Íslendingaþættir Tímans - 04.10.1968, Blaðsíða 15
75 ÁRA
GUDJÓN HERMANNSSON
bóndi í Skuggahlíö í Noröfjarðarhreppi
G-uðjón Hermannsson, bóndi í
Skuggahlíð í Norðfjarðarhreppi er
75 ára í dag. Hann er sem sé fædd-
uir 15. september 1893, að Skugga-
hlíð. Foreldrar hans, Hermann
Davíðsson og Valgerður Torfadótt
ir, bjuggu þar allan sinn búskap.
Torfi afi hans bjó einnig í Skugga-
hlíð. Og sjálfur hefur Guðjón alið
allan sinn aldur þar, nema reri
til fiskjar unglingnr frá Nesi túra
og túra.
Guðjón naut engrar skólagöngu.
Hann varð ungur læs og fékk
snemma í hendur þær námsbækur
er þá þóttu ágætar mjög og raun-
ar ómissandi: Landafræði Mortens
Hansen og Helga-Kver og kveðst
hafa lært báðar utan að. Má segja
það væri upphaf á sjálfsnámi, sem
orðið hefir næsta notadrjúgt svo
sem síðar greinir. Guðjón hafði
fullan hug á að komast til nárns,
t.d. í búnaðarskóla, en þess var
ekki kostur.
Guðjón Hermannsson hóf eigin
búskap í Skuggahlíð 1923. Ekki
var byrjað stórt, bústofninn aðeins
34 ær og þrjár kýr, töðufall inn-
an við 100 hestburði og engjar
ekki góðar. En í tíð hans hefir
mikil breyting orðið á býlinu og
ræktunarlönd margfaldazt. Mynd-
arlegt íbúðarhús var byggt 1931.
Frá þvi á unglingsárum hafði
Guðjón oft aðstoðað Þorstein
Jakobsson póst á ferðuni hans milli
Eskifjarðar og Seyðisfjarðar. Og
þegar Þorsteinn hætti 1925 tók
Guðjón við, Póstleiðin var hin
versta í fjórðungnum og þó víðar
væri leitað. Þessu starfi hélt Guð-
jón j 15 ár og drýgði þannig naum
ar tekjur af litlu búi.
Einstök atvik varpaX stundum
skýru ljósi yfir svið liðins tíma:
Fyrstu póstferð sína fór Guðjón
veturinn 1912, þá fylgdarmað-
Ur Þorsteins. Snjóað hafði dögum
saman og komin botnlauis ófærð
um allar jarðir. Fyrsta dagleiðin
var yfir Draugaskarð og á báti
yfir Mjóafjörð að Borgareyri (póst-
afgreiðsla). Geysilegt .snjóflóð var
þá nýfallið í Norðurbyggð fjarð-
arins gegnt Asknesi (hvalveiðastöð)
og sú leið talin hættuleg. Næsta
dag var því farið róandi i smábát
með suðurlandinu inn að Firði.
Þriðja dagleiðin var svo yfir Hrúta
tind og Krókardalsskarð til Se.vðis-
fjarðar. Þar höfðu þá einnig fall-
ið miki] snjóflóð. Fjórða daainn er
lagt upp frá Sevðisfirði kl. 4 að
morgni og komið að Firði eftir 12
klst. Síðan átti að taka bátinn og
róa út fjörð. En krapið úr flóð
unum var þá tekið að frjósa sam-
an og sjóleiðin ófær þar innfrá.
Var þá gengið út að sunnan, fengn
ir menn til að ferja yfir fjörðinn
frá Kolbleikseyri og komið að
Borgareyri kl. 11 um kvöldið.
Fimmta dagieiðin er svo suður yf-
ir Mjóafjörð. yfir Draupasikarð.' en
þar skildi með pósti og aðstoðar-
manni. Laun Þorsteins voru því
28 krónur fyrir ferðina og af því
greiddi hann fylgdarmanni 10
krónur.
— Þessu lík hefur lífsbaráttan tíð-
um verið á Íslandi um áldir, köm
sumum á kné en stælti aðra. fáa
lét hún ósnortna. Nú er skipt
um svið í sögu íslendinga. En
reynsla kvnslóðanna er mikilsverð
og má ekki leggjast í þagnarþey.
Guðjón Hermannsson naut engr-
ar skólagöngu á ungdómsárum
eins og fvrr segir. En varla fyrir
finnast þau trúnaðar- og félags-
málastörf í sveit að hann hafi ekki
gegnt þeim lengri eða skemmri
tíma. Hann átti sæti í hreppsnefnd
í bartnær þrjá áratugi og var odd-
viti í 22 ár, er sýslunefndarmað-
ur. formaður skólanefndar og for
maður og gjaldkeri siúkrasamlass.
Hann hefur t.d. venð í stiórn m
ungmennaélags, Búnaðarfélags og
Fiskiræktarfélags um árabií, í
stjórn Kf. Fram frá 1934 og for-
maður þess frá 1957 o.s.frv.
Á þennao hátt hafa sveitungarn-
ir gefið Guðióni í Skuggahlíð eink-
unn fyrir frammistöðuna í siálfs
námi á langri ævi.
Fyrir fáum dögum hitti ég Guð-
jón Hermannsson heima í Skugga-
hlíð Þar er nú fólk á öllum aldri.
Tensdasonurinn. Steinþór Þórðar-
son, hefir tekið við húsforráðum.
Guðjón genpur enn að störfum og
er svo vel á sig kominn að erfitt
er að hupsa sér að þar fari maður
hálf áttræður. ,Og svo mii ið er
víst. að þeir sem hámpa ktnning
um um skaðsemi árevnslunnar
verða að leita -annars staðar dæma,
máli sínu til sönnunar. En Kirk.iu-
bókum verður ekki hnekkt!
Þano 13. nóvember 1930 kvænt-
ist Guðjón frændkonu sinni. Val-
gerði Þorleifsdóttur fra Hofi í
Norðfirði. f. 1. maí 1901. Ha-fa þau
eignazt fimtn börn, og eru þrjú
þeirra á lífi, Herdís Valgerður hús
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
15