Alþýðublaðið - 06.03.1984, Blaðsíða 1

Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir, formaður Sóknar:
Krafan engan veg-
inn lögð á hilluna
hafi engan veginn verið lögð á hill-
una, að minnsta kosti ekki hjá okk-
ur sem meint hafa eitthvað með
henni. Ég hef enga trú á því að við
séum að fjarlægjast þetta mark-
mið, mér hefur einmitt fundist að
það hafi verið meiri umræða um
það, eins og núna í þessum síðustu
samningum," sagði Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir, formaður Sóknar
í samtali við Alþýðublaðið um það
hvort krafan um að dagvinnutekjur
nægi fyrir nauðþurftúm sé að verða
undir í verkalýðsbaráttunni og önn-
ur atriði eins og félagslegar umbæt-
ur bónus og fleira skipti nú meiri
máli.
„Krafan um 15 þúsund króna lág-
markslaun varð undir vegna þess að
Framhald á bis. 3
Hermann Guðmundsson, fyrrv. forseti ASÍ:
Frumkrafan
að venjuleg dagvinna
nægi fyrir nauðþurftum
Er krafan um að dagvinnulaun
nægi fyrir nauðþurftum, dugi til
sæmilegs framfæris, á undanhaldi?
Eru sjálf peningalaunin orðin
aukaatriði, en bónus, meðiags-
greiðslur, barnabætur °S aðrar
aukatekjur orðnar aðalatriðið? AI-
þýðublaðið leitaði álits Hermanns
Guðmundssonar á þessum málum,
en Hermann var forseti ASÍ
1944-1948, hefur verið framarlega
í verkalýðshreyfingunni um
áratugaskeið.
„Það var og hefur alltaf verið
frumkrafa hjá verkalýðshreyfing-
unni að fá þau laun sem menn þurfa
til að geta lifað af og hlýtur að vera
í framtíðinni. Hins vegar hafa allar
Framhald á bls. 3 Hermánn Guðmundsson

„Ég held að krafan um að dag-
vinnulaun nægi fyrir nauðþurftum
.Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir
Glœsileg ráðstefna Sambands ungra jafnaðarmanna sl. laugardag:
Mynd Böðvar Björgvinsson
Hluti ráðstefnugesta
„Viljum virkja sem
flesta til þátttöku“
segir Snorri Guðmundsson formaður SUJ
Ráðstefna Sambands ungra jafn-
aðarmanna og fræðsluráðs Al-
þýðuflokksins um starf, stefnu og
framtíðarmarkmið ungra jafnaðar-
manna hér á landi fór fram í Al-
þýðuhúsinu Hafnarfirði sl. laugar-
dag og þótti takast með miklum
ágætum. Ráðstefnugestir voru um
50-60 talsins, alls staðar að af land-
inu.
Snorri Guðmundsson formaður
SUJ sagði í samtali við Alþýðublað-
ið, að sérstaklega hefði verið
ánægjulegt hve margt ungt fólk frá
ýmsum stöðum á landsbyggðinni
hefði séð sér fært að mæta til ráð-
stefnunnar. „Það hefur verið okkur
mikið kappsmál innan stjórnar
SUJ, að gera átak í því að koma á
fót öflugum FUJ-félögum í sem
flestum þéttbýliskjörnum á landinu
og þeir fulltrúar sem voru af lands-
byggðinni lýstu þessum sama áhuga
sínum og vilja til að taka á þeim
málum. Markmiðið að virkja sem
flesta til starfa fyrir framgangi jafn-
aðarstefnunnar“.
Snorri sagðist vilja þakka öllum
þeim er lögðu hönd á plóginn til
undirbúnings ráðstefnunni. „Ég
held að á engan verði hallað, þótt ég
tiltaki sérstaklega Hauði Helgu
Stefánsdóttur, sem sá með miklum
myndarþrag um framkvæmdahlið
mála og Kristínu Guðmundsdóttur
framkvæmdastjóra ílokksins, sem
var mjög áhugasöm urn að ýta mál-
inu úr vör“
Fjölmörg erindi voru haldin á
ráðstefnunni og var efni þeirra
m.a.: Starfsemi FUJ-félaga, þáttur
Alþýðuflokksfélaganna í starfi
ungra jafnaðarmanna, alþjóða-
samstarf ungra jafnaðarmanna,
hugmyndir að fræðslustarfi ungra
jafnaðarmanna, hvernig er unnt að
Framhald á bls. 2
Mótmælir harðlega
aðförinni að 16—18 ára ungmennum
Á ráðstefnu SUJ og fræðslu-
ráðs Alþýðuflokksins var sam-
þykkt einu hljóði tiliaga frá
Snorra Guðmundssyni formanni
SUJ, þar sem því ákvæði nýgerðra
samninga ASÍ og VSÍ, er varðar
lægri laun til handa 16-18 ára ung-
mennum, var harðlega mótmælt.
Sagði efnislega í ályktuninni, að
það væri óverjandi virðingarleysi
gagnvart ungu fólki, sem fælist í
því að stimpla 16-18 ára 2. flokks
vinnuafl á vinnumarkaðnum.
