Nýja dagblaðið - 21.10.1936, Blaðsíða 1

4. ár. • Reykjavík, miðvikudaginn 21. okt. 1936. 242. blað.
Merkur norskur iornfræð
ingur heimsækír Island
Flytur Íyrírlestur á Norrænadagmn
Viðtal við Haakon Shetelig professor Srá Bergen
Hingað kom með Lyru í gær-
morgun einn allra þekktasti
fomfræðingur á Norðurlönd-
um, Haakon Hhetelig prófes-
Haakon Shetelig.
sor í fomfræðum í Bergen. —
Kemur hann í boði Norræna fé-
lagsins hér.
Prófessor H. Shetelig er
þekktur meðal fomfræðinga
víðsvegar um heim fyrir vís-
indastarf sitt. Hann er rit-
stjóri mikil s verks um sögu
Noregs frá fyrstu tímum. Verð-
ur það í 10 bindum. Er fyrsta
bindið, um elztu sögu Noregs,
nýkomið út. Hann er einnig í
útgáfustjóm hins mikla rits
um norræna menningu (Nor-
disk Kultur), sem gefið verður
út í 30 bindum, og vísinda-
menn frá öllum Norðurlöndum
starfa að. Sér próf. Shetelig
um bindið um fomfræði Norð-
urlanda og er það að koma út.
Prófessor Shetelig hefir mik-
inn áhuga fyrir kynningu og
samstarfi Norrænna þjóða og
hefir verið formaður Norræna
félagsins í Bergen frá stofnun
þess.
Nýja dagblaðið náði tali af
þessum góða gesti í gær á
Hótel Borg. Sagði hann, að sér
væri óblandin ánægja að því,
að hafa átt þess kost að koma
hingað.
— Ég þekkti ísland áður
mest af fornsögunum, segir
hann, en kynnist því nú af eig-
in raun. Þess vegna er ég sér-
staklega þakklátur Norræna
félaginu hér, sem bauð mér
hingað 'til að halda fyrirlestra.
— Hvenær haldið þér fyrir-
lestrana ?
— Ég flyt fyrirlestur um
þætti úr nýjustu menningar-
sögu Norðmanna í Oddfellow-
húsinu kl. 6 á Norræna daginn,
27. þ. m. Auk þess mun ég
flytja nokkra fyrirlestra um
fomfræði í Háskóla íslands.
Geri ég ráð fyrir að tala um
vikingatímabilið og sýna
skuggamyndir viðvíkjandi
byggingum og lifnaðarháttum
á þeim tímum. Annars er það
svo, að þegar dregnar eru sam-
an heimildir úr fombókmennt-
um Islendinga og þar við bætt
þekkingu fomleifarannsókn-
anna, þá verður fengin skýrus’t
mynd af lifnaðarháttum for-
feðra vorra.
Prófessor Shetelig er maður
óvenju vel máli farinn, enda
vanur að flytja fyrirlestra víðs-
vegar um lönd. Hann ræður
yfir mikilli þekkingu um þau
málefni, sem jafnan hafa verið
Islendingum hugþekkari en
flest önnur. Er því engum efa
bundið, að fyrirlestrum hans
verður vel fagnað.
Máraliðí Franco pykir
kalt á hálendi Spánar
Engar stórorustur í gær.
London í gær. FÚ.
Á vígstöðvunum umhverfis
Madrid hefir verið lítið um bar-
daga í dag. Uppreisnarmenn
segjast vera aðeins 19 mflur
frá borginni, á einum stað, en
það er á veginum frá Illescas.
Stjórnarherinn er enn í Kaval-
camero og áður en uppreisnar-
menn komast þangað, verða
þeir að hafa stökkt á flótta
eða yfirbugað smásveitir
stjórnarhersins, sem eru dreifð-
ar um héraðið milli Talavera
og Toledo, — annars eiga þeir
á hættu að fá árás á bak sér.
I Guadramafjöllunum varð
smáorusta í dag, og biðu upp-
reisnarmenn ósigur í þeirri við-
ureign. I nánd við Saragossa
segist stjómin hafa stökkt
Framh. á 4. síðu.

Göhring
eildur ad völdum
Hitler hefir falið Herman
Göhring að annast framkvæmd
fjögurra ára áætlunamnar í
viðskipta- og framleiðslumál-
um, sem Hitler tilkynnti á
flokksþingi nazista í Niirnberg.
En í apríl fól hann Göhring að
hafa umsjón með gjaldeyri#-
málum og hráefnakaupum tii
iðnaðar.
Þykir sem í bæði akiptin sé
gengið framhjá dr. Schacht,
enda talið, að hann hafi hlotið
ákúrur fyrir að hafa eigi sagt
fyrir verðfellingu frankans,
þegar hann kom úr Parísarför
sinni. (Samkv. FÚ.).
Leitað
skipbrotsmanna
aS hollenska skipinu
sem ’fórst við Java
London í gær. FÚ.
