Alþýðublaðið - 31.03.1984, Blaðsíða 1

Flokkstjórnarfundur
Flokksstjórnarfundur Alþýöuflokksins verður haldinn
mánudaginn 2. apríl klukkan 17:00 I lönó, uppi. Fundar-
efni:
1. Skattakerfi og afnám tekjuskatts. Framsögumaður
JÓn Þorsteinsson.
2. Frjálst útvarp. Framsögumaður Árni Gunnarsson.
3. Önnur mál.
Formaður.
Geislavirk efni hafa fundist
í Austur-Grænlands straumnum
— en hann kemur upp að Islandi norðanverðu og kvíslast þar
Þau alvarlegu tíðindi hafa
spurst, að í Norðursjó og Norður-
Atlantshafi hafi mælst geislavirk
efni. Danskir og sænskir vísinda-
menn hafa mælt Caesiuin-meng-
un í Norðursjó og Austur-Græn-
landsstraumnum, en eins og
kunnugt er, kemur sá straumur
upp að íslandi norðanverðu og
skiptist síðan í tvær kvíslar um-
hverfis það.
Þessi geislavirka mengun er
rakin til Windscale eða Sellafield-
stöðvarinnar, (eins og hún heitir
nú) á Bretlandseyjum, en það er
endurvinnslustöð fyrir kjarn-
orkuúrgang.
Það virðist Ijóst að affall frá
stöðinni hefur mengað hafið í
þeim mæli, að geilsavirk efni
mælast nú við Grænlandsstrend-
ur. íslendingar, Danir, Svíar og
Norðmenn hafa nýlega lagt fram
mjög ákveðna tillögu um bættan
tækjabúnað stöðvarinnar.
Þetta mun vera fyrsta staðfesta
dæmið um geislavirka mengun i
Norður-Atlantshafi. Þessi geisla-
virku efni geta borist til Islands,
eins og þau hafa borist til Græn-
lands.
Magnús Jóhannesson, settur
siglingamálastjóri, sagði í viðtali
við Alþýðublaðið í gær, að sér
hefðu borist skýrslur um þessar
mælingar og að þessi geislavirkni
i Austur-Grænlandsstraumnum
hefði verið staðfest. Hann sagði,
að íslendingar yrðu að vera mun
betur á varðbergi gagnvart
hverskonar ntengun í hafinu, og
það mætti ekki spara neinar að-
gerðir eða ráð til að koma í veg
frekari mengun.
í leiðara Alþýðublaðsins í gær
var vakin athygli á þeirri hættu,
sem að íslendingum steðjar á
þessu sviði. Þar sagði m.a.: „Fyrir
nokkrum árum þótti íslendingum
mengunarhætta Norður-Atlants-
hafsins fjarlæg og að engu haf-
andi. Nú er þessi hætta við bæjar-
dyrnar og ber að bregðast við
henni af öllum mætti og fyllstu
hörku. Stærstu fiskmarkaðir ís-
lendinga yrðu fljótir að lokast, ef
í ljós kæmi mengun af einhverju
tagi á íslenskri veiðislóð. Þá væri
afkomu þjóðarinnar stefnt í meiri
voða en nokkru sinni hefur
þekkstl'
Þessi frétt um geislavirka
mengun í Austur-Grænlands-
straumnum sýnir og sannar hver
alvara er á ferðum hjá þjóð, sem
byggir mestan hluta afkontu sinn-
ar á sjávarafla.
— ÁG —
Albert stefnir á uppgjör!
Albert Guðmundsson fjármála-
ráðherra er kominn í heilagt stríð
við Flugleiðir og hluthafa félagsins.
Hann horfir annars vegar á galtóm-
an ríkissjóð og hins vegar á 108
milljón króna hagnað Flugleiða,
auk þess sem hann gýtur augunum
skáhallt til samráðherra sinna og
hefur ályktað sem svo að Flugleiðir
séu beturen ríkiðístakk búnirtil að
greiða 65 milljón króna áfallna
skuld vegna ríkisstyrks til félagsins
frá 1982.
Gagnrýni Alberts Guðmunds-
sonar á Flugleiðir í þessu máli er
ntjög hörð. Hann hefur lýst því yfir
að hann sé staðráðinn í því að láta
félagið borga skuldina og ætlar að
fylgja því eftir með lagabreytingum
ef með þarf að félagið borgi þessar
65 milljónir, eins og „aðrir skuldar-
ar“. Segir hann að gagnrök Flug-
leiða þýði sama og að félagið hefði
lagalegan rétt til að gera út á ríkis-
sjóð og að tími sé kominn til að loka
ýmsum svikamyllum sem binda rík-
issjóð sjálfkrafa útgjöld, sem eru
með „engu móti réttmæt".
