Íslendingaþættir Tímans - 08.06.1983, Blaðsíða 2

Þórður Njálsson
fyrrverandi hreppstjóri
Fæddur 10. jan. 1902
Dáinn 28. apríl 1983
Merkur og mætur Vestfirðingur Þórður Njáls-
son fyrrverandi bóndi á Auðkúlu í Arnarfirði og
lengi hreppstjóri í Auðkúluhreppi er látinn. Hann
andaðist þann 28. apríl s.l. að Sólvangi í Hafnar-
firði, en jarðarför hans var gerð frá Rafnseyrar-
kirkju í Arnarfirði föstudaginn 6. maí s.l.
Þórður var fæddur að Tjaldanesi í Auðkúlu-
hreppi þann 10. janúar 1902. Foreldrar hans voru
hjónin Jónína G. Sigurðardóttir ogNjáll Sighvats-
son. Faðir Njáls og afi Pórðar var hinn kunni
fræðimaður og mikilvirki rithöfundur Sighvatur
Grímsson Borgfirðingur, sem lengi bjó á Höfða í
Dýrafirði. Að loknu námi í barnaskóla stundaði
Pórður nám í framhaldsskóla séra Böðvars
Bjarnasonar á Rafnseyri. Síðar lagði hann stund
á búfræðinám á Hvanneyri og lauk prófi þaðan
1923. Búskap á Rafnseyri hóf Þórður á árinu 1929.
Á árinu 1930 kvæntist Þórður eftirlifandi eigin-
konu sinni Daðínu Jónasdóttur, bónda og hrepp-
stjóra í Reykjarfirði í Suðurfjarðahreppi. Eigin-
kona Jónasar og móðir Daðínu var Jóna Ásgeirs-
dóttir frá Álftamýri í Auðkúluhreppi, dóttir hins
kunna dugnaðar og athafnamanns, Ásgeirs Jóns-
sonar og konu hans Jóhönnu Bjarnadóttur.
Þau Þórður og Daðína eignuðust 11 böm.
Verða þau sem upp komust talin í aldursröð: 1.
Ólafur Jón, kvæntur og búsettur á Akranesi. 2.
Njáll, kvæntur og býr á Blönduósi. 3. Ólafur
Veturliði, á heima á Þingeyri. Eiginkona hans er
geyma, að þegar við kvörtuðum yfir mótlætinu og
minntumst jafnframt á blómstrandi örlagatréð,
þá var hún þess fullviss að blessað blómið gerði
þetta ekki til að ögra okkur, heldur til þess að
gleðja og hughreysta. Þannig var hennar aðferð
við að stappa í okkur stálinu og benda okkur á að
alltaf megi finna bjartar hliðar á lífinu, bara ef
maður leggur sig fram um það. Þessi óbeina
ábending hennar og stuðningur varð því margfalt
betri og áhrifaríkari en nokkur stór orð og fjálgleg
hefðu orðið. Ástæða þess að þessi litla saga rifjast
upp núna, er að rétt áður en við fréttum lát hennar
byrjaði þetta sama örlagatré að blómstra og því
er það fyrst og fremst hún sjálf sem hughreystir
okkur núna, með minningunni um þetta litla atvik
og allt annað sem hún hefur eftirlátið okkur af
sjálfri sér.
Það er oft svo að enginn veit hvað átt hefur fyrr
en misst hefur. Við höfum ekki aðeins misst góða
ömmu og langömmu, heldur einnig stóran hluta
þeirra tengsla við fortíðina sem eru nauðsynleg til
að framtíðin byggist á traustum grunni.
2
látin fyrir nokkrum árum. 4. Hreinn, kvæntur og
býr á Auðkúlu. 5. Nanna, gift og á heima í
Kristjana bjó yfir óþrjótandi fróðléik um lífið
fyrr á tímum og var ætíð reiðubúin að segja frá og
bera saman við nútímann, þótt áheyrendurna
brysti oft þolinmæðin, því miður, og höfum við
eflaust farið mikils á mis á þann hátt. En eitthvað
síaðist samt inn hjá okkur, þótt við værum
kannski of upptekin af framtíðinni og sjálfum
okkur. Því er víst.að ef eitthvað af því sem við
eigum eftir að byggja í framtíðinni stenst, þá á
Kristjana sinn hluta í því, vegna þess að við höfum
eftir sem áður tengslin við fortíðina í minningunni
um hana og allt það sem hún eftirlét okkur af
sjálfri sér og lífi sínu. Þetta sýnir kannski að við
þörfnumst öll hvers annars, þeir ungu hinna
gömlu og þeir gömlu hinna ungu.
