Morgunblaðið - 28.01.2005, Blaðsíða 36

36 FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Tryggvi Jónat-ansson fæddist á
Litla-Hamri í Eyja-
fjarðarsveit 9. sept-
ember 1903. Hann
lést á dvalarheim-
ilinu Hlíð á Akureyri
18. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Jónatan Guð-
mundsson, f. 25.10.
1861, d. 23.7. 1942,
og Rósa Júlíana
Jónsdóttir, f. 29.12.
1866, d. á Litla-
Hamri, f. 11.6. 1921.
Systkini Tryggva
voru Guðmundur, f. 1896, d. 1992,
Helga, f. 1897, d. 1901, Anna, f.
1899, d. 1937, Gunnar, f. 1901, d.
1980, Haraldur, f. 1907, d. 1908, og
Haraldur Helgi, f. 1909, d. 1996.
Hinn 8. september 1953 kvænt-
ist Tryggvi Rósu Guðnýju Krist-
insdóttur, f. 21.5. 1920, d. 4.11.
1986. Foreldrar hennar voru
Gunnlaugur Kristinn Gunnlaugs-
son, f. 19.10. 1886, d. 25.9. 1940, og
Sesselja Þorleifsdóttir, f. 11.2.
1887, d. 25.8. 1921. Börn Tryggva
og Rósu eru: 1) Þórólfur Gunnar, f.
13.3. 1953, d. 6.6. 1976, átti hann
1962. Börn þeirra Freyja Pálína, f.
15.3. 1987, Tryggvi Jón, f. 15.8.
1995. Dóttir Ástu Eygló Jóhann-
esdóttir, f. 25.9. 1979, dóttir henn-
ar Heiðrún Ásta Torfadóttir, f.
26.11. 1999. 4) Anna Helga, f. 13.4.
1963, maki Húni Zóphoníasson, f.
21.12. 1954. Dóttir þeirra Rósa
Margrét, f. 29.10. 1982, maki Jón-
björn Óttarsson, f. 6.12. 1973.
Fyrir átti Rósa soninn Gylfa
Kristin Matthíasson, f. 3.1. 1946,
maki Kristín Sveinbjörnsdóttir, f.
18.1. 1947, börn þeirra Sigurður
Sveinbjörn, f. 20.7. 1970, og á hann
eina dóttur, Helgu Kristínu, f.
19.8. 2001, Erla Guðný, f. 21.10.
1975, maki Jón Ólafur Guðmunds-
son, f. 14.4. 1971, og Þórdís Anna,
f. 13.4. 1981.
Tryggvi ólst upp á Litla-Hamri
og átti þar heima alla tíð. Fór
snemma að vinna á búi föður síns,
var við nám í Hólaskóla og útskrif-
aðist þaðan vorið 1926. Hann var í
vinnumennsku í Eyjafirði, síðar
fór hann suður í vinnu og var m.a.
á Korpúlfsstöðum og í Rvk. Árið
1931 tekur hann við búi á Litla-
Hamri og býr þar til ársins 1977 að
undanskildum árunum 1946–50.
Þá stundaði hann aðallega jarða-
bótavinnu og sveitastörf. Einnig
var hann grenjaskytta í sveitinni í
fjöldamörg ár.
Tryggvi verður jarðsunginn frá
Munkaþverárkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
einn son, Gunnar
Tryggva, f. 16.3. 1973,
móðir hans Guðrún
Jósteinsdóttir, f.
29.12. 1952. Börn
Gunnars eru Jakob
Þór, f. 20.12. 1994,
móðir hans Sunna
Dóra Möller, maki
Gunnars er Sæunn
Gunnur Pálmadóttir,
f. 19.8. 1977. Börn
þeirra eru Þórólfur
Atli, f. 8.5. 2000, og
Júlía Rós, f. 12.12.
2001. 2) Rósa María, f.
26.7. 1954, maki Ósk-
ar Hlíðberg Kristjánsson, f. 10.12.
1949. Börn þeirra eru Guðmundur
Kristján, f. 26.5. 1972, maki Heidi
J. Mikkelsen, f. 22.2. 1974; Rúnar
Helgi, f. 15.1. 1974, maki Þórhalla
Franklín Karlsdóttir, f. 30.6. 1975,
sonur þeirra Arnar Már, f. 15.5.
