Vísir - 11.06.1976, Blaðsíða 11

VISIB Föstudagur 11. júní 1976.
11
Grafík ekki
ný listgrein
ó íslandi
„Þetta er yfirlitssýning á
islenskri grafik frá upphafi og
sú fyrsta sinnar tegundar hér-
lendis” sagði Aðalsteinn
Ingólfsson, listfræðingur, sem
Visir hitti i stuttri heimsókn á
grafiksýninguna að Kjarvals-
stöðum fyrir skömmu. „Hún
sýnir svart á hvitu, að grafik-
hefð er til á islandi” hélt Aðal-
inni mikið fótakefli, að alla
aðstöðu og tækjakost skorti og
gerir jafnvel enn. Næsta skref
verður að bæta starfsskilyrðin
og setja á stofn grafikverk-
stæði”.
Félagið Islensk grafik stendur
fyrir þessari sýningu. Islensk
grafik varstofnað árið 1954. Það
Grafíkmyndir eftir Braga Asgeirsson, listmálara. Bragi er einn þeirra sem mest hefur unnið i grafik og
auk þess hefur hann kennt mörgum hinna yngri grafiklistamanna.
fylltir með lit, sem siðan er
þrykkt á pappir i þrykkrpessu
Algengustu djúpþrykksaðferð-
irnar eru koparstunga, þurrnál,
messotinta og akvatintuæting.
Sú siðastnefnda byggist á þvi,
að annaðhvorteru linur eða flet-
ir ristir beint i málminn eða
sýra er látin vinna á honum
Flatþrykk skilur sig frá fyrr-
nefndum aðferðum á þann hátt,
að ekki er um neinn hæðarmun
að ræða á þrykkplötunni. Þeir
fletir og linur, sem taka við
svertunni, liggja á sama grunni
og þeir sem ekki taka við lit.
Skapalónsþrykk byggistá þvi,
að lit er þrýst i gegnum opna
fleti á svonefndu skapalóni, sem
hefur verið fest á fótógrafiskan
hátt á þéttofinn vef úr silki,
monyl eða nyloni. A sýningunni
gefst tækifæri til að kynna sér
örlitið vinnubrögð við gerð
grafikmynda.
Grafiksýningin stendur til 20.
júni og er opin daglega frá kl.
14.00 til 22.00.
-AHO
Þessar myndir eru eftir Ragnheiði Jónsdóttur. Ferhyrndu formin I myndunum eru einskonar skopeftir-
likingar af lofti sýningarsalarins að Kjarvalsstöðum. Ljósm. Jens
steinn áfram. „Það kemur i ljós
aö margir listamenn fengust við
grafik fyrr á árum þótt fáir
vissu um, til dæmis Jóhannes
Kjarval og Gunnlaugur
Scheving. Þó var það grafiklist-
starfaöi litið i fyrstu, en keypti
þó litógrafiupressu og marga
litógrafiusteina sem fluttir voru
inn sem legsteinar. Árið 1969
N setti Einar Hákonarson upp
koparætingarverkstæði I Mynd-
lista- og handiðaskólanum og
endurreisti grafikfélagið, sem
þá hafði legið dautt um árabil.
Siðan hefur það haldið og haft
forgöngu um margar grafik-
sýningar.
A sýningunni að Kjarvals-
stöðum eru verk eftir 40 lista-
menn en af þeim hafa Jón
Engilberts, Barbara.Arnason og
Bragi Asgeirsson unnið mest i
grafik. Bragi hefur auk þess
kennt mörgum hinna yngri
grafiklistamanna.
Grafiskum aðferðum er skipt
i fjóra flokka, háþrykk, djúp-
þrykk, flatþrykk og skapalóns-
þrykk. Háþrykk byggist á þvi að
þeir fletir, sem svertan eða
liturinn er borin á, eru upp-
hækkaðir fyrir ofan niðurskor-
inn botn. Þeir hlutar myndar-
innar, sem eru hvitir, samsvara
niðurskornum flötum i þrykk-
plötunni. Algengustu háþrykks-
aðferöir eru trérista, dúkrista
og tréstunga.
