Morgunblaðið - 05.05.2002, Blaðsíða 39

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5. MAÍ 2002 39
Útfararþjónustan ehf.
Stofnuð 1990
Rúnar Geirmundsson
útfararstjóri
Önnumst allt er lýtur að útför.
Hvítar kistur - furukistur
- eikarkistur.
Áratuga reynsla.
Símar 567 9110 & 893 8638
utfarir.is
Krossar á leiði
Ryðfrítt stál - varanlegt efni
Krossarnir eru framleiddir
úr hvíthúðuðu, ryðfríu stáli.
Minnisvarði sem endist
um ókomna tíð.
Sólkross (táknar eilíft líf).
Hæð 100 sm frá jörðu.
Hefðbundinn kross
m/munstruðum endum. Hæð
100 sm frá jörðu.
Hringið í síma 431 1075 og
fáið litabækling.
Dalbraut 2, 300 Akranesi.
Sími 431 1075, fax 431 1076
BLIKKVERKSF.
✝ Guðríður Guð-mundsdóttir var
fædd í Kolsholtshelli
í Villingaholtshreppi
í Árnessýslu 8. apríl
1921. Hún lést á
Fjórðungssjúkrahús-
inu á Akureyri 26.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Guð-
mundur Kristinn
Sigurjónsson, f. 23.
maí 1896, d. 28. nóv.
1966, bóndi í Kols-
holtshelli, og Marta
Brynjólfsdóttir, f.
27. júlí 1889, d. 11. mars 1969,
húsfreyja. Guðríður var næstelst
sex systkina en hin voru: Jóhann
bóndi í Kolsholtshelli, Kristín
húsfreyja og bréfberi á Selfossi,
Sigurjón pípulagningameistari í
Reykjavík, Brynjólfur bóndi á
Galtastöðum, Gaulverjabæjar-
hreppi, síðar á Selfossi og Sigríð-
ur, húsfreyja og skrifstofumaður
á Bakkafirði. Eftirlifandi af
systkinunum eru nú þeir Sigur-
jón og Brynjólfur.
Guðríður giftist 1. ágúst 1943
Sigmari Inga Torfasyni frá
Hrafnabjörgum í Hjaltastaða-
þinghá, f. 15. ágúst 1918, d. 4.
febr. 1997, prófasti á Skeggja-
stöðum í Skeggjastaðahreppi í N-
Múl. Börn þeirra eru: 1) Jóhanna
Ingibjörg, f. 25. apríl 1944, sókn-
arprestur á Eiðum. Börn hennar
og Kristmundar Skarphéðinsson-
ar eru María Ósk og Sigmar Ingi.
2) Stefanía, f. 21. nóv.1945, skrif-
stofumaður í Kópavogi, gift
Helga Sigurðssyni, málarameist-
ara og verslunarmanni, eignuð-
ust þau þrjú börn: Guðríði,
Helgu, sem er látin, og Sigurð. 3)
Valgerður, f. 12. sept. 1947,
handavinnukennari í Reykjavík.
Börn hennar og Steingríms Sig-
urjónssonar eru Ólafur, Guðríð-
ur og Kristín. 4) Marta Kristín, f.
10. febr. 1949, sérkennari í
Reykjavík, gift Ásgrími Þór Ás-
grímssyni, húsgagnabólstrara,
börn þeirra eru
þrjú: Guðrún Marta,
Sigmar Torfi og Jó-
hanna Þórunn. 5)
Aðalbjörg, f. 16. maí
1952, héraðsskjala-
vörður á Akureyri,
maður hennar er
Björn Sverrisson,
kennari, þau eiga
einn son, Sverri Sig-
mar, en börn henn-
ar og Jóhanns G.
Ásgrímssonar eru
Margrét Ása og
Þórarinn. 6) Guð-
mundur, f. 8. des.
1957, verkefnisstjóri hjá Fé-
lagsþjónustunni í Reykjavík,
kvæntur Hörpu Ásdísi Sigfús-
dóttur, félagsráðgjafa, sonur
þeirra er Ásvaldur Sigmar.
Barnabörn Guðríðar og Sigmars
voru fimmtán og barnabarna-
börnin fimm. Hjá þeim hjónum
ólst einnig upp að miklu leyti
Hrefna Þórey Eiríksdóttir, f. 5.
okt. 1960, búsett í Reykjavík.
Guðríður ólst upp hjá foreldr-
um í Kolsholtshelli en fór ung að
árum í vist til prestshjónanna í
Hraungerði, sr. Sigurðar Páls-
sonar og Stefaníu Gissurardóttur
og var síðan einnig tvo vetur í
vist í Reykjavík. Hjá sr. Sigurði
fékk hún undirbúningsmenntun
til að setjast í Kennaraskóla Ís-
lands þar sem hún stundaði nám
árin 1941–1943.
Sumarið 1944 fluttust þau hjón
Guðríður og sr. Sigmar að
prestssetrinu Skeggjastöðum við
Bakkafjörð. Þar var sr. Sigmar
prestur í 44 ár og jafnframt því
stunduðu þau búskap á jörðinni.
Guðríður var kennari og skóla-
stjóri barnaskóla hreppsins
1950–1985 og oddviti Skeggja-
staðahrepps 1978–1990. Um 1989
fluttust þau til Akureyrar og
bjuggu þar til æviloka.
Útför Guðríðar fer fram frá
Glerárkirkju á morgun, mánu-
daginn 6. maí, og hefst athöfnin
klukkan 14.
Mig langar í fáeinum orðum að
minnast Guðríðar Guðmundsdótt-
ur. Ég kynntist henni fyrir rúmum
þrjátíu árum, en tengdamóðir mín
Sigríður og hún voru systur.
Guðríður var kvenskörungur
okkar tíma. Hún var skólastjóri,
bóndi, prestkona, oddviti og hús-
móðir með sex börn auk annars
heimilisfólks. Það var ekki nóg að
hún væri skólastjóri heldur var hún
með öll börnin á heimilinu bæði í
kennslu, fæði og húsnæði. Svo oft
hefur sjálfsagt verið þröngt setinn
bekkurinn. Sem prestkona voru
mörg störf sem hún sinnti, sá um
kirkjuna, þreif og hafði til reiðu.
Ekki var svo messað á Skeggjastöð-
um að öllum væri ekki boðið í kaffi-
veislu eftir messu. Við fermingar
hélt hún kaffi bæði fyrir ferming-
arbörnin og annað messufólk og var
mér sagt að ekki hefði sá siður lagst
af fyrr en 1964. Þegar maðurinn
minn, Árni, fermdist var hún þá bú-
in að vera prestkona í tuttugu ár.
Ekki fór heldur svo fram jarðarför
frá Skeggjastaðakirkju að hún lán-
aði ekki sínar stofur ásamt borð-
búnaði og öllu tilheyrandi til erfis-
drykkjunnar. Ekki væri ég heldur
hissa þótt stundum hafi kaka læðst
með. Ég man hvað ég var hissa á
þessu þegar ég kom fyrst austur og
kynntist þessu, en mér fannst sveit-
ungarnir líta á þetta sem sjálfsagð-
an hlut. Seinni árin á Skeggjastöð-
um bætti hún svo á sig
oddvitastöðunni og hefur hún oft
þurft að halda sínu fyrir ráðríkum
sjómönnum og stífum stjórnmála-
mönnum.
Eftir að Guðríður og Sigmar
fluttu til Akureyrar gátu þau farið
að sinna sínum áhugamálum, hann
fræðimennskunni en hún handa-
vinnu og fleiru. Ekki kom ég svo í
kaffi að hún sýndi mér ekki eitthvað
nýtt sem hún hafði verið að gera,
peysur eða vettlinga á barnabörnin,
silkibindi á tengdasyni eða jafnvel
harðangursdúka handa dætrunum,
enda var til hennar leitað þegar
harðangurs altarisdúkur skemmd-
ist á Eiðum og var hún ekki lengi að
sauma nýjan dúk sem þar prýðir nú
altarið.
Ekki get ég hætt þessum skrifum
nema minnast aðeins á flatbrauðið
hennar Guðríðar. Betra flatbrauð
hef ég ekki smakkað en hjá henni og
Siggu systur hennar Hún tók mig í
læri ein tvö ár í desember, þegar
flatbrauðsgerðin stóð sem hæst,
sagði að einhver þyrfti að taka við
af sér. En þótt Guðríður væri góður
kennari held ég að ég komist aldrei
með tærnar þar sem hún hafði hæl-
ana.
Kveð ég svo þessa sómakonu með
söknuði.
Oddný.
Þegar ég frétti að amma væri dá-
in runnu ótal margar minningar
upp í hugann. Það var alltaf svo gott
að koma til ömmu. Fyrstu minning-
arnar tengjast heimsóknum í
Skeggjastaði. Þegar við keyrðum
yfir Sandvíkurheiði beið ég alltaf
spennt eftir að sjá kirkjuna á
Skeggjastöðum og mér fannst eng-
in önnur kirkja jafnast á við kirkj-
una þeirra afa og ömmu. Þegar við
komum í hlaðið komu hundarnir
hlaupandi á móti okkur og inni biðu
okkar nýbakaðar pönnukökur.
Heimalingarnir, gullabúið og fjaran
eru líka ógleymanleg. Það var
spennandi að fá að gefa heimaling-
unum, í gullabúinu var meira og
betra dót en nokkurs staðar annars
staðar og í fjöruferðunum var alltaf
hægt að finna eitthvað skemmtilegt
til að hafa með sér heim. Eftir að
amma og afi fluttu frá Skeggjastöð-
um heimsótti ég þau oft í Hrafna-
björg á sumrin. Ég man hvað það
var alltaf gott að koma í kvöldkaffi
þangað og þar voru líka oft til
pönnukökur. Ég var stundum leið á
því að ganga Urðina báðar leiðir og
þegar ég fór að vorkenna mér það
og varð úrill stóð amma með mér og
bað afa um að fara með mig á bátn-
um. Hún sagði þá stundum „hún er
þreytt elskuleg“ og þannig afsakaði
hún okkur barnabörnin sín oft þeg-
ar illa lá á okkur.
Í seinni tíð, eftir að amma flutti
til Akureyrar, var hún mjög dugleg
að gera handavinnu. Bestu jólagjaf-
irnar frá henni voru útprjónaðir
vettlingar. Það jafnast engir vett-
lingar á við þá. Útsaumuðu dúkarn-
ir hennar eru líka frábærir.
Amma hafði gaman af að ferðast
og á síðastliðnu hausti fór hún í
bændaferð til Ítalíu og Þýskalands
þrátt fyrir veikindi, en hún var allt-
af svo hress og dugleg miðað við
aldur. Það er e.t.v. þess vegna svo
erfitt er að trúa því að amma sé dá-
in. Ég er samt fegin að hún þarf
ekki lengur að berjast við erfiðan
sjúkdóm. Minningarnar um hana,
heilræðin hennar og hlýju orðin
mun ég geyma. Ég er þakklát fyrir
þær góðu stundir sem við amma átt-
um saman. Guð blessi minningu
hennar.
Jóhanna Þórunn.
Fallin er frá frænka og mikill
fjölskylduvinur.
Það er margs að minnast fyrir
okkur bræðurna, þegar við látum
hugann reika til baka til Guðríðar
frænku á Skeggjastöðum þar sem
hún og maður hennar, séra Sigmar,
og frændsystkinin sex bjuggu.
Móðir okkar, Sigríður, kom fyrst til
prestssetursins á Skeggjastöðum
við Bakkafjörð 1949 til að dveljast
hjá systur sinni til aðstoðar við
stórt heimili. Dvölin, sem átti að
vera til skamms tíma, varð ævilöng
þar sem hún giftist föður okkar,
Pétri Árnasyni frá Bakkafirði, ári
síðar og settist að á Bakkafirði.
Heimsóknirnar til Skeggjastaða
voru margar. Sigríður móðir okkar
og Guðríður voru mjög nánar syst-
ur og einnig starfaði faðir okkar
sem organisti í Skeggjastaðakirkju
í tæp 40 ár með séra Sigmari. Til-
efnin voru því mörg, hvort heldur
sem um var að ræða vinnu eða leik.
Um jól og áramót var það órjúfan-
legur hluti hátíðanna að fara í
messu til séra Sigmars og þiggja
veitingar að lokinni messu á
Skeggjastöðum og leika við frænd-
systkinin.
Skólagöngu okkar til 12 ára ald-
urs sóttum við til Skeggjastaða þar
sem þau hjónin sáu um skólann á
heimili sínu til margra ára. Fyrst
var skólinn rekinn þannig að nem-
endur voru til skiptis í skóla og
heima, tvær vikur í senn, og því um
heimavistarskóla að ræða. Síðar var
nemendum ekið til skóla á hverjum
degi og kennslan fluttist svo til
þorpsins árið 1985 í nýtt skólahús-
næði. Það eru því ófáir íbúar
Bakkafjarðar sem gengu sín fyrstu
skref á skólabekk til þeirra hjóna
Guðríðar og Sigmars á Skeggja-
stöðum og búa enn að þeim gildum
sem þar voru numin – ekki síst þeim
er snúa að trú og kærleika.
Guðríður var mikilvirk og dugleg
í hverju því sem hún tók sér fyrir
hendur og veitti gestum sínum af
rausn og myndarskap. Þau hjón
voru afar samhent um alla hluti,
vinmörg og gestrisin svo af bar. Það
var því oft mannmargt á Skeggja-
stöðum, hvort sem var vegna skóla-
mála, prestsembættisins eða vegna
annarra starfa.
Guðríður var skarpgreind, rökvís
og fylgin sér um marga hluti þegar
á reyndi, en þó var alltaf stutt í létt-
leikann þar sem varpað var upp
mörgum hliðum mála. Hún sagði oft
þegar fjallað var um flókin mál að
það væru „sex hliðar á teningnum“
og oft væri hollt að skoða málin frá
mörgum hliðum, ef takast ætti að
finna lausn. Sá eiginleiki hennar að
skoða málin frá ólíkum sjónarhorn-
um skilaði mörgum flóknum og oft á
tíðum erfiðum málum í farsæla höfn
– ekki síst fyrir íbúa á Bakkafirði.
Það var m.a. fyrir hennar dugnað
og áræði – sem og séra Sigmars – að
Bakkafjörður nýtur margra þeirra
stóru verka s.s. þeirra hafnarmann-
virkja sem til staðar eru, en sú höfn
er bæði lífhöfn útgerðar sem og
undirstaða efnahagsstarfsemi á
staðnum – sem skilað hefur sér
margfaldlega.
Við bræðurnir eigum margar
góðar minningar frá Skeggjastöð-
um, hvort heldur um er að ræða úr
skólanum eða frá heimilinu, sem var
nánast eins og okkar annað heimili.
Í þau skipti sem foreldrar okkar
þurftu að fara að heiman fengum
við að vera á Skeggjastöðum hjá
Guðríði frænku og séra Sigmari.
Minningarnar úr leik í sandfjör-
unni, snjóbrekkunum, berjamónum
og heyskapnum standa fyrir hug-
skotssjónum. Á síðari árum bjuggu
þau hjón á Akureyri, þar sem ávallt
var bæði notalegt og gaman að
koma í heimsókn.
Við þökkum allar liðnar samveru-
stundir, þær eru ómetanlegar og
gildi þeirra eykst. Við vottum börn-
um, tengdabörnum og barnabörn-
um innilegustu samúð okkar og
biðjum góðan Guð að blessa minn-
ingu Guðríðar frænku okkar.
Hér þótt lífið endi, rís það upp í
Drottins dýrðarhendi.
Árni, Kristinn, Bjartmar,
Baldur, Brynjar, Ómar
Péturssynir og fjölskyldur.
Vort líf er lán frá þér,
þú ljóssins faðir hár,
hver geisli á braut, hver ganga í þraut,
hver gleði og sorgartár.
Vort líf er lán frá þér,
það líður harla skjótt,
og lát oss eygja ljósið þitt,
er lykur dauðans nótt.
(Sr. Sigurjón Guðjónsson.)
Á kveðjustundu er okkur efst í
huga þakklæti fyrir áratuga vináttu
við Guðríði frá Skeggjastöðum.
Það eru nær 60 ár síðan við
kynntumst. Það var á Nýja stúd-
entagarðinum á haustdögum. Sig-
mar Torfason, skólabróðir og góður
vinur, og Guðríður Guðmundsdóttir
fluttu á Garð þá nýgift.
Fljótt kynntumst við Guðríði.
Samgangur varð mikill milli okkar
og strax myndaðist vinátta er aldrei
bar skugga á.
Um vorið tókum við níu kand-
idatar prestvígslu og hópurinn
dreifðist. Sigmar og Guðríður fóru
að Skeggjastöðum, en við hjónin
fórum að Grenjaðarstað. Samgöng-
ur voru þá erfiðar, en samband okk-
ar hélst, símleiðis og með bréfum.
Næstu ár hittumst við sjaldan.
Börn og bú bundu okkur við heimili
og störf.
Þannig liðu árin. Alltaf var gott
að fá þau í heimsókn er þau voru á
leið suður eða að sunnan. Gott var
að koma í Skeggjastaði. Fyrst er
bílvegur var ekki kominn alla leið,
en Sigmar kom á móti og leiðbeindi
okkur svo allt gekk vel. Síðar fórum
við í fimmtugsafmæli Sigmars og
ekki var það lakara. Margt var
spjallað og við öll nutum samver-
unnar.
Vináttan varð sterkari er á leið
og oftar var skipst á heimsóknum.
Við gleymum ekki samverustund-
unum sumarið 1987 er við fjögur
heimsóttum allar sóknir Múlapró-
fastsdæmis. Það var góður tími og
bjart er yfir í minningunni.
Ári seinna fluttu þau hjón til Ak-
ureyrar og nokkrum árum síðar
einnig við hjónin.
Sambandið varð meira og traust-
ara. En svo var sr. Sigmar kallaður
burt héðan úr heimi. Þá var mikill
söknuður í huga svo margra. Við
söknuðum sannarlega góðs vinar.
En Guðríður var hetja sem æðrað-
ist ekki. Sambandið varð enn meira
og vináttan sterkari.
Þegar við lítum yfir farinn veg við
burtför Guðríðar kemur margt í
hugann. Alla tíð stóð hún traust við
hlið Sigmars, í blíðu og stríðu.
Hún var kennari og skólastjóri í
sveitinni í áratugi. Hún var oddviti
hreppsnefndar um árabil. Auk þess
sem hún stóð fyrir stóru heimili.
Allt var gert með reisn og aldrei
brást hún í neinu.
Segja má að þau hjón, Guðríður
og Sigmar, hafi verið sívakandi yfir
heill og framför sveitar sinnar alla
tíð. Sigmar var prófastur lengi og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir sveit sína og hérað allt.
Margt fleira mætti segja, en hér
verður það ekki gert.
Guðríður var greind kona og fróð.
Jafnaðargeð og traustleiki ein-
kenndu líf hennar allt.
Gott var að deila geði við hana.
Falslaus hlýja lék um persónu
hennar.
Öll erum við slungin margskonar
þáttum. Vandi er að vinna úr þeim.
Gæfan veltur á því hvað það er í
okkur sjálfum sem við leggjum
mesta rækt við um ævina. Fáa veit
ég sem betur hafa kunnað þá list en
Guðríður að leggja rækt við það
besta í sjálfum sér. Slíkt er mikill
sigur. „Þeir skynja fyrstir lífsins
mál, sem læra að skilja sína eigin
sál,“ segir skáldið frá Fagraskógi.
Og Páll postuli segir í einu bréfa
sinna: „Ég hefi barist góðu barátt-
unni og endað skeiðið og varðveitt
trúna.“
Þannig er trúin á lífið og gæði
þess og trúin á Guð sem veitir mest-
an styrk í lífinu.
Þannig lifði og dó Guðríður Guð-
mundsdóttir. Trúin á frelsarann
Jesúm Krist var hennar styrkur.
Við þökkum henni trygga vináttu
og alla hlýju er hún sýndi okkur alla
tíð. Við sendum börnum hennar og
öðrum ástvinum innilegar samúðar-
kveðjur. Og biðjum Guð að blessa
minningu Guðríðar.
Aðalbjörg Halldórsdóttir,
Sigurður Guðmundsson.
GUÐRÍÐUR
GUÐMUNDSDÓTTIR