Alþýðublaðið - 19.03.1978, Blaðsíða 1

alþýöu-
blaðió
SUNNUDAGUR 19. MARZ1978
5/. TBL. — 1978 — 59. ÁRG.
S*
Afmælisnefnd Styrktarfélags Vangefinna: talift frá vinstri: Gréta Bachmann, Hörður Sigþórsson,
Hrefna Haraldsdóttir, Halldóra Sigurgeirsdóttir formaður, Tómas Sturlaugsson.
„Viljinn í verki”
— Málefni vangefinna á íslandi kynnt
„Viljinn í verki" nefnist
sýning sem opnuð verður í
dag klukkan 17 að Kjar-
valsstöðum. Sýning þessi
er haldin í tilefni 20 ára af-
mælis Styrktarfélags van-
gefinna i Reykjavík, en
það var stofnað 23. marz
1958 og var fyrsta félag
sem stofnað var til styrkt-
ar vangefnum í landinu.
Höfuðmarkmið sýningarinnar
er að kynna málefni vangefinna á
Islandi og upplýsa almenning um
stöðu þessa hóps i þjóðfélaginu.
Með sýningunni er leitast við að
'sýna þróun i málefnum vangef-
inna i máli og myndum, en allir
sýningarmunir eru unnir af vang-
éfnum.
Að sýningunni standa öll heim-
ili vangefinna i landinu, svo og
Oskjuhliðarskóli, broskaþjálfa-
skóli tslands og Landssamtökin
Þroskahjálp.
Sýningin „Viljinnn i verki”
verður opinn til 27. marz og er
sýningartimi frá 2—10 alla daga,
nema páskadag, en þá opnar
sýningin klukkan þrjú. Sýningin
verður ekki opin á föstudaginn
langa.
A sýningunni verða kynntar
bækur um málefni vangefinna
auk þess sem sýndar verða kvik-
myndir, bæði innlendar og er-
lendar. Þá verður á hverju kvöldi
sérstök dagskrá i tengslum við
sýninguna þar sem ýmsir lista-
menn munu koma fram. Sérstök
ástæða er til að vekja athygli á að
Þroskaþjálfaskóli islands mun
kynna starfsemi sýna með brúðu-
leikhúsi, sem komið hefur verið
upp á sýningarstaðnum.
Gefin hefur verið út vönduð
sýningarskrá, þar sem starfsemi
vitheimilinna er kynnt i máli og
myndum. Bækling þennan hefur
Afmælisnefnd Styrktarfélags
vangefinna látið taka saman en
þessi nefnd hefur haft það verk-
efni að undirbúa sýninguna.
Veigamikil reglugerð
numin úr gildi
á fyrsta degi
í sýningarskránni er meðal efn-
is að finna grein sem ber yfir-
skriftina „Um kennslu og fram-
kvæmd fræðslulaga á heimilum
fyrir vangefna.” Alþýðublaðið
sér ástæðu til að birta grein þessa
i heild sinni:
,,A s.l. ári var með heimild i
grunnskölalögunum gefin út af
Menntamálaráðuneytinu reglu-
gerð, er fjallar um kennslu
þroskaheftra og fjölfatlaðra nem-
enda. Þar er meðal annars á-
kvæði um kennslu á heimilum og
stofnunum fyrir vangefna. Skólar
þar eru nefndir Þjálfunarskólar
og er i reglugerðinni gert ráð fyr-
ir, að rikissjóður (Menntamála-
ráðuneytið) greiði allan þann
kostnað, sem af kennslunni leiðir
s.s. laun kennara, rekstur hús-
næðis o.s.frv. Kennarafjöldi mið-
ast við fjölda nemenda á aldrin-
um 6—18 ára og skal hver nem-
andi njóta kennslu er nemur 5
vikustundum. Skv. þvi getur einn
kennari annað 5—6 nemendum.
Rikissjóður greiðir að mestu
leyti laun kennara á vist- og dag-
heimilum fyrir vangefna, en þátt:
taka rikissjóðs i öðrum kostnaði
við skólahaldið er engin, þrátt
fyrir skýr ákvæði þar um i
nefndri reglugerð. Menntamála-
ráðuneytið hefur ekki fengist til
að greiða þennan kostnað og vitn-
ar þeirri ákvörðun til stuðnings i
24. gr. reglugerðarinnar um sér-
kennslu, en þar segir svo: ,,um
framkvæmd reglugerðarinnar fer
eftir þvi sem fé er veitt á fjárlðg-
um”.
Það vekur óneitanlega furðu,
að veigamikil reglugerð skuli
nánast numin úr gildi á útgáfu-
degi með sliku ákvæði, sem hér er
vitnað til.
Þegar heilbrigðir nemendur
eiga i hlut er ekki spurt, hvort
sérstök fjárveiting sé fyrir hendi,
er fjölga þarf kennurum vegna
aukins fjölda nemenda. I slikum
tilvikum ræður sá kennslustunda-
fjöldi, sem nemendur eiga rétt á,
lögum samkvæmt.
Þessu er hins vegar ekki til að
dreifa þegar vangefnir einstakl-
ingar eiga i hlut. Þá er spurt um
heimild á fjárlögum.
Að lokum viljum við undir-
strika eftirfarandi:
1. Stjórnir heimilanna hafa lagt
skólum til húsnæði, án þess að
Menntamálaráðuneytið hafi
nokkurn kostnað haft af bygg-
ingum þeirra.
2. Fyrir þetta húsnæði hefur eng-
in leiga verið greidd.
3. Menntamálaráðuneytið hefur
heldur ekki tekið þátt i rekstri
skólahúsnæðis s.s. kostnaði við
upphitun, lýsingu og ræstingu.
4. Ráðuneytið hefur ekki lagt
skólum þessum til kennslu-
gögn, kennslutæki eða húsbún-
að.
Allir þeir kostnaðarliðir, sem
hér hafa verið nefndir, hafa verið
greiddir af rekstursfé heimil-
anna, fé sem i raun er ætlað til
annarra þátta i starfsemi þeirra.
Af þeirri ástæðu hafa stjórnir
einstakra heimila (Sólborg) séð
sig tilneydda til að lýsa þvi yfir,
að hún muni ekki standa að
rekstri skóla að óbreyttum afi-
stæðum. Framtið skólahalds að
Sólborg er þvi i höndum Mennta-
málaráðuneytisins.
Sólborg er fyrsta heimilið, sem
tekur slika ákvörðun. Ef áfram
heldur, sem hingað til, er viðbúið
að fleiri heimili taki sömu á-
kvörðun.”
Sú spurning vaknar óneitan-
lega við lestur þessa pistils hvort
fyrirsjáanlegt sé að skilningsleysi
stjórnvalda á málefnum vangef-
inna ætli nú loks að bera þann á-
vöxt að skólahald þessa hóps
leggist niöur. —GEK
Meðfylgjandi myndir tók ljósmyndari blaðsins ATA I gær, en þá
stóð undirbúningur sýningarinnar I hámarki. 0111 undirbúnings-
vinna er unnin af vinum og vandamönnum (þ.á.m. starfsfólki vist-
heimilanna) i sjálfboðavinnu.
í ■ '*< t v s ' - 4 - t
fí
j M