Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.2005, Blaðsíða 15

Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.2005, Blaðsíða 15
Lesbók Morgunblaðsins ˜ 19. nóvember 2005 | 15 Kvikmyndir Borgarbíó, Akureyri The Exorcism of Emily Rose Into the Blue Four Brothers  (SV) In Her Shoes  (HJ) Smárabíó The Exorcism of Emily Rose Serenity Into the Blue In Her Shoes  (HJ) The Legend of Zorro  (SV) Regnboginn The Exorcism of Emily Rose Into the Blue In Her Shoes  (HJ) Africa United  (SV) A History of Violence  (HJ) Laugarásbíó Waiting The Exorcism of Emily Rose Four Brothers  (SV) The Legend of Zorro  (SV) Wallace og Gromit – Bölvun vígakanínunnar  (HJ) The Descent  (SV) Háskólabíó Lord of War La Marche de L’Empereur Elizabethtown Litli Kjúllinn  (SV) Corpse Bride  (SV) Wallace og Gromit – Bölvun vígakanínunnar  (HJ) Hip Hip Hora! Sambíóin Reykjavík, Keflavík, Akureyri Serenity Lord of War Litli kjúllinn  (SV) Elizabethtown Corpse Bride  (SV) Two for the Money  (SV) Kiss, Kiss, Bang, Bang  (HJ) Flight Plan  (SV) Wallace og Gromit – Bölvun vígakanínunnar  (HJ) Valíant m/ ísl. tali Leiklist Austurbær: Annie, 26. nóv. Borgarleikhúsið: Salka Valka, fim., fös. Woyzeck, lau. Kalli á þakinu, sun. Id – Haust, sun., mið. Lífsins tré, lau., fös. Alveg brilljant skiln- aður, sun. Manntafl, fim. Hafnarfjarðarleikhúsið: Himnaríki, lau., fös. Iðnó: Ég er mín eigin kona, lau., sun., fim., fös. Gestur – síðasta máltíðin, lau. Íslenska óperan: Kabarett, fös., lau. Leikfélag Akureyrar: Full- komið brúðkaup, lau., sun., fim., fös. Leikfélag Mosfellsbæjar: Fjórir einþáttungar, sun. Loftkastalinn: Blóðberg, þri., fös. Tónleikurinn Bítl, 26. nóv. Nasa við Austurvöll: Typpatal með Audda, frums. 24. nóv- ember. Tjarnarbíó: Jólaævintýri Hugleiks. lau., mið., fös. Þjóðleikhúsið: Halldór í Hollywood, lau., fim., fös. Klaufar og kóngsdætur, sun. Edith Piaf, sun. Brim, sun., mið. Frelsi, lau., mið., fim. Leitin að jólunum frums. 26. nóv. Myndlist Bananananas: Hildigunnur Birgisdóttir til 26. nóvember. Byggðasafn Árnesinga: Á Washington-eyju og Gras- jurtir. Til nóvemberloka. Café Cultura: Róbert Stef- ánsson út nóvember. Café Karólína: Aðalheiður S. Eysteinsdóttir til 2. desember. Energia: Kolbrún Róberts til nóvemberloka. Gallerí +: Haraldur Ingi Har- aldsson til 27. nóvember. Gallerí 101: Haraldur Jónsson til 26. nóvember. Gallerí 100°: Bryndís Jóns- dóttir og Einar Marínó Magn- ússon til 25. nóvember. Gallerí BOX: Jón Sæmundur Auðarson til 18. desember. Gallerí i8: Þór Vigfússon til 23. desember. Gallerí Lind: Ólöf Björg Björnsdóttir til nóvemberloka. Gallerí List: Elsa Nielsen til 2. desember. Gallerí Turpentine: Sigtrygg- ur Bjarni Baldvinss. til 6. des. Gel Gallerí: Jóhannes Rúnar til 25. nóvember. Gerðarsafn: Tími Romanov- ættarinnar. Til 4. desember. Gerðuberg: Eggert Magn- ússon til 9. janúar. Grafíksafn Íslands: Bjarni Björgvinsson til 4. desember. GUK+: Hartmut Stockter til 16. janúar. Hafnarborg: Jón Laxdal til 31. desember. Hrafnista, Hafnarfirði: Guð- finna Eugenia Magnúsdóttir til 6. desember. Jónas Viðar Gallerí: :Þórarinn Blöndal til 