Vísbending - 11.08.2006, Blaðsíða 1
V
ISBENDING
V i k u
rit um viðskipti og efnahagsmál
11. ágúst 2006
30. tölublað
24. árgangur
Að finna rétta leiðtogann
Flokksþing Framsóknarflokksins
verðurhaldið 18.og 19.ágústnæst-
komandi. Ein afhelstu ákvörðunum
sem þingið þarf að taka er hver eigi að
verða formaður flokksins. Flestir muna
eftirþví að fyrrverandi fonnaðurflokksins
gekk út úr forsætisráðuneytinu og sagði
af sér fonnennsku í byrjun júní, sem kom
eins og þruma úr heiðskíru lofti. Þrátt fyrir
hj álp ímyndarsérfræðinga og spunameist-
ara náði Halldór Ásgrímsson sér aldrei á
strik sem foringi, hvorki á landsvísu né
flokksvísu.
Það verður að segjast eins og er að
í sögulegu samhengi hefur Vísbending
aldrei verið sérstaklegahrifinafFramsókn-
arflokknum og stefnu hans en þó jafnan
veitt flokknum (í óþökk hans) ókeypis
ráðgjöfvegnaþess að breytturFramsókn-
arflokkur er von um betra Island. Án þess
að Vísbending hafi sérstaka skoðun á því
hvern flokkurinn á að kjósa sem fonnann
er þó rétt að gefa góð ráð varðandi hvað
góður leiðtogi þarf til brunns að bera.
Leiðtogahæfileikar
Það er í sjálfú sér enn álitamál hvort
menn séu fæddir leiðtogar eða hvort
hægt sé að rækta þá hæfileika sem þarf
til þess hlutverks. Ef horft er á hve þeir
leiðtogar sem ná góðum árangri geta verið
ólíkir er auðvelt að halda þeirri kenningu
á lofti að allir geti orðið leiðtogar ef þeir
rækta réttu hæfileikana. Hverj ir hinir réttu
hæfileikar eru getur svo verið mismunandi
eftir efnum og ástæðum. Stundum er hægt
að útskýra í ljósi aðstæðna af hverju einn
foringi getur náð miklu nieiri árangri en
annar, þarsem staðan geturverið þveröfúg
við aðrar aðstæður. Stundum er talað um
stjómunarstíl íþessu sambandi. Hins vegar
þykja nokkur einföld atriði vera gegnum-
gangandi þegar leiðtogar sem ná góðum
árangri eru skoðaðir.
Fyrst og fremst verða leiðtogar að
hafa skýran tilgangogframtiðarsýn. Þetta
snýst um að sannfæra fólk um að í raun sé
tilgangur fólginn í að fylgja leiðtoganum,
leiðtoga sem veit hvar hann er og hvert
hann er að fara. Þetta snýst um að sann-
færa fólk um að það er ekki mikilvægast
að gera hlutina rétt heldur að gera réttu
hlutina. Þannig verður það skýrt til hvers
leiðtoginn ætlast af fólkinu sem hann
vill leiða. Fólkið veit af hverju það kýs
að fylgja þessari framtíðarsýn og hvert
það er að fara. Leiðtoginn verður að geta
mótað aðgerðaáætlun sem byggist á þeim
tilgangi og framtíðarsýn sem hann hefur,
áætlun sem segir fólki hvemig það á að
komast þaðan sem það er og þangað sem
leiðtoginn og fólkið vill fara. Þetta eiga
ekki að vera innantóm orð eða fagurlega
skreytt skýrsla heldur ljósið sem lýsir
leiðina, hvatning til þess að gera hug-
mynd að veruleika, markmið sem gerir
gæfumuninn fyrirfólkið. Leiðtoginn getur
verið eins konar persónugervingur þess-
arar vonar um betri framtíð, verið lifandi
dæmi um tilganginn og framtíðarsýnina.
