Vísbending - 14.10.2001, Blaðsíða 3

ISBENDING
Eru fjárfestingartækifæri í sjávarútvegi?
Jón Hallur Pétursson
viðskiptafræðingur
Aliðnum tveimur til þremur miss-
erum hafa nær öll hlutabréf
lækkað í verði og virðist sem allur
vindur sé úr fjárfestum. Þó er það með
þennan markað sem aðra að öll él styttir
upp um síðir og raunin er sú að þeir sem
eru fyrstir til þess að átta sig þegar
viðsnúningur verður á markaðinum, þeir
hagnast mest þegar hann fer upp.
Þessi þróun áeinnig við um hlutabréf
sjávarútvegsfyrirtækjanna en þau hafa
einnig lækkað og segja má að þau hafi
raunar ekki verið í tísku í nokkur ár. Þar
sem ytri aðstæður greinarinnar hafa
breyst verulega á síðustu misserum er
ekki úr vegi að velta því fyrir sér hvort
vænlegt sé að fjárfesta í íslenskum
sjávarútvegi.
Gengi hlutabréfa
Ameðfy lgj andi my nd má sj á þróun
vísitölu aðallista og vísitölu
sjávarútvegsins frá árinu 1998
til 10. október síðastliðins. Þar kemur
fram að frá 1998 og fram í byrjun ársins
2000 hækkaði vísitala aðallista um 75%
en frá þeim tíma hefur vísitalan verið á
niðurleið og er gildi hennar nú um 10%
hærra en það var í byrjun árs 1998 eða
1.093 stig. Fram í byrjun ársins 2000 var
vísitala sjávarútvegs svipuð eða í
kringum 100 stig. Frá þeim tíma hefur
hún farið lækkandi og er gildi hennar
núna 27% lægra en það var í ársbyrjun
1998. Ástæðu þessarar þróunar má m.a.
rekja til þess að vextir á skuldabréfa-
markaði hafa hækkað og afkomuhorfur
fyrirtækja hafa einnig versnað. Þá má
leiðaaðþvílíkumaðeftirmiklarhækkanir
Rekstur fimmtán sjávarútvegsfyrirtœkja
frá 1998 til 2001
1998 1999 2000 2000/6 m 2001/6 m
Rekstrartekjur 47.174 43.494 45.713 26.293 29.548
Rekstrargjöld -38.349 -36.802 -37.774 -21.393 -21.490
Vergur hagnaður 8.825 6.692 7.939 4.900 8.058
Hlutfall: 18,7% 15,4% 17,4% 18,6% 27,3%
Söluhagnaður/tap 0 0 -144 69 -63
Hagn. f. afskr. 8.825 6.692 7.795 4.969 7.995
Afskriftir -4.683 -5.528 -6.180 -3.205 -3.447
Fjármagnsliðir -2.091 -40 -5.484 -1.071 -8.966
Hlutfall: -4,4% -0,1% -12,0% -4,1% -30,3%
Afkoma af reglul. starfs. 2.051 1.125 -3.869 693 -4.418
Hlutfall: 4,3% 2,6% -8,5% 2,6% -15,0%
Skattar -438 -227 494 -318 695
Aðrar tekiur & qjöld 930 1.075 -838 -154 -101
Afkoma ársins 2.543 1.973 -4.213 221 -3.824
Veltufé frá rekstri 6.889 4.612 4.637 3.481 5.630
Hlutfall % 14,6% 10,6% 10,1% 13,2% 19,1%
hafi hlutabréfaverð verið orðið alltof
hátt og hluti af þessari lækkun geti talist
„eðlileg“ verðleiðrétting.
Afkoma skxáðra fyrirtækja
Seinni hluta ársins 2000 og það sem
af er þessu ári hefur gengi krónunnar
veikst um ein 25% miðað við 10. október
síðastliðinn. Þetta breytir umtalsverðu
fyrir sjávarútveginn þegar til lengri tíma
er litið eins og rakið var í grein í 33. tbl.
Vísbendingar 24. ágúst síðastliðinn.
Ef við skoðum afkomu skráðra félaga á
Verðbréfaþingi fyrir fyrstu sex mánuði
þessa árs og berum hana annarsvegar
saman við afkomuna fyrstu sex mánuði
ársins á undan og hinsvegar við afkomu
áranna 1998-2000, sjáunt við á tölunum
og hlutföllunum að afkoma greinarinnar
hefur batnað verulega. I meðfylgjandi
töflu má sjá yfirlit yfir afkomu fimmtán
félaga árin 1998 til 2000 og samanburð
á afkomu þeirra fyrstu sex mánuði ársins
Þróun vísitölu aðallista og sjávarútvegs
frá byrjun árs 1998 til 10. september 2001
jan.98
júl.98 jan.99 júl.99 jan.00 júl.00 jan.01 júl.01
Vísitala sjávarútvcgs «
■ Vísitala aðallista
í ár og til samanburðar árið áður. Þar
kemur fram að vergur hagnaður
(EBITDA) var6,7 til 8,8 milljarðarkróna,
eða 15,4—18,7% af veltu, árin 1998-2000.
Á sama tíma nam veltufé frá rekstri 4,6
til 6,9 milljörðum eða 10,1-14,6% af
veltu. Ef við skoðum afkomuna fyrir
fyrstu sex mánuði þessa árs í saman-
burði við sama tímabil árið áður sjáum
við að vergur hagnaður er 8,1 milljarður
ámóti 4,9 milljörðum árið áður, eða27,3%
af veltu samanborið við 18,6% árið áður.
Á sama tíma nam veltufé frá rekstri 5,6
milljörðum á móti 3,5 milljörðum króna
árið áður, eða 19,1% samanborið við
13,2% fyrir sama tímabil árið áður.
Það sem stingur í augun við þennan
samanburð eru fjármagnsliðirnir. Árið
1998 nema þeir 2,1 milljarði, árið eftir eru
þeir einungis 40 milljónir og árið 2000
eru þeir5,5 milljarðar. Fyrstu sex rnánuði
ársins 2000 námu þeir 1,1 milljarði og
fyrir sama tímabil í ár eru þeir tæpir 9
milljarðar. Meginskýringuna á þessum
miklu sveifluin má rekja til þess hve
gengi krónunnar hefur verið óstöðugt
á þessu tímabili. E.t.v. má segja að árið
1998 gefi hvað gleggsta mynd af „eðli-
legum“ fjármagnskostnaði því það ár
var krónan hvað stöðugust af þessum
árum. Árið 1999 styrktist krónan um ein
3% og varð fjármagnskostnaður nær
enginn það árið. Seinnihluta ársins 2000
veiktist krónan verulega eða um ein 10%
frá upphafi til loka ársins og það sem af
er þessu ári hefur krónan veikst um
15,6%. Veiking krónunnar kentur fram í
hærri fjármagnskostnaði í rekstrar-
reikningi en hefur mun minni áhrif á
veltufé frá rekstri þar sem hækkun
langtímaskulda dreifist á endurgreiðslu-
tíma lánanna.
(Framhald á síðu 4)
3