Íslendingaþættir Tímans - 10.07.1976, Blaðsíða 2
Yaldimar Daníelsson
bóndi Kollafossi
f. 14. des. 1901.
d. 19. marz. 1974.
Vinarkveðja.
Fyrir tveimur árum lézt á sjúkra-
húsinu á Hvammstanga Valdimar
Danlelsson 73 ára aB aldri.
Hann veiktist skyndilega viB störf
sin. Skömmu seinna missti hann meB-
vitund. Strax var hringt til læknis sem
kom mjög fljótlega. Læknirinn tók
hann meö sér á sjúkrahúsiö á
Hvammstanga. Þar lézt Valdimar
eftir fáa klukkutima. Kona hans, Guö-
björg, fylgdist meö bónda slnum þar
til yfir lauk. Hún sagöi mér þaö sjálf
aö hún hefði fengiö þann mikla styrk,
friö og ró aö sér heföi ekki einu sinni
falliö tár á auga.
Þetta sýnir þaö mikla þrek sem
Guöbjörgu er gefið. Ég þekki þessa
konu vel og get boriö þaö aö hún er
meö þeim elskulegustu konum sem ég
hef kynnzt. Hún er mjög trúuö kona og
felur frelsara sinum allar sinar
heimilismenningu æskuáranna. Þetta
gerði hann aö góöum safnveröi.
A snyrtimennsku, prúömennsku og
trúmennsku Ölafs hefur áður veriö
minnzt. Allt þetta kom nú starfi hans
til góöa og gerði hann aö enn betri
safnveröi. Hann umgekkst munina og
gamla bæinn með hliðstæöu hugarfari
og góöir húsbændur I gamla daga.þeg-
ar þeir bjuggust til móttöku tiginna
gesta. AUt skyldi vera fágaö og snyrt,
jafnt gólf sem góöir gripir. Hins vegar
voru I augum hans allir gestir jafn-
tignir. Og mest gaman haföi hann af
aö sýna bæinn ungu fólki, væri þaö
ekki mjög margt saman svo aö hægt
væri að sinna spurningum þess og
fræöa þaö. Hann naut þess aö skynja
undrun þess og hrifningu yfir þeim
heimi, sem þaö skyndilega varö vitni
aö. Um þaö sagöi hann mér mörg
dæmi. Þess vegnalagöi hann sig fram
um aö læra sögu hvers hlutar, væri
hún einhver til, svo að hann gæti sagt
hana I hlustandi eyra.
Hins vegar taldi Olafur Gislason sig
aldrei húsbónda I gamla bænum á
Grenjaöarstaö, heldur þjón. Hvaö sem
þvl leið, bar hann aöalsmerki hins trúa
þjóns af mikilli prýöi.
2
Þegar Olafur geröist safnvöröur á
Grenjaöarstaö, gekk hann ekki heill
til skógar og aldrei uppfrá þvi, þótt
tækni læknanna héldi sjúkdómi hans i
skefjum lengi vel. Eftir að hann missti
konu sina dvaldist hann nokkra vetur i
Reykjavik og stundaöi þar vinnu. Þá
haföi ég einnig horfiö þangað. Bar
fundum okkar Ólafs oft saman, þvi
vinátta hans og tryggö brást ekki. A
slikum fundum kom i ljós, að hugur
hans var bundinn safninu á Grenj-
aðarstað og leitaöi þangaö, einkum
þegar voraöi. Enda fór hann þá norö-
ur. En dvölin I gamla bænum var hon-
um engan veginn alltaf holl og hann
haföi oftoröá þvi viö mig að hætta. Ég
lagöi fast aö honum aö halda áfram.
En þegar hann sagði mér, eftir tiu ára
starf aö nú gæti hann ekki meira, var
mér ljóst að hann haföi á réttu aö
standa. Enda var hann sannarlega bú-
inn að gera meir en vel.
Suöur-Þingeyingar og Þjóöminja-
safniö hafa ástæöu til aö minnast ólafs
Gislasonar meö þökk og viröingu.
Hann andaðistá Sjúkrahúsinuá Húsa-
vik, 11. mal 1976.
Páll H. Jónsson frá Laugum
hugsanir I þeirri miklu sorg sem hún
og börnin hafa oröiö fyrir.
Þeirra hjónaband var meö afbrigð-
um gott. Bæöi voru þau samhent til
alls þess er til búskapar heyrir og báru
sanna viröingu hvort fyrir ööru.
Ég veröaðsegja það,aöég þekki þetta
heimili manna bezt. Valdimar ólst upp
á Hvammstanga hjá Helgu Bergsdótt-
ur og Asmundi Eirikssyni. AB Helgu
látinni gerðist Halldóra Olafsdóttir
ráöskona hjá þeim fósturfeögum.
Þegar Valdimar fluttist aö Kolla-
fossi var þar allt i niöurniöslu. Byggöi
hann upp öll peningshús á jörðinni,
byrjaöi aö byggja fjós og hlööu og
gleymslu og nú siöast fjárhús fyrir 400
fjár og hlöðu viö, allt steinsteypt.
Einnig byggöi hann við Ibúöarhúsiö.
Um sama leyti var byrjaö aö byggja
fjárhús og hlöðu á minu heimili.
Þótti þaö sjálfsagt aö þarna yröi
samvinna á milli bæjanna Kollafoss og
Brautarholts. Og þvi hélt stöðugt
áfram má seg ja allt til siöastliöins árs.
Mér var vel kunnugt um þaö aö Valdi-
mar langaöi til aö lifa þaö aö allt þetta
kæmist I framkvæmd. Og þaö rættist
lika.
Ennfremur ræktaöi hann I stórum
stil svo nú má segja að allt sé ræktaö
sem ræktanlegt er.
Þegar synir hans komust ipp áttu
þeir allir mikinn þátt i öllum þessum
framkvæmdum. JEkki létu þeir feögar
sér þetta nægja, heldur leigðu land
undir ræktun út á Brekkuiæk, upp und-
ir 20ha. Þaö land giröa þeir og erþaö
komið I fulla rækt. Ef þjóöin ætti
marga slika dugnaöarmenn væri hún
ekki á flæöiskeri stödd.
Þá gegndi hann trúnaðarstörfum
fyrir sveit sina, þar á meöal var hann
einn af þeim sem vann aö þvi að kirkj-
an á Efra-Núpi var endurbyggö.
Valdimar var um þær mundir formaö-
ur sóknarnefndar. Valdimar flutti
ræöu þegar kirkjan var vigö og þótti
mörgum honum takast vel. Hann var
mikill kirkjunnar vinur.
Fyrstu árin sem Valdimar bjó á
Kollafossi verzlaði hann viö kaup-
félagiö á Borðeyri og flutti þvi allar
sinar vörur á klökkum haust og vor.
En á vetrum þegar Hrútafjaröarháls
fór aö frjósa og öll vötn lögö var varan
flutt á sleöum. Komstég oft i þá flutn-
Islendingaþættir