Morgunblaðið - 23.07.2002, Blaðsíða 1

170. TBL. 90. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 23. JÚLÍ 2002
ÞJÓÐVELDISFLOKKURINN í
Færeyjum styður sem fyrr ríkis-
stjórnarsamstarfið þótt Tórbjørn
Jacobsen, einn af þingmönnum
flokksins, hafi í liðinni viku gagnrýnt
harkalega Anfinn Kallsberg, lög-
mann (þ.e. forsætisráðherra) og leið-
toga Þjóðarflokksins, og sagt að
hann væri óheiðarlegur í fjármálum.
Vitnar þá Jacobsen til gamalla ásak-
ana um að Kallsberg hafi á sínum
tíma gerst sekur um misferli er hann
vann hjá einkafyrirtæki. Svo getur
farið að borin verði upp tillaga í Lög-
þinginu um vantraust á Kallsberg.
Er Kallsberg, sem er endurskoð-
andi að mennt, var bókari hjá fyr-
irtæki í Færeyjum árin 1977–1981
átti hann í viðskiptum sem sumum
fannst vafasöm. Sátt náðist samt um
málið milli fyrirtækisins og Kalls-
bergs. Flokkur lögmannsins, Þjóðar-
flokkurinn, sendi um helgina Þjóð-
veldisflokknum bréf þar sem hann
var spurður hvort þingmenn hans
stæðu enn á bak við stjórnarsáttmál-
ann sem nýlega var undirritaður,
einnig var flokkurinn beðinn að út-
skýra nánar hvað lægi að baki ásök-
unum Jacobsens. Í svari Þjóðveld-
ismanna í gær segir að Jacobsen
verði að standa sjálfur fyrir máli sínu
en ekki er beinlínis vísað á bug um-
mælum hans um lögmanninn. Kalls-
berg sagði í gær að Þjóðarflokks-
menn myndu hittast á morgun,
miðvikudag, og taka afstöðu til svars
Þjóðveldisflokksins.
Ásakanir í lesendabréfum
Ásakanir Jacobsens komu fram í
tilfinningaþrungnum lesendabréfum
til dagblaða. „Fortíð Anfinns Kalls-
bergs er svo slæm að hann gæti
varla veitt forystu ríkisstjórn í
nokkru öðru landi í heiminum,“ sagði
Jacobsen.
Alfred Olsen, varaformaður Sam-
bandsflokksins, sem er í stjórnar-
andstöðu, sagði að til greina kæmi að
lögð yrði fram vantrauststillaga.
„Það getur gerst ef lögmanninum
tekst ekki að hreinsa sig af þessum
alvarlegu ásökunum en það held ég
að hann geti.“
Van-
traust
á Kalls-
berg?
Þórshöfn. Morgunblaðið.
AÐ minnsta kosti tólf Palestínu-
menn féllu, þ.á m. tvö börn, þegar
ísraelsk herþota skaut eldflaug á
Gazaborg í gærkvöldi. Hátt í hundr-
að manns særðust í árásinni, að því
er haft var eftir hjúkrunarfólki. Ísr-
aelar sögðu árásinni hafa verið beint
að vopnasmiðju Hamas-samtak-
anna.
Að sögn sjónarvotta eyðilögðust
eða skemmdust fimm hús og ein
skemma. Talið var að enn kynnu
einhverjir að vera grafnir í rústun-
um. Talsmaður Hamas hét því að
árásarinnar yrði grimmilega hefnt.
„Orrustan er hafin.“
Yasser Abed Rabbo, upplýsinga-
málaráðherra í heimastjórn Palest-
ínumanna, sagði árásina stríðsglæp
er „miðaði að því að spilla stöðug-
leika á svæðinu“. Væru Bandaríkja-
menn meðsekir Ísraelum.
Þetta er í annað sinn á nokkrum
dögum sem Ísraelsher gerir árás á
Gazasvæðið og hafa árásirnar að
sögn hersins beinst að járnsmiðjum
þar sem Ísraelar segja að Palest-
ínumenn búi til sprengjukúlur og
eldflaugar. Palestínumenn skjóta
sprengjukúlum svo að segja daglega
á ísraelskar landnemabyggðir á
Gazasvæðinu.
Tólf falla í sprengju-
árás Ísraela á Gaza
Gazaborg, Ramallah. AP, AFP.
STJÓRNVÖLD í Bandaríkjunum
ákváðu í gær að hætta við að veita
Mannfjöldastofnun Sameinuðu
þjóðanna (UNFPA) 34 milljóna
dollara framlag, um 2,9 milljarða
króna, og báru því við að stofn-
unin fjármagnaði áætlanir í Kína
þar sem konur væru þvingaðar til
ófrjósemisaðgerða og fóstureyð-
inga.
Talsmenn stofnunarinnar
hörmuðu ákvörðunina og Kínverj-
ar fordæmdu hana, sögðu stjórn
George W. Bush forseta hafa látið
innanlandspólitík stýra gerðum
sínum. Margir bandarískir íhalds-
menn leggja áherslu á að Banda-
ríkin styðji ekki fóstureyðingar
með fé.