2000; Haraldur Þór, f. 7.2. 1985,
unnusta Sunna Axelsdóttir, f. 1.7.
1986; Þórólfur Ómar, f. 24.4. 1987,
unnusta María Bára Jóhannsdótt-
ir, f. 16.8. 1987; Tryggvi Hlíðberg,
f. 14.11. 1991. 3) Jónatan Sigur-
björn, f. 11.7. 1956, maki Ásta
Freygerður Reynisdóttir, f. 13.12.
Elsku pabbi minn, nú er ertu loks
allur. Ég veit þér líður vel og þú hef-
ur fengið góðar móttökur. Mig lang-
ar til að minnast þín, þú varst mér
svo góður faðir, félagi og vinur og
aldursmunur breytir engu í þeim
efnum. Margar voru sögurnar sem
þú sagðir mér og stundum komu frá
þér vísur, þú varst vel ern og ekki
varstu gleyminn. Við megum þakka
guði fyrir það, þú varst búinn að
strita mikið á langri ævi, gekkst í
gegnum erfiðar aðgerðir en alltaf
stóðstu upp aftur svo sterkur og
ákveðinn, læknarnir voru held ég
farnir að tala um að þú hefðir níu líf
eins og kötturinn.
Mig langar að minnast á ævintýrið
þitt, það var um vorið 1949. Þú varst
með traktor í jarðabótavinnu og fórst
bæ frá bæ og vinnan erfið og þú
ákveður að taka þér almennilegt
sumarfrí, tekur stefnuna á Jökul-
dalsheiðina. Um miðjan júlí lagðirðu
upp á góðum fjallabíl aleinn. Nestið
var súputeningar, kex og kaffi, annað
þurfti ekki. Svo var bara veitt í vötn-
unum, silungur og tínd fjallagrös.
Þarna varstu í hálfan mánuð með
þrjú net. Veiðin var svo mikil að þú
gast engan veginn torgað þessu öllu.
Þarna fannstu kyrrðina og friðinn og
tengslin við heiðina voru orðin svo
sterk að þú saknaðir einskis úr
mannabyggð. Já, þarna fannstu þig,
ævintýrinu lauk og lá við að þú yrðir
útilegumaður í alvöru. Já, þú fórst
það sem þú ætlaðir þér. Þegar þú
varst áttræður vildir þú enga veislu,
frekar valdirðu að láta keyra þig
fram í fjallakofann Sesselíubæ við
Grána og varst skilinn þar eftir
aleinn í tvo sólarhringa.
Eina utanlandsför fórstu um æv-
ina, dagsferð til Grænlands með
Kristínu mágkonu, líklega 83 ára
með tvo stafi, nýkominn úr hnjáað-
gerð. Þar sem þú varst mikil skíða-
maður á árum áður, keyptir þú skíði
til að liðka þig, og þegar þú varst bú-
inn að þjálfa þig upp léstu þig ekki
muna um það að fara yfir í Grund,
einu sinni ef ekki oftar fórstu niður í
Hrafnagilshverfi að heimsækja
Hjörvar heitinn og eitt sinn kom
strákur úr hverfinu að taka á móti
þér og aðstoðaði þig því veðrið var
eitthvað vont. Síðan eru líklega
þrettán ár. Í maí 1995 á ég mynd af
þér á skíðunum þar sem þú ert að
renna þér á snjóskafli sem lá suður af
fjárhúsunum. Skíðunum lagðirðu 92
ára, aldrei get ég toppað þetta.
Þú gekkst í félag aldraða og varst
mikill spilamaður, en þegar þú gast
ekki lengur farið komu félagarnir til
þín, Guðmundur heitinn, Jón og Jói,
og þá var nú kátt á hjalla, mikið tekið
í nefið og hlegið. Þú hafðir yndi af að
rækta garðinn og gróðursetja tré og
fékk ég margar góðar ráðleggingar í
þeim efnum eins og allt annað sem ég
lærði af þér. Manstu eftir kjötkáss-
unum og sláturkássunum sem þú
matreiddir? Já, þú manst, þú varst
snillingur. Það eru forréttindi að
hafa fengið að hugsa um þig þessi ár
sem þú gast verið hér heima og Rósa
dóttir mín naut góðs af. Takk fyrir
það. Í júní 2002 fórstu á Hlíð, þar var
hugsað vel um þig og mig langar að
þakka starfsfólki á A-gangi fyrir
góða umönnun. Takk fyrir allt, elsku
pabbi minn, minningin lifir.
