Morgunblaðið - 30.11.2003, Page 34

LISTIR
34 SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
FARANDSÝNINGIN Ferðafuða
hefur nú farið um landið á tveimur
árum og er komin á Kjarvalsstaði
þar sem hún verður til sýnis fram til
25. janúar nk. Á sýningunni má sjá
„míníatúra“ eða smáverk í stærðinni
15x15 cm eftir 162 myndlistarmenn
víðs vegar að af landinu. Sýningin
var upphaflega opnuð í Slunkaríki á
Ísafirði, einu minnsta galleríi lands-
ins, í september árið 2001. Þaðan lá
leiðin til Akureyrar, þar sem sýnt
var á Listasumri 2002 í einum
stærsta sýningarsal landsbyggðar-
innar, Ketilhúsinu. Haustið 2002 var
síðan sýnt í menningarmiðstöðinni
Skaftfelli á Seyðisfirði, þaðan lá leið-
in til Vestmannaeyja þar sem sýnt
var í Áhaldahúsinu og endastöðin er
í Reykjavík, þar sem ferðalaginu
lýkur.
Aðspurðar segja Harpa Björns-
dóttir og Ólöf Nordal nafn sýning-
arinnar hafa verið valið sökum þess
að það fól í sér það ferðalag hring-
inn í kringum landið sem sýningunni
var ætlað að fara allt frá upphafi.
En ferðafuða merkir hringja, sylgja
eða það sem lokar hringnum. Að
sögn Hörpu og Ólafar var markmið
sýningarinnar fyrst og fremst að
stuðla að auknum tengslum milli
landshluta með áherslu á sameig-
inlegan vettvang þátttakenda,
myndlistina, en einnig þörfina fyrir
samræður og samskipti listamanna
á milli.
„Á þessu ferðalagi hittum við
mikið af frjóu og skemmtilegu lista-
fólki. Mér finnst ég vera svo rík að
hafa kynnst öllu þessu bráð-
skemmtilega og hugsandi fólki,“
segir Harpa. „Það að vera myndlist-
armaður getur nefnilega verið mjög
einmanalegt starf og þess vegna
skiptir mjög miklu máli að hittast
reglulega og eiga vitrænar samræð-
ur við kollega sína um það sem
skiptir okkur öll máli,“ segir Ólöf og
bendir á að Ferðafuða eigi sér all-
langan aðdraganda. „Tildrög sýn-
ingarinnar má rekja til hóps mynd-
listarkvenna sem fyrir rúmum
áratug fór að hittast mánaðarlega til
að ræða dægurmál myndlistarinnar
og listapólitík,“ segir Harpa. „Þann-
ig er félagslegi þáttur sýningarinnar
alveg jafn mikilvægur, ef ekki mik-
ilvægari en listræni þátturinn,“ seg-
ir Ólöf.
Heimafólki
boðið til samsætis
Á fyrstu sýningunni á Ísafirði
tóku þátt um þrjátíu listamenn af
höfuðborgarsvæðinu og tíu af Vest-
fjörðum. „Á hverjum sýningarstað
buðum við listafólki á staðnum eða
úr byggðarlaginu að taka þátt í sýn-
ingunni og því fjölgaði þátttakend-
um um rúmlega 120 á þeim tveimur
árum sem sýningin hefur verið á
ferðinni,“ segir Harpa. „Auk þess
héldum við heimamönnum veislu og
buðum listafólkinu til samsætis við
opnun á hverjum stað og margir úr
hópi sýnenda ferðuðust um landið til
þess að hitta félaga sína á þennan
hátt,“ segir Ólöf.
Spurðar um hvernig gengið hafi
að laga sýninguna að hinum ólíku
sýningarstöðum segja Harpa og
Ólöf það hafa gengið furðuvel. „Við
þurftum auðvitað að endurhugsa
uppsetninguna fyrir hvern sýning-
arstað bæði m.t.t. sýningarrýmisins
og líka nýrra verka sem sífellt bætt-
ust við. Vissulega má segja að stærð
verkanna, það að þau séu öll innan
við 15x15 cm, geri það að verkum að
það myndast sjálfkrafa ákveðinn
heildarsvipur.
