Lesbók Morgunblaðsins - 03.07.1927, Blaðsíða 4

204
Jónatan lijet hann.
lEn í daglegu tali var liann alt
af kallaður Tana-tetur. Jlann var
fjósakarl á prestssetrinu og þótti
yfirleitt skrítinn náungi. Hann var
lítill vexti, hjólfættur, og með
herðakistil. Höfuðið var frámuna-
lega einkennilegt. Kollurinn var
uppmjór, nærri því eins og egypt-
skur pýramidi, nefið hátt, þunt og
bogið eins og á fálka. Hakan eins
og haki og varirnar þunnar og
blóðlitlar. Hárið blóðrautt og upp-
spert eins og hanakambur. Skegg-
ið líka blóðrautt, en hýjungslegt
og niðurlútt, eins og það skamm-
aðist sín. — Þessi voru höfuðein-
kennin, en annars horfði margur
liissa á f jósakarl þennan við fyrstu
sýn. -Hann var eitt af þessu frum-
lega í listaverki skaparans, sem
fyllir hversdagsmenn undrun og
úrræðaleysi.
Tana-tetur var í mörgu engu
síður annarlegur í háttum en í út-
liti. Þó var æfisaga hans einstak-
lega almenn og fábrotin. Hann var
nú á fimta árinu yfir fertugt og
hafði allan aldur sinn alið þarnft
á prestssetrinu.
Móðir hans hafði verið þar vinnu-
kona. En enginn vissi hver faðir
hans var, nema sá, sem alt. veit,
—- ekki einu sinni móðir hans sjálf.
Að minsta kosti þóttist hún ekkert
geta um það sagt, — ekkert fyrir
víst. Og hún hágrjet þeirri fullvrð-
ingu sinni til staðfestu.
Margs var getið til um faðernið.
Sumir stungu upp á lmldumanni,
aðrir nefndu vinnumanninn. Kon-
ur hvísluðust á og sjálfur prestur-
inn var nefndur í hljóði.. —t Ekki
LESBÓK MORÖUNBLAÐSINS
var blessað ibarnið eingetið, það
eitt var alveg áreiðanlegt.
Móðirin dó áður en málið var
útrætt.
Tana-t-etur óx upp, föðurlaus og
móðurlaus, eins og ekkert hefði
í skorist, og var orðinn fjósakari
ltjá gamla prestinum áður en hann
komst í kristinna manna tölu. Og
síðan höfðu altaf dugað sömu
vatnsföturnar, sömu meisarnir og
sama skóflan.
Fátt hafði Tana-tetur numið um
æfina, enda lítil rækt verið við
hann lögð. Faðir-vorinu hafði þó
verið troðið í hann og nokkrum
erindum úr sálmum sjera Hail-
gríms. Að öðru leyti hafði sálu-
hjálp hans verið látin afskiftalaus.
Svo sem þeim er títt, sem alast
upp við andlegt sjálfræði, hafði
Tana-tetur fundið upp sína sjer-
stöku siði og gert þá að sínu lög-
máli. Sá var einn háttur hans, að
hann signdi sig kvölds og morgna.
Það gerði hann ætíð úti í fjósinu.
Yar það þá föst hefð, að hann
studdist fram á fjósrekuna, ein-
blíndi niður í flórinn og þuldi
Faðir-vor og Hallgríms-vers. Ljet
hann engin ytri áhrif trufla sig í
þessu helgihaldi, og voru þó strák-
ar og stelpur oft á hnotslcóg og
hentu gaman að.
Engan hlut í veröldu var Tana-
tetri annara um en fjósrekuna. —
Hefir það ef til vill verið fyrir þá
sök, hvern stuðning hún veitti
honum daglega við guðsþjónustu
hans. Að jafnaði þótti hann geð-
spakur vel. En gerðist einhver svo
djarfur, að koma of nærri skófl-
unni, eða rjála yið hana, varð
liann óðara að fjandanum sjálfum.
Rauði hárkamburinn ýfðist og varð
enn þá rauðari, fálkanefið hvest-
ist og var enn þá bognara og ilsk-
an logaði úr augunum. Var hann
þá svo óárennilegur að flestuin
þótti fýsilegast að hypja sig.
Tana-tetur þótti heimskt lijú og
var það líka.
En dyggara hjú var ekki til
undir sólinni. Hann bar svo mik’a
lotningu fyrir húsbændum sínum,
að hann taldi það ósæmilegt, að
standa augliti til auglits við þá.
Sneri hann því við þeim baki í
virðingar skyni, er þeir mæltu til
hans. Þá bjó auðmýkt tollheimtu-
mannsins í brjósti hans.
Kýrnar virti hann sem jafningja
sína. 'lomnn þótti fjarska vænt
um þær allar, — en Skjöldu gömiu
elskaði hann, eins og sagt er að
maður eigi að elska náungann. —
Hann klóraði henni og kjassaði
hana og hún sleikti hann í stað-
inn. Og á hverju kvöldi gerði hann
krossmark yfir malirnar á henni
og yfir malirnar á þeim öllum.
Aldrei hafði Tana-tetur verið við
kvenmann kendur. — Þegar grið-
konur gengu í fjósið til mjalta,
var hann vanur að snauta inn í
auða básinn, og hlassa sjer þar
niður á moðbyng. — Svo fór hann
aij söngla. Hann sönglaði þá altaf
sömu ferskeytluna, sennilega þá
einu, sem hann kunni. — Það var
þessi gamli húsgangm’:
i
l
Kalt er orðið karlinum
— kemur hann inn til rnanna.
Píkan sitúr á pallinum,
Pjetursdóttir Anna.
I
Nú bar svo undarlega til, að
þarna á prestssetrinu var nýkomin
stúlka er einmitt var Pjetursdóttú
og hjet Anna. Hún var átján vetra
gömul og ljetu ungir piltar svo um
mælt, að hún væri forkunnar fög-
ur, enda voru og fleiri en þeir á
því sama máli. Mær þessi var bróð-
urdóttir prestslconunnar, alin upp
í kauptúni og var nú í kynnis-
dvöl um tíma hjá frændliði sínu
í sveitinni.
Anna Pjetursdóttir var yfir höf-
uð að tala óvanalega yndisleg
stúlka. Hún var síkát og ærslafull
nokkuð, en þó svo hlý og góðlát-
leg, að enginn var sá skynskifting-
Aðdrættir eru auðveldir, því að
bílvegur frá Akureyri er heim í
hlað. Er 8 kílómetra vegur til Ak-
ureyrar, eða álíka langt og hjeðan
úr Revkjavík að Vífilsstöðum. —
Snjór er sjaldan svo mikill þessa
leið á vetrum, að ekki sje hægt að
koma bíl við, en fari svo, þá er
altaf liægt að flytja á sleðum, ann-
aðhvort eftir brautinni eða þá
eftir Eyjafjarðará'.
Jónas Rafnar verður læknir hæl-
isins og mun hann verða einn fyrst
í stað. En er sjúkrastofum verður
fjölgað, t. d. með því, að bygður
yrði sjerstakur læknisbústaður og
núverandi læknisíbúð gerð að
sjúkrastofum, mun sennilega verða
tekinn aðstoðarlæknir, eins og á
Vífilsstöðum.
Hælið mun kosta liðuga hálfa
miljón króna.
Tana-tetnr.
Smásaga eftir Jóhannes úr Kötlum.