Vísbending - 24.04.1998, Blaðsíða 1

V
Viku
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahagsmál
24. apríl 1998
15. tölublað
16. árgangur
Ár brevtinga hiá bönkunum
Síðasta ár var viðburðaríkt í banka-
starfsemi hérá landi. Miklar skipu-
lagsbreytingar voru í farvatninu,
sérstaklegahjáhinurnfornuríkisbönkurn,
og óvænt kaup Landsbankans á helmings
hlut í Vátryggingafélagi Islands og Líf-
tryggingafélagi íslands mörkuðu að ýmsu
leyti þáttaskil í bankastarfsemi. Að auki
var árið hagstætt í rekstrarlegum skiln-
ingi.
Brugðist við breytingum
Asiðustu árum hafa orðið miklar
breytingar á umhverfi bankastarf-
semi víðast hvar í heiminum. Bankar
njóta nú aukins frjálsræðis, bæði eru
starfsemi þeirra nú settar færri skorður
og einnig hefur samkeppni milli ólíkra
fjármálastofnana aukist verulega. Fyrir
fáum árum var bankastarfsemi njörvuð
niður á ák veðinn bás og það litið homauga
ef þeir sýndu áhuga á annars konar starf-
semi. Þessi fastheldni olli því að bankar
um allan heim töpuðu öllu frumkvæði og
misstu viðskipti. Samkeppni var lítil og
aðhald í rekstri bankanna var ekki mikið.
Þegar ferskir vindar nýrra hugmynda fóru
að blása fór að fara um marga. Þótt sumar
þessara stofnana haft verið svifaseinar er
þó hægt að merkja verulegar breytingar.
Samkeppnin hefur aukist og vöruúrvalið
einnig. Verðbréfa- oggjaldeyrisviðskipti
eru si vaxandi þáttur í starfsemi bankanna
og einnig eru þeir farnir að seilast inn á
tryggingamarkaðina.
Þátttaka ríkisins
Eitthelstaeinkennifjármagnsmarkað-
arins hér á landi er mikil íhlutun hins
opinbera. Ríkið átti tvo af þremur við-
skiptabönkunum og var hlutdeild þeirra
af heildar útlánum innlánsstofnana um
63% á síðasta ári. Þessu til viðbótar eru
fjárfestingalánasjóðir sem hafa verulega
h lutdeild á lánamarkaði. A síðasta ári var
h afi nn fonn I egur un di rbún ingur að stofh-
un eins ríkisbankans til viðbótar og tók
sá til starfa um áramótin. Sá banki var
upphaflega skilgreindur sem nokkurs
konar heildsölubanki en sú skilgreining
hefur verið víkkuð nokkuð út. Búið er að
breyta ríkisbönkunum í hlutafélög og
mun stefnt að því að ríkið selji öðrum
aðilum hluta af eign sinni á þessu ári og
er það fyrsta skrefið í því að ríkið dragi
sig í hlé á þessum markaði. Enda hafa
erlendar stofnanir sem gert hafa saman-
burð á samkeppnisstöðu íslands og ann-
arra þjóða einatt komist að þeirri niður-
stöðu að þátttaka ríkisins ár fjármála-
markaði sé einn helsti veikleikinn í efna-
hagskerfmu hérlendis.
Ur öldudalnum
r
Asíðustu árum hafa bankar og spari-
sjóðir verið að rétta úr kútnum eftir
að hafa lent í lægð. Um árabil þurftu
bankamir að leggja háar íjárhæðir í af-
skriftarsjóði til að mæta töpuðum útlán-
um. Nú virðast bankamir vera komnir
fyrir vind og hafa því getað lækkað veru-
lega framlögin í afskriftarsjóðina. Áhrifin
Landsbanki Isla/uls ¥ Rekstrartekjur (m.kr.)
1997 +/-%
Rekstrartekjur 6.597 +6,3
Vaxtatekjur 10.109 +11,6
Rekstrargjöld 4.663 +6,4
Afskriftir útl. 459 -62,9
Ilagnaður 326 +24,3
Eignir 124.501 +13,2
Afskr. sjóður 2.688 -27,9
Ábyrgðir 7.663 +34,8
Eigið fé 7.047 +6,9
Stöðugildi 1062 -3,3
Framlegð 6,2 -4,8
Eiginfjár hlf. 5,7% (6,0%)
CAD (BIS) 8,69% (9,4%) ______________
Útlán 94.822 +9,5
Innlán 64.787 +4,0
Verðbréfaútg. 17.242 +28,9
Vextir innlána 4,4% (4,3%) o
Vextir útlána 10,9%(11,0%) ^
Hagnaður af rekstri (m.kr.)
1996 1997
Arðsemi eigin fjár (%)
1996
1997
Athugascmdir:
Allar fjárhæðir eru í milljónum króna.
+/-% er prósentbreyting frá fyrra ári nema í þeim tilvikum þar sem svigi
er utan um tölu. Þá er um samsvarandi tölur frá fýrra ári að ræða.
Islaiulsbanki
1997 +/-%
Rekstrartekjur
Vaxtatekjur
Rekstrargjöld
Afskriftir útl.
Hagnaður
Eignir
Afskr. sjóður
Ábyrgðir
Eigið fé
Stöðugildi
Framlegð
Eiginfjár hlf.
CAD (BIS)
Útlán 51.995 +10,5
Innlán 43.224 +10,4
Verðbréfaútg. 4.684 -24,7
Vextir innlána 5,3% (5,0%)
Vextir útlána 12,1 %(12,3%)
Rekstrartekjur (m.kr.)
7,7% (7,8%)
10,00%(11,6%)
Arðsemi eigin fjár (%)
1994 1995 1996 1997
Athugascmdir:
Allar fjárhæðir eru í milljónum króna.
+/-% er prósentbreyting frá fyrra ári nema í þeim tilvikum þar sem svigi
er utan um tölu. Þá er um samsvarandi tölur frá fyrra ári að ræða.

^ Afkonta stærstu banka- f I stofnananna hér á landi X varnokkuðgóðþóttupp- Á gjör á lífeyrisskuldbind- ^ ingum starfsmanna ríkis- / 1 bankanna skekki niður- C* stöðurnokkuð. Skipulags- «, breytingar voru áberandi í « bankakerfinuogbankamir ■Z emímikilliinnbyrðissam- / _) keppni, aukþesssemfitjað er upp á nýjungum. a Afskriftirbankasíðustutíu^ '\ árin eru skoðuð og áætlað T hversumikilafskriftarþörf- in er yfir lengra tímabil.