Þessu til viðbótar notuðum við
bleika litinn, sem sjá má á sýning-
arskránni, til þess að mynda
ákveðna umgjörð um verkin, en í
mismiklum mæli þó. Þegar við sýnd-
um í Slunkaríki máluðum við t.a.m.
allt rýmið bleikt,“ segir Ólöf. „Þó má
segja að hver sýning hafi verið ófyr-
irsjáanleg og hálfgert happdrætti
hvernig verk við fengum og hvernig
hver sýning yrði. Það krafði okkur,
sem settum sýningarnar upp, um
talsverða umhugsun og yfirlegu, en
við erum frekar ánægðar með
hvernig til tókst hverju sinni því að-
stæður voru afar mismunandi. Þeg-
ar við sýndum á Akureyri þurftum
við að glíma við tíu metra lofthæð og
þar ákváðum við því að ganga alla
leið, ef svo má segja, og hafa bleik
og hvít blóm úr verki Rúnu Þorkels-
dóttur á veggjunum, sem myndaði
bakgrunn að sýningunni,“ segir
Harpa. „Blómin áttu líka mjög vel
við staðinn og tímann enda stóð
Listasumar á Akureyri sem hæst
um þær mundir,“ segir Ólöf. „Þegar
við svo sýndum í Áhaldahúsinu í
Vestmannaeyjum vildi svo skemmti-
lega til að gólfteppið í sýningarsaln-
um var bleikt, svo þar þurftum við
ekki að hafa fyrir því að koma bleika
litnum inn í rýmið,“ segir Harpa og
hlær.
Góð yfirsýn yfir
íslenskt myndlistarlíf
Spurðar um framhaldið útiloka
þær Harpa og Ólöf ekki að Ferða-
fuða haldi áfram ferðalagi sínu. „Það
hafa komið upp hugmyndir um að
útvíkka sýninguna og fara með hana
til hinna Norðurlandanna. Enda er
þetta alveg dæmigerð sýning sem
hægt er að tengja í allar áttir ef vilji
er fyrir hendi,“ segir Harpa.
„Gildi þessarar sýningar fyrir mig
persónulega felst í því að mér finnst
ég hafa fengið ofboðslega góða yf-
irsýn yfir íslenskt myndlistarlíf og
starfandi myndlistarmenn í land-
inu,“ segir Harpa spurð um gildi
hringferðarinnar. „Eins finnst mér
ég hafa fengið innsýn í hvernig það
er að starfa sem myndlistarmaður
við svo ólíkar aðstæður sem finnast
bara hér á þessu litla landi, en í kjöl-
farið fór ég að velta fyrir mér þeim
aðstæðum sem finnast um heiminn
allan. Í framhaldinu af sýningunni
finnst mér niðurstaðan vera sú að
allir hefðu gott af meiri samskipt-
um. Á sama hátt og ég held að lista-
menn á landsbyggðinni hér hefðu
gott af meiri samskiptum við lista-
menn á höfuðborgarsvæðinu og öf-
ugt, held ég að við hér á Íslandi
hefðum gott af meiri samskiptum
við listamenn og listheiminn í öðrum
löndum. En til þess að það sé hægt
þarf að skapa bæði aðstæður og
tengsl. Við erum þakklátar öllum
þeim sem gerðu okkur kleift að fara
í þetta ferðalag og mynda þessi
ákveðnu tengsl,“ segir Harpa.
silja@mbl.is
Mynd nr. 4
Morgunblaðið/SverrirMynd nr. 5
Mynd nr. 3
1) Ferðafuða í Slunkaríki á Ísafirði
þar sem ferðin hófst haustið 2001.
2) Sýningin komin til Akureyrar
sumarið 2002. 3) Framlag Önnu
Richardsdóttur til Ferðafuðu var
gjörningurinn Pöddur. 4) Frá sýn-
ingunni í Ketilhúsinu á Akureyri. 5)
Samtals taka 162 myndlistarmenn
þátt í Ferðafuðu á Kjarvalsstöðum.
Fremst á myndinni má sjá verkið
Thumbs up – thumbs down eftir
Heklu Dögg Jónsdóttur. 6) Án titils
eftir Sólveigu Baldursdóttur er eitt
þeirra verka sem sjá má á Kjarvals-
stöðum.