Gagnrýni fjármálaráðherra er
hörð, en Flugleiðamenn hafa svar-
að fullum hálsi. Á aðalfundi félags-
ins nú í vikunni komu yfirlýsingar
Alberts eins og köld vatnsgusa. For-
ráðamenn félagsins hafa lýst því yf-
ir að málflutningur fjármálaráð-
herra sé fjarstæða og úr lausu lofti
gripinn, þeir muni ekki greiða neitt
af skuldinni, enda annað bundið i
lögum. Segja þeir ríkið hafa neytt
félagið til að reka innanlandsflugið
með tapi í þrjú ár og spurning hver
skuldar hverjum hvað í raun.
Þegar þetta er ritað er ekki vitað
hvort kröfur Alberts Guðmunds-
sonar fjármálaráðherra séu um leið
kröfur allrar ríkisstjórnarinnar.
Það verður þó að draga í efa og lík-
legra má telja að um enn eitt sóló-
spil Alberts sé að ræða, þar sem
hann hefur hunsað samráðherra
sína með öllu og kemur þetta þá i
beinu framhaldi af sólóspilum Al-
berts í stríði hans við samflokks-
menn og þingmenn stjórnarflokk-
anna almennt. Vegna atburða á
undanförnum vikum og mánuðum
telur Albert að samráðherrar hans
hafi stillt sér upp við vegg og grípur
hann til hverra refsiaðgerðanna á
fætur öðrum. Hann er að hefna sín
fyrir hinn brotna fjárlagaramma,
fyrir andstöðu stjórnarþingmanna
gegn samningi hans við Dagsbrún
og lengi mætti áfram telja. Um leið
hafa atvinnurekendur og samtök
þeirra sent fjármálaráðherra tóninn
í ýmsum málum og má t.d. nefna
gagnrýni félaga hans í verslunar-
stéttinni, þar sem þeir skömmuðu
hann fyrir að afnema ekki sérstak-
an skatt á verslunar- og skrifstofu-
Framhald á bls. 2
SFR:
Uppsögn og
verkfall 1. sept.
Sameiginlegur útvarps-
og sjónvarpsrekstur
verkalýðshreyfingar?
Starfsmannafélag ríkisstofn-
ana hélt aöalfund sinn í gær og
var þar samþykkt harðorð
ályktun um kjaramál þar sem
hvatt er til uppsagnar kjara-
samnings launþega og að boðað
verði til verkfalla frá 1. septem-
ber.
í ályktun fundarins um kjaramál
segir að launafólk hafi gengist und-
ir allar byrðar efnahagsaðgerða
ríkisstjórnarinnar, auk þess sem
stöðugar hækkanir á verði nauð-
þurfta, opinberrar þjónustu hafa
dunið yfir samhliða hækkun
skatta- og útvarsbyrði á launþegum
og hækkun lasteignaskatta á íbúð-
arhúsnæði. Á sama tíma séu lækk-
uð öll gjöld á atvinnu- og verslunar-
húsnæði, lækkaðir skattar á at-
vinnurekstri og hlutafjáreigendum,
kaupmönnum gefnar frjálsar hend-
ur við álagningu á nauðsynjavöru
og stórfyrirtæki með á annað
hundrað milljóna gróða á liðnuári,
veitt fyrirheit um tugmilljóná gjöf
úr galtómum ríkissjóði. Um leið sé
ráðgert að lækka niðurgreiðslu á
búvöru og leggja söluskatt á mat-
vöru, svo ríkissjóður geti staðið við
Framhald á bls. 3
p-RITSTJORNARGRElN-. . ...............
Upprætum skattsvikin
Alþýðuflokkurinn hefur árum saman gagnrýnt
harðlega hversu slaklega er staðið aö skattrann-
sóknum hér á landi og hve nauðsynlegt er aö taka
skattsvik fastari tökum, en gert er. Þær stofnanir
sem hafa þetta verkefni með höndum hafa veriö
hafðar I fjársvelti og möguleikar þeirra til raunhæfs
eftirlits hafa því verið af skornum skammti.
