Lesbók Morgunblaðsins - 20.10.1963, Blaðsíða 1

30. tbl. — 20. október 1963 — 33 árg. j
BMMB
Enda jbótt Páll páfi VI sé oð ýmsu leyti
gagnólíkur Jóhannesi XXIII, virbist hann
hafa somu skoöun á einingu kristinna manna
m og svo á heimsmálum
Gamla útilokunarstefnan, sem hingað
til hefur þótt sjálfsögð, víkur nú fyrir
nýjum og frjálslyndari öflum, og spegl-
ar þannig öid lýðræðisins. Vatikan II
v.'rðist líkleg til þess að innleiða form-
lega nýjan tón, og beina kirkjunni fyrir
alvöru inn á nýjar brautir.
Þingið mun einnig sanna enn á ný
hið gamla spakmæli, að maðurinn er
hverfull en kirkjan eilíf. Þegar það
kemur saman, mun sá maðurinn, sem
upptökin átti að þvi, ekki lengur vera
í forsæti. Angelo Giuseppe Roncalli,
Jóhannes páfi XXIII er látinn. En kirkj
an heldur áfram að vera til, undir
eíjórn Giovanni Battista Montini, Páls
páfa VI, sem er eindreginn fylgismaður
stefnu þeirrar er Jóhannes tók upp.
S vo mikill var áhugi Jóhannesar
páfa á friðarmálunum, að hann slakaði
á ýmsum siðareglum og erfðakenning-
um, þegar hann hafði von um að geta
sneð því dregið úr spennunni í alþjóða-
málum. Hann ræddi við næstum alla
erlenda þjóðhöfðingja, sem til Rómar
tíma sinn. Því að á ýmsan hátt er hann
greinilega ólíkur forvera sínum.
Páll er meðalhár vexti og grannvax-
inn. Jafnvel í stóru, víðu páfakápunni
sýnist hann grannur. Andlitið er fölt,
eins og á manni, sem hefur mest verið*»
innan veggja, og blíðlegu bláu augun,
sem oft þarfnast sterkra gleraugna,
’bera vott um ævilangan lestur.
Hann er óþreytandi eljumaður og fer
á fætur klukkan sex á morgnana; og
situr oft við skrifborð sitt fram undir
miðnætti. Hann virðist ekki hafa neina
þörf á reglulegri hreyfingu; og fer ekki
í þessar reglubundnu gönguferðir i
Vatíkangörðunum, eins og margir for-
verar hans. Og hann gefur sér lítinn
tíma til skemmtana. Skýrslusafnið, sem
sent var frá Milano hefur varia verið
snert ennþá. í fristundum sínum les
hann alltaf í hinu mikla bókasafni 'sínu,
sem kom í níutíu kössum frá Milano til
Rómar.
Framhald á bls 2.
kt að sem Páll hefst að í upphafi
valdatíma síns, verður óumflýjanlega
skoðað í hinum risastóra spegli, sem
forveri hans setti upp. Hann tekur við
af einhverjum allra ástsælasta páfa og
einum hinna róttækustu. Jóhannes, lág-
vaxinn og kubbslegur, sveitalegur mað-
ur, með tindrandi augu, var talinn
mundu verða páfi aðeins til bráða-
birgða, sem mundi aðeins koma nokkru
ekipulagi á kirkjuhreimilið. En hann
hafði annað í huga.
Ást hans á fífinu og mönnunum
cmitaði allt mannkyn, og hann lét eftir
6ig mikinn forða mannkærleika og góð-
vildar. Hvenær sem hann gerði sér ferð
út úr Vatíkaninu, varð svæðið, sem
hann fór um að einu allsherjar-hátíða-
svæði.
tók Jóhannes páfi byltingarkennda af-
stöðu til ábyrgðar manns gagnvart
manni og þjóðar gagnvart þjóð. En var-
anlegasta tilgang hans, að minnsta kosti
til kaþólsks siðar, var starfsemi hans
fyrir einingu kristinna manna, og afleið
ing af henni varð síðap Kirkjuþingið.
ROBERT NEVILLE:
í FÓTSPOR FORVERA SÍNS
Um þessar mundir eru höfð-
ingjar rómversk-kaþólsku
kirkjunnar að koma saman við há-
stól Péturs postula, til annarrar
setu Kirkjuþingsins. Vatíkan II,
eins og þingið er kallað, getur vel
orðið einn merkisteinn kirkjusög-
unnar, og haft í för með sér rót-
fcækar breytingar á afstöðu kaþólskr
ar kirkju, ef ekki á sjálfu eðli henn-
komu, hversu fjarlægar og framandi
sem skoðanir þeirra voru — allt frá Eis-
c-nhower fyrrverandi forseta til Alexei
Adzhubei, tengdasonar Krúsjeffs og rit-
stjóra Isvestia.
í tveim helztu hirðisbréfum sínum,
Mater et Magister og pacem in terris,
Á fimm árum gaf Jóhannes XXIII. ka-
þólskum sið nýtt andlit til að snúa að
heiminum.
Það er greinilega hugsanlegt, að Páll
muni ekki aðeins halda fram flestu því,
sem Jóhannes byrjaði á, heldur og, að
hann muni setja sitt eigið mark á valda-