4. desember. Karólína Restaurant: Óli G. til aprílloka 2006. Kirkjuhvoll , Akranesi: Einar Hákonarson. Kling og Bang gallerí: Unnar Örn J. Auðarson til 4. desem- ber. Listasafnið á Akureyri: Helgi Þorgils Friðjónsson til 23. des- ember. Listasafn ASÍ: Magnús V. Guðlaugsson og Örn Þor- steinsson til 4. desember. Listasafn Einars Jónssonar: Fastasýning. Listasafn Íslands: Ný íslensk myndlist II til 12. febrúar. Listasafn Reykjanesbæjar: Húbert Nói til 4. desember. Listasafn Reykjavíkur, Ásmundarsafn: Maðurinn og efnið. Yfirlitssýning. Til 2006. Bernd Koberling til 22. jan- úar. Listasafn Reykjavíkur, Hafn- arhús: Guðrún Vera Hjartar- dóttir til 30. desember. Erró til 23. apríl. Listasafn Reykjavíkur, Kjar- valsstaðir: Jóhannes Sveins- son Kjarval. Til 19. mars. Listasafn Sigurjóns Ólafs- sonar: Hraunblóm: Elsa Afelt, Carl-Henning Pedersen, Svavar Guðnason og Sigurjón Ólafsson, til 27. nóvember. Listasmiðjan Þórsmörk, Nesk.: 10 listakonur, fram í janúar 2006. Ljósmyndasafn Reykjavíkur: Lars Tunbjörk til 20. nóv. Norræna húsið: Jonas Wilén, Henrika Lax og Annukka Tu- rakka. Toæ 18. desember. Nýlistasafnið: Snorri Ás- mundsson, Tilraunaeldhúsið. Til 19. desember. Ráðhús Reykjavíkur: Helga Birgisdóttir (Gegga) til ára- móta. Safn: Ólafur Elíasson. Guðrún Hrönn Ragnarsdóttir, Krist- inn E. Hrafnsson, Jón Laxdal til 11. desember. Saltfisksetur Íslands: Her- mann Árnason til 20. nóv- ember. Smekkleysa plötubúð - Hum- ar eða frægð: Þorsteinn Otti Jónsson út nóvember. Suðsuðvestur: Þóra Sigurð- ardóttir og Anne Thorseth. Til 11. desember. Þjóðarbókhlaðan: Brynjólfur Sveinsson til áramóta. Þjóðmenningarhúsið: Hjörtur Hjartarson, út nóvember. Ís- lenskt bókband. Þjóðminjasafn Íslands: Kon- ungsheimsóknin 1917 og Mannlíf á Eskifirði 1941–1961. Til 27. nóvember. Þrastalundur, Grímsnesi: Reynir Þorgrímsson fram í desember. BERND Koberling er einn af þekktustu lands- lagsmálurum Þýskalands, en hann hefur frá unga aldri heillast af norðrinu. Fyrst Lapplandi en síðar af íslenskri náttúru en listamaðurinn dvelur jafnan sumarlangt í Loðmundarfirði, kom þangað fyrst árið 1977. Í upphafi var það laxveiði sem heillaði hann en nú snýst dvöl hans fyrst og fremst um listina á meðan laxarnir synda ósnortnir hjá. Koberling hefur áður sýnt verk sín hér á landi, 2003 sýndi hann einnig vatnslitamyndir frá Loðmundarfirði í Gallerí i8 og árið áður var stór sýning á verkum hans í Listasafni Reykjavíkur. Sýning Koberlings er um margt áhugaverð, bæði fyrir listamenn, áhugafólk í listum og al- menna áhorfendur. Viðfangsefni hans er íslensk náttúra sem hann nálgast af auðmýkt og vís- indalegri nákvæmni í senn. Það er hrein nátt- úrutenging sem dregur listamanninn aftur og aftur til Loðmundarfjarðar, upplifun sem við skiljum flest sem átt höfum kost á að dvelja að einhverju marki úti í ósnortinni náttúru, hvort sem það er hérlendis eða annars staðar. Eftir margra alda baráttu við náttúruna, baráttu sem sífellt tekur á sig nýjar myndir, hefur fegurð- arsmekkur okkar Íslendinga breyst. Fegurð tengd notagildi er ekki lengur endilega málið, við höfum ekki lengur aðeins auga fyrir