Alþýðublaðið - 20.10.1970, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 20. októlber 1970 5
Alþýðu
Útgefandi: Alþý'ðuflokkurinn.
Ritstjóri;
Sighvatur Björgvinsson (áb.).
Prentsmiðja Alþýðublaðsins.
Sími: 14 900 (4 línur)
arangur
Alþýðaflokíkurinn hefur nú átt aðild að ríkisstjórn "
í rúm 14 ár. Á bessu tímabili 'hefur hann tekið bátt I
í trveim meirihlutastjói'num, — en á árunum 1958 |
til 1959 stóð A'llþýðuflokkurkm hins vegar einn að
Sminnihiatastjórn. * 1
Á þessum fjórtán árum í ríkisstjórn hefúr Alþýðu- |
flokkurinn farið með stjórn ýmissa mikilvægra mála. «
Á flokkíþingi Alþýðuflokksins, sem háð var nú um fl
helgina, lýsti formaður flokksins, Gyl'fi Þ. Gíslason, 1
því í setningaræðu sinni, hverju Alþýðuflokkurinn ■
hefði komið til 'leiðar í þessum málaflokkum,.
Með tryggingamál hefur Alþýðulflokkurinn farið "
síðan 1956. Um framkvæmdir í þeim efnum sagði 1
Gylfi:
„Árið 1955 voru heildargreiðslur tryggingabóta líf- «
eyristrygginganna 103 milljónir króna, s'em svarar |
til 480 miilj. kr. miðað við núverandi verðgildi krón- 1
unnar. í fjárlagafrumvarpinu fyrir árið 1971 er gert 1
ráð fyrir að heildarútgjöld til a 1 mannatrvgginganna i
verði 1717 milljcnir króna og hafa þau því aukizt um ■
25%. Allar bætur almannatryggingakerfisins nómu I
•árið 1955 4' <, af þjóðarframl'eiðslunni en 1968 var I
þetta hlutfall komið upp í 7,1%.“
Alþýðuflokkurinn hef'ur einnig farið m'eð stjórn I
menntamála síðan 1956. Um þau mál sagði Gylfi Þ. |
Gíslason: ■
„Árið 1955 voru útgjöld ríkissjóðs til menntamála fl
80 millj. kr. sem svarar til 370 millj. kr. miðað við nú- ■
verandi verðlag. í fjárlagafrumvarpi fyrir næsta ár fl
er gert ráð fyrir að útgjöld til menntamála muni |
nema uim 1907 millj. kr. og hafa því útgjöld til _
fmenntamála aukizt um rúmlega 400% á þessu tíma- 9
biii. Á hvern íbúa voru menntamálaútgjöldin 1955 fl
um 2200 kr. miðað við núverandi verðlag en eru ■
á næsta ári áætluð um 8,600 kr. Á þeim tírna, sem I
Alþýðufickkurinn hefur farið með stjórn þessara ■
mála hefur framlag ríkissjóðs til menntamála þann- I
ig fast að því fjárfaldazt á hvern íbúa. Á sama tíma 1
hafa útgjöld hins opinbera til menntamála vaxið úr
2,4% í 5,3% af þjóðartekjum og er hlútfallstala út-1
gjalda til menntamála af þjóðartekjum á íslandi nú fl
með því hæsta, sem gerist í vestrænum löndum. ■
Ef þau frumvörp um skólamál, sem lögð v'erða I
fyrir Alþingi það, sem nú er nýkomið saman, eru 1
meðtalin, þá hefur bókstaflega ö'll íslenzk skólalög- 9
gjöf verið endurskoðuð frá grunni á þessu tíma- fl
toili, auk þess sem gagngerari breytingar hafa átt
sér stað á náms'efni og kennSl'uháttum en nokkru I
sinni fyrr á hliðstæðu tímaskeiði.
Tryggingamálin og menntamálin eru aðeins tveir ■
af þeim málaflokkum, sem Alþýðuflokkurinn hefur I
farið með stjórn á um lengri 'eða skemmri tíma í 1
fjórtán ára samfelldri setu sinni í ríkisstjórn. Fram-1
farirnar á öðnim vettvangi eins og'í húsnæðismálum, |
sjávarútvegsmálum og viðskiptamálum, svo nokk-1
uð sé nefnt, eru einnig miklar.
Á þeim sviðum, sem Alþýðuflokkurinn hefur far-1
ið með stjórn mála, hefur því mikið orðið ágengt.
Frú Mary Wilson fyrrveramli for-
sastisráðÍTerrafrú í Breílandi er
skáld. l-hín hefiir nýlega látitf frá
sér fara Ijóðabók sem vakiff hef-
ur mikla atfiygli og seldist upp á
stundinni. Fyrsta upplagiff var 15
þúsund eintök. Ótgefandinn ákvdð
jjá aff senria affra útpfu á mark-
affinn og var hún T2 búsund ein-
tök. Þegar seinni útgáfan kom í
bókabúffir var skáldkonan sjálf til
staffar í einni af liókaverzlunum
borgarip.nar í Oxfordsstreet og
skrifaffi á bækur fyrir áhugasama
kaupendur. Nokkru seinna skaut
fyrrverandi forsætrsráffherra upp
utan við búðina og tók hann líka
að skrifa á bækur fyrir fólk seiii
hópaffist þar aff honum.
