Lesbók Morgunblaðsins - 29.08.1926, Blaðsíða 5
29, ágúst '26.
LESBÓK MORQUNBLAÐSINS
5
Sigluf jörðnr.
Eftip J. B.
Lver skapbráður Faseisti að taka
til bareflis síns — þei,v höfu allir
stutt hvít prilc — stiíkkva ofan
úr vagninum op steypa sjer yf;r
])verhausinn, eins op valur vfir
rjúpu, trl að dusta hánn til ef
hann vildi ekki láta undan. Jea:
sá einn meinlausan gentleman, e.r
ók í híl, verða fysrir slíkum brt-
sifjnm af þremur strákum. Hann
var lúlrariun o<j; í rauninni hel I
jeg fið luinn hat'i alls ekki áttað
sip á hvers vepim. Je" vorkendi
veslinjrs manninum, en liann sá
sjer þann kost vænstan, að flýf.U
sjer bui’t, án nokkurrar leið-
rjettingar sinna mála því lö"-
reglan var hvergi nærri. Það nui
líka vel vera, að hann liafi átt
höprffin fvllileea skilið. Eða ætli
])að sje ekki í samræmi við alt
þjóðræði að minni hlutinn vevrði
að beyfrja sig? Og þenna dag
höfðu Faseistar áreiðanlega tögl
og haghlir.
Tilræðið við Mussolini snerist
honum og flokki hans til sigurs
og avikins gengis. Vjer læknarnir
vorum vissulega alli#r glaðir vfir
að þessi hátíðisdagur okkar varð
heilladag.ur Mussolinis. Hve sorg-
legt hefði það ekki verið að sjá
hann liggja lík mitt á meðal okk-
ar? í þess stað skipaðist rás við-
burðanna svo heppileg^, að for-
seti okka.v la’knanna, einn af
merkustu handlæknum ítala, varð
til ])ess með ofurlitln handar-
vilri að breyta stefnu banaskeyt-
isins. En það nægði til þess að
frelsa Mussolini frá bráðum
dauða.
Jeg skal aldrei glej’ma Musso-
lini. Hann töfraði mig með aug-
um sínuni og allri sinni vaslc-
legti framkomu, eins og hann
hefir töfrað ótal marga sem nærri
konum koma. Það skín í augum
hans ljós sem leiptrar af gáfum
og göfugmensku. Þar sá jeg mann,
sem mjer líkaði — óragan til
að fórna lífi sínu — „fremstur
í folki þar’s firar börðust“ —
„Sá hafði hilmir hart móðakarn.“
„Vous etes un homme“! sagði
Göethe við Napoleon. Líkt mætti
segja við Mussolini.
Jeg vildi óska að sjftrhver þjóð
eignaðist sinn Mussolini — hver
við sitt hæfi.
MIKIL UMSKIFTI.
Það eru ekki ýkja mörg ár síð-
an, að Siglufjörður var einhver
minsti og fáskrúðngasti íslensk.t.i
bieja. Það var sjaldan á hann
minst. Það voru þar nokkur há-
karlaskip, sem veiddu frá því
seinni liluta vetrar og fram á
mitt snmar, nokkrar óásjálegr. ■
verslanir og fátt um f jölhreyti
athafnalíf. Nú er Siglufjörður sá
staðurinn á landinu, sem oftast er
minst á yfir alt snmarið og hugv-
þúsunda manna stefna til. Þar er
nú margbreyttara líf, fjörugra at-
vhinulíf, yfir sumarið að minsta
kosti, stórfeldari Iwaði á vinnu,
meiri ærsl og upphlaup — og
meiri óþrif en á noltkrum öðrum
stað á landinn, meðan atvinnin
stendur þar sem hæst.
ÝKTUR ORÐRÓMUR.
í raun og verii hafa þeir, sem
aðeins mynda sjar skoðun um
Siglufjörð af lausafregnum og
ýktum sögum, enga hugmynd um
bæinn og það líf, sem í honum
er. Það þarf að sjást til ])ess, að
menn viti sannleikann. — Menn
heyra um barsmíðar, áflog, jafn-
vel manndráp, drykkjuskap, illt
siðferði — og blása svo fregn-
irnar út í kolsva.vtan flóka yfir
fjörðinn, svo hann hylst sýn fyr-
ir allri sanngirni og rjettdæmi.
Vitaskuld dettur engum í hug.
að telja Siglufjörð fjTÍrmynd í
Öllum efnum. Það er d."ukkið þar
mikið. Það koma þar fyrir upp-
hlaup og áflog. En þetta er alt
í minni stíl en orð er á gert. Og
eitt er hverjum sýnilegt, sem til
Siglufjarðar kemur og dveliu- þar
nokkra daga, þegar síld berst að.
Það er ekki hafður í hámælum
allur sá óhemjudugnaður, sem
sýndur er á Siglufirði, við síld-
írverkun og fleira, allar vökurn-
ar, sem verkafólkið leggur á sig,
alt harðrjettið, sem það á oft við
að búa. Þessu er ekki á lofti
haldið.
KOSTIR 00 GALLAR
Það er áreiðanlega fróðlegt a<S
athuga Siglufjorð nokkra dagi.
Jafnframt því að maður fyllist
hryllingi við alla grútardrulluna.
alt óloftið. allan sóoaskapinn, ])á
vekur ]>að fiignuð að sjá fossfall
atvinnulífsins, allau hraðann —
liið ólgandi líf. Það er hainast á
sjó og landi. — Ilundruð verka-
kverma. kverka og salta síldin.t
svo ört, að naumast feslir auga á.
Tunnum er velt að ])eim og frá.
Tunnur eru opnaðar og slegna.?
til. Mörg hundruð skipa og báta
ee’u á látlausri siglingu út fjörð-
inn og inn. Verksmiðjurnar blása
og hvæsa. — Það er unnið, fáist
nokkurt handtak að geipa —- og
unnið vel. Fólkið gengur ekki
iðjulaust afleti, ef það ekki viirn-
ur.
Það er fljótt ljóst gesti og
gangandi á Siglufirði, að í rauu
og veru flyst þungamiðja atvinnu-
lífsins í laudinu til Siglufjarðnr
yfir sumarmánuðina. — Þangað
hverfur ]>á meginfioti fiskiskipa
landsins að togiwum undantekn-
um. Þangað sækja þúsundir manna
í atvinnuleit úr öllum fjórðung-
um landsins. Þangað munu vera
örari siglingar bæði af flutninga-
og farþegaskipum en til nokkurs
annars staðar á landinu um tvo—
]>rjá mánuði. Það er því ugglaust,
að ekki gildw’ einu um örliig
Siglufjarðar og hver verður fram*
tíð hans — hvort hann verður
þjóðinni til tjóns eða þar rís upp
skipulegur bær, ivr tekst nð sveigja
íbúa og aðkommnenn til hollrar
andlegrar og fjárhagslegrnr
stefnu, Mistökin eru enn augljós,
frumbýlisbragurinn á bænnri
eft’.rtektarverður, audleg og sið-
ferðileg kjölfesta of lítil. En
þessu er hægt að híreyta smátt og
smátt í farsælla horf — og verð-
ur að garast. * J r|
BRYGOJULEYSIÐ.
Það virðist vera miður góð
stjórn á ýmsum bæjarmálum í
Siglufirði. Það er öllum kunnugt,
að bærinn hefir í góðum síldar-
árum fengið rniklar tekjur. En
geysilega mikið er })ar ógert, sem
áreiðanlega hefði mátt og átt að
geæa, ef framsýni hefði verið með,