Morgunblaðið - 28.07.2002, Blaðsíða 43
BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. JÚLÍ 2002 43
EINBÝLI
Trönuhólar
Glæsilegt 320 fm einbýlishús á tveimur
hæðum með stórum bílskúr. Rúmgóðar
stofur og góð herbergi. Falleg lóð m.a.
tveir góðir sólpallar til suðurs. Húsið er
staðsett neðst í götu alveg við óbyggt
svæði. Glæsilegt útsýni yfir Elliðaárdal-
inn og víðar. Góðar innréttingar og
saunaklefi með hvíldarherbergi. Sérstak-
lega útbúið sjónvarpsherbergi. Húsið
getur losnað innan 2ja mánaða. V. 29,5
m. 2546
Kleifarsel
Mjög fallegt tvílyft steypt 175,8 fm ein-
býli auk 35 fm bílskúrs. Húsið skiptist
m.a. í forstofu, snyrtingu, fjögur her-
bergi, baðherbergi, stofu og borðstofu.
Fallegt hús. V. 21,5 m. 2387
PARHÚS
Kögusel - gott hús m. bíl-
skúr
Erum með í einkasölu fallegt og gott
parhús á tveimur h,m sem er 135,3 fm
auk 24 fm bílskúrs. Parket og góðar inn-
réttingar. Suðurgarður. V. 17,9 m. 8676
HÆÐIR
Bústaðavegur
Góð 95 fm efri sérhæð ásamt risi sem er
notað sem svefnh. Nýlegt eldhús, parket
á gólfum og flísalagt baðherbergi. Íbúðin
skiptist í tvær stofur og tvö svefnher-
bergi. V. 12,9 m. 2560
4RA-6 HERB.
Háteigsvegur
Falleg 4ra-5 herbergja íbúð á efstu hæð í
glæsilegu steinhúsi við Háteigsveg.
Íbúðin er 100,4 fm og skiptist m.a. í hol,
stofu, fjögur herbergi, eldhús, snyrtingu
og baðherbergi. Tvennar svalir. Sérlega
glæsilegur garður. V. 13,9 m. 2565
Stigahlíð
Nýkomin í einkasölu rúmgóð 4ra her-
bergja 106 fm íbúð á 3. hæð á þessum
eftirsótta stað með útsýni. Íbúðin skiptist
m.a. í tvær samliggjandi stofur, tvö her-
bergi, eldhús og baðherbergi. V. 12,5 m.
2559
3JA HERB.
Lundarbrekka - góð
3ja herb. mjögfalleg og björt íbúð á 4.
hæð með glæsilegu útsýni. Parket. Sér-
inng. afsvölum. Ákv. sala. 2563
2JA HERB .
Vindás
Góð stúdíóíbúð á 2.hæð í góðu húsi
sem m.a. hefur veriðklætt að utan. Íbúð-
in skiptist í hol/stofu, eldhús,baðher-
bergi. Gervihnattasjónvarp. V. 5,7 m.
2551
HÖSKULDUR Jónsson, forstjóri
ÁTVR, fer villur vegar í árás sinni
gegn Samtökum verslunar og þjón-
ustu í fjölmiðlum nýverið og það er
ljóst á orðum
hans að hann
lokar augunum
gagnvart því sem
eðlilegt er í nú-
tíma viðskipta-
háttum.
Sem dæmi
ræðst Höskuldur
harkalega að
verslunarmönn-
um og telur það
mistök ef léttvín
og bjór fengist afgreidd í hefð-
bundnum matvöruverslunum og
slíkt myndi þrengja rekstrarstöðu
ÁTVR.
Mér er algjörlega sama þótt
Höskuldur telji léttvín og bjór
halda uppi rekstri ÁTVR. Hann
verður þá bara að minnka umsvifin
og yfirbygginguna ef hann lendir í
þeirri stöðu að fleiri fái að selja þá
vöru.
Það er fásinna að halda því fram
að ekki væri hægt að hafa nema
eina til tvær verslanir á öllu landinu
sem seldu sterkt vín á vegum rík-
isins ef smásala bjórs og léttvíns
væri færð í hendur kaupmanna.
Þetta lýsir þekkingarleysi forstjór-
ans og sýnir að hann hefur verið of
lengi á ríkisjötunni.