Morgunblaðið/Sverrir
Mynd nr. 6
Mynd nr. 2
Óvenjuleg
hringferð
Sýningin Ferðafuða hefur farið hringinn í
kringum landið á tveimur árum og er nú
til sýnis í Listasafni Reykjavíkur að
Kjarvalsstöðum. Myndlistarmennirnir
Harpa Björnsdóttir og Ólöf Nordal
sögðu Silju Björk Huldudóttur frá
hugmyndinni að baki hringferðinni.
Mynd nr. 1
Einræður Stein-
ólfs í Fagradal eru
skráðar af Finn-
boga Her-
mannssyni. Stein-
ólfur Lárusson,
bóndi í Ytri-
Fagradal á
Skarðsströnd í
Dölum, er stór í
sniðu og sérstæður maður á flesta
lund. Jafnframt önnum búskaparins
hefur hann sinnt eigin rannsóknum á
ýmsum fyrirbærum mannlífsins.
Tungutak hans er einkar meitlað og
fjölskrúðugt og endurspeglar frum-
lega hugsun og kímnigáfu. Oft hefur
Steinólfur sagt yfirvöldum til synd-
anna og ekki legið á skoðunum sínum
um ýmis framfaramál, svo sem mörg-
um er kunnugt. Hér segir hann af
sjálfum sér, hugðarefnum sínum og
hugsjónum, og af mannlífi á Skarðs-
strönd fyrr og síðar.
Útgefandi er Þjóðsaga. Bókin er
187 síður og prentuð í Odda hf. Kápu
hannaði Jón Óskar Hafsteinsson en
ljósmynd á kápu tók Finnbogi Her-
mannsson. Verð: 4.690 kr.
Frásögn
Grímsey og
Grímseyingar –
íbúar og saga er
ritstýrt af Helga
Daníelssyni.
Samantekt efn-
is bókarinnar
önnuðust Har-
aldur Jóhanns-
son, Valgarður
Egilsson, Björn Friðfinnsson, Bjarni
Magnússon og Helgi Daníelsson og
eru þeir einnig höfundar ýmiss efnis í
bókinni ásamt fleirum.
Í bókinni er annars vegar ábúenda-
og íbúatal Grímseyjar frá 1890 en
annað efni er fjölbreytt og lýsir mann-
lífi og atvinnulífi í Grímsey frá önd-
verðri 19. öld til vorra daga.
Í inngangi bókarinnar segir Björn
Friðfinnsson: „Saga Grímseyjar er
saga harðrar lífsbaráttu við óblíðar
aðstæður, hetjusaga horfinna kyn-
slóða fólks sem með þrotlausu striti
og þolinmæði tókst að nýta fjöbreytt
lífríki heimskautaeyjar sér til lífs-
afkomu. En saga Grímseyjar er einnig
saga nútímafólks sem með tilkomu
nýrrar tækni og þekkingar hefur byggt
upp í eyjunni blómlegt samfélag á síð-
ustu áratugum.“
Útlit bókarinnar var í höndum Helga
Daníelssonar, Friðþjófs Helgasonar
og Guðmundar Steinssonar. Prentun
annaðist Prentmet og útgefandi er
Akrafjallsútgáfan ehf.
Fróðleikur
Hrói bjargar jól-
unum er eftir
Roddy Doyle. Þýð-
andi er Hjörleifur
Hjartarson.
Hér fjallar höf-
undur um það
þegar Rúdolf, for-
ystuhreinn jóla-
sveinsins, er
kominn með flensu og Sveinki er
með allt á hælunum. Hvað er til
ráða?
Írski rithöfundurinn Roddy Doyle,
sem hlotið hefur m.a. Bookerverð-
launin, sló í gegn meðal íslenskra
barna árið 2001 með bók sinni Fliss-
ararnir. „Hér er hann enn við sama
heygarðshornið og segir spreng-
hlægilega og æsispennandi sögu þar
sem allt getur gerst og ekkert er heil-
agt,“ segir í frétt frá útgefanda.
Útgefandi er Vaka-Helgafell. Bókin
er 159 bls. Verð: 2.290 kr.
Börn
Val-myndir, Ármúla 8 kl. 15 Pétur
Pétursson opnar sýningu á 11 mál-
verkum. Þetta er þriðja einkasýning
Péturs og eru allar myndirnar mál-
aðar með akríllitum á striga. Sýn-
ingin stendur yfir út desem-
bermánuð.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is