Þá sagði einnig í ályktuninni,
að með samþykkt þessa ákvæðis
væri stigið stórt skref afturábak
og eitt grundvallaratriði verka-
lýðsbaráttunnar látið lönd og leið.1
Að lokum var skorað á laun-
þegahreyfinguna og Alþýðu-
flokkinn að taka upp kraftmikla
baráttu fyrir því að koma þessu
ákvæði samninganna fyrir kattar-
nef hið fyrsta.
Krafan um að dagvinnulaun nœgi fyrir nauðþurftum:_
Þrældómur er fylgifiskur
núgildandi launastefnu!
Á laugardag birtist í Alþýðu-
blaðinu stutt hugleiðing um
nauðsyn þess, að dagvinnulaun
nægðu fyrir nauðþurftum. Það er
greinilegt, að þessi gamla krafa
verkalýðshreyfingarinnar á ennþá
talsverðan hljómgrunn. Þótt Al-
þýðublaðið sé ekki í hópi víðlesn-
ustu blaða á landinu, varð þegar
vart viðbragða, og m.a. hringdi
gamall verkalýösforingi í gær, og
kvað brýna nauðsyn bera til þess,
að verkalýðshreyfingin endur-
skoðaði afstöðu sína til kjarabar-
áttunnar í heild.
Þá hafði einstæð móðir sam-
band við blaðið, og kvað það
hreina fásinnu, þegar verið væri
að réttlæta samninga með því að
reikna hækkun á meðlagi inn í
heildarlaun. Þetta væru ekkert
annað en blekkingar, enda væru
meðlagsgreiðslur af allt öðrum
toga spunnar, en þau laun, sem
samið væri um hverju sinni.
Á undanförnum árum hefur
þróunin orðið sú, að félagsmála-
pakkar hafa orðið æ stærri hluti
af samningum. Mörg góð og merk
mál hafa þannig náðst fram, laun-
þegum til heilla. En félagsmála-
pakkarnir hafa m.a. orðið til
vegna verðbólguþróunar, þegar
launhækkanir hafa að engu orðið
á fáum dögum og vikum. Þessi
þróun hefur aftur leitt til þess, að
hækkun á dagvinnulaunum hefur
setið á hakanum með þeim af-
leiðingum, að þau eru nú langt
undir þeim mörkum, sem ætla
verður einstaklingum til fram-
færis, hvað þá vísitölufjölskyld-
unni frægu.
Ein af höfðuskyldum verka-
lýðshreyfingarinnar er að hafa
þann sveigjanleika og þá víðsýni til
að þera, að hún geti aðlagast
breytingum á hverjum tíma. Það
er því brýnt og nauðsynlegt, að
þegar i stað verði hafnar umræður
um það hvort hreyfingin hafi um
of vikið frá einu grundvallar-
markmiði sínu, að tryggja það að
dagvinnulaun nægi launamanni
til framfæris.
Hér á landi hefur þessi krafa
farið halloka meðal annars vegna
þess, að meginhluti almennra
launamanna hefur getað byggt af-
komu sína á aukavinnu, sem oft
hefur snúist í glórulausan þræl-
dóm. En um Ieið og þrengist á
vinnumarkaðnum, eins og nú,
þegar stórfellt atvinnuleysi hefur
haldið innreið sína, verða menn
með illu eða góðu að reyna að lifa
af dagvinnulaununum. Sumum
tekst það alls ekki.
Það er engin trygging fyrir
launamann, þótt hægt sé að
benda á að heimilistekjur séu
þetta og þetta háar. Þær duga
skammt, þegar atvinnuleysið hef-
ur tekið sinn toll og eftir- og næt-
urvinna er úr sögunni. Eina raun-
verulega tryggingin fyrir sæmi-
legri afkomu er sú, að dagvinnu-
Framhald á bls. 3
Utandagskrárumrœður um launamisrétti:
Falið í stöðuheitum,
ómældri yfirvinnu
og bílastyrkjum
Jóhanna Sigurðardóttir kvaddi
sér hljóðs utan dagskrár á þingi í
gær í tilefni af framkomnum upp-
lýsingum í svari fjármálaráðherra
við fyrirspurn hennar um greiðslur
úr rikissjóði vegna fastrar yfirvinnu
og starfsmannabíla. Voru svörin
sundurgreind eftir kynferði og kom
fram mikill mismunur kynja á milli
eins og blaðið hefur greint frá áður.
„Svo gífurlegur munur sem hér
um ræðir bæði að því er varðar hve
miklu fleiri karlar en konur njóta
þessara greiðslna svo og að upp-
hæðir sem til þeirra renna eru miklu
meiri að meðaltali en til kvenna,
hlýtur að vekja upp spurningar,
sem nauðsynlegt er að fá svör við.
Nú skyldi maður ætla að hluti skýr-
ingarinnar væri að svo fáar konur
störfuðu hjá ríkinu, en því er ekki
að heilsaþ sagði Jóhanna og benti á
að alls innan BSRB og BHM störf-
uðu hjá ríkinu í ársiok 1982 saman-
lagt 7816 konur og 6614 karlar.
„Nú skal ég ekki draga í efa að í
mörgum tilfellum sé uni eðlilegar
Framhald á bls. 3
Jóhanna Sigurðardóttir