Vísbending - 26.07.1996, Blaðsíða 1
V
Vi k u
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahagsmál
26.
júlí
1996
27. tbl. 14. árg.
Er hlutabréfamarkaðurinn á ystu nöf?
Þingvísitala hlutabréfa 1. jan. 1994 til 22. júlí 1996
/
Agnar Jón Agústsson
Frá áramótum hefur gengi
hlutabréfa hækkað um 43% og
er það meiri hækkun en flestir
þorðu að spá. Þá hefur gengi hlutabréfa
hækkaðum 135% fráársbyrjun 1994,en
til samanburðar hefur bandaríska hluta-
bréfavísitalan hækkað um rúm 60% á
sama tímabili.
Nokkuð hefur verið rætt og ritað undan-
farið um að gengi íslenskra hlutabréfa sé
orðið of hátt, og margir hafa nefnt þá
skýringu að gengið hafi hækkað svo
mikið að það geti ekki hækkað meira.
Sú skoðun byggir á fortíðarreynslu, en
fj árfestar ættu fremur að líta til framtíðar.
A markaði þar sem mikil samkeppni ríkir
og gott upplýsingaflæði er til staðar,
endurspeglar gengið horfur fyrirtækja.
Sem dæmi má nefna að það er nokkuð
algengt á bandarískum hlutabréfamark-
aði að gengi hlutabréfa byrji að hækka 6-
9 mánuðum áður en afkoma fyrirtækja
breytist og gengi hlutabréfa getur orðið
hátt þegar væntingar eru miklar. Þess
vegna er erfitt er að segja til um hvenær
gengið sé orðið of hátt því upplýsingar
Tafla ltV/H-hlutfall1 hjá fyrirt.
á Verðbréfaþingi Islands
SR-Mjöl 30,08
Útgerðarfélag Akureyringa 26,94
Marel 25,97
Eimskip 23,56
Jarðboranir 23,02
Olíufélagið 22,70
Skeljungur 22,15
OLÍS 21,03
Grandi 20,62
Islandsbanki 19,93
Lyfjaverslunlslands 18,95
Skagstrendingur 18,47
Haraldur Böðvarsson 17,34
Sildarvinnslan 16,93
Hampiðjan 16,84
Sæplast 13,29
Tæknival 11,83
Þormóðurrammi 11,68
Flugleiðir 9,57
Plastprent 8,42
Skinnaiðnaður 5,08
Sláturfélag Suðurlands 2,63
Kaupfélag Eyfirðinga -4,57
Vinnslustöðin -10,98
Meðaltal 17,52
Vegið meðaltal 19,52
’ V/H = Gengi • útgefið hlutafé/hagnaði.
urn það by ggja á spá urn framtíðarhagnað
fyrirtækja og samanburði við aðra fjár-
festingarkosti, s.s. skuldabréfavexti.
Hvað veldurbjartsýninni?
Það er skoðun margra að afkoma og
arðsemi fyrirtækj a sem skráð eru á Verð-
bréfaþingi íslands eigi eftir að batna á
þessu ári og því næsta. Það eru t.d. bjartar
horfur í sjávarútvegi almennt, og þá sér-
staklega uppsjávarveiðum. Einnig er
merkjanlegur bati hjá iðnfyrirtækjum
skráðum á Verðbréfaþingi íslands, en
mörg þeirra hafa blásið til sóknar á
erlendum mörkuðum og markaður fyrir
vöru þeirra og þjónustu hefur stækkað
og hagnaðartækifærum hefur fjölgað. Þá
hefur hagurinn vænkast hjá samgöngu-
og olíudreifingarfyrirtækjum. Stöðug-
leiki í íslensku efnahagslífi, lækkandi
vextir, lág verðbólga og lágt raungengi
(hvort sem miðað er við laun eða verð-
lag) hafa skapað þær forsendur sem fyrir-
tæki þurfa til þess að vaxa og dafna. Þá
má einnig nefna að á undanförnum árum
hefur almenn þekking á stjórnun stór-
balnað hjá íslenskum fyrirtækjum.
Beðiðeftirmilliuppgjöri
Ávöxtun hlutabréfa hefur óvíða verið
betri en á íslandi sl. tvö ár. Á þessu ári
hefur velta á hlutabréfamarkaði stór-
aukist og varhún urn 2,5 milljarðarfyrstu
sex mánuði þessa árs. Eins og sést á
meðfylgjandi töflu 1, varhækkuninmest
á gengi Borgeyjar, um 200%, Marels um
139% (en gengi þess fyrirtækis lækkaði
18.7.sl.úr I4,3írúmlega 11),Hraðfrysti-
húss Eskifjarðar um 133% og Síldar-
vinnslunnar um 120% frá áramótum.
Nokkuð skot kom í hlutabréfamarkaðinn
þegar A-llokkar spariskírleina ríkissjóðs
voru innkallaðir nú í júlí og nokkrir
milljarðarkomu til innlausnar. Nokkurs
titrings er farið að gæta á hlutabréfa-
markaði vegna sex ára uppgjörs hjá
fyrirtækjum og lækkaði gengi hlutabréfa
talsvert 18. júlí sl. Mest var lækkunin hjá
Marel nálægt 30%. Á næstu dögum og
vikum mun koma í ljós hvaða fyrirtæki
standa undir væntingum og hver ekki.
Ljóst er af gengi hlutabréfa að almennt
vænta menn þess að afkoma fyrirtækja
verði góð. Meðfylgjandi línurit sýnir
þróun þingvísitölu hlutabréfa frá byrjun
árs 1994 til 10. júlí 1996. Eins og sést
á línuritinu, ef því er skipt í tvö tímabil
I og 11, hefur hlutabréfaverð hækkað
nokkuð stöðugt l'rá janúar 1994 til
nóvembþr 1995 eða um 54% (um 0,06%
ádag). Á tímabili II semerfránóvember
1995 til lO.júlí 1996hækkaði hlutabréfa-
verð hins vegar um 51% eða (0,16% á
dag) sem er mun meiri hækkun en á tíma-
bilinu á undan. Helsta skýring á kröft-
Efni blaðsins
Forsíðugrein fjallarum miklahækk-
un á verði hlulabréfa og skýrir þær.
Byggðastefna er til umfjöllunar á
bls.3 og rætt um Byggðastofnun og
Framleiðnisjóð. Draga ber úr lán-
^veitingum í nafni byggðastefnu.