Vísbending - 08.12.2000, Blaðsíða 1

V
V i k u
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahagsmál
8. desember 2000
49. tölublað
18.árgangur
Aukin alþjóðavæðing
Nýlega tilkynnti Islandsbanki-
FBA að verið sé að vinna að
samningi um kaup á 56,2% hlut
í lettneskum banka er nefnist Rietumu
en hann er talinn fjórði stærsti banki þar
í landi. Þó að ekki verði gengið frá
samningum fyrr en á næsta ári þá er
þessi tilkynning merki um þann hug sem
virðist vera í íslenskum fyrirtækjum að
leggja í auknum mæli land undir fót.
Þessi tíðindi eru einnig í takti við aukið
vægi alþjóðavæðingar og alþjóðavið-
skipta í heimsþorpinu.
Viðskiptaumfang
Nýlega gaf Alþjóðaviðskiptastofn-
unin út skýrslu um umfang alþjóða-
viðskipta árið í 999. Það sem vekur einna
mest athygli er að stofnunin metur það
svo að umfang alþjóðlegra vöruvið-
skipta hafi aukist um 10% á þessu ári.
Þetta er tvöfalt meiri aukning á milli ára
en undanfarin tvö ár. Meðalaukning
vöruviðskipta á tíunda áratugnum hefur
verið um 6,5% og þó að gert sé ráð fyrir
eitthvað minni aukningu er því engu að
síður spáð að hún verði yfir meðaltalinu,
um 7%.
Þegar umfang vöruútflutnings er
skoðað hér á landi kemur í ljós að fyrstu
tíu mánuði ársins hefur vöruútflutn-
ingur aukist um 6,9% á milli ára, miðað
við að reiknað sé á föstu gengi. Heildar-
verðmæti vöruútflutnings
fyrstu tíu mánuðina er 123,8
milljarðar. Enn sem fyrr vegur
útflutningur sjávarafurða
þyngst eða um 65% af
heildarvöruútflutningi. Það er
þó lægra hlutfall en á síðasta
ári, vegna stöðugt minnkandi
kvóta, þegar hlutfallið var
68,5%. Athyglivert er að
hlutfall iðnaðar hefur hækkað
úr 24,6% í 31,1% eða um
hartnær tíu milljarða. Mest
vegur meira verðmæti álút-
flutnings en þó hefur verð-
mæti útflutnings á kísiljárni og
öðrum iðnaðarvörum einnig
aukist um 30%. Engu að síður
var vöruskiptajöfnuður 10 milljörðum
óhagstæðari fyrstu tíu mánuði þessa
árs en á sama tíma á síðasta ári.
Fjárfesting erlendis
Um mitt þetta ár var bein fjárfesting
íslendinga erlendis orðin 35,3
milljarðar króna sem er þó nokkuð
umfram það sem hún var á síðasta ári,
þegar hún var tæpir 30 milljarðar yfir
árið í heild. Það er því ljóst að Islendingar
hafa fjárfest meira erlendis á þessu ári
en nokkru sinni fyrr. Góðar líkur eru á að
útkoman fyrir árið í ár verði hátt í 50
milljarðar. Ekki er öll þessi hækkun þó
Mynd 1. Aukning unifangs alþjóða-
vöruviðskipta á heimsvísu 1996-2001 (%)
tilkomin vegna beinna fjárfestinga þar
sem gengi krónunnar spilar stóra rullu
í þessum tölum. Islenska krónan hefur
lækkað mikið á árinu og því hafa eignir
íslendinga erlendis hækkað í tslenskum
krónum.
Stærsta einstaka fjárfesting íslensks
fyrirtækis á erlendum markaði átti sér
stað þegar Össur hf. keypti bandaríska
fyrirtækiðFlex-footfyrirhtla5,3milljarða.
Ossur hf. hefur heldur ekki látið þar við
sitja heldur keypti það sænskt fyrirtæki,
Pi Medical og Karlsson & Bergström,
og svo annað bandarískt fyrirtæki,
Century XXII, í lok ársins, samanlagt
(Framhald á síðu 4)
Mynd 2. Bein fjárfesting erlendis 1995-2000
(í milljörðum króna)
Mynd 3. Bein fjárfesting Islendinga í atvinnu-
rekstri erlendis 1995-2000 (í milljórðum króna)
>1 Bein fjárfesting íslend- ^
I inga í atvinnurekstri 1
X erlendishefuraukistveru- ^
lega á árinu .
Gylfi Magnússon hag-
fræðingur fjallarumgalla-
gripalíkan Akerlofs sem
hefur jafnan verið notað til
3
þess að útskýra ósam-
hverfar upplýsingar og
hvernig þær geta gert
markaði óskilvirka. Gylfi
4
notarlíkanið til að veltafyrir
sér upplýsingaskyldu selj-
enda á hlutabréfamarkaði.
1