Vísbending - 30.04.1993, Blaðsíða 2

Gjaldeyris-
markaðir
Dr. Sverrir Sverrisson
Enn einu sinni tókst þýska
seðlabankanum að koma l'jármagns-
markaðinumá óvart þegarhannlækkaði
óvænt bæði grunnvexti og Lombard-vexti.
Nýbirtar tölur um hækkun verðlags á
milli mánaða sýndu 4,2 % hækkun á
ársgrundvelli og reiknuöu því fáir með
vaxtalækkun að þessu sinni og hvað þá ai'
þeirri stærðargráðu sem raun bar vitni
(sjá baksíðu). Viðbrögðin voru að sama
skapi ruglingsleg. Verð skuldabréfa
hækkaði víðast hvar í Evrópu og dollarinn
hækkaði gagnvart þýska markinu til að
byrja með eins og lög gera ráð fyrir, en
fljótlega skipuðust veður i lofti. Verð
skuldabréfa og hlutabréfa í Þýskalandi
hraðféll og dollarinn missti gjörsamlega
flugið gagnvart markinu. Nú (27. apríl)
er gengið 1.5700 DM/$ en það hafði hæst
náð 1.6190 DM/$ eftir vaxtalækkunina.
Ekki er ólíklegt að dollaragengið nái að
falla niður undir 1.5500 DM/$ áður cn
það byrjar að hækka al'tur. Til gamans
má geta að til þess að kóróna ruglinginn
sendi fréttastofan Reuters fyrst út ranga
tilkynningu þess el'nis að á l'undi bankans
hefði verið ákveðið að lækka ekki vexti.
Fréttastofan gæti átt yfir höfði sér
málshöfðun ljárfesta sem telja sig hafa
tapað vegna ákvarðana sem teknar voru á
grundvelli fréttarinnar.
Lækkun dollarans
Lækkun dollarans gagnvart markinu í
kjölfar vaxtalækkunarinnar kann að
sýnast undarlcg þegar haft er í huga að í
flestum markaðsgreiningum að
undanförnu hefur því verið haldið fram
að dollarinn myndi styrkjast verulega um
leið og vextir í Þýskalandi yrðu lækkaðir
að einhverju ráði. Það er þó einmitt
einkenni fjármagnsmarkaða að aðstæður
eru síbreytilegar og atburðir sem hafa
ákveðin áhril'núna geta verið áhrifalausir
eða jafnvel haft þveröfug áhrif síðar.
Langtímaspár um þróun gjaldmiðla ber
þarafleiðandi alltafað taka með fyrirvara.
Það sem helsl getur skýrt breyttar
væntingar um gengisþróun dollarans er
aðallega þrennt. 1 fyrsta lagi hafa flestir
hagvísar sýnt að efnahagsuppsveiflan í
Bandaríkjunum hafi hægt á sér að
undanförnu. Frétt um 3,6% samdrátt í
pöntunum á varanlegum neysluvörum
(vörum scm hafa langan líl'tíma) frá
febrúar til mars sem birtist daginn eftir
vaxtalækkunina í Þýskalandi staðfesti að
urn verulegan afturkipp er að ræða en
ckki bara árstíðarsveiflur vegna slærns
veðurs í byrjun ársins eins og margir
hafa haldið fram. I öðru lagi hefur Bill
C linton lýst því yfir að lækkun dollarans
gagnvart jeninu sé nauðsynleg til þess
að dragúr viðskiptahalla Bandaríkjanna
gagnvart Japan. Þetta virðist einnig
vera skoðun annarra helstu iðnríkja
hcims (G7) að Japan undanskildu, því
að það var eina landið sem seldi jen og
keypti dollar nýverið þegar gengi
dollarans gagnvart jeni var það lægsta
sem sést hefur. ITaldi jenið áfram að
styrkjast gagnvart dollarnum er erfitt að
sjá fyrir sér að dollarinn styrkist samtímis
verulega gagnvart helstu gjaldmiðlum í
Evrópu. Tilþess þyrftijenið að styrkjast
ennþá meira gagnvart Evrópu-
gjaldmiðlum en engar forsendur eru
fyrir slíku. Vert er að benda á að þrátt
fyrir mikla lækkun dollarans gagnvart
jeni allt frá árinu 1985, hel'ur viðskipta-
hallinn aukist til muna á sama tíma.
