Lesbók Morgunblaðsins - 16.08.1980, Blaðsíða 4

10 amerísk
boðorð til
blessunar
hjónabandi
Auðveldast af öllu er aö binda hnútinn —
annað mál er aö láta ekki böndin aflagast á
leiöinni.
Eftir Rosemary Rogers.
Á síðustu öld voru hjónaskilnaöir
fáheyrðir og hjónabönd voru knýtt á
himnum — varanleg. Allar yfirsjónir,
sem karlmönnum urðu yfirleitt á, voru
eins vandlega huldar og konur voru
klæddar á þeim tímum. Hjónaband og
fjölskylda var fast samofin heild, og
fordæmið fagra gáfu þau Victoría,
drottning, og hinn ástsæli eiginmaður
hennar; Albert, þrins.
En nú á dögum virðist sem öfgarnar
hafi færzt í gagnstæða átt. Það er
færra fólk, sem giftist nú og lifir síöan í
farsælu hjónabandi æ síðan, og æ
fleiri, sem ganga í hjónaband með því
hugarfari, að ef ekki takist vel, sé þó
alltaf hægt aö skilja.
Fólk, sem eyðir tíma og orku
takmarkalaust til að komast áfram í
lífinu, talar ósköpin öll um vandamál
og hættur, sem hrjá hjónabönd nú á
dögum, en það ver ekki jafnmiklum
tíma eða orku í það aö reyna aö bæta
og tryggja hjónabönd.
Ég giftist í fyrra sinniö, þegar ég var
mjög ung og óttalega óþroskuð. Þegar
ég lít nú til baka, geri ég mér alltof
Ijóst, hvernig hægt heföi veriö að
bjarga hjónabandi mínu meö lítils
háttar viðleitni af beggja hálfu. Nú eru
mér Ijós öll þau mistök, sem ég gerði.
Síöan má segja, að ég hafi oröið
eins konar óopinber hjónabandsráð-
gjafi ýmissa vina minna, sem hafa átt í
erfiðleikum í hjónabandi sínu, en þeir
hafa að mestu leyti stafað einfaldlega
af skorti á þolinmæöi, skilningi og
viöræðum.
„Ég ætla mér ekki að sætta mig viö
þetta algera tlllitsleysi hans,“ sagöi
vinkona mín við mici um daginn og var
í miklu uppnámi. „Eg er orðin dauöleið
á eigingirni hans og er búin aö segja
honum, að ég ætli aö sækja um
skilnað."
„Og hvað sagði hann?“
Ég býst við, að spurning mín hafi
verið eins eðlileg og svar hennar var
það, sem búast mátti viö. Hún sagði
napurlega: „Veiztu hvað, hann brást
viö, eins og hann væri virkilega hissal
Hann lét, eins og hann hefði ekki
hugmynd um, hvað mér fyndist um
framkomu hans.“
Ég varö undrandi, þegar ég komst
að því, að Betty hefði aldrei sagt Rich,
að sér þætti nóg boðið. í stað þess að
ræða hlutina viö hann hafði hún verið
ólundarlega þögul, meðan reiðin ólg-
aði og svall innra meö henni og brauzt
síðan út í rifrildi út af einhverjum
smámunum. Og það var þá, sem hún
lýsti því yfir, að hún ætlaði að sækja
um skilnaö.
Sem betur fór kom það í Ijós, að
þeim Betty og Rich þótti nógu vænt
hvort um annað til aö róast og gefa
hvort öðru nýtt tækifæri. En því miöur
eru mörg hjón, alltof mörg, sem láta
stolt, þrjózku og hreina leti koma í veg
fyrir nýja tilraun til að bjarga hjóna-
bandinu.
Eftirfarandi „Tíu boöorð til blessun-
ar hjónabandi“ tileinka óg Mörtu,
vinkonu minni, sem ásamt fleiri vinum
mínum hefur hjálpað mér að koma
þeim saman.
1. Þið skuluö ræöast viö.
Þetta táknar aö geta talaö — sagt
við maka sinn: „Mér líkar ekki viö
framkomu þína“ eða „Ég skil ekki, af
hverju þú geröir eöa sagöir þetta."
Það merkir einfaldlega aö spara
tíma og óþægindi aö ræða um hlutina,
hverjir svo sem þeir eru, sem að þarf
aö hyggja sameiginlega. Skiptist á
skoöunum og iátiö í Ijós tilfinningar
ykkarl
2. Þiö skuluö komast aö sam-
komulagi, ef hlutunum veröur ekki
breytt.
Roseanne er búin að bjóða vinafólki
þeirra hjóna í mat, en mundi ekki eftir
því, að Craig fer alltaf í keiluspil á
þessu kvöldi vikunnar. Henni þykir
þetta leitt, en hún er búin aö bjóöa og
fólkið hefur þekkzt boðið. Craig lætur
undan fúslega, og Roseanne lofar aö
spyrja hann alltaf fyrst, áður en hún
bindur tíma beggja.
3. Þiö skuluö aldrei ganga hvort að
ööru vísu.
Cyril er ákveöinn maöur af gamla
skólanum, og hann taldi þaö alltaf
sjálfsagt mál, aö Barbara, sem hann
kvæntist strax eftir skólagöngu, myndi
alltaf vera honum blíð og auðsveip og
láta hann um að taka ákvaröanir fyrir
sig. 25 árum síöar, þegar yngsta
barniö er um þaö bil að yfirgefa
hreiðrið, kemur hún honum allsendis á
óvart með því að tilkynna, að hún ætli
að fara í skóla aftur. Hún byrjar að
faröa sig og er ekki á sama máli og
hann í pólitíkinni. Cyril stendur hreint
ekki á sama. Honum er svo mikið í
mun að finna skýringu á því, hvað valdi
þessari breytingu, hvað sé eiginlega
að henni, að hann viröist ekki gera sér
grein fyrir, að hann hafi aldrei litið á
Barböru sem einstakling öll þessi ár.
Hann er um það bii aö missa hana,
þegar hann uppgötvar, hve mikils hann
hafi fariö á mis fram til þessa.
4. Þiö skuluð halda rómantíkinni
viö í hjónabandinu.
Einu sinni orti Judy til Johns. Og sú
var tíöin, aö þaö brást ekki, aö hann
færöi henni blóm við sérstök tækifæri.
En hvað varð um gönguferðirnar úti í
rigningunni? Og bíóferðirnar hönd í
hönd. Sameiginlegu blöðin? Smámunir
geta verið svo mikilvægir. Og það þarf
ekki að hafa mikið fyrir smámunum,
sem segja án oröa: „Mér þykir alltaf
jafnvænt um þig.“
5. Þió skuluö gæta þess aö eiga
stundir saman ein.
Þetta „boðorö“ er í beinu framhaldi
af hinu næsta á undan, og þó finnst
mér, að það þurfi að fjalla um þaö
sérstaklega. Fulltíöa fólk og þá sér í
lagi hjón, þurfa aö eiga sinn tíma út af
fyrir sig fjarri börnunum. Öll sambönd
og tengsl þarf aö rækta af nokkurri
alúð, ef þau eiga að þróast og dafna.
Ég kannast svo mætavel við það, hvað
börn og fjölskylda geta oröiö þreyt-