Enn er verið að bjarga
mönnum af hollenzka gufuskip-
inu, sem fórst í nótt nálægt j
Java. Flugvélar og fiskibátar
taka þátt í björgunarstarfinu. j
Ennþá vantar 34 menn, þar af !
14 Evrópumenn og 20 blökku-
menn. Ekki er enn vitað, hvað
muni hafa valdið því, að skipið
sökk.
Fascistaríkm
tef|a fyrir hlutleysis-
nefndinni
London í gær. FÚ.
Enn hafa stjórnir Portúgal,
Ítalíu og Þýzkalands engu svar-
Framh. á 4. síðu.
Spilavítinu
við Vesturgötu lokað
Þrír menn sektaðir fyrír að leyfa
börnum að leika billiard
Lokað hefir verið illræmdu um græddist því meiri pening-
spilavíti á Vesturgötu 5, sem ar, oft aleiga fátækra manna.
starfað hefir þar síðan 1932. Þá hafa þrír billiardstofu-
Jafnframt hafa eigendur 3ja eigendur verið sektaðir um 100
billiardstofa verið sektaðir fyr- ; kr. hver fyrir það að uppvíst
ir ólöglegt athæfi. | var að þeir leyfðu iðulega
Nýja dagblaðið krafðist þess börnum innan 16 ára að leika
fyrir alllöngu síðan að bönnuð billiard, en slíkt er óleyfilegt.
yrði hliðstæð starfsemi og á ■ Var gerð gangskör að þessu,
Vesturgötu 5, en hún var rek- vegna þess, að það upplýstist,
in samkvæmt leyfi frá ráð- að ýmsir óknyttastrákar svif-
herratíð Magnúsar Guðmunds- ust þess eigi að stela fé til að
sonar og hefir því eigi verið geta sótt billiardstofurnar. Var
lokað fyr en nú, að rekstur j slíkt tiitölulega algengt.
spilavítisins var kærður fyrir i Sektaðir voru: Gunnar Hall-
lögreglunni. i dórsson, eigandi billiardstofu
Eigandi spilavítisins var | við Vesturgötu, Guðm. Kr.
Gunnar HaJldórsson. Er þar j Guðmundsson, eigandi Privat
kassi og kostar 25 aura að billiardstofunnar og Björn
ireysta gæfunnar í hvert sinn. Þórðarson, eigandi billiardstof-
En á þennan hátt fórnuðu nunar á Hótel Héklu (Hafnar-
margir miklu fé, en eigandan- strætismegin).
Kosningarnar
líl norska Stórþíngsins
Jafinaðarmeim auka fiylgi sitt mest
eða um 100 þús. atkvæði
FÚ. 20/10.
Talningu atkvæða I kosning-
unum til norska Stórþingsins
var langt komið í kvöld, þegar
eftirfarandi frétt var tekin,
eftir norska útvarpinu: Sviga-
tölurnar eru atkvæðatala hlut-
aðeigandi flokka frá síðustu
kosningum:
Hægri fl. 251000(224000)
Frisinnet Folke-
parti 13386( 18580)
Bændafl. 152173(166913) I
Vinstri fl. 220866(205333)
Borgerlige Fælles-
liste 39400
National Saml. 23840 ( 25898)
Verkamannafl. 562709(460000)
Samfunds-
partiet 40178 ( 17268)
Kristeligt
Folkearti 18429 ( 5623)
Kommúnistaflokkurinn fékk
um 4000 atkvæði í Bergen, en
annarsstaðar átti hann ekki
írambjóðendur.
Norska útvarpið skýrir frá
því, að samkvæmt atkvæðatöl-
um væru horfurnar um skipun
norska S’tórþingsins þannig, að
i V erkamannaflokkurinn muni fá
j 70 eða 71 sæti á þinginu, en
j hann hafði áður 69; Hægri
! l'lokkurinn muni fá 36, en hann
! hafði áður 30; Bændaflokkur-
inn muni fá 18, en hafði áður
I
23; Kristehgt Folkeparti muni
íá 2, en hafði áður 1; Vihstri
í'lokkurinn muni fá 23, en hafði
áður 24; Samfundspartiet muni
j fá annaðhvort eitt þingsæti
eða ekkert, en á því veltur,
hvort Verkamannaflokkurinn
í'ær 70 eða 71.
Foringinn fyrir Samfunds-
partiet, Dybvad Brockman, var
i kjöri í Bergen, en féll þar.
Radikal Folkeparti og Fri-
sinnet Folkeparti áttu áður
sinn fulltrúann hvort á þing-
inu, en hafa bæði tapað þeim.
National Samling hefir ekkert
þingsæti fengið.
Þær atkvæðatölur, sem greind-
ar voru, eru úr 660 héruðum,
og öllum bæjum Noregs, og
höfðu þegar fréttin var tekin,
verið talin um 1300000 atkvæði
á móti nálægt 1150000 atkvæð-
um við síðustu kosningar.