Hvíl í friði.
Þín dóttir
Anna Helga.
Elsku besti afi minn. Ég fæ því
ekki með orðum lýst hvernig mér líð-
ur innanbrjósts þegar ég skrifa þessi
orð. Ég brosi þó í gegnum tárin, því
ég veit að nú líður þér vel. Þú ert
kominn á fallegan stað þar sem
amma og Þórólfur taka vel á móti
þér.
Elsku afi minn, þú varst alltaf svo
stór hluti af mínu lífi og ég tel mig
einstaklega lánsama að fá að alast
upp í húsi þínu og ömmu. Mikið var
það gott, mikið var ég heppin að eiga
þig að. Þú varst alltaf til staðar fyrir
mig þegar á þurfti að halda, jafnt í
gleði sem sorg. Ef mig vantaði leik-
félaga þá varstu alltaf til í að hlaupa í
skarðið og leika Ken. Ef mér leið illa
eða var lasin hélst þú í litlu höndina
mína þar til ég sofnaði. Ég var nefni-
lega svo mikil afastelpa að ég flutti til
þín í herbergið þitt og svaf þér við
hlið í ömmurúmi. Það varst þú sem
kenndir mér bænirnar og á kvöldin
fórum við alltaf saman með Faðir vor
og Jesú bróðir besti. Ég bað þig líka
oft um að segja mér sögur fyrir
svefninn.
Stundum voru það ævintýri eins
og Hans og Gréta eða Búkolla en
stundum voru það einfaldlega sögur
sem þú bjóst til jafn óðum og þú
sagðir þær. Svo voru það allar sög-
urnar af álfum og huldufólki. Upp-
sprettan var ótæmandi en á hverju
kvöldi vildi forvitið stelpuskott heyra
meira.
Snemma kenndir þú mér að tefla
og stundum leyfðir þú mér að máta
þig, þú vissir hvað ég þoldi illa að
tapa. En þolinmæði þín virtist
óþrjótandi. Elsku afi minn, þú
kenndir mér svo ótal margt og gafst
mér svo gott veganesti út í lífið. Fyr-
ir það verð ég þér alltaf þakklát.
Minningarnar eru margar og dýr-
mætar og þær mun ég geyma í hjarta
mínu um ókomin ár.
Guð blessi þig og minninguna um
góðan mann.
Þín
Rósa Margrét.
Hann afi Tryggvi á Litla-Hamri er
dáinn. Hann var mér sem afi þó ekki
værum við tengd blóðböndum en
Tryggvi var kvæntur Rósu, föður-
ömmu minni. Frá barnsaldri fram á
unglingsár var ég í sveit á sumrin á
Litla-Hamri og á ég margar góðar
minningar frá þeim tíma. Afi
Tryggvi á stóran þátt í þeim minn-
ingum. Hann átti sinn fasta stað í sóf-
anum í stofunni og á bekknum í eld-
húsinu sem allir virtu. Þar sat hann
með sólgleraugu ef bjart var úti og
með neftóbaksdós sér við hlið. Hann
var duglegur og drífandi maður,
fróður um marga hluti og sá oft
spaugilegu hliðina á lífinu.
Hann kenndi mér að tefla, sagði
mér sögur og leiðbeindi mér við úti-
verkin í sveitinni.
Á Litla-Hamri var blandaður bú-
skapur þau sumur sem ég var þar.
Öll dýrin voru í mínum huga áhuga-
verð en hestarnir þóttu mér þó mest
spennandi. Afi Tryggvi var fljótur að
taka eftir því. Hann átti brúnskjótta
hryssu sem kastaði eitt sumarið
hestfolaldi. Hann sendi mig upp í
hólf til að athuga hvernig folaldinu
heilsaðist. Þegar ég kom til baka til
að segja að allt væri í stakasta lagi,
sagði hann að ég mætti eiga folaldið.
