Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1955, Blaðsíða 3
C LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
■***- 5ig
GARÐAKIRKJA Á ÁLFTANESI
fer bráðum að rísa úr rústum
Garðakirk.la eins
og hun var upp-
haflega.
P'ARÐAR á Álftanesi eru ekki
V taldir með landnámsjörðum,
en þó mun hafa verið sett
byggð þar þegar á landnámsöld.
Jörðin er í landnámi Ásbjarnar
Özzurarsonar, bróðursonar Ingólfs
Arnarsonar, og eftir því sem næst
verður komizt, hét sá Þjóstarr, er
þar bjó fyrstur. Hann var kvænt-
ur Iðunni dóttur Molda-Gnúps,
landnómsmanns í Grindavík, og er
talið að þau hafi átt þrjá sonu.
Einn þeirra var Þorkell, er fór ein-
hver fyrstur manna hér á landi
alla leið suður til Miklagarðs,
dvaldist þar nokkur ár og var
„handgenginn Garðskonunginum.“
Annar sonur Þjóstars var Þor-
móður, er bjó að Görðum eftir föð-
ur sinn. Hann var kvæntur Þuríði
dóttur Avangurs ins írska, er fyrst-
skemma plöntur og ávexti, lögðust
mest á ávextina með tilbúna áburð-
inum, talsvert minna þar sem hús-
dýraáburðurinn var notaður, en
létu síðasttalda reitinn algerlega í
friði. Svo var það nú uppskeran.
Uppskeran var góð úr öllum
reitum, en bezt og þroskamest úr
reit nr. 3 og algerlega óskemmd.
Meira bar á skemmdum úr reit nr.
1 en nr. 2. Uppskera úr reit nr. 3
var bæði fjörefnamest og bragð-
mest, og’ við prófun á geymsluþoli
ávaxtanna kom í Ijós að þeir
geymdust Iangbezt, en ávextirnir
ræktaðir við tilbúna áburðinn,
höfðu langnunnst geymsluþol.
Og þegar skepnum var geíið
sambland af þessum ávöxtum, átu
kýrnar ævmiega fyrst ávextina
upp aí „Kompost“-áburðinum, es
ur byggði að Botni í Hvalfirði, og
smíðaði sér haffært skip úr skógi
þeim er þar var þá. Getið er
tveggja barna þeirra Þormóðar,
seinast ávextina ræktaða við til-
búna áburðinn. Svona geta skepn-
urnar stundum verið mannskepn-
unni fremri í vísindum.
Erindi hins danska bónda var vel
flutt og í alla staði hið fróðlegasta,
og var það stuðningur við þann
málstað, er þeir menn styðja og
efla, sem haft hafa forgöngu um
byggingu heilsuhælis N.L.F.Í. í
Hveragerði.
Fræðsla þessi á líka erindi til allra
þeirra, sem landbúnað stunda á ís-
landi, hvort sem það er í smáum
stíl eða stórum.
Sannleikann og úrlausnir vanda-
mála er venjulega að finna mitt í
einíaldleikanum, en ekki í hinu
fjölbreytta menningarskrauti nú-
timans.
Barkar er átti Hallvöru dóttur
Odda Ýrarsonar, og' Jórunnar. —
Landnáma segir frá því, að þeir
Illugi rauði og Holm-Starri hafi
haft skifti á jörðum, konum og
lausafé. Sigríður kona Illuga
hengdi sig þá í hofinu á Hofstöð-
um í Reykholtsdal, „því að hún
vildi ekki mannakaupið“. Ekki er
getið um konu Starra, en líklega
hefur hann tekið hana aftur þegar
þannig fór um Sigríði, því að upp
úr þessu fekk Illugi Jórunnar frá
Görðum.
Um þessar mundir bjó i Vælu-
gerði í Flóa sá maður er Örn hét.
Svo er sagt að eftir ráðum Marðar
gígju hafi hann orðið sekur þannig
að hann skyldi falla óheilagur fyrir
sonum Önundar bílds, nema í Vælu
-gerði og örskotshelgi við landeign
sína. Einu sinni rak Örn naut úr
landi sínu og var þá veginn, og
heldu alhr að hann hefði fallið
óheilagur. En Þorleifur neisti bróð-
ir hans, keypti að Þormóði Þjóst-