Það er enginn sem segir að það
þurfi einhverjar flottar flísalagðar
stórverslanir ÁTVR til að höndla
með sterka vínið. Þvert á móti
gætu slíkar verslanir einmitt líka
verið einkavæddar. Hvort sem yrði,
væri nauðsynlegt að minnka alla yf-
irbyggingu, svo sem minnka gólf-
pláss og lagerpláss og ekki síst
starfsmannahald. Víða erlendis,
t.a.m. í mörgum ríkjum á austur-
strönd Bandaríkjanna, eru svokall-
aðar ABC-búðir (Alcohol Beverage
Control) í litlum plássum nálægt
verslunarmiðstöðvum eða bensín-
stöðvum. Þær eru oft minna opnar
(til 7 á kvöldin og ekki á sunnudög-
um) og krefjast lítils starfskrafts. Í
þeim 25 þúsund manna bæ sem ég
bjó í á námsárunum voru margar
þannig búðir (ekki færri en 20) og
afar góð og persónuleg þjónusta.
Þar er yfirleitt mikið úrval sterkra
vína í öllum stærðum, og oft eru
margar nýjar tegundir á tilboði.
Höskuldur á nefnilega ekkert
með það að segja hvað gengur í
verslunarrekstri og hvað ekki, því
hann hefur aldrei þurft að hafa fyr-
ir því að selja nokkrum manni neitt.
Hann hefur ekki haft neinn hag af
því að selja meira eða minna. Auð-
vitað er hagkvæmara fyrir mat-
vöruverslanir að selja léttvín og
bjór en ÁTVR, einfaldlega vegna
þess að starfsfólkið er til staðar, við
að selja mjólk og brauð. Það segir
sig sjálft.
Ég vil auðvitað ekki gera Hösk-
uldi upp þekkingu á venjulegum
rekstri enda veit ég ekki hvort
hann hefur nokkurn tíma setið á
móti bankastjóra nema í þeim til-
gangi að spila bridds. Mér virðist
þó á skrifum hans og ummælum að
hann misskilji algerlega neyslu-
mynstur fólks nú til dags þegar
hann gerir lítið úr því að sú vara
sem hann hefur í einkasölu gæti
glætt líf í verslun hjá kaupmann-
inum á horninu. Hann hefur nefni-
lega innan sinna veggja mikið af
vöru sem neytendur vilja, og ef
kaupmenn gætu boðið upp á hana
gætu þeir eflaust náð betri árangri
til að laða til sín viðskiptavini. Það
skiptir mestu máli í hörðu við-
skiptaumhverfi. Sem dæmi má
nefna að margir ferðamenn sem
koma í mitt heimahérað í kringum
Flúðir vildu gjarnan losna við bið-
raðir og seinagang í verslunum
ÁTVR og geta keypt sitt léttvín og
bjór með grillsteikinni hér í róleg-
heitum, þegar þeim hentar.
Það sem ég óttast mest er að
menn eins og Höskuldur og aðrir
miðstýringarsinnar muni koma því
til leiðar að ef nokkurn tíma verður
mögulegt að fá vínið í verslanirnar,
þá sé það undir þeim formerkjum
að álagningin til kaupmanna verður
afar lág, og reglugerðir erfiðar,
bara til að geta sýnt fram á að
þetta komi neytendum ekki til
góða. Allt verði gert til að koma í
veg fyrir gömlu grundvallarregluna
um að viðskipti eiga sér ekki stað
nema báðir aðilar telji sig hafa hag
af þeim.
Sem betur fer kom Höskuldur
ekki fram með klisjuna um að allir
Íslendingar yrðu fyllibyttur ef þeir
hefðu betri aðgang að áfengum
drykkjum. Slík rök hafa fallið um
sjálf sig. Ef eina hættan er sú að
einokunarverslunin ÁTVR myndi
þurfa að draga úr umsvifum sínum
í smásölu, þá skulum við ekki ör-
vænta heldur fagna.
SIGMUNDUR
SIGURGEIRSSON,
viðskipta- og rekstrarfræðingur,
Grund, Flúðum.
Áfengi í mat-
vöruverslanir
Frá Sigmundi Sigurgeirssyni:
Sigmundur
Sigurgeirsson
KÆRI öryrki. Ég vænti þess að það
sé nú ekki oft, sem þú ert ávarpaður
á hlýlegan hátt sem þennan, þar sem
því miður eru fordómar gagnvart
þessari „nafnbót“
okkar.
Hver hefur
ekki heyrt:
„Hann Jói er
kominn á bætur
og það er ekkert
að honum?“ Sá
sem mælir fram
slík orð hefur yf-
irleitt ekki lækn-
isfræðilega
menntun og hefur ekki hugmynd um
gigtina eða geðveiluna, sem hrjáir
Jóa. Tökum nú tvo einstaklinga,
annar situr í hjólastól og hinn aðilinn
er að aðstoða þann er í stólnum sit-
ur, þá telja þeir er sjá til þann er sit-
ur í stólnum einungis öryrkjann, þar
sem sjáendur finna ekki fyrir liða-
gigtarverkjum hins aðilans.