Þetta var stórkostleg gjöf sem ég er
afskaplega þakklát fyrir og mun
aldrei gleyma. Folaldið sem var minn
fyrsti hestur hefur reynst mér afar
vel og er einn af mínum betri reið-
hestum enn þann dag í dag, sautján
árum seinna.
Sumrin í sveitinni á Litla-Hamri
eru mér mjög minnisstæð og afskap-
lega dýrmæt og vil ég þakka afa
Tryggva fyrir allar góðu samveru-
stundirnar.
Erla Guðný Gylfadóttir.
Það er orðin löng vegferð þegar
menn lifa meira ein heila öld. Það af-
rek vann frændi minn Tryggvi Jón-
atansson frá Litla-Hamri. Maður
getur hugsað sér röð slíkra aldar-
göngumanna, þá þarf ekki nema ell-
efu til að spanna bilið frá landnáms-
öld til okkar daga. Sá sem hér um
ræðir fékk þó sannarlega að sjá og
reyna mestar breytingar í tækni og
ytri þörfum mannlegra krafna.
Tryggvi var bóndi og náttúrubarn
í eðli sínu, með góða kímnigáfu í
bland við hóflega gagnrýni. Hann
skipti búskaparsögu sinni í tvo
áfanga. Fyrst bjó hann sem efnilegur
piparsveinn á hálfri föðurleifð sinni
móti Guðmundi bróður sínum. Hafði
hann þá oft kaupamenn eða unglinga
í sumarvinnu.
Líkaði þeim jafnan vistin vel og
töldu bóndann jafnvígan í verkum ut-
anhúss sem innan. Búið var nota-
drjúgt, blandað, kýr og sauðfé, hann
ræktaði harðgerðan holdþéttan fjár-
stofn sem undirritaður fékk að kynn-
ast gegnum hrút úr ræktun Tryggva.
Sá hrútur skilaði vel sköpuðum
lömbum og sérlega holdþéttum.
Þessi ræktun hvarf með fjárskiptum
á svæðinu.
Á fimmta áratugnum brá Tryggvi
á það ráð að leigja jörð sína og bú og
fara í lausamennsku. Lausamennska
nefndist það þegar menn réðu sig til
skamms tíma í vinnu með breytilegu
heimilisfesti. Það var á því harða vori
1949 að Tryggvi frændi minn reynd-
ist mér betri en enginn. Ég hafði sett
saman bú í félagsbúskap en gat ekki
sinnt því vegna fjarveru. Þá bauðst
Tryggvi til að vera hjá mér frá maí
og fram í júní. Þá gerði norðanáhlaup
með mikilli fannkomu og var lambfé
sums staðar komið á afrétt. Var þá
lögð nótt við dag að bjarga lambfé á
hús. Þegar því var lokið fór Tryggvi á
næsta bæ að hjálpa bónda sem átti í
erfiðleikum með að bjarga fé sínu og
ekki hætt fyrr en öllu var sæmilega
borgið. Það var ekki mikið sofið þá
sólarhringana og eftirvinnukaup
aldrei nefnt.
Þegar jarðarpartur Tryggva losn-
aði úr leigu um 1950 fór hann að huga
að búskap að nýju og hefur kannski
hugleitt hið fornkveðna „að ekki sé
gott að maðurinn sé einn“. Þegar
hann stendur á fimmtugu festir hann
ráð sitt og kvænist Rósu Kristins-
dóttur. Var þá haldin góð og fjöl-
menn afmælis- og brúðkaupsveisla á
Litla-Hamri. Seinna búskaparskeið
Tryggva og þeirra hjóna var 27 ár
uns þau létu jörðina í hendur barna
sinna en áttu athvarf þar áfram.
Það var mikill harmur kveðinn að
fjölskyldunni þegar Þórólfur, elstur
systkinanna, fórst af slysförum 23
ára gamall, mikill efnismaður og öll-
um harmdauði. Þá reyndi mikið á
hugarró Tryggva.
