Morgunblaðið - 04.11.2005, Blaðsíða 42

42 FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Í MORGUNBLAÐINU 29.
október sl. gat að líta furðulega
yfirlýsingu frá svonefndum Höf-
uðborgarsamtökum um sjúkraflug
á Íslandi. Þar var sagt m.a.:
„Bráðveikir og stórslasaðir ein-
staklingar eru fluttir með þyrlum,
ekki með vængjuðu flugi, slíkt
væri óábyrgt og
hættulegt. – Vængjað
sjúkraflug er einkum
notað til að flytja
sjúklinga milli sjúkra-
stofnana og sam-
anstendur af þremur
áföngum – tímalengd
hvers þessara þriggja
áfanga hefur ekki
áhrif á batahorfur
sjúklinga.“
Hér er á ferðinni
annaðhvort ótrúleg
vanþekking á sjúkra-
flugi á Íslandi eða
óskhyggja sem fellur
að málstað þessara samtaka. Hef-
ur slíku einnig verið haldið fram
af læknamenntuðum talsmanni
Reykjavíkurborgar sem ætti að
vita betur.
Sá sem þetta ritar hefur starfað
við sjúkra- og björgunarflug á
þyrlum á Íslandi í tæp 20 ár og
var þar áður flugmaður á sjúkra-
flugvélum á Vestfjörðum og Aust-
urlandi og hefur því nokkra inn-
sýn í sjúkraflug á Íslandi. Þyrlur
eru fjölhæf tæki og hafa sannað
getu sína rækilega við íslenskar
aðstæður. Þær koma best að not-
um þar sem flýta þarf flutningi
þar sem öðrum tækjum verður
ekki við komið eða eru hægfarari,
svo sem af sjó eða í óbyggðum. En
í samanburði við sjúkraflugvélar
eru þyrlur hægfara og geta ekki
farið stystu leið yfir landið í vond-
um veðrum eins og sjúkraflugvél-
arnar geta.
Þyrlur Landhelgisgæslunnar
fljúga á um 120–140 hnúta (220–
250 km) hraða og yfirleitt ekki
hærra en í 5–8000 feta hæð. Bili
annar hreyfill þyrlunnar gæti hún
ekki haldið lágmarkshæð á sumum
blindflugsleiðum yfir hálendið, því
þarf iðulega við slæm skilyrði að
fljúga þyrlunum
lengri leiðir meðfram
ströndum á áfanga-
stað. Sjúkraflugvél-
arnar fljúga flestar
a.m.k. helmingi hrað-
ar en þyrlurnar og
allt að þrisvar sinnum
hærra og geta því oft-
ast flogið ofar veðrum
og stystar leiðir yfir
landið, þyrlur munu
því ekki geta leyst
flugvélar af hólmi þar
sem oft getur skilið
milli lífs og dauða að
flutningstími bráð-
veikra og slasaðra sé sem allra
stystur. Þegar sjúklingar hafa
verið sóttir með þyrlu á haf út eða
í óbyggðir t.d. á Norður- og Aust-
urlandi hefur iðulega verið brugð-
ið á það ráð að fljúga á næsta
flugvöll í veg fyrir sjúkraflugvél
til að flýta fyrir flutningi slasaðra
og bráðveikra til Reykjavíkur. Það
er beinlínis rangt í yfirlýsingu
Höfuðborgarsamtakanna að
sjúkraflugvélar fljúgi einungis
með sjúklinga milli sjúkrastofnana
þegar að flutningstími skiptir ekki
máli, sjúkraflugvélar eru iðulega
kallaðar út vegna alvarlegra slysa
og bráðasjúkdóma á flugvelli um
allt land og eins þegar að sjúkra-
húsin á landsbyggðinni ráða ekki
við alvarleg tilfelli slasaðra eða
bráðveikra og þurfa því að senda
þá með hraði með sjúkraflugvél til
Reykjavíkur. Sjúklingar, þar sem
flutningstími skiptir minna máli
hjá, eru oft fluttir með áætlunar-
flugi til Reykjavíkur en ekki með
sjúkraflugvélum.
Tilgangur Höfuðborgarsamtak-
anna er auðsjáanlega sá að gera
lítið úr mikilvægi flugs sjúkra-
flugvéla til Reykjavíkur í því
markmiði sínu að úthýsa Reykja-
víkurflugvelli úr Vatnsmýrinni,
það sama má segja um síhækkandi
upphæðir í talnaleik samtakanna
um verðmæti mýrarinnar sem
hækka um tugi ef ekki hundruð
milljarða króna í hvert skipti sem
reiknað er. Nálægð Reykjavík-
urflugvallar við bráðamóttöku
Landspítalans hefur í gegnum tíð-
ina bjargað hundruðum ef ekki
þúsundum mannslífa og hef ég í
mínu starfi reglulega orðið vitni
að slíku.
Þannig væri í mínum huga verið
að fórna mannslífum fyrir bygg-
ingarland með því að flytja
Reykjavíkurflugvöll og lengja
þannig flutningstíma slasaðra og
bráðveikra. Vatnsmýrin er ekki
þess virði.
Sjúkraflug til Reykjavíkur
Jakob Ólafsson andmælir yf-
irlýsingu Höfuðborgarsamtak-
anna um sjúkraflug á Íslandi ’ Hér er á ferðinniannaðhvort ótrúleg
vanþekking á
sjúkraflugi á Íslandi
eða óskhyggja
sem fellur að málstað
þessara samtaka.‘
Jakob
Ólafsson
Höfundur er þyrluflugstjóri
hjá Landhelgisgæslu Íslands.
Þorsteinn H. Gunnarsson
fjallar um rjúpnaveiðina og aug-
lýsingu um hana, sem hann telur
annmarka á.
Eggert B. Ólafsson: Vegagerðin
hafnar hagstæðasta tilboði í flug-
vallarrútuna.
Örn Sigurðsson: Bornir eru
saman fjórir valkostir fyrir nýjan
innanlandsflugvöll.
Prófkