Morgunblaðið - 19.01.2002, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ingibjörg Sigfús-dóttir fæddist í
Forsæludal í A-Hún.
24. janúar 1909. Hún
lést á Heilbrigðis-
stofnuninni á
Blönduósi 10. janúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Sig-
fús Jónasson, bóndi í
Forsæludal, og kona
hans, Sigríður Ólafs-
dóttir. Ingibjörg var
elst af átta börnum
þeirra hjóna. Næstur
Ingibjörgu var Bene-
dikt, bóndi í Eyjafirði
(látinn), Jónas, bóndi í Forsæludal
(látinn), Sigríður, húsfreyja í For-
sæludal, Sigfús, lengst bóndi í
Gröf í Víðidal, Ólafur, smiður og
bóndi í Forsæludal (látinn), Guð-
rún, fyrrum húsfreyja á Flögu í
Vatnsdal, nú búsett á Hvamms-
tanga, Indíana, húsfreyja í Sunnu-
hlíð í Vatnsdal.
Maður Ingibjarg-
ar var Jóhann Teits-
son frá Víðidals-
tungu í Víðidal, f. 13.
maí 1904, d. 10. des-
ember 1996. Bjuggu
þau lengst á Ref-
steinsstöðum í Víði-
dal. Þeim varð ekki
barna auðið en tóku
að sér kjörson, Þóri
Heiðmar, f. í Litlu-
Hlíð í Víðidal 23.
desember 1941.
Kona hans er Ingi-
björg Kristjánsdótt-
ir frá Hæli í Torfalækjarheppi og
eiga þau fjögur börn, einnig á
Þórir eina dóttur með Jónínu
Skúladóttur frá Bergsstöðum í
Miðfirði.
Ingibjörg verður jarðsungin frá
Blönduóskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Ingibjörg ólst upp í foreldrahúsum
fram yfir tvítugt. Þar var glaðvær
systkinahópur en öll gátu þau sett
saman vísur og sum góðir hagyrð-
ingar. Ingibjörg kynntist manni sín-
um Jóhanni þegar hann var beitar-
húsamaður í Grímstungu í Vatnsdal
um 1930 og reistu þau sitt fyrsta bú á
Kampshóli í Fitjárdal árið 1932. Þar
voru þau í þrjú ár og eitt ár í Víðidals-
tungu. Árið 1936 voru þau svo heppin
að kaupa góða jörð, Refsteinsstaði í
Víðidal. Þar undi Ingibjörg sér vel
enda ekta náttúrubarn, sem unni öll-
um dýrum, blómum, fegurð fjallanna
í kring og niðnum í ánni.
Ég kynntist Ingibjörgu fyrst
haustið 1959 þegar við Þórir vorum
að taka saman og alltaf var hún mér
góð. Drengirnir okkar elstu, Þröstur
og Bergþór, voru hjá þeim í sveit
ungir að árum. Það urðu miklar
breytingar í lífi okkar allra þegar þau
hjón seldu jörðina sína árið 1970 og
fluttu að Flögu í Vatnsdal til Guð-
rúnar (systur Ingibjargar) og Ívars
manns hennar og voru til heimilis þar
í ellefu ár. Á Flögu var oft fjölmennt,
gestagangur mikill og glaðværð.
Ingibjörg hjálpaði Guðrúnu eins og
hún gat og samdi þeim systrum afar
vel. Á þessum árum fór Ingibjörg að
ferðast en eingöngu innanlands.
Henni fannst mest gaman að fara
upp í óbyggðir í tjaldferðir með
kannski eingöngu erlendum ferða-
mönnum en íslenskum fararstjóra og
bílstjóra. Hefur mér skilist að hún
hafi verið vinsæl sem ferðafélagi með
brennandi áhuga á litadýrð fjallanna,
tign fossanna, fallegum steinum o.fl.
Sumir ferðafélagarnir sendu henni
jólakort og myndir og höfðu sam-
band árum saman.
Árið 1981 reistu þau hjón bú sitt
aftur á neðri hæð Húnabrautar 30 á
Blönduósi. Þar bjuggu þau í nokkur
ár enda vann Jóhann ennþá á þessum
árum. Að Flögu fluttust þau aftur í
litla íbúð við gamla húsið sem þá stóð
auð.
Heilsu Jóhanns hrakaði og árið
1989 fluttu þau bæði á dvalardeild
Sjúkrahússins á Blönduósi enda var
þá Flaga seld úr ættinni og Guðrún
og Ívar fluttu til Hvammstanga. Þeg-
ar Ingibjörg og Jóhann bjuggu á
Húnabraut og seinna sinnið á Flögu
fór ég að kynnast þeim meira. Á dval-
ardeildinni var ég að vinna og varð
þeirra hjálparhella ásamt fleirum.
Með hverju ári sem leið varð okkar
samband traustara og þótti okkur
mjög vænt hvorri um aðra. Þegar
heilsu hennar hrakaði þurfti hún
meira á okkur að halda. Vísurnar
hennar sögðu svo margt um hug
hennar til lífsins og alls sem hún
unni. Þegar dóttir okkar Þóris eign-
aðist fyrirbura sem enginn vissi
hvort myndi lifa sendi hún móðurinni
þessa vísu:
Ég bið að þetta litla ljós
lýsi skært og dafni.
Allra manna öðlist hrós
árum mörgum safni.
Barnið lifir og með þeim varð mjög
kært.
Á dvalardeildinni gaukaði hún
stundum vísu að starfsstúlkunum
sem henni þótti sérlega vænt um.
Ingibjörg var dugleg að ráða kross-
gátur og einnig skrifaði hún vísu og
málshætti á öll laus blöð. Alla sína tíð
var hún bókhneigð og las nánast allt
sem hún náði í. Hún átti prjónavél og
prjónaði mikið fyrir aðra á yngri ár-
um en seinni árin var meira hand-
prjónað. Fyrir tveimur árum ákvað
ég að hætta að vinna á dvalardeild-
inni en fara að vinna í þvottahúsinu.
Ég held að hún hafi kviðið því og þá
sendi hún mér þessa vísu:
Þessa bæn ég til þín tárvot sendi
í trausti þess að nái hún til þín.
Slepptu ei af mér þinni hlýju hendi,
hjartans besta tengdadóttir mín.
Ég verð henni eilíflega þakklát
fyrir þessi hlýju orð. Svona var Ingi-
björg, þakklát, kröfulaus og hlý kona
sem öllum þótti vænt um sem kynnt-
ust henni rétt. Ég vil að lokum þakka
henni fyrir góð kynni og allan kær-
leik og hlýju sem hún gaf mér. Mér
finnst ég hafa lært mikið við þau
kynni. Ég bið góðan Guð að leiða
hana á nýjum verustað og blessa
okkur öll, fjölskylduna hennar og alla
hennar tryggu vini.
Vertu sæl, vina.
Þín tengdadóttir,
Ingibjörg Kristjánsdóttir.
Það var fimmtudaginn 10. janúar
sem síminn hringdi kl. 7.30 að
morgni. Ég var nálægt símanum og
sá þá að það voru foreldrar mínir á
Blönduósi sem voru að hringja. Ég
vissi þá að þetta símtal myndi vera
leiðinlegt, ekki það að það sé slæmt
að foreldrar mínir skul hringja í mig,
síður en svo. Nei móðir mín var að til-
kynna mér að hún amma mín, hún
Ingibjörg Sigfúsdóttir frá Forsælu-
dal, væri látin. Hún veiktist alvarlega
í desember svo ég átti nú svo sem al-
veg von á þessu símtali fyrr eða síðar.
En ég var kannski ekki alveg sáttur
við það núna. En svona er lífið. Mað-
ur eldist og getur ekkert að því gert.
Kannski sem betur fer þurfti hún
amma ekki að vera veik í rúmi sínu
lengi, fékk að fara strax. Ég vona
bara að hún hitti Jóhann afa og hina
ömmu mína, hana Þorbjörgu Björns-
dóttur frá Hæli, þarna einhvers stað-
ar en hún lést í haust. Eða hvert fer
maður? Það er nú alltaf spurningin.
Ég man fyrst eftir henni ömmu
þegar ég var svona 3–4 ára. Það var
þegar við bræðurnir vorum vinnu-
menn, og stórhuga bændur í sveitinni
hjá ömmu og afa á Refsteinsstöðum í
Víðidal. Ég þetta 3–5 ára og Þröstur
bróðir 5–7 ára. Við bændabræðurnir
riðum á tréfákum okkar um allt. Fór-
um í langa útreiðartúra í kringum
bæinn og bæjarhólinn. En fyrst
þurftum við alltaf að láta ömmu vita
hvert við værum að fara, ekki það að
hún amma væri eitthvað hrædd um
okkur. Nei, nei, bara að láta hana vita
það að það gæti verið von á hesta-
mönnum í heimsókn til hennar. Þeir
hefðu örugglega verið lengi í förum
og gætu verið mjög, þá segi ég mjög
svangir þegar þeir kæmu í heimsókn.
Þetta var alveg pottþétt ráð á ömmu
svo hún færi alveg örugglega út í fjós
að ná í rjóma og baka svo góðar stór-
ar pönnukökur. Já, þá var nú gott að
vera lúinn og svangur ferðamaður.
Við bræðurnir vorum bæði að vetri
til og um sumar á Refsteinsstöðum
hjá ömmu og afa. Nokkrar vikur í
senn. Eins og ég sagði áðan þá þurfti
amma aldrei að hafa áhyggjur af okk-
ur. Við vorum bara stórhuga bænd-
ur. En eitthvað fór nú amma að líta
eftir okkur svona annað slagið eftir
að hún kom að okkur vera að vaða í
stórum skurði sem var neðar í
túninu. Við bræður vorum svo snyrti-
legir í öllum okkar aðgerðum að við
ákváðum að núna skyldum við geyma
fötin okkar á bakkanum meðan við
værum að vaða í skurðinum. Hitinn
var víst ekkert sérstakur þá en við
tókum ekkert eftir því, því við vorum
nefnilega í stórframkvæmdum þarna
í skurðinum. En eitthvað var amma
að hafa áhyggur af okkur því hún
kom hlaupandi niðureftir með teppi
og handklæði. Mér skilst af frásögn
ömmu að blái liturinn á líkama okkar
hafi sést á milli bæja. Hún dreif okk-
ur heim og hitaði vatn og setti í marg-
ar flöskur. Síðan var hverri flösku
stungið í sokk af Jóhanni afa og svo
var okkur pakkað inn í sæng og
teppi. Það fylgdi nú ekki sögunni
hvort við urðum veikir eða ekki. En
við bændurnir vorum bara að ræsa
fram einn skurð. Margt var brallað á
Refsteinsstöðum hjá ömmu Ég man
að við gátum alltaf treyst ömmu í öllu
sem hún sagði og gerði. Það má nátt-
úrulega ekki gleyma rúgbrauðinu og
kæfunni sem við gátum fengið í
ómældu magni. Hún bakaði alltaf
rúgbrauð í stórum járndalli, mig
minnir að það hafi verið svona lyfti-
duftsdallur. En hann er ekkert stór
núna í mínum augum, en var rosa-
lega stór þegar ég var lítill og það
komu alveg rosalega stórar sneiðar
og við bræðurnir sátum sitt hvorum
megin við borðið og bitum á víxl í
brauðið og skoðuðum svo tannaförin
sem komu í smjörið. Það var gaman.
Amma hafði gaman af því að rifja
þetta allt upp og mundi hún margar
sögur af okkur bræðrunum á Ref-
steinsstöðum. Ekki mundi ég þær
allar en sumar þó.
Amma og afi seldu Refsteinsstað-
ina árið 1970 og væri það nú gaman í
dag að eiga þá góðu jörð en þá vorum
við systkinin svo lítil að við höfðum
ekkert um það að segja.
Amma fluttist að Flögu í Vatnsdal
um það leyti sem þau selja Refsteins-
staði og átti amma „herbergið sitt“ í
því góða húsi sem þar er. Ég man eft-
ir því að 1974 þegar ég var í sveit hjá
Ívari og Guðrúnu á Flögu þá leysti
amma rosalegt erfitt mál fyrir okkur
frændurna, Sigurð 11 ára og mig 10
ára. Við höfðum báðir mikinn áhuga á
fótbolta og 1974 var Heimsmeistara-
mótið í knattspyrnu og við þurftum
náttúrlega að leika alla leikina sem
fram fóru úti á túni.
En okkur vantaði fótboltabúninga.
Hvernig er hægt að leika fótbolta án
þess að eiga góða búninga? Amma
frétti af þessu og ekki leið á löngu þar
til hún kom með þessa fínu búninga.
Annan rauðan, peysa, buxur og sokk-
ar en hinn var fjólublár, peysa, buxur
og sokkar. Ég var nú fljótur að velja
þann Liverpool-rauða.
Þannig að Siggi frændi sat uppi
með hinn. En í fljótu bragði var okk-
ur nú brugðið því þessir búningar
voru nú ekki alveg keyptir í búð og
ekki alveg úr þessu nýju fínu efnum
sem eru í dag. Nei, þeir voru úr ull-
arbandi, svolítið grófir en stungu
ekki mikið en það var bara svona
fyrstu dagana en svo var allt gleymt
og grafið og við frændurnir gátum
spilað tvöfalda umferð í þessari
Heimsmeistarakeppni í þessu fínu
búningum frá Ingibjörgu ömmu.
Ég gæti haldið lengi áfram að
skrifa um hvað skemmtilegt var að
vera nálægt ömmu í leik og starfi.
Alltaf var hún kát og glöð. En ég verð
að minnast á vísurnar hennar. Hún
amma gat hér á árum áður gert vísur
eins og ekkert væri, enda er hún af-
komandi Bólu-Hjálmars. Systkini
hennar frá Forsæludal geta líka
skotið vísum þegar þau langar til. Þó
aðallega hann Ólafur Sigfússon bróð-
ir hennar sem lést fyrir nokkrum ár-
um.
Þegar amma kom til Reykjavíkur í
heimsókn þá var það nú aðallega til
að fara til augnlæknis því henni
fannst nú ekkert gaman að koma til
Reykjavíkur. Það getur þessi vísa
sagt um: Þetta ljóð kvað hún þegar
hún var einu sinni á heimleið úr
Reykjavík.
Mjög er loftið syðra svart
sýnist lævi blandið.
Hlakka ég til er hlýtt og bjart
heilsar Norðurlandið.
Oftar en ekki gisti hún hjá okkur á
Kleppsveginum þar sem við bjugg-
um áður. Alltaf þótti okkur spenn-
andi að gá undir koddann hennar
þegar hún fór frá okkur aftur norður
því alltaf lá eftir hana vísa til okkar
eða sonar okkar sem gekk alltaf úr
rúmi sínu svo amma gæti haft gott
rúm til að sofa í.
Þessi vísa var einu sinni í rúminu
hans:
Þegar ferðaflangrið dvín
fer að næturhúmið.
Vel ég hugsa þá til þín
og þakka fyrir rúmið.
Margar vísur liggja eftir hana um
allt og verður mikil vinna að taka það
allt saman. En sú vinna er ekki erfið
þegar maður finnur alltaf nýtt og
skemmtilegt ljóð á hinum ýmsu stöð-
um, umslögum og víðar. Því oft hafði
amma ekkert til að skrifa á þegar
vísa varð til og þá tók hún bara það
sem hendi var næst og skrifaði á það.
Í seinni tíð, þegar hún flutti á hér-
aðshælið á Blönduósi, var hún mikið
fyrir að mála á dúka og búa til silki-
bindi o.fl. Margir flottir dúkar eru til
eftir hana og uppáhaldsbindið mitt
bjó hún til handa mér.
Þegar við „Stórbændabræðurnir“
heimsóttum ömmu í desember þegar
hún var orðin mjög veik, fann ég á
mér að þetta gæti ekki lagast aftur,
svo mikið veik var hún. En gamla
minningin er svo sterk og þegar hún
hélt í hendurnar á okkur og við fund-
um að hún reyndi að ná í orku frá
okkur sem mest hún mátti. En því
miður gekk það ekki.
Ömmu verður minnst sem hús-
freyju, ljóðskálds og vinar.
Ég kveð þig núna, elsku amma
mín, með miklum söknuði og við öll
sem til þín þekkjum munum minnast
þín svo lengi sem við lifum sem góðr-
ar ömmu, vinkonu og félaga í lífi og
starfi.
Bergþór Valur Þórisson
og fjölskylda.
Elsku amma, ég þakka þér fyrir
allar samverustundirnar með þér,
þegar ég var lítill drengur í sveitinni
hjá þér. Einnig þakklæti fyrir þær
samverustundir sem ég og fjölskylda
mín áttum með þér. Þakklæti fyrir
ljóðin sem þú kenndir mér bæði eftir
þig og aðra. Þú varst okkur svo mikið
að engin orð megna að tjá hug okkar
til þín. Við kveðjum þig með söknuði.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgr. Pét.)
Jóhann Þröstur og fjölskylda.
Mig langar að minnast móðursyst-
ur minnar, Ingibjargar Sigfúsdóttur
eða Imbu eins og hún var ávallt köll-
uð. Mín fyrstu kynni af Imbu urðu er
hún ásamt manni sínum Jóhanni
Teitssyni fluttist að Flögu eftir að
þau brugðu búi að Refsteinsstöðum í
Víðidal árið 1970. Mér varð strax
hlýtt til þessarar frænku minnar og
hélst sú vinátta alla tíð. Imba var
mjög hlýleg við mig og mína fjöl-
skyldu. Imba var mikill dýravinur,
henni þótti vænt um flest dýr en ég
held að kýrnar hafi þó verið í mestu
uppáhaldi hjá henni. Imba fór ávallt í
fjósið og mjólkaði meðan hún átti
heimili á Flögu. Hún handmjólkaði
þær kýr sem hún sá um að mjólka,
því mjaltavélum vildi hún ekki ná-
lægt koma. Imba átti sér uppáhalds
kú, sem Rósa hét. Rósa var svar-
skjöldótt, dyntótt mjög að mínu áliti
og hafði ég oft orð á því við Imbu.
Imba sagði að það væri ekki rétt, ég
bara skildi hana ekki, en það var
áreiðanlegt að þær skildu hvor aðra.
Imba var vel hagmælt og hafði
yndi af kveðskap en hún vildi gera
sem minnst úr þeim hæfileika sínum
að setja saman vísur. Oft kom það
fyrir er við Imba vorum að mjólka að
ég heyrði hana raula fyrir munni sér
eða hafa yfir einhverjar vísur. Ég
spurði alltaf, ef ég hafði ekki heyrt
áður það sem hún fór með: „Hvað
varst þú að yrkja núna, Imba mín?“
„Það var svo sem ekki neitt,“ svaraði
hún ætíð. Er ég vildi fá að heyra aft-
ur það sem hún hafði verið að setja
saman, svaraði hún því til að þetta
væri ekkert merkilegt en fór þó með
vísuna aftur en var svo ófáanleg til að
endurtaka vísuna í annað sinn. Ekki
náði ég að festa mér í minni þessar
vísur og ekki veit ég hvort Imba hef-
ur nokkuð haldið þeim til haga,
a.m.k. hef ég ekki heyrt neitt af þess-
um kveðskap síðan og er það miður.
Imba var mikið náttúrubarn og
hafði yndi af ferðalögum. Hún kom
eitt sinn að máli við mig og spurði
hvort ég vildi ekki gerast einkabíl-
stjóri sinn og fara með sér í ferðalag.
Hún sagðist sjá um að skaffa bílinn,
hún ætlaði að kaupa bíl sjálf en fá
mig til að keyra hann. Hún var með
tegundina á hreinu, það átti að vera
Toyota Crown, því það væri svo gott
að sitja í þeim bílum. Hún var búin að
skipuleggja ferðina í huganum. Gist
skyldi í tjaldi og ekki yrði farið hratt
yfir því hún vildi sjá sem mest af
landinu. Hún sagði að ferðin gæti
tekið um mánaðartíma því helst vildi
hún komast hringinn í kringum land-
ið. Ég var reiðubúinn að ganga að
þessum skilmálum en þótt Imba væri
mjög ákveðin og fylgin sér, varð ekk-
ert úr þessu ferðalagi okkar. Hún
ferðaðist þó nokkuð um landið þótt
ég hafi ekki gerst einkabílstjóri
hennar og fór oftar en einu sinni á
sömu slóðir, því hún sagðist alltaf sjá
eitthvað nýtt í hverri ferð.
Mér er minnisstætt eitt atvik sem
lýsir hversu ákveðin Imba var. Ég
hafði verið að smala vestur á hálsi á
Flögu er ég fann stein nokkurn sem
mér þótti nokkuð sérkennilegur, það
var engu líkara en steinninn hafi ver-
ið skorinn í sundur með beittum hníf.
Ég stakk steininum í vasann og sýndi
Imbu er heim kom. Imbu þótti
steinninn merkilegur og velti honum
um stund á milli handanna og spurði
mig síðan: „Hvar er hinn parturinn af
steininum, drengur?“ Ég svaraði því
til að ég hafi ekki séð annan stein lík-
an þessum og hafði svo sem ekki velt
þessum möguleika fyrir mér. Imba
var hörð á því að steinninn ætti sér
tvífara“ og það yrði að finna hann. Ég
sagði Imbu að það væri nánast
ógjörningur að finna hugsanlegan
tvífara, a.m.k. ætlaði ég ekki að taka
það að mér. Dag einn biður Imba
bróður minn um að aka með sig á
dráttarvél vestur á háls því hún ætl-
aði að finna tvífarann. Áður en þau
lögðu af stað fékk Imba lýsingu hjá
mér hvar ég hafði fundið steininn.
Bróðir minn ók með Imbu eins og
hún hafði beðið um eins langt og
hægt var að komast á dráttarvél.
Hún bað um að hún yrði skilin eftir
því hún ætlaði að ganga til baka til að
geta notið náttúrunnar. Heimilisfólk
var farið að verða óttaslegið er Imba
skilaði sér ekki heim er þoka lagðist
yfir brekkubrúnirnar. En Imba skil-
aði sér heim og ekki varð ég lítið
undrandi er hún sýndi mér tvífarann
sem hún hafði fundið á nánast sama
stað og ég hafði fundið steininn forð-
um. Imba var um sjötugt er þetta var
og það skal tekið fram að hún hafði
aldrei áður komið á þessar slóðir.
Þessir steinar hafa varðveist síðan og
munu vonandi gera um ókomna tíð til
minningar um Imbu frænku.
Imba var mjög dugleg og ósérhlíf-
in manneskja. Hún tók þátt í öllum
þeim bústörfum á Flögu, sem hver
árstíð krefst að unnin séu til sveita.
Hún gerði m.a. slátur með móður
minni í hartnær 30 ár og nú síðast í
fyrra þótt hún væri komin yfir nírætt
og heilsan farin að bila. Það sýnir
hversu kraftmikil og dugleg Imba
var.
Ég votta Þóri, Ingibjörgu, börn-
um, systkinum hennar svo og öllum
ættingum dýpstu samúð. Hvíl þú í
friði.
Hermann Ívarsson.
Hún kvaddi lífið hljóðlátt eins og
háttur hennar var um langa ævi.
Hennar verður gott að minnast. Hún
INGIBJÖRG
SIGFÚSDÓTTIR