Nýja dagblaðið - 28.09.1934, Blaðsíða 1

NYJA DAGBIAÐIÐ
2. ár. Reykjavík, föstudaginn 28. sept. 1934. 229. blað
Rannsókn
á launakjðrutn amerískra
verkamanna ivefnaðariðnaði
Londou kl, 16, 27./9. FÚ.
Hðiiiiitioi Hiii [ónssm
Ólafur Thors réð hann yfíríækní á Nýja
Kleppi til 6 ára
I skipulagsbréfinu er gert ráð tyrir, aO hann
„praktiseri“ ank embættisine, og lækki tekjnr
hans iyrir þan stört vegna nýrrar gjaldskrár, á
rikið að greiða honnm 4000 kr. i skaðabætur
á ári.
Landlæknir hefir gert tillögur um, að yfirstjórn
beggja spítalanna á Kleppi verði falin Þórði
Sveinssyni, yfirlækni
öllum er ennþá í fersku
minni árásir Helga Tómas-
sonar á Jónas Jónsson fyrv.
ráðherra. Aldrei hefir í manna
minnum verið gerð jafn ó-
drengileg og svívirðileg árás
á pólitískan andstæðing, með
þeim ásetningi að ryðja hon-
um úr vegi.
Þegar sleppt er allra æst-
ustu íhaldsmönnum, má segja
að jafnt samherjar sem and-
stæðingar Helga Tómássonar
fordæmi þetta athæfi hans og
telja að með því hafi hann
glatað allri tiltrú, sem nauð-
synlegt er að bera til manns
í ábyrgðarmikilli stöðu.
Þessi dómur keniúr m. a.
skýrt fram í eftirfarandi um-
mælum Vilmundar Jónssonar
landlæknis:
„Mér er ánægja að taka það
fram, að þrátt fyrir alla póli-
tik, sem frá öndverðu hefir
verið nærri óaðskiíjanleg þessu
máli, erú læknar yfirleitt svo
óblindaðir, að allir hinir mörgu
þeirra, sem' ég hefi rætt niálið
við, mega heita hafa verið á
einu máli um, að áminnst
framkoma Helga Tómassonar
sem læknis hafi verið fyrir
neðan allar hellur og bókstaf-
lega enginn viljað réttlæta
hana með einu orði. Ég hefi
einnig borið málið undir er-
lendan sérfræðing, geðveikra-
lækni, sem jafnframt er dokt-
or í lögum, og er úrskurður
hans alveg eindregið á sömu
leið“.
En Helgi var þjónn íhalds-
ins og íhaldið taldi hann launa-
verðan. Þvert ofan í vilja alls
almennings í landinu og til-
lögur landlæknis, var Helgi
Tómasson settur að nýju yfir-
læknir nýja geðveikraspítalans
á Kleppi.
Mun marga fýsa að heyra
skipunarbréf Helga Tómasson-
ar, sem er hið eina afrek
„hundadagaráðherrans“, en
það er svohljóðandi:
Skipunarbréfið
8. des. 1932.
Með þessu bréfi ræður ráðu-
neytið yður, herra doktor, til
þess, frá þessum degi og um
næstu 6 — sex ár, — frá 1.
jan. 1933 að telja, að vera yf-
irlæknir á Nýja spítalanum á
Kleppi, með yfirlæknisskyldum
og réttindum og að öðru leyti
með þeim réttindum er síðar
greinir, og til þess að vera
umráðamaður á spítalanum að
öllu leyti, þar með til að hafa
með höndum allt er viðkemúr
ráðningu starfsfólks, enda séu
launakjörin svipuð og á öðrurn
spítölum landsins. Ekki má þó
fjölga starfsfólki frá því sem
nú er nema með samþykki
ráðuneytisins. Þér skuluð eiga
rétt til þess fyrsta ár ráðning-
artímans að segja upp starfa
yðar með 6 mánaða fyrirvara,
hvenær sem er.