bleikum ökrum og slegnum túnum, heldur hefur auðnin, berangurinn og hið stórskorna glatað lífshætt- unni og öðlast fegurð í staðinn. Íslenskir sam- tímalistamenn fást við náttúruna í auknum mæli og nálgast hana á afar fjölbreyttan máta, bæði í málverki og innsetningum, vatnslitir eru þó ef til vill ekki vinsælasti miðillinn þegar kem- ur að túlkun náttúrunnar. Ég get ímyndað mér að ungir listamenn sjái ekki vatnsliti sem spennandi valkost og vatnslitamyndir séu ef til vill í augum margra frekar hefðbundinn miðill sem erfitt er að finna nýjan flöt á. Allt rétt en þeim mun meiri ögrun er að takast á við hann, finna nýja fleti, persónulega leið. Slík leið er grýttur vegur og það er ekki að undra að Kob- erling nefni sýningu sína í Ásmundarsafni ein- mitt það, Grýttur vegur. Í nafninu kristallast einnig kjarni sýningarinnar, sem að mínu mati er umbreyting myndefnis í list. Það er heillandi að fylgjast með túlkun Koberlings á upplifunum sínum í Loðmundarfirði en myndir hans birta fyrst og fremst úrvinnslu hans sjálfs sem per- sónu, samtímamanns sem lifir á tækniöld. Í stað þeirrar heildarmyndar sem landslagsmálarar leituðust við að birta áður fyrr er náttúran brot- in upp í smæstu einingar, líkt og í smásjá, sum- ar myndir minna á DNA-strúktúra eða myndir af mólekúlum, aðrar eru hreinn strúktúr, rétt eins og uppbyggingu bláberjalyngs megi um- breyta í nútímabyggingu. Á sama tíma er svo mikið flæði í myndunum að áhorfandinn fær fyrst og fremst á tilfinninguna að listamaðurinn noti innsæi sitt við vinnuna, að þegar hann upp- lifir náttúruna í hjarta sér leyfi hann tækni sam- tímans, borgarmanninum og náttúrubarninu að vinna saman fordómalaust líkt og í draumi. Listamaðurinn sýnir þannig fram á hvernig samtímamaðurinn getur tengst náttúrunni án þess að segja skilið við skynsemina eða tæknina, sýning hans skilgreinir hana út frá forsendum og heimsmynd samtímamannsins. Hér er engin heildarmynd, ekkert þekkjanlegt útsýni heldur kraftmikil og persónuleg list- sköpun sem fær innblástur sinn úr samspili náttúru og menningar, hjarta og heila, eilífðar og augnabliks. Ragna Sigurðardóttir MYNDLIST Listasafn Reykjavíkur – Ásmundarsafn Til 22. janúar 2006. Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 13–16. Vatnslitamyndir Bernds Koberlings Morgunblaðið/Einar Falur Bernd Koberling „Sýning Koberlings er um margt áhugaverð, bæði fyrir listamenn, áhugafólk í listum og almenna áhorfendur,“ segir Ragna Sigurðardóttir m.a. Heimsmynd í bláberjalyngi GULU tónleikarnir á alþjóðadegi stúdenta buðu upp á óvenjuvel sam- tengt prógramm: verk eftir frið- arsinna og vini er hvort tveggja lýsti viðbjóði á stríðsbrölti nakta apans. M.a.s. frá svipuðum tíma, 1940 og 1943. Hin tiltölulega stutta Sálu- messusinfónía Benjamins Britten var eldri; samin og send til Tókýós í kjölfar tónverkapantana Japans- stjórnar til tónskálda víða um heim í tilefni 2600 ára valdaafmælis keis- araættarinnar. Þó að verkið væri endursent um hæl og aldrei flutt þar eystra, enda andstríðslegur tónn þess augljóslega þvert á væntingar þarríkjandi ráða- manna, kann greiðvikni Brittens að