Lesbók Morgunblaðsins - 26.03.1961, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
179

Ekkert er nýtt
Margar af þeim umferðareglum, sem
teknar hafa verið upp á seinni árum,
eru alls ekki nýár, hinir gömlu Róm-
verjar höfðu komið þeim á hjá sér.
Að vísu þekktist þá ekki einstefnu-
akstur eins og nú, en þeir leystu það
aðeins á annan hátt. Margar götur
x Róm voru svo þröngar, að vagnar
gátu ekki ekið hvor fram hjá öðrum.
Þyrfti einhver að aka um slíka götu,
sendi hann hraðboða á undan sér yfir
í hinn enda götunnar og hann bann-
aði öllum vögnum að fara inn í göt-
una þeim megin, þangað til vagn hús-
bóndans hafði komist sína leið. Þannig
komst á nokkurs konar einstefnu-
akstur.
Á dögum Júlíusar Cæsars var einka
vögnum bannað að ferðast um göt-
ur borgarinnar frá því dagur rann og
þar til tvær stundir voru eftir til sól-
seturs. Ferðamenn, sem komu í vögn-
um til borgarinnar, urðu því að skilja
þá eftir utan við borgarhliðin, og þar
voru þeim ætluð svæði er samsvara
bílastöðum nú.
Þarna var líka umferðarlögregla og
var hún alls staðar á ferli til þess að
greiða úr umferðar vandræðum eftir
að dimma tók.
Rómverjar voru jafnvel róttækari
í umferðarreglum sínum heldur en nú
tíðkast. Á 3. öld fyrir Kr. var það
bannað með lögum að konur stýrðu
vögnum. Þetta þótti kvenfólkinu hart
og 20 árum seinna fengu hefðarkonur
í Róm því áorkað, að þessi lög voru
numin úr gildi. Ekki hefir víst þótt
nein bót að því, og á 1. öld e. Kr.
voru aftur sett lög er bönnuðu kon-
um að stýra farartækjum.
Allir vita hve leiðinlegt það er þeg-
ar bílhjól springa á vegum úti. Við-
gerð getur orðið örðug og stundum
hlýzt slys af því þegar menn eru að
gera við skemmdirnar. Nú er komið
á markað í Bandaríkjunum áhald se*n
lokar gatinu á svipstundu og dælir
upp hjólið að nýu, án þess að lyfta
þurfi bílnum. Það er National Dyna-
mics Corp. í New York, sem selur
þetta áhald.
5>2<s<2<s><2<s<2<s<2<8<2<s>2<s<2<5<s<a<2<s<s<s»<2<s<s<s<2<»<2<a<2':a*í2‘;a><2<&<2<s,
Jlí j/’íf tiLcu l
Vá
urápar ocj anua
í
SAGT er að harðasti kaflinn á
hverju ári sé sá, er þeir Marz
og Einmánuður eru samferða.
Að þessu sinni eru þeir sam-
ferða frá s.l. þriðjudegi fram til
föstudagsins langa. Nú þykir
það jafnvíst að páskahret kem-
ur á hverju ári. Hefst það
stundum með skirdegi, en er oft
harðast á föstudaginn langa og
stendur þá vanalega fram til 2.
eða 3. í páskum. Vont veður á
föstudaginn langa boðar gott
grasár.
Eftir veðrinu á 4. í páskum
fer tíðarfarið fram að Jóns-
messu.
Ef páskar eru snemma, svo
sem nú er, og sé mikið frost með
sólskini á páskadaginn, boðar
það grasleysissumar.
„Rauð jól, hvítir páskar —
hvít jól, rauðir páskar“, segir
gamall málsháttur. Að þessu
sinni voru jólin rauð, og ætti
því að vera snjór um páskana.
Annar málsháttur segir, að
sjaldan sé sama veður á pálma-
sunnudag og páskadag. Þó seg-
ir, að sé illviðri á pálmasunnu-
dag, boði það lítinn gróða árs,
en gott ár ef þá er slæmt veður.
Það var venja áður, að hús-
mæður skömmtuðu öllu fólki
rauðseyddan og hnausþykkan
mjólkurgraut að morgni skír-
dags, áður en farið væri til
kirkju. En á föstudaginn langa
fekk fólkið engan mat fyr en
undir kvöld. Þann dag voru
börnin hýdd fyrir allap yfirsjón-
ir sínar á föstunni.
Páskarnir eru höfuðhátíð, ekki
aðeins hjá mönnum heldur
einnig hjá álfum. Þá eru dýr-
legar messur hjá álfum og há-
tíðahöld.
Á páskamorgun snemma dans-
ar sólin, einmitt í þann mund ^
er frelsarinn reis upp frá dauð-
um. Verða menn að vera
snemma á ferli til þess að sjá
sólardansinn. Á páskadaginn geta
menn líka fundið óskasteininn.
Hann kemur þá á fjöru, er hvít-
gulur á lit og nokkuð ljósleitur
og líkist mjög baun. Menn eiga
að stinga honum undir tungu
sér og óska sér einhvers og
bregst ekki að sú ósk rætist.
Ekki má að nauðsynjalausu róa
á sjó á páskadaginn. Þetta gerði
þó bóndinn á Rauðanesi við
Borgarfjörð. Hann dró 2 flyðrur
og einn golþorsk, en aflinn
hvarf úr bátnum frá honum og
fiskarnir urðu að steinum uppi
í Hafnarfjalli, og þar má sjá þá
enn í dag.
Á öllum stórhátíðum hafa ill-
ir andar sig mjög í frammi, og
ekki sízt á páskum. Það var ein-
hverju sinni að Skálholtsbiskup
réði til sín bryta, sem hann
vissi ekki nein deili á. Þetta var
kölski sjálfur og hann ætlaði sér
að sökkva dómkirkjunni á
páskadaginn þegar flest fólk
væri við guðsþjónustu. En
gamall karl í sókninni komst að
þessu, vegna þess að hann vissi
lengra nefi sínu. Og hann gat
komið í veg fyrir að kölska
tækist fyrirætlunin, þó alveg á
seinustu stundu. Þar bjargaði
fjölkyngin höfuðvígi kristninnar
á íslandi.
S>£>i>£>i>S>i*S>i>£>i>S>5>Z>i>S>i>«>5>I>i>S>i:<2>5>S>5>£>S>í!>5>«>5>2>i>«>i>Z>5
í