í árslaun skulu þér hafa
5000 — fimm þúsund — krón-
ur, auk dýrtíðaruppbótar eins
og embættismenn, og ennfrem-
ur ókeypis húsnæði, ljós og
liita. Ráðuneytið heitir yður
því, að þó skuli árslaun yðar
aldrei verða lægri en yfirlækn-
anna á Vífilsstöðum og í
Laugamesi.
Þér skuluð hafa rétt til sex
vikna orlofs árlega. Ennfrem-
ur heitir ráðimeytið yður því,
að svo framarlega sem sett
verður gjaldskrá samkvæmt
lögum nr. 47 frá 1932, og það
hefir í för með sér rýmun
tekna yðar fyrir læknisstörf, er
þér kimnið að vinna fyrir ein-
staklinga, utan spítalastarf-
seminnar, þá skuli yður þegar
eftir hvert ár, í fyrsta sinn í
árslok 1933, sýnið fram á slíka
tekjurýmun, greidd uppbót,
sem nemur þeirri tekjurýrnun,
þó aldrei meira en 4000 —
f jögur þúsund — krónur á ári,
um það er þó í þessu efni á-
skilið, að ef þér hafið á hendi
kennslu við Háskólann, og tak-
ið laun fyrir, þá falli niður hin
umrædda uppbót, að því leyti,
sem nemur kennslulaunum frá
háskólanum. Eins og það verð-
ur að telja sjálfsagt að þér,
að ráðningartímanum liðnum,
og ef til ráðningar kæmi á ný,
sitjið fyrir öðrum um ráðn-
ingu, ef þér óskið, eins sjálf-
sagt er það, ef um stöðu þessa
verða sett lög og hún þar með
lögfest sem embætti eða lífs-
tíðarstaða, að þér þá, að ráðn-
ingartíma liðnum, sitjið fyrir
öðrum til að fá það embætti,
ef þér óskið.
Yður ber þegar í stað, að
taka við yfirlæknisstarfinu af
Lámsi lækni Jónssyni, sem nú
samstundis hefir verið vikið
úr yfirlæknisstöðunni, og er
yður hér með sent endurrit
af bréfi ráðuneytisins til hans.
Ó(Iafur) Th(órs).“
Tillögur landlæknis
Sumarið 1932 skrifaði land-
læknir bréf til stjómarinnar
og gerir þar að tillögu sinni að
báðir spítalamir á Kleppi yrðu
sameinaðir undir eina yfir-
stjórn og hún falin próf. Þórði
Sveinssyni yfirlækni.
Eærði landlæknir m. a- þau
rök fyrir þessu, að með þessu
inætti spara laun annars yfir-
læknisins, því forstaða beggja
spítalanna væri ekki meira
verk en það, að hún væri vel
kleif einum manni.
Nýja dagblaðið átti tal um
þetta við landlækni í gær og
sagðist hann enn telja það
fyrirkomulag heppilegt, sem
hann hefði gert tillögur um
1932.
Hæstaréttardómur
Hæstiréttur hefir nýlega
fellt dóm í máli fyrv. gjald-
kera útibús Útvegsbankans í
Vestmannaeyjum, Sigurðar
Snorrasonar, út af sjóðþurð-
inni hjá honum s. 1. vetur.
Var hann dæmdur í 2 ára
betrunarhússvinnu og auk þess
til að endurgreiða bankanum
sjóðþurðina, 61 þús. 753 kr.
og allan málskostnað.
Hefir hæstiréttur gert þá
breytingu á dómi undirréttar
að lengja betrunarhússvinnuna
úr 18 mánuðum upp í 2 ár.
Samkvæmt tillögum miðlun-
arnefndarinnar, sem! Roosevelt
útnefndi í verkfallsdeilunni í
Bandaríkjunum, hefir hann í
dag fyrirskipað nákvæma rann-
sókn á launakjörum og vinnu-
tíma verkamanna í vefnaðar-
iðnaðinum1. Rannsókn þessa á
verkamálaskrifstofan að fram-
kvæma. Urn leið hefir verzlun-
arráði ríkisins verið falið að
gera sérstaka rannsókn á öll-
um högum vefnaðariðnaðarins,
til þess að komast að raun um,
hvort kauphækkun, sem grund-
vallast á styttri viimutímá eða
Patreksfirði 27./9. FÚ.
