Morgunblaðið - 03.07.2002, Blaðsíða 1

153. TBL. 90. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 3. JÚLÍ 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 3. JÚLÍ 2002
SVISSNESK flugumferðarstjórn-
aryfirvöld viðurkenndu í gær að
svissneskur flugumferðarstjóri
hefði gefið rússneskri farþegaþotu
fyrirmæli um að lækka flugið innan
við einni mínútu áður en vélin rakst
á aðra þotu yfir Suður-Þýskalandi
á mánudagskvöldið með þeim af-
leiðingum að 71 maður fórst.
Þegar vélarnar, rússnesk Tupo-
lev 154 farþegaflugvél með 69
manns um borð og Boeing 757
fraktflugvél, skráð í Bahrain, með
tveggja manna áhöfn, skullu saman
voru báðar að lækka flugið úr 36
þúsund feta hæð til að forðast
árekstur, rússneska vélin vegna
fyrirskipana frá svissneska flug-
umferðarstjóranum, og Boeing-
vélin samkvæmt boðum frá
árekstravarnabúnaði vélarinnar.
Svissneska flugumferðar-
stjórnin, Skyguide, hafði haldið því
fram að rússneski flugstjórinn
hefði fengið fyrirmæli um að lækka
flugið um tveimur mínútum áður
en áreksturinn varð, en hefði ekki
orðið við því fyrr en fyrirmælin
voru ítrekuð þrisvar. En í gær við-
urkenndi Skyguide að það væri
rétt sem þýsk yfirvöld segðu, að
rússneska flugvélin hefði aðeins
fengið fyrirmælin 50 sekúndum áð-
ur en árekstur varð. Talsmaður
Skyguide sagðist samt telja að
fyrirmælin hefðu verið gefin nógu
tímanlega.
Sepp Moser, flugmálasérfræð-
ingur í Sviss, sagði að ekki léki vafi
á að rússnesku flugmennirnir
hefðu brugðist seint við, „en þeir
brugðust seint við aðvörun sem
kom seint. Það er kjarni málsins“.
AP
Sérfræðingar vinna að rannsóknum á braki rússnesku Tupolev-flugvélarinnar í gær.
Aðvörunin barst of seint
Genf. AP.

Báðar voru/20
ABDULLAH Abdullah, utanríkis-
ráðherra Afganistans, fordæmdi í
gær árás bandarískra herflugvéla á
þorp í suðurhluta Afganistans á
sunnudag og sagði hann enga leið að
afsaka eða réttlæta þennan verknað.
Hann sagði að Hamid Karzai, forseti
Afganistans, hefði kallað fulltrúa
Bandaríkjanna á sinn fund og greint
þeim frá því að afgönsk stjórnvöld
litu atvikið afar alvarlegum augum.
Abdullah sagði að fjögur þorp í ná-
grenni Kakrakai í Uruzgan-héraði
hefðu orðið fyrir árásum Banda-
ríkjahers. Fjörutíu hefðu látist – þar
af 25 úr sömu fjölskyldunni – og
hundrað til viðbótar særst, m.a. fólk
sem hafði verið í brúðkaupi í Kak-
rakai. „Grípa verður til róttækra
ráðstafana til að koma í veg fyrir
frekari atvik sem þetta,“ sagði Ab-
dullah.
Afganskir embættismenn sögðu á
mánudag að gestir í brúðkaupinu
hefðu hleypt af byssum upp í loftið,
eins og venja er þegar efnt er til
mannfagnaðar á þessum slóðum, og
að Bandaríkjamenn hefðu misskilið
þetta og varpað sprengjum á þorpið.
Peter Pace, varaformaður banda-
ríska herráðsins, útilokaði hins veg-
ar þann möguleika í gær, að um
sprengjuárás hefði verið að ræða.
Sagði hann að eins tonns sprengja,
sem Bandaríkjamenn höfðu viður-
kennt að hefði misst marks í aðgerð-
um á þessum slóðum á sunnudag,
hefði sést lenda í óbyggðum.
Pace sagði á hinn bóginn ekki úti-
lokað að flugmenn flughersins hefðu
skotið úr byssum sínum vegna þess
að þeir hefðu talið, að verið væri að
reyna að skjóta þá niður. Áður höfðu
embættismenn fullyrt að skotið hefði
verið á bandaríska könnunarflugvél
með loftvarnarbyssum.
Bandarískir og afganskir embætt-
ismenn komu til Uruzgan í gær-
kvöldi en þeim er ætlað að komast til
botns í þessu máli, sem þykir hafa
valdið Karzai forseta miklum ama.
Hann hefur fram að þessu lagt bless-
un sína yfir áframhaldandi hernað-
araðgerðir Bandaríkjanna í Afgan-
istan, sem miða að því að uppræta
al-Qaeda hryðjuverkasamtökin,
þrátt fyrir að gætt hafi óánægju í
röðum Afgana með þá stefnu.
Afganar fordæma árás
Bandaríkjamanna
Kabúl, Washington. AFP, AP.
BRESKA stjórnin hefur lagt til
atlögu gegn foreldrum sem
beita kennara ofbeldi og verður
engin miskunn sýnd í þeim efn-
um. Alls kvörtuðu 125 kennarar
undan ofbeldi í skólanum í
fyrra og voru foreldrar að verki
í fimm af hundraði tilfellanna,
að sögn talsmanns kennara-
sambandsins breska.