virðast undarleg í dag – sérstaklega í ljósi undangenginna ofbeldisverka Japana í Kína, er náðu hámarki með fjöldamorðunum í Nanking 1937 og urðu þjóðinni til heimskunnrar skammar. En e.t.v. var uppátækið eina færa leið brezka tónskáldsins í nýhafinni heimsstyrjöld (innan við ári fyrir Pearl Harbor) til að mót- mæla hernaðarhyggju almennt – með þeim hætti sem það kunni bezt. Ég kom nánast bláferskur að þessu verki Brittens, og hreif það því meir fyrir vikið. En þrátt fyrir ágæt- lega lýstum tildrögum þess í tón- leikaskrá sló téður óhugnaður stríðs- átaka (mest áberandi í Dies irae miðþættinum) mig ekki nærri eins nístandi og sambærilegir staðir í sin- fóníu Sjostakovitsjar, þótt öðruvísi kunni að hafa verkað á samtíðar- menn tónskáldsins. Öllu frekar virt- ust ágengnustu kaflarnir vekja spennu og adrenalín eins og vel gerð stríðsmynd við hæfi eilífra drengja. Vera má að dýpri meðtaka komist betur inn fyrir sálarsiggið við ítrek- aði hlustun. Hitt stóð þó óskert eftir, nefnilega afburðagóð túlkun SÍ und- ir Rumon Gamba er laðaði til fyr- irmyndar vel fram hina mörgu kosti verksins, allt niður í minnstu smáatriði. Hér fór jafnt fágun sem kraftur á kostum. Í það heila tekið má raunar segja að kvöldið hafi markað óslitna sig- urför stjórnanda og hljómsveitar, því flutningur 8. sinfóníu Sjostako- vitsjar var engu lakara gæðamarki brenndur en snilldarmeðferðin á vitamisheppnaðri keisarahyllingu Brittens. Margir (þ.á m. stjórnand- inn skv. innleggi hans í tónleikaskrá) telja hljómkviðuna helzta meist- araverk sovézka tónskáldsins. Ekki treysti ég mér til að skera úr um það, þó að mér fyndist að vísu undir lok Largoþáttar (IV) sem höfundur væri í þann mund að tapa þræðinum. Þ.e.a.s. rétt áður en rauðbirkinni pa- storalorkestrun Nielsens virtist snöggvast bregða fyrir, og hlýtur að hafa verið fyrir skondna tilviljun, enda fjónski meistarinn þá enn að mestu ókunnur utan sinna land- steina. Kynngimagnaður áhrifamáttur verksins lét mann þó sjaldnast ósnortinn, enda var nánast allt fruntavel spilað, og við það míluvíða dýnamík í báðar áttir að margir hlutu að bölva í hljóði yfir að geta ekki notið kræsinganna við kjör- aðstæður væntanlegs tónlistarhúss. Pjátrið átti hér víða krýnda daga, og sjaldan hef ég heyrt strengjalið SÍ leika jafnsamtaka og hörundslaust innlifað og nú. Né heldur létu tré- blásarar og slagverk á sínu bezta standa – og þaðan af síður upp- numdir áheyrendur á þakklæti sínu, ef marka má eldheitu undirtektirnar að leikslokum. Nístandi áköll til friðar Ríkarður Ö. Pálsson TÓNLIST Háskólabíó Britten: Sinfonia da Requiem. Sjostako- vitsj: Sinfónía nr. 8 í c Op. 65. Sinfón- íuhljómsveit Íslands. Stjórnandi: Rumon Gamba. Fimmtudaginn 17. nóvember kl. 19.30. Sinfóníutónleikar Morgunblaðið/Ásdís Rumon Gamba „Í það heila tekið má raunar segja að kvöldið hafi markað óslitna sigurför stjórnanda og hljómsveitar, því flutningur 8. sinfóníu Sjostakovitsjar var engu lakara gæðamarki brenndur en snilldarmeðferðin á vitamisheppnaðri keisarahyllingu Brittens,“ segir Ríkarður Ö. Pálsson m.a.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.