í HENDINGUM
Umsjón: Gestur Guðfinnsson
TJM þsssar mundir eru liðini
100 ár frá andl-áti Sigurðar-
H'slgasnnar á Jörfa, sem var
einn af snjöllustu hagyrðingum
landsins á sinni tíð og þó
lengra timsbil sé tekið. En
hann dó 3. okt. 1870, 83 ára
gamalL Eru sumar tækifæi’is-
vísur hcns ennþá á margra
vftriim og haía nokk-i sr þaicra
birzl hér í vísnaþættinum.
Viiur Sigurðar eru víða
skráðar, bæði í handritum og
á pren-ti, en langsamraga
stæi'ötJa og heHtegasta safnið er
að ftnna í Sksruddu Ragnars
Ásg&irssonar ráðunauts. ESa-
laust er það líka á traustustum
heimildum byggt. Þar er m. a.
æviríma Sigurðair, 112 vísur,
jtrýðilega kveðinn visnabálkur,
öll undir hringhendum hætti.
Þrátt fyrir söfnun og saman-
tekt Ragnars Ásgeirssonar á
kveðskap Sigurðar á Jörfa, sem
var mikið þarfaverk, er sjálf-
sagt talsvert af lcuravísum
hcns glatað að fullu og öllu.
Sá skaði verður ek’d bættu.’
úr þessu. Hms vogjar getur
ekki tqlivt óvið'igandi að rifja
tmp fáeinsr af stökum ha-ns á
100 á.s a dána-r- "mælinu.
Alkunn er visá S'.gurðar- um
hæ'-ta fo-s iandsins, Glvm í
Botn«á i Hvalfirði, sem til er
að ví-'u í ýmsuhi útsáfum, en
ér á þessa leið í Skruddu;
Botns af liáu. brún í gjá
er breytinn þrymur.
A7atni bláu fleytir fintur
fossinn sá er heitir Glýmur.
t Einu sinni týndi Sigurður-
tóbaksbauk á ferðalagi. Gísli
Gídason frá Sarpi fann bauk-
inn og skilaði honum til eig-
andans, en hann þakkaði:
I»ér ég Gísli þakkir finn,
þessa fregn er spurði,
að fundið hefur á fjalli minn
fóstra nefs í skurði.
Ég vil flasa á fundinn þinn,
feginn masið spinna.
Sértu í vasa velkominn,
vinur nasa minna.
Sigurður bjó . um skeið á
Fitjum í Skorradal og undi þar
vsl hag sínum, svo sem eftir-
farandi vísa ber með' sér:
Fitjar eru falleg jörð,
fvrnast þó að kunni.
Hún er vel úr garði gjörð
af guði og náttúrunni.
Sigurður virðist h.ei'lg kunnað
vel að meta drykkinn;
Gleði valda aómatól,
g'emmst aldrei linir.
St»rkir halda staupajól
stórkeralda vinir.
Að siðu'tu skal svo birt eft-
irlárFndi ví a. sem s'at w að
Sigurður hafi.. kveðið v:5 konu
sína, þá kominn á efri ár:
Hörð því valda hretviörin,
með hærufaldinn gráan,
að nú cr kaldnr karlinn þinn,
kominn á aldur háan.
★
Eftirfarándi erindi er ort af
Níls Ferlin og h'éitir Nætur-
þanki í þýðingu Magnúsar Ás-
geírssonar:
Á loftinu er kæti og kliður,.
þótt klukkan sé þegar tólf.
Og þá lýstur þanka niður:
að þak mitt er annars gólfi
Og hér eru nokkrar lteœa-
vísur eftir Guttorm skáld Gutt-
ormsson í Vesturheimi:
Skinnið helzt mig hefur.prýtfc
og hulið marga syndina.
Nú er það orðið alltof vítt
utan uin beinagMndina.
Að ég horast er í vil
okkur guði báðum:
Iloldinu syndin heyrir til,
heilagur verð ég bráðum.
★
Mynd af þinni frú ég fékk
fyrsta sinni glaður,
hana inn uni augun drekk
eins og vinnumaðui’.
★
Örn Arnarson kveður á þessa
leið;
Hljótast lítil höpp af því
heimskan nýtir frónska
hvern þann skít, sem okkur i
útlend grýtir flónska.
★
Þessi rímflókna vísa ev lí'ka
kv'eðin áf* Emi Ai narsvni:
i-;
Fléttuþétt og bragabrögö V
hletta rétta sögu.
Létt og nett skal saga- sögð>
sett i slétta högu.
★ " -v - ■
A?T''l<ikiim e: sv< onnur Syrt
kveðin visa um hund ojg höf-
uiidúr sagður séiia Jón Guð'-
mínidsson prestur á Hjaltiastað.
Keppinn Leppur kroppar lnip^
krappur vappi sfappar.
Héppinn sejijii hoppar upp,
happt í lapnir klappar.