Ef þessum fátæklegu kveðjuorðum hefur tekist
að lýsa aðeins svolitlu af þeim verðmætum sem
Kristjana hefur skilið eftir hjá okkur sem eftir
lifum, verðmætum sem aldrei verða frá okkur
tekin, þá er betur af stað farið en heima setið.
Megi síðasta ferðin verða gifturík og góð.
Júlíus K. Björnsson
Hafnarfirði. 6. Sigurður Júlíus. Hann varkvæntur
og bjó á Auðkúlu. Hann er látinn. 7. Rósamunda,
gift og á heima á Ólafsfirði. 8. Þorkell, kvæntur
og býr á Þingeyri. 9. Halla, gift og á heima í
Hafnarfirði. Tvö börn þeirra Þórðar og Daðínu
dóu í frumbernsku. Þá ólu þau upp einn
fósturson Sigurð Gunnarsson. Barnaböm Þórðar
og Daðínu munu vera 25, eftir því sem ég best veit.
Eins og að framan segir hóf Þórður búskap á
Rafnseyri 1929. Þar bjuggu þau hjónin svo til
1937, en þá fluttu þau að Stapadal og bjuggu þar
til 1948. Þá keyptu þau jörðina Auðkúlu og ráku
þar búskap af miklum dugnaði, fyrirhyggju og
myndarskap í um það bil tvo áratugi. Þá tóku við
jörðinni synir þeirra Hreinn og Sigurður. Þar býr
Hreinn ennþá með fjölskyldu sinni.
Þegar hér var komið var heilsufari þeirra
hjónanna orðið mjög ábótavant, og þá ekki síður
Daðínu, enda mikið og erfitt dagsverk að baki hjá
þeim báðum. Þau brugðu því búi og fluttu til
Hafnarfjarðar og þar áttu þau heima mörg síðustu
árin.
Enda þó Þórður hefði ærinn starfa við umsýslu
bús síns á Auðkúlu, þar með talin mikil nýrækt á
jörðinni vann hann þó í áratugi fjölþætt og
mikilsverð félagsmálastörf fyrir sveit sína og
hérað, enda maðurinn ágætlega vel gefinn og
starfhæfur í besta lagi. í um það bil 40 ár átti hann
sæti í hreppsnefnd Auðkúluhrepps og hreppstjóri
var hann um þrjá áratugi. Hann var lengi
sýslunefndarmaður í Vestur-ísafjarðarsýslu. Um
árabil var hann í stjórn Ræktunarsambands sýsl-
unnar. Þá var hann árum saman í stjórn Búnaðar-
félags Auðkúluhrepps og fulltrúi þess á fundum
Búnaðarsambands Vestfjarða. Hann var lengi í
stjórn Kaupfélags Dýrfirðinga og útibússtjóri þess
félags meðan það rak útibú á Auðkúlu. í áratug
var hann umboðsmaður skattstjórans í Vest-
fjarðaumdæmi í Auðkúluhreppi. Um tíma átti
hann sæti í stjórn Héraðsskólans á Núpi í
Dýrafirði. Ýmsum öðrum störfum en hér hafa
verið talin gegndi Þórður í lengri eða skemmri
tíma. Þá ber að geta þess að þau hjónin voru
sérstaklega greiðasöm við þá sem voru hjálpar
þurfandi.
Að sjálfsögðu hafa frátafir frá búskapnum oft
verið tíðar þegar húsbóndinn þurfti að gegna jafn
ábyrgðarmiklum og fjölþættum félagsmálastörf-
um og hér hafa verið nefnd. Ep það var ekki að
skapi Þórðar að skorast undan þeim störfum sem
honum voru falin.
Þórður Njálsson átti létt með að-túlka skoðanir
sínar í ræðu og rituðu máli. Hann var ágætlega
hagmæltur.
Við hjónin vottum Daðínu, börnum þeirra
hjónanna og öðrum vandamönnum einlæga
samúð.
Jón Á. Jóhannsson
íslendingaÞ®tti,,