægu
aðstreymi rita og hægfara notkun í það að vera hvort tveggja, birgða- og upplýsinga-
stöðvar, sem eru mikilvægir tengiliðir í straumi þekkingarinnar og framþróun menn-
ingar og vísinda. - Við þessum breyttu viðhorfum hafa bókasöfnin reynt að bregðast
með því að taka upp fjölmargar tæknilegar nýjungar, sem svara betur kröfunum um
hraða og greiða upplýsingamiðlun en eldri aðferðir, og auka samstarf sín á milli.
En forsenda þess, að bókasafn rísi undir hlutverki sínu, er, að starfslið þess sé
vandanum vaxið. Það þarf því engum að koma á óvart, að eitt hið mikilverðasta við-
fangsefni, sem bókasafnsmenn eiga við að glíma um þessar mundir, er, hvernig búa
beri fólk sem bezt undir störf í söfnunum. Þetta leynist ekki fyrir neinum, sem kynnir
sér það, sem um bókasöfn og bókasafnsfræði er ritað og rætt í heiminum, og veit ég,
að ýmsir þeirra, sem hér eru staddir, þekkja þetta mæta vel. Er skemmst að minnast
þings Alþjóðasambands bókavarða (IFLA), sem haldið var í Kaupmannahöfn sum-
arið 1969 og helgað var að miklu leyti þessu efni, en þing þetta sóttu nokkrir íslenzkir
bókaverðir.
Það er því ekki ófyrirsynju, að nokkrum tíma er varið til þessa viðfangsefnis á
þingi íslenzkra bókavarða, því að ljóst má vera, að gangist íslenzkir bókaverðir ekki
sjálfir fyrir því að koma menntunarmálum stéttarinnar í viðunandi horf, þá gera
það ekki aðrir. Þess vegna hef ég orðið við þeim tilmælum að reifa þessi mál hér,
eins og mér finnst þau nú horfa við.
Fyrir nær hálfum öðrum áratug var fyrir forgöngu háskólabókavarðar, dr. Björns
Sigfússonar, stofnað til kennslu í bókasafnsfræði við heimspekideild Háskólans.