I djúpþrykki . eru linur eða
fletir, sem hafa verið ristir eða
ættir með sýru i málmplötu
Tækifæri til að kynnast
vinnubrögðum grafik-
listamanna
SKÝJABORGIR OG LOFT-
KASTALAR Á KJARVALSSTÖÐUM
Valdis Bjarnadóttir gerði þetta likan af hóteli meðan hún var viö
nám. t þvi eru margir ranghalar sem tengjast landslaginu mjög.
Ljósm. Jens
„Tilgangurinn með þessari
sýningu Arkitektafélagsins er
að kynna almenningi hug-
myndir, sem aldrei hafa veriö
framkvæmdar”, sagði Aðal-
steinn Ingólfsson listfræðingur,
er Visir fékk hann til að segja
örlitið frá sýningu Arkitekta-
félags tslands — Skýjaborgir og
loftkastalar.
„Hér má sjá likön og
teikningar af mannvirkjum,
sem aldrei hafa verið reist, sum
þvi miður, önnur sem betur fer”
hélt Aðalsteinn áfram. „Mikið
af þessu eru skólaverkefni
arkitektanna, sem ekki eru öll
miðuð við islenskar aðstæður.
Það á til dæmis liklega við um
þetta hótel” sagði hann og benti
á likan af hóteli eftir Valdisi
Bjarnadóttur. „1 þvi eru margir
rangalar sem eins og vefja sig
inn og út úr landslaginu”.
Frumhugmynd að kirkju
á Skólavörðuholti
Aðalsteinn sýndi okkur einnig
teikningu Guðjóns Samúels-
sonar af byggingum á Skóla-
vörðuholtinu. „Þarna kemur
fyrst fram hugmynd Guðjóns að
kirkju á holtinu, en hún er þó
talsvert ólik þeirri sem nú er
risin. Guðjón hefur upphaflega
viljað láta byggja kirkju i
háklassiskum stil en siðar fallið
frá þeirri hugmynd og teiknað
aðra i gotneskum stil”.
Einn þátttakenda i sýningunni
hefur talið ástæðu til að endur-
bæta útlit Hallgrimskirkju og
hengt utan á likan af henni
litla marghliðunga. „Þetta
eru ibúðir” útskýrði Aðal-
steinn. „Einar Þorsteinn As-
geirsson gerði þetta likan og
Likan af veitingastaö og vatnsgeymum á öskjuhlið. Ætlunin var að
hyggja veitingastaðinn en ekkert varð úr framkvæmdum sökum
fjárskorts.
byggði það á hugmyndum
Buckminster Fuller. Ibúðirnar
eru samsettar úr þrihyrn-
ingslaga einingum. Bygging
þeirra, sem likja má við bygg-
ingu mólikúla, er mjög sterk og
þolir öll veður”.
Veitingastaður á
öskjuhlið
A sýningunni er einnig að
finna likan af veitingastaö og
vatnsgeymum á öskjuhlið, eftir
þá Sigurð Guðmundsson og
Sigurð Thoroddsen. Ætlunin var
að byggja þennan veitingastað á
sinum tima, en framkvæmdir
runnu út i sandinn vegna fjár-
skorts. Þá eru sýndar nokkrar
hugmyndir arkitekta að skipu-
lagi ýmissa borgarhluta, svo
sem miöbæjarms, grjótaþorps-
ins o.fl.
Utan á Ifkan af Hallgrimskirkju
hefur Einar Þorsteinn Ásgeirs-
son hengt nokkrar ibúöir. Þær
eru samsettar úr þrihyrnings-
laga einingum og bygging
þeirra er mjög sterk.
„Ef til vill gæti þessi sýning
orðiö til þess að forða góöum
hugmyndum frá gleymsku og
reka á eftir þvi, að þær verði
gerðar að veruleika” sagði
Aðalsteinn Ingólfsson að lokum.
—AHO.