Lesbók Morgunblaðsins - 22.07.1928, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
127
lagskapinn í heild sinni, en ekki
nianninn persónulega. Og þá kem-
ur til greina, að Tammany hefir
breytst til hins hetra síðan hann
t,ók þar við forystu.
Kjósendur verða að láta sjer
lynda þó hann sje kaþólskur.
Margir trúbræður hans hafa haft
áhrifamikil embætti og farnast vel.
Óvíst er hvernig Smith snýst
við bannmálinu. Yart mun hann
geta risið gegn lögunum. En ef
hann lætur sjer þau lynda eins og
þau eru, þá hverfur hann frá
stefnu sinni.
Enginn veit um stefnu hans í
utanríkismáium, hvort hvm yfir-
leitt er nokkur. Hann er eins og
Aristide Briand að hann les aldrei
bækur. Og þareð hann er hagsýnn
XI.
Frá Gibraltar til Wilhelmshaven.
Þegar hinn ótakmarkaði kafbáta
hernaður hófst, og siglingabanns-
svæðin voru ákveðin, varð að taka
tillit til hlutlausra ])jóða, að þær
hefði óhindraða siglingaleið. En
hitt þótti mörgum undarlegt, að
ekki skyldi lagt siglingabann á
Portúgal, sem átti í stríði við
Þýskaland. Og sjerstaklega þótti
okkur það leiðinlegt, úr því að
við áttum nú leið þar framhjá, að
þurfa að láta þau skip, er til port-
úgalskra hafna stefndu, sæta ann-
ari meðferð en skip, sem ætluðu til
Bretlandseyja eða Frakklands.
Okkur fanst það ekki rjettlátt, að
þar undir ströndum eins óvina-
ríkis yrðum við að stöðva hvert
skip og rannsaka áður en við
niættum skjóta það, en litlu norðar
mættum við skjóta hvert skip í
kaf fyrirvaralaust, án tillits til
þjóðernis eða farms innanborðs.
Fyrir sunnan Portúgal hittum
við portúgalst seglskip með hjálp-
maður gerir hann sjer eigi óþarfa
fyrirhöfn.
En hann er eins og Briand, hann
hefir ráðgjafa góSa sjer við hlið.
Meðal þeirra er hámentuð gyð'-
ingakona, Moskowitz að nafni og
Proskan, sem er hæstarjettardóm-
ari.
Smith á marga auðuga vini, er
leggja vilja fje til kosninganna.
Meðal þeirra er William Kenney,
er-gaf 70,000 dollara í undirbúning
undir prófkosninguna. Hann er
talinn eiga 40 miljónir dollara, og
býðst til að gefa aleigu sína í
kosningasjóð, til þess að koma
vini sínurn Smith í forsetastól.
Vera má að Smith komist ekki að.
En sigurinn verður þá andstæðing-
um hans dýr.
arvjel. Það hjet „Tres Macs“,
ljómandi fallegt skip, hlaðið gas-
olin og nafta. Þessu skipi urðum
„Tres Macs“
])ortugalska skipið, sem sökt var.
Á myndinni sjást skipsbátarnir,
sem koma róandi yfir til „U 52“.
við að gefa viðvörun og mönnun-
um frest til þess að bjarga sjer.
Það var að vísu óvopnað, svo að
hættan var engin. Við komum úr
liafi og skutum á það viðvörunar-
skoti. Fóru skipverjar þegar i bát-
ana og reru til lands, en við sökt-
um skipinu.
Að því loknu hjeldum við vestur
með landi og beygðum svo norður
með vesturströndinni. Næsta morg-
un hittum við gufuskip, sem við
sáum að' var vopnað. Við fórum í
kaf og drógum „hafsaugað“ niður
svo að skipið gæti ekki sjeð okkur.
Sigldum við nú blindandi í veg
fyrir það, en vegna þess misturn
við af skotfærinu. Komum við úr
kafi svo sem 5000 metra frá skip-
inu og byrjuðum að skjóta á það
með fallbyssu. Var sjógangur mik-
ill, þung og löng undiralda, og
hæfðu kúlur okkar því ekki. Skip-
ið sigldi í krákustígum og svaraði
okkur með skothríð. Hafð'i það
góðar fallbyssur, er ekki drógu
skemra en fallbyssur okkar. Við
skutum á það 60 skotum, en árang
urinn varð enginn, svo að við sæj-
um. Hættum við leiknum því, enda
stóð skipið betur að vígi en við í
orustunni, og auk þess hafði það
sent út livað eftir annað ,,S. O. S.“
(save our souls) skeyti og máttum
við eiga von fleiri óvina á hverri
stundu. Það bagaði okkur líka, að
vegna þess, hvað við höfðum skot-
ið ört,, urðum við að skifta um
„fallbvssusál." Þjer vitið að sjálf-
sögðu ekki hvað „fallbyssusál" er.
Það er hólkur', sem settur er innan
í fallbyssuhlaupið. Er hann með
nafarraufum og valda þær ])ví, að
kúlan fær á sig snúning um leið
og hiin þeytist fram úr hlaupinu.
Og eftir því sem þessi snúnings-
hraði er meiri, eftir því eru fall-
byssurnar beinskeytari og brað-
skeytari. t öllnm riflum eru þessar
nafarraufar, sem setja snúning á
kúlurnar, og hafa menn eflaust,
tekið eftir því. En sá er munurinn
á rifli og fallbyssu, að í riflinum
eru snúningsraufarnar í hlaupinu
sjálfu, en í fallbyssum í „sálinni“
— hólknum, sem stungið er inn í
hlaupið. Þegar ört er skotið hitnar
hólkur þessi gífurlega og við nún-
inginn af kúlunum og minkandi
mótstöðuafl vegna hitans, aflag-
ast raufarnar og sljettast, svo að
fallbyssan ber skakt og verður
ekki jafn hraðskeytt og áður. —
Nokkru eftir að við sleptum
þessu skipi, hittura við spanskt
Eftírprentun bðnnufi.
Kafbátahernaðnrinii.
Endurminningar Julius Schopka-
(Skráð hefir Árni Óla).