Kofi Annan, framkvæmdastjóri
SÞ, lýsti vonbrigðum sínum með
ákvörðun Bandaríkjamanna og
hrósaði UNFPA. „Hún gefur kon-
um um allan heim góð ráð um
heilsufar í tengslum við barnsfæð-
ingar og vinnur gott starf um all-
an heim, þar á meðal í Kína,“ sagði
Annan.
Hætta að styðja
mannfjöldastofnun
Washington. AP, AFP.
REYNT verður að halda bandaríska
fjarskiptarisanum WorldCom gang-
andi þrátt fyrir að fyrirtækið hafi
farið fram á greiðslustöðvun um sl.
helgi, að því er aðalframkvæmda-
stjóri fyrirtækisins, John Sidgmore,
sagði á fréttamannafundi í gær.
Gjaldþrot WorldCom er það stærsta
sem um getur í sögu Bandaríkjanna.
Kvaðst Sidgmore reikna með að fyr-
irtækið nyti greiðslustöðvunar að
minnsta kosti fram á fyrsta fjórðung
næsta árs.
Fregnirnar af greiðslustöðvunar-
beiðni WorldCom ollu mikilli lækkun
á hlutabréfamörkuðum í Evrópu.
Féll FTSE-vísitalan í London um
tæp fimm prósent og hefur þá lækk-
að um 26% á rétt rúmum tveimur
mánuðum. Meiri lækkun varð í París
og Frankfurt. Á Wall Street fór Dow
Jones niður fyrir 8.000 stig í fyrsta
sinn síðan í október 1998, og við lok-
un nam lækkunin í gær 237 stigum,
eða þremur prósentum. Nasdaq
lækkaði um tæp þrjú prósent.
„Við teljum svartsýni ekki hafa
verið meiri í 40 ár,“ sagði Alfred
Goldman hjá bandaríska ráðgjafar-
fyrirtækinu A.G. Edwards.
Rekstri haldið áfram
WorldCom lagði fram greiðslu-
stöðvunarbeiðni síðdegis á sunnu-
daginn, en reglum samkvæmt getur
það haldið áfram rekstri á meðan
reynt er að finna leiðir til að greiða
skuldir þess. Gjaldþrot WorldCom
er tvisvar sinnum stærra en gjald-
þrot Enron í desember. Í greiðslu-
stöðvunarbeiðninni telur WorldCom
upp eignir upp á 107 milljarða doll-
ara, og skuldir upp á 41 milljarð. Til
samanburðar taldi Enron upp eignir
upp á 63,4 milljarða er það fór fram á
greiðslustöðvun.
Í lok júní viðurkenndi WorldCom
að hafa vantalið útgjöld um 3,8 millj-
arða dollara, en hefði fyrirtækið fært
rétt til bókar hefði það orðið að við-
urkenna taprekstur á síðasta ári og
fyrsta ársfjórðungi þessa árs. Hluta-
bréf í fyrirtækinu, sem voru metin á
rúmlega 60 dollara hvert þegar fjár-
festingar í hátæknifyrirtækjum voru
hvað mestar 1999, eru nú verðlaus.
Michael Baxter, lögfræðingur í
Washington sem sérhæfir sig í gjald-
þrotamálum, sagði líklegt að málið
drægist á langinn. „Þetta verður
sóðalegt. Þetta er ekki einfalt mál.“
WorldCom kom fram á sjónarsvið-
ið 1997 með 37 milljarða dollara yf-
irtöku á langlínusímafyrirtækinu
MCI og varð fljótlega annálað fyrir
einhvern glæsilegasta árangur sem
náðist í efnahagsuppsveiflunni á tí-
unda áratugnum. En halla tók undan
fæti í lok apríl þegar aðalfram-
kvæmdastjórinn sagði af sér og fyr-
irtækið var að sligast undir gríðar-
legum skuldum og stóð frammi fyrir
opinberri rannsókn á fjárreiðum sín-
um. Viðskiptaeftirlitsnefnd Banda-
ríkjanna (SEC) birti fyrirtækinu
ákæru fyrir bókhaldssvik 26. júní.
Bush kveðst bjartsýnn
George W. Bush Bandaríkjafor-
seti sagðist í gær viss um að allar
grundvallarstoðir efnahagslífsins
væru enn styrkar og spáði því að þau
ráð sem þingið væri að grípa til
myndu eyða allri óvissu á mörkuð-
um. „Ég er bjartsýnn,“ sagði Bush.
„Ég held að framtíðin sé björt.“
Aðspurður sagðist Bush ekki ótt-
ast að gjaldþrot WoldCom myndi
hafa áhrif á bandarískt efnahagslíf.
„Ég held að markaðurinn hafi þegar
gert ráð fyrir þessu,“ sagði Bush, og
kvaðst hafa meiri áhyggjur af því að
starfsfólk WorldCom myndi missa
vinnuna.
Gjaldþrot fjarskiptarisans WorldCom það stærsta í sögu Bandaríkjanna
Mikil lækkun hlutabréfa
í Evrópu og vestan hafs
New York, London, Argonne. AFP, AP.
Ráðgjafar segja svartsýni
ekki hafa verið meiri í 40 ár
AP
Verðbréfamiðlari styður sig við símasúlu í Kauphöllinni í New York í gær. Fjárfestar voru í miklum vafa um hvort þeir ættu að kaupa eða selja.