Stephen Twigg aðstoðar-
menntamálaráðherra sagði að
foreldrar sem hótuðu starfs-
mönnum skóla gætu orðið að
greiða 5.000 pund, um 700 þús-
und krónur, í sekt eða fengið
sex mánaða fangelsi. „Við mun-
um styðja eindregið skólastjóra
sem grípa til róttækra ráða í
viðureign við foreldra sem ógna
öryggi starfsliðsins,“ sagði
Twigg og skýrði frá því að
skólastjórar myndu senn fá í
hendur reglur um meðferð
slíkra mála. Hann sagði að
flestir foreldrar hegðuðu sér
vel en lítill minnihluti þeirra
gæti grafið undan öllu því verki
sem unnið væri í skólunum.
Margir kennarar sögðu frá
því á ráðstefnu í vor að foreldr-
ar hefðu ráðist á þá með óbóta-
skömmum og jafnvel látið
hendur skipta. Að sögn BBC
bætti Twigg því við að í und-
antekningatilvikum, þar sem
önnur ráð hefðu reynst gagns-
laus, gæti farið svo að afkvæm-
um ofbeldisfullra foreldra yrði
vísað úr skóla. Agaleysi í skól-
um hefur árum saman verið
mikið vandamál í Bretlandi og
kennarar hafa krafist úrbóta.
Foreldrar
í skamm-
arkrókinn
London. AP.
ÞVÍ fer fjarri að sigur sé að vinnast
í baráttunni við alnæmi, en meira
en tuttugu milljónir manns hafa lát-
ist af völdum sjúkdómsins á þeim
tuttugu árum sem liðin eru síðan
hann gerði fyrst vart við sig. Þvert
á móti er útbreiðsla alnæmis
skammt á veg komin og Alnæm-
isstofnun Sameinuðu þjóðanna
(UNAIDS) spáir því að 68 milljónir
manns muni látast af völdum sjúk-
dómsins á árunum fram til 2020,
verði ekki lögð mun meiri áhersla á
að bæta umönnum og þróa fyrir-
byggjandi aðgerðir.
„Alnæmisfaraldurinn er enn á
sínum upphafsstigum. Það vitum
við að á við um Asíu og Sovétríkin
fyrrverandi,“ segir Peter Piot,
framkvæmdastjóri UNAIDS, en á
sunnudag hefst ráðstefna um al-
næmi í Barcelona á Spáni. „Því til
viðbótar eru hins vegar engin merki
um að útbreiðsla alnæmis sé í rénun
í þeim löndum, sem hvað verst hafa
orðið fyrir barðinu á sjúkdómnum,
þ.e. í suðurhluta Afríku.“
Kemur fram í nýrri skýrslu UN-
AIDS að í lok síðasta árs hafi einn
af hverjum þremur fullorðnum íbú-
um Zimbabwe verið HIV-jákvæður,
þ.e. verið greindur með veiruna
sem veldur alnæmi. Hér er um
verulega aukningu að ræða en í lok
árs 1997 var einn af hverjum fjórum
íbúum landsins HIV-jákvæður.
Slær þetta á vonir manna um að
draga myndi úr útbreiðslu vágests-
ins í þeim löndum, sem hvað verst
hafa orðið úti.
Útbreiðsla
alnæmis
enn á upp-
hafsstigum
París. AFP.
BRASILÍUMENN fögnuðu nýjum
heimsmeisturum í knattspyrnu
innilega í gær er þeir sneru heim
úr frægðarför til Suður-Kóreu og
Japans. Hér eru nokkrir aðdá-
endur á flugvellinum í höf-
uðstaðnum Brasilíu með hinum
unga Ronaldinho sem var einn af
lykilmönnum liðsins.
Fernando Henrique Cardoso
forseti ákvað að þriðjudagurinn
skyldi vera opinber hátíðisdagur
og máttu fyrirtæki og skólar
ráða því hvort dyrunum yrði lok-
að til að starfsfólk gæti tekið þátt
í fögnuðinum. Fyrir keppnina
voru væntingar litlar þrátt fyrir
forna frægð þjóðarinnar á þessu
sviði en liðinu tókst með naum-
indum að vinna sér rétt til þátt-
töku í lokakeppninni.
AP
Þjóðhetjum fagnað
ÆVINTÝRAMAÐURINN Steve
Fossett er kominn á spjöld sög-
unnar en honum tókst í gær að
verða fyrsti maðurinn til að fljúga
einn umhverfis jörðina á loftbelg.
Fossett, sem er 58 ára milljóna-
mæringur frá Chicago, lagði af
stað í flugið þann 19. júní en þetta
var sjötta tilraun hans.
„Þetta er stórkostleg stund fyr-
ir mig,“ sagði Fossett í viðtali sem
tekið var í gegnum gervihnatta-
síma. Var gert ráð fyrir að hann
lenti belg sínum síðar í gær í suð-
urhluta Ástralíu. Ferðalag hans
gekk vel að þessu sinni.
Fossett er þekktur ævintýra-
maður, hefur synt Ermarsundið
og tekið þátt í Le Mans-kapp-
akstrinum, svo dæmi séu tekin.
Fossett náði settu marki
Kalgoorlie. AP.