Kæri öryrki. Í mínu tilfelli er ekki
sjáanleg í fljótu bragði örorka mín
og hef ég á stundum fengið mína
dóma samkvæmt því, en ég er
reiðubúinn að skipta á mínum dag-
lega höfuðverk og hreyfihömlun
handar minnar við hvern sem er og
skal ég þá gefa fúslega eftir örorku-
bætur mínar, til þess er tekur við og
vill taka við.
Kæri öryrki. Vandamál þau er við
mætum í þjóðfélaginu eru ýmisleg
og til dæmis ef að við erum að tengj-
ast einhverjum af gagnstæða kyninu
náið og látum uppi um örorku okkar
er oftar en ekki snúið við okkur baki.
Nú, fálæti fólks er alkunna, þegar
maður segist vera öryrki, en ég hef
kosið þá leiðina að koma fram af ör-
yggi og segja hátt og snjallt þegar
við á: „Ég er öryrki.“ Það er
skemmtilega skemmtilegt að sjá
hvernig fólk missir öryggi sitt, þegar
svona er komið fram.
Kæri öryrki. Ein er sú stofnun
sem sér um málefni okkar og þar
sem annars staðar er fólk eins mis-
jafnt og það er margt. Þar hefur
einu sinni verið talað niður til mín af
því að ég var og er öryrki. Ég gekk
þannig frá hnútunum að þetta kem-
ur hvorki fyrir mig né aðra í framtíð-
inni, en í áranna rás hefur viðmótið
batnað til muna þar. Öll höfum við
tekið eftir fálæti afgreiðslufólks og
fleira fólks í þjóðfélaginu ef örorkan
er ekki sjáanleg. Þá sem oftar verð-
ur tilfinningin fyrir því að maður til-
heyri minnihlutahópi, sem kannski
„plataði“ lækni til að „setja sig á
bætur“ og verkirnir ekki „sjáanleg-
ir“ og hefur þetta því miður orsakað
það að fólk skammast sín fyrir ör-
orku sína.
Kæri öryrki. Hefur nokkurn tím-
ann komið fyrir þig að þú sért um
það bil að tengjast aðila af gagn-
stæða kyninu og þegar sá aðili heyr-
ir frá þér eða öðrum að þú sért ör-
yrki, þá er þér oftar en ekki hafnað
fyrir fötlun þína, en margt fólk telur
fatlað fólk ekki hafa sál, tilfinningar
né hjarta og fólk með þess konar
ranghugmyndir er svo sannarlega
sjúkt, en sjúkdómur þess er ekki
sjáanlegur, fremur en margir aðrir
sjúkdómar.
Kæri öryrki. Mikið er hann flottur
á því hann Nonni, hann skiptir um
bíl á 5 ára fresti og Tryggingastofn-
un borgar! Hver hefur ekki heyrt
þetta? Jú, Tryggingastofnun veitir
Nonna styrk til bifreiðakaupa, af því
að Nonni er hreyfihamlaður og get-
ur ekki ferðast um á annann hátt en
í eigin bíl, hvort sem hann ekur sjálf-
ur eður ei. Að öðrum kosti þyrfti
Nonni að einangra sjálfan sig á
heimili sínu og kæmist hvorki lönd
né strönd.
Kæri öryrki. Við skulum ekki láta
það á okkur fá, þó að annað fólk trúi
ekki á fötlun okkar né verki, en þá er
ég að tala um þá fötlun er ekki er
sjáanleg, en oftar en ekki er dulda
fötlunin alvarlegri en hin sýnilega.
Næst þegar þú ert spurður/spurð
um atvinnu segðu þá óhikað og af ör-
yggi: „Ég er öryrki á lélegu kaupi
frá ríkinu, en hvað gerir þú?“ Taktu
eftir hvernig viðmælandi þinn missir
öryggi sitt, sem þú hefur hrökklast
undan í mörg ár.
Kæri öryrki. Niðurstaðan hér er
einföld; ríkið borgar þér lélegt kaup
fyrir fötlun þína, þú berð bagga þá
sem aðrir þurfa ekki að bera. Þrátt
fyrir það, láttu ekki minnimáttar-
kenndina ná tökum á þér og um leið
og þú sýnir öryggi líður þér betur
a.m.k. á einn hátt.
Þú berð meiri byrðar en aðrir
þegnar þessa þjóðfélags og ert því
sterkari einstaklingur en hinn
venjulegi „meðalJón“. Vertu því
ekki hræddur/hrædd við að segja
næst þegar spurt er um atvinnu
þína, svaraðu þá hátt og snjallt: „Ég
er öryrki, hvað gerir þú?“
SIGURJÓN SÍMONARSON,
Spóahólum 6, Reykjavík.
Dulin fötlun og sýnileg
Frá Sigurjóni Símonarsyni:
Sigurjón
Símonarson