Tryggvi átti mörg spor um fjöll og
dali, ýmissa erinda. Einhverju sinni
lá hann á greni við annan mann í
kalsaveðri, en fátt er nú kalsamara
en að liggja skjálfandi á greni. Þá brá
hann á glens við félaga sinn og sagð-
ist finna fyrir einhverju sem hann
hefði aldrei fundið fyrir áður. Hvort
það gæti skeð að hann fyndi fyrir
hrolli? Hann var ekki kulvís að eðl-
isfari.
Tryggvi var haldinn ævintýraþrá
sem hann fékk best svalað á fjöllum.
Eitt sinn lá hann úti á Jökuldalsheiði
nær hálfan mánuð. Ekki veit ég
hvort hann lifði á silungsveiði eða
fjallagrösum en hann slapp heill frá
ævintýrinu. Frá þessu segir í tíma-
ritinu Súlum.
Þá var það á sumardaginn fyrsta
1949 (fyrir vorhretin) að Tryggvi
leggur upp í ferð austur á Bleiksmýr-
ardal til að huga að kindum sem sést
höfðu úr flugvél seint á haustdögum.
Fékk hann fylgd upp Glerárdal, sem
er framan við Tjarnir á Eyjafjarð-
ardal, og nokkurn spöl austur á fjall
sunnan Sölvadals. Skíðafæri mun
hafa verið gott og veður bjart. Komst
hann niður á Bleiksmýrardal eftir
gildragi er Ólafsalvíða nefnist, síðan
heim dalinn að hálfföllnum kofa ná-
lægt Fremri-Lambá. Þá var áliðið
kvölds og að baki drjúg dagleið, farin
á u.þ.b. 12 tímum. Ekki er vitað til
þess að þessi leið hafi verið farin milli
þessara dala fyrr né síðar. Tryggvi
átti hrollkalda nótt í kofanum við
Lambá, gat þó eitthvað fest blund,
tók svo daginn snemma og kom heim
að Reykjum um hádegi. Þar naut
hann góðrar gestrisni og hvíldist til
næsta dags. (Frásögn í Súlum 16.
árg. 1989)
Tryggvi lauk sínum fjallaævintýr-
um með því að halda upp á áttræð-
isafmælið sitt, 9. sept. 1983, með því
að dvelja einn hjá fjallakofanum
Grána við Geldingsá, skammt frá þar
sem hún rennur í Jökulsá-eystri.
Hann hefur hlýtt á árniðinn og teyg-
að fjallaloftið í kyrrð öræfanna. Þar
átti hann tvær gistinætur í skálanum
Sesseljubæ sem stendur einnig í
hvamminum við ána. Þegar börn
hans og vandamenn komu að vitja
hans og flytja til byggða, þá hef ég
fregnað að hafi verið veisla í farangr-
inum. Nú er þessi spordrjúgi göngu-
maður genginn á vit feðra sinna,
saddur lífdaga og sáttur við Guð og
menn. Hér á við sem skrifað stendur:
„Nú er náðarstund og nú er hjálp-
ræðisdagur.“
Við hjónin sendum börnum
Tryggva og fjölskyldum samúðar-
kveðju.
Sigurður Jósefsson frá
Torfufelli.
TRYGGVI
JÓNATANSSON
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
RAGNHILDUR J. JÓNSDÓTTIR
frá Oddeyri,
Fáskrúðsfirði,
verður jarðsungin frá Fáskrúðsfjarðarkirkju
föstudaginn 28. janúar kl. 14.00.
Jakob Daníelsson, Þuríður Georgsdóttir,
Guðríður Líneik Daníelsdóttir, Gunnar Reynisson,
Lúðvík Svanur Daníelsson, Dóra Jóhannsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær faðir okkar,
AÐALSTEINN GÍSLASON
kennari,
Kjarrhólma 14,
Kópavogi,
lést fimmtudaginn 13. janúar.
Útförin fór fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Innilegar þakkir sendum við þeim sem sýndu
okkur vináttu og hlýhug.
Kristín Aðalsteinsdóttir,
Tryggvi Þór Aðalsteinsson,
Vilborg Aðalsteinsdóttir.
Elskulegur eiginmaður minn,
HJALTI GUÐMUNDSSON,
Bæ, Árneshreppi,
lést á Landspítalanum við Hringbraut miðviku-
daginn 26. janúar.
F.h. ættingja,
Guðbjörg Þorsteinsdóttir.