Leiðtoginn verður að öðlast traust og trú
fólksins. Hann verður að geta talað eins
og einn af fólkinu, skapað samúð, von og
vinsældir. Þetta snýst að miklu leyti um að
átta sig á hvaða þarfir fólkið hefur og geta
komið með lausnir á þ ví li vemig hægt er að
fullnægjaþessumþörfúm.Hannverðurað
hafa samskiptahæfileika en í stjómmálum
þýðir það að hann verður að geta tjáð sig
um ólik mál, rökrætt og sett fram skoðanir
sínar á einfaldan og skýran hátt.
og ráðast beint í að leysa vandamálin á
sem stystum tíma svo að snúa megi sér
að því að leggja áherslu á styrkleika og
tækifæri til þess að skapa stofnuninni lífs-
von. Fyrsta verkefnið er að reyna að átta
sig á stöðunni, af hverju hún er eins og
raun ber vitni. í viðskiptum gengur þetta
út á að skoða tekjumyndun, auðlindir og
möguleika á aðra höndina en kostnað og
kostnaðamppbyggingu á hina, sem og að
fá mynd af eignum og skuldum félagsins.
Það snýst líka um að finna út hverjir em
viðskiptavinir íyrirtækisins og hverj ir ekki
ogafhverju. I grundvallaratriðumþarfað
átta sig á hvaða ákvarðanir þarf að taka,
taka þær svo og láta hendur standa fram
úr ermum til að breyta því ástandi sem
skapast hefur.
Bjartari tíð?
Um hvað snýst málið?
Sumir myndu telja að Framsóknar-
flokkurinn þyrfti ekki hefðbundna
stjómun heldur krísustjórnun ef hann á
að lifa af áratuginn. Hannes Hólmsteinn
hefúrt.d. stungið upp áþví að Framsóknar-
flokkurinn og Sjálfstæðisflokkurinn sam-
einuðust-en það er nokkuð sem í viðskipta-
lífinu væri kallað vinveitt yfirtaka á óvin-
veittuin og grandalausum andstæðingi
(dæmi: Kaupþing og Búnaðarbanki). Þetta
er í sjálfu sér ekki vitlaus hugmynd þar
sem það getur vel verið að það sé löngu
tímabært að flokkurinn fari á effirlaun.
Krísustjórnun snýst að miklu leyti
um að aðgreina kjarnann frá hisminu
Auðvitað er alltaf vafasamt að líkja
stjórnmálaflokki við fyrirtæki þar
sem auðvelt er að snúa út úr líkingunni
en málið snýst að miklu leyti um það sama
og þegar krísa á sér stað í fyrirtæki eða
öðrum stofnunum. 1 meginatriðum erhægt
að skoða stjórnmálaflokk með sarna hætti
þar sent viðskiptavinimir eiu flokksmenn
og kjósendur. Ein nálgun væri að skoða
hvort sá kostnaður sem lagt hefúr verið í ti 1
að ná í viðskiptavinina hafi skilað sér. Vel
mávera,einsogþegarkostnaður fy rirtækj a
er skoðaður, að 80% af kostnaðinum fari
i að þjóna 20% af viðskiptavinunum og
fyrirtækið væri betur sett án þess að eltast
við þessa viðskiptavini.
Að byggja á styrkleikum frekar en
veikleikum er grundvöllur umsnúnings-
ins, að þjóna þeim viðskiptavinum sem
geta tryggt lífsviðurværi fyrirtækisins en
ekki að halda fast í gamlar úreltar hefðir
og liðna tíma. Leiðtoginn verður að leiða
fyrirtækið inn í þessa framtíð með því að
gera hana að veruleika strax frá fyrsta
degi. Hann á í sjálfu sér einungis að fá
90 daga til þess að sanna sig (sjá grein
á baksíðu). Ef Framsóknarflokkurinn
finnur slíkan leiðtoga getur flokkurinn
horft fram á bjartari tíð.
1
Framsóknarflokkurinn
þarf að finna nýjan leið-
toga sem getur skapað
flokknum ffamtíð.
2
Guðmundur Magnússon
prófessor fjallar um fast-
eignafélög og verðsveiflur
á atvinnuhúsnæði
ÞórðurFriðjónsson,forstjóri
Kauphallar íslands, íjall-
ar unt sameingu erlendra
uphalla.
4
Stj ómandi hefúr oftast ekk?
nema þrjá mánuði til þess
aðleggjalínumarfyiirfram-
tíðina.