Fátt bendir til þess að þessi stefna dugi
betur nú en undanfarin átta ár. Því er
liklegt að stjórn Clintons reyni að að
takmarka innflutning til Bandaríkjanna
með því að beita viðskiptahöftum. Slík
áherslubreytingmyndi hafajákvæð áhrif
á dollarann. Að lokurn er vert að benda
á að þrátt fyrir lækkun vaxta í síðustu
viku er ennþá verulegur vaxtamismunur
milli skammtímavaxta í Þýskalandi og
Bandaríkjunum (sjá töflu). Þegar haft
er í huga að Þjóðverjar eiga enn við
verðbólguvanda að glíma má telja
ólíklegt að um verulegar vaxtalækkanir
verði að ræða þar í landi á næstunni .
Þá er ólíklegt að vextir fari hækkandi í
Bandaríkjunum fyrrenuppsveiflanhefur
tekið almennilega við sér á ný. I ljósi
þessa má segja að fórnarkostnaðurinn
við að eiga dollara miðað við aðra
valkosti (þá sérstaklega pundið) sé
ennþá of rnikill.
Vcxtir í nokkrum lönduni,%
Ríkisskuldabréf, 23.04793
3-mánaða 10-ára
Bandaríkin 3,06 5,88
Japan 3,13 4,16
Þýskaland 7,69 6,64
Bretland 5,94 7,95
Að teknu tilliti til áhrifa þeirra þátta
sem um hefur verið rætt hér að ofan, má
ætla að gengi dollarans gagnvart marki
sveiflist á rnilli 1,55 og 1,62 DM/$
eitthvað áfrarn, en þegar til lengri tíma
er litið (2-4 mánuði) tel ég ennþá góða
möguleika á frekari hækkun dollarans.
Þá er ekki ólíklegt að jenið sé að nálgast
toppinn gagnvart dollara. Ef Bandaríkja-
menn beita viðskiptahöftum í ríkara
mæli gagnvart Japönum á komandi
mánuðummun dollarinn byrja að hækka
gagnvart jcninu á ný.
Höfundur starfar hjá Rádgjöf
Kaupþings._______________________|
ISBENDING
A að kaupa
eða selja
hlutabréf
núna?
Hér á eftir fara þeir Davíð Björnsson
hjá Landsbréfum og StefánHalldórsson
hjá Ráðgjöf Kaupþings nokkrum orðurn
um rekstur og stöðu Flugleiða, Eimskips
og Hampiðjunnar og láta fylgja skoðun
sína um hvort ráðlegt er að kaupa
hlutabréf í þessum fyrirtækjum núna,
selja þau eða halda óbreyttri stöðu. Hafa
ber í huga að höfundum eru settar
þröngar skorður um lengd umíjöllunar-
innar.
Davíd Björnsson:
Flugleiðir
Rekstur: Rekstrartekjur Flugleiða
drógust saman frá árinu 1991 þrátt fyrir
að farþegum fjölgaði og nam tap félagsins
134 milljónum kr. en 272 milljónum kr.
fyrir skatta. Ovarlegt er að ætla að tekjur
félagsins aukist að ráði á þessu ári, vegna
minnkandi kaupmáttar og áframhaldandi
mikillar samkeppni á erlendum
mörkuðum. Fjármagnskostnaður leggst
einnig hlutfallslega þyngra á félagið
sökum samdráttar í tekjum, en félagið
skuldar tæpa 16 milljarða króna í
langtímalánum. Hvað annan kostnað
áhrærir er sparnaðarátak í gangi sem
gæti vegið þarna á móti.
Horfur: Þrátt fyrir erfiðan rekstur
verða horfur Flugleiða hf. að teljast
góðar. Félagið hefur lokið þeim
fjárfestingum, sem það hugði á í
flugvélum og flugskýlum, auk þess sem
það hefúr gert samstarfssamning við S AS,
en SAS er einnig í viðræðum við þrjú
evrópsk flugfélög um aukið samstarf.
Þetta samstarf getur skapað Flugleiðum
aukin tækifæri á næstu árum hvað varðar
viðskipti og gagnkvæmt eignarhald.
Abendingar um viðskipti: Hlutabréf
í Flugleiðum hafa lækkað mjög í verði
undanfarin misseri. Gengi bréfanna hefur
verið 1,10 í nokkrum síðustu viðskiptum,
sem jafngildir 55% Q-hlutfalli.Litlar líkur
eru á því að verðið lækki umfram þetta,
en ýmis tækifæri gætu beðið félagsins,
sem gætu leitt til hærra gengis. Ég tel því
að fjárfestar ættu að kaupa bréf í Flug-
leiðum meðan gengi fer ekki yfir 1,25.
Eimskipafélug Islands
Rckstur: Tekjur félagsins drógust
saman um nær 13% árið 1992 miðað við
2