Stjórn þingflokks Alþýðuflokksins gekk á fund
fjármálaráðherra nú I vikunni og kynnti honum sér-
staklega tillögur þingmanna Alþýðuflokksins til
átaks gegn skattsvikum; tillögur sem lagðar hafa
verið fram á Alþingi. Tildrög fundar þingmannanna
með fjármálaráðherra voru þau, að í sjónvarpsþætti
fyrir skömmu, þegar til umræðu var fjárlagagatið ill-
ræmda, þá lýsti Eiður Guðnason formaður þing-
f lokks Alþýöuflokksins því yfir, að mikilvægt væri að
herða skattinnheimtu og sporna gegn skattsvikum,
því Ijóst væri að þar lægi stórfé sem rlkissjóði bæri,
en fengi ekki. Fjármálaráðherra sagðist reiðubúinn
að taka á þessu máli og óskaði sérstaklega eftir
hugmyndum Eiðs og Alþýðuflokksmanna I þessum
efnum. Þess vegna lögðu þingmennirnir leið sína á
fund fjármálaráðherra og skýrðu fyrir honum hvað
gera bæri í þessum málum. Að vlsu hefði fjármála-
ráðherra átt að hafa glöggar upplýsingar um þessi
mál úr þingsölum, þar sem þessi mál hafa verið
kynnt af þingmönnum Alþýðuflokksins, en góð vlsa
verður aldrei of oft kveðin og stjórn þingflokks
Alþýðuflokksins taldi þvf ástæðu til að verða við
óskum fjármálaráðherra og hitta hann sérstaklega
að máli vegna þessara tillagna og færa hann í allan
sannleika um nauðsynlegar úrbætur.
Tillögur Alþýðuflokksins byggja i aöalatriðum á
tveimurþingsályktunartillögum þingmanna Alþýðu-
flokksins, sem nú eru i meöförum Alþingis. Þar er
lagt til að gerðveröi ítarleg athugun áumfangi skatt-
svika I þjóófélaginu með því að bera saman annars
vegar upplýsingar um þjóðartekjur sem liggja fyrir I
ýmsum opinberum gögnum og hins vegar framtald-
ar skatttekjur í framtölum.
Þá telur Alþýðuflokkurinn að mikilvægt sé að
menn geri sér glögga grein fyrir þvl I hvaða atvinnu-
greinum llklegt er að skattsvik séu algengust.
Þingmenn Alþýöuflokksins leggja og sérstaka
áherslu á betri skil af söluskattinum og I því sam-
bandi veröi að endurskoða allt fyrirkomulág sölu-
skattskerfisins og kannað í því sambandi hvort ekki
sé skynsamlegra að fækka undanþágum frá sölu-
skattinum og lækka jafnframt skattprósentuna.
Þá er lagt til aö stofnuð verði sérdeild við Saka-
dóm Reykjavlkur eöa komið á laggirnar sérdómstól,
sem hafi það afmarkaða verkefni að fjalla um skatt-
svik", bókhaldsbrot og önnur skyld mál.
I tillögunum er einnig lagt til að herða refsiákvæði
vegna skattsvika.
Alþýóuflokkurinn vill einnig að sérstaklega verði
skoöaðir möguleikareinstaklingai atvinnurekstri til
ýmisskonar frádráttar.
Þá er bent á nauðsyn þess að auka hagræðingu og
tölvuvæöingu við upplýsingaöflun og úrvinnslu
skattframtala, samhliða því sem auknu fjármagni
verði veitt til skattaathugana, þannig aö t.a.m. sér-
hæfður mannafli hafi tök á þvi að rannsaka sérstak-
lega 10—20% af skattframtölum fyrirtækjaog ein-
staklinga í atvinnurekstri á hverju ári.
I tillögunum segir einnig, að margir hafi fyrir
augunum dæmi um einstaklinga sem berast stór-
lega mikið á, en greiða jafnframt litla skatta. Þetta
þekki allir. Skattrannsóknardeild þarf að geta rann-
sakaðslíktilvikjafnveleftirábendingumfráalmenn-
ingi.
Það er vitað mál, að lltill hluti þjóðfélagsþegna
svlkur undan skatti, enda möguleikar alls þorra
launafólks til sllkra brota, vart tii staðar. En á móti
kemur, að fámennur hópur einstaklinga hefur mikið
svigrúm til skattsvika og nýtir sér þá möguleika
óspart. Og þar liggja stórar upphæðir.
Umfram allt verða menn að átta sig á því að skatt-
svik þýða i raun það eitt, að aukinn þungi verður á
þeim mikla meirihluta þjóðfélagsþegna, sem greiðir
sín gjöld skilvfslega og samviskusamlega. Þaö er
ranglátt. _ gáo