Vísbending - 26.04.2002, Blaðsíða 1
V
Viku
ISBENDING
rit um viðskipti og efnahag
; s m á 1
26. apríl 2002
17. tölublað
20. árgangur
Fyrir og eftir bíó
Ríkisstuðningur, nú í formi ríkis-
ábyrgðar, hefur enn og aftur
komið deCode Genetics og dótt-
urfyrirtækinu Islenskri erfðagreiningu í
heitapottsumræðuna. Islenska ríkið
hefur ákveðið að veðja á framtíð fyrir-
tækisins. Flestir eru reyndar á því að slík
veðmál séu ekki í verkahring ríkisins og
sumir hafa haldið því fram að verið sé að
veðja á rangan hest. Oháð spilafíkn
ríkisins þá má velta fyrir sér til hvers
leikurinn sé gerður af hálfu þessa
umdeilda en engu að síður stórmerkilega
fyrirtækis.
Ýktarsveiflur
Það er athyglivert að skoða verðsögu
hlutabréfa í fyrirtækjum sent byggja
starfsemi sína á erfðafræði. Amex Bio-
tech vísitalan er ágætur grunnur. Ef horft
er á Biotech-vísitöluna þrjú ár aftur í
tímann í samanburði við Nasdaq- og
Dow Jones vísitöluna má sjá að á meðan
hinar tvær síðarnefndu standa lægra nú
en fyrirþremur árum erBiotech-vísitalan
150% í plús. Hún hefur þó lækkað um
helming frá því sem hún var hæst á þessu
tímabili. Biotech-vísitalan hefur engu
að síður fylgt Nasdaq og Dow Jones að
miklu leyti eftir í sveiflunt nema hvað
sveiflurnar hafa verið verulega ýktar,
sérstaklega upp á við.
Ef einungis er horft á Biotech-vísi-
töluna í apríl á hverju ári frá árinu 2000
þá mætti ætla að vísitalan hefði haldist
nokkuð stöðug, fór niður í 405 stig í apríl
árið 2000, í 414 stig í apríl 2001 og stendur
nú í um 450 stigum. Sú er hins vegar ekki
raunin því að í millitíðinni hefur hún
skotist upp í hæstu hæðir, upp í 801 slig
í september2000, Í700 stig íjúní 2001 og
620 stig í nóvember síðastliðnum. Það
þarf greinilega sterkar taugar til að vera
á þessum markaði, spennan er mikil þó
að það virðist vera að draga nokkuð úr
sveiflunum.
Breytt virðismat
Þegar einstök fyrirtæki eru skoðuð í
þessum geira kemur í ljós að þróun
þeirra hefur ekki verið hin sama. Sum
Mynd 1. Biotecli, Nasdaq, Dow
Jones og deCode frá apríl 1999 (%)
Mynd 2. Biotech, Nasdaq og
deCode frá júiní 2000 (%)
Mynd 3. Biotech, deCode og þrjá
önnur fyrirtœki frá júní 2000 (%)
þeirra hafa hækkað í verði á síðastliðnu
ári, eins og Isis Pharmaceuticals (67%),
Ligand Pharmaceuticals (102%) og NSP
Pharmaceuticals (39%). Á rneðan hafa
hlutabréf í mörgum öðrum fyrirtækjum
í sömu grein lækkað mikið, eins og t.d.
Hyseq (62%) og Human Genome
Sciences sem stendur nú í 15,7 en náði
hæst 77 stigum á síðastliðnu ári.
Sumir sérfræðingar í hátæknigeir-
anum þykjast sjá ákveðna þróun í verð-
mati á þessum fyrirtækjum. Þeim fyrir-
tækjum sem einungis stunda erfðafræði-
rannsóknir hefur verið ýtt til hliðar en
fjárfestar halda enn í vonina um að
fyrirtæki sem geta einnig þróað lyf út frá
rannsóknum sínum eigi enn möguleika
á glæstri framtíð. Þau fyrirtæki sem eru
með lyf í farvatninu eru hlutfallslega vei
metin en þau sem ekki virðast hafa neitt
í pípunum eru sniðgengin.
DeCode Genetics tilheyrir þeim hópi
fyrirtækja sem einbeitir sér að rann-
sóknum, sem má einnig sjá á þróun hluta-
bréfaverðs fyrirtækisins sem er nú um 5
stig, en eins og rnörg slík fyrirtæki þá er
deCode að reyna að styrkja möguleika
sína til að geta þróað lyf. Það er ekki
einungis skynsamleg stefnumótun
heldur lífsspursmál því að rétt eins og
flest önnur fyrirtæki í þessari grein þá
mun það brenna upp peningabirgð-
unum á 3-4 árum ef ekki koma til tekjur
eða nýtt fjármagn. Hingað til hafa fjár-
festar þó ekki tekið þessa stefnubreyt-
ingu sem nægilega sannfærandi til að
það leiði til hækkunar á hlutabréfaverði.
Dansað í myrkrinu
Atburðarásin í kringum fyrirtæki í
erfðafræðirannsóknunt hefur að
mörgu leyti verið eins og í bfó. Vænt-
ingarnar til DeCode minna t.d. óneitan-
lega á væntingarnar til bíómyndar Lars
von Trier og Bjarkar Guðmundsdóttur,
Dancer in the Dark. Fyrir sýningu voru
væntingar landans skrúfaðar upp en
eftir sýninguna vissu flestir ekki hvort
þeir hefðu verið að horfa á eitthvert
hræðilegt klúður eða sannkallað meist-
araverk. Það er enn hulin ráðgáta. Og
deCode dansar í myrkrinu.
1
Verð hlutabréfa í fyrirtækj-
um í erfðarannsóknum
hefur sveiflast mikið en
greina má ákveðna þróun.
2
Allsherjarverkfall á ítaliu
sýnir að það verður erfitt
að reyna að draga úr starfs-
vemd þar í landi.
3
Þór Sigfússon fjallar um
íslenska iðnjöfra sem korna
frá útlöndum með fullar
hendur ijár.
4
Framhald af grein urn starfs'
vemd þar sem OECD-ríkin
eru borin saman út frá því
hversu ströng verndin er.
1