Hingað til Patreksfjarðar
kom í gær línuveiðaskipið
Jacinth frá Aberdeen, til þess
að fá sér vistir. — Með skipinu
voru 3 Englendingar leiðang-
ursmenn frá Grænlandi, sem
teknir voru í Angmagsalik,
þeir Lindsey, Godfrey og Cröft.
Lindsey, sem er fararstjóri, og
Godfrey, höfðu tekið sér far
með Gertrud Rask frá Kaup-
mannahöfn, en Groft sem hafði
verið í Jakobshavn síðastlið-
inn vetur, slóst þar í förina.
Lagt var upp frá Jakobshavn
við Diskoflóa 17. júní síðast- j
liðinn á þrem hundasleðum, og ;
haldið þvert yfir Grænlands- .
London kL 16, 27./9. FÚ.
Fundur Þj óðabandalagsins í
dag samþykkti endanlega, að
Afganistan skyldi verða með-
limur Þjóðabandalagsins. A
fundinum bar Litvinoff fram
tillögu Rússa um afvopnunar-
málið. Sandler forseti stakk
upp á því, að fundurinn skyldi
taka tillögur Litvinoff til íhug-
unar, en hélt því fram, að þær
kæmu of seint fram, til þess
að þær yrðu ræddar. Litvinoff
svaraði og sagði, að hann ætl-
aði sér ekki að trufla störf
fundarins og því síður að
þrengja þessu inn á fundar-
menn, en hann kvað það mjög
I áríðandi að fundurinn kynnti
I sér málið og þaÖ, sem gert
öðru, geti komið til mála undir
núverandi kringuimstæðum.
Forsetinn hefir líka í dag til-
nefnt 3 menn í sérstaka verka-
málanefnd, sem á að hafa það
hlutverk með höndum, að
jafna vinnudeilur í vefnaðar-
iðnaðinum.
Meirihluti vinnuveitenda hafa
fylt fyrirmælum Roosevelts, og
tekið aftur menn sína í vinnu,
án undantekningar. Nokkrir
þeirra hafa þó enn ekki opnað
verksmiðjurnar, og fulltrúar
verkamanna hafa einnig komið
fram með nokkrar kvartanir
um hlutdrægni vinnuveitenda
gegn fyrv. verkfallsmönnum.
daga
jökul á 70. breiddarstigi, og
komið niður að austanverðu
fyrir botni Scoresbysunds. Það-
an hélt leiðangumin til suð-
urs, alltaf uppi á jöklinum, alla
leið til Angmagsalik. Þangað
kom hann 5. þ. m. eftir að
hafa farið 1150 mílur á jökl-
inum.
Leiðangursmenn kortlögðu
fjöllin milli Scoresbysunds og
Angmagsalik.
Þeir fengu verstu veður á
ferðalaginu, en allt gekk þó
slysalaust.
Skipstjórinn á Jacinth er sá
sami, sem bjargaði Hutchinson
og fjölskyldu hans við Austur-
Grænland árið 1931.
hefði verið á afvopnunarráð-
stefnunni, til þess, ef unt væri,
að hjálpa henni. Ilann kvað það
ekki vera neitt launungarmál, að
hann sjálfur hefði ákveðnar
skoðanir um það, hvemig bezt
væri að koma afvopnun í fram-
kvæmd, og uppástunga sín
væri sú, að sérstakt ráð yrði
stofnað, til þess að sjá um við-
hald friðarins, og þá auðvitað
um leið að sjá um afvopnun,
sem væri þó aðeins liður af
friðarstarfseminni. Hann bað
fundinn að sýna það á ein-
hvern hátt, að Þjóðabandalag-
ið hefði ekki gleymt því, að af-
vopnunarmálið væri stöðugt
vandamál, sem þyrfti að ráða
fram úr.
Á Grænlandsjökli
í 80
Tillögur Litvinoffs á fundi
Þjóðabandalagsins