Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1946, Blaðsíða 1

7. tölublað.
ftttvgitiilrlato im
Sunnudagur 10. mars 1946 XXI. árg.
WoUufNrtmtfJftfcfc
/
Island og skemtiferðirnar
Eftir Skúla Skulason
FYRIR Alþingi liggur frumvarp
um endurreisn Ferðaskrifstofu rík
isins, sem starfaði nokkur ár fyrir
stríð. Það er ekki nema rjett og
sjálfsagt, að sú stofnun komist á
fót aftur ,þó þannig að öðrum ferða
stofum sje heimilt að starfa jafní
framt. Ferðaskrifstofu ríkisins mun
ætlað að reka upplýsinga- og land-
kynningarstarfsemi, jafnframt því
sem hún greiðir götu erlendia
ferðamanna og innlendra.
En það er fleira, sem kemur til
greina í þessu máli en ferðastofan
sjálf. Hún er í rauninni ekki nema
aukaatriði, liður í stóru máli, sem
enn bíður sinnar framkvæmdar.
Þegar verið er að bjóða útlending-
um að ferðast á íslandi er þeim
í rauninni boðið í óunnið land. enn
sem komið er. Við getum boðið
«upp á tignarlegt og sjerkennilegt
landslag, náttúrufyrirbrigði og
sögustaði (sem því miður eru flest
ir aðeins nöfn en hafa ekki neinar
menjar til síns ágætis). og við get-
um boðið upp á veiðivötn og laxár.
Alt þetta er grundvöllur — undir-
staða undir blómlegu ferðalífi, sem
vegur á móti fjarlægð frá öðrum
löndum.
En landið vantar að heita má
algerlega húsnæði til að veita ferða
fólki aðbúnað. Jafnvel höfuðborg-
ina sjálfa vantar gistihús, svo til-
finnanlega að fyrir stríð varð út-
lent ferðafólk, sem kom og fór með
sama skipi, að gista um borð í skip
inu meðan það stóð við í Reykja-
vík. Og ekki hefir batnað síðan, því
að elsta gistihús Reykjavíkur er
brunnið, og annað hefir verið tek-
ið til annara þarfa. Líkt er ástand-
ið í öðrum kaupstöðum landsins,
— það er Akureyri ein, sem hægt
er að segja um, að hafi sæmilegan
gistihúsakost. Reykjavík vantar nú
þegar gisstihús fyrir að minsta
kosti 200 manns, þó ekki sje nema
til innlendra þarfa, ef ljetta ætti
nokkuð á gestanauðinni hjá ein-
staklingunum, sem út úr neyð
verða að hýsa kunningja á legu-
bekkjunum hjá sjer, — oft í þröng-
um húsakynnum.
Úti um land er eiginlega ekki
um nein gistihús að ræða nema
á Þingvelli, og er það þó orðið svo
gamalt og óhentugt, að það hæfir
í rauninni ekki staðnum. Annars-
staðar eru það hjeraðsskólarnir,
sem eru eina athvarfið og hafa,
bætt úr brýnustu þörf og munu
gera framvegis, þó að eigi megi
gleyma því, að skólahús getur al-
drei orðið fullkomið gistihús. Og
loks eru það býli einstakra manna,
sem frá fornu fari hafa veitt gest-
um beina, án þess að hafa sæmi-
legt húsnæði eða geta fullnægt
þeim kröfum, sem hvarvetna eru
gerðar til herbergja, rúma og mat-
ar. Það má nefna, að sumir þessir
staðir eru óaðfinnanlegir, en meiri
hlutinn vitanlega ekki, þar sem
heimafólk t. d. verður að ganga
úr rúmi fyrir gestum. Og bændur
telja það beinlínis leiða kvöð á
sjer að taka á móti gestum, ekki
síst síðan fólkseklan varð mikil,
og víðast hvar annað að snúast á
mesta annatíma ársins en stjana
kringum gesti.
GESTIRNIR gera misjafnar kröf
ur og miða þær að jafnaði við
buddu sína. Sumir vilja skemta
sjer ódýrt en aðrir dýrt, sumir
kæra sig lítt um þægindi en aðrir
vilja láta dekra við sig. Þetta gild-
ir jafnt um útlenda sem innlenda,
og í þeim löndum, sem lengi hafa
rekið móttöku skemtiferðamanna
sem atvinnu, hefir verið stefnt að
því að fullnægja kröfum allra. í
Sviss og Noregi hafa'menn reist
luxushótel handa þeim sem heimta
mest: stórar hallir skreyttar lista-
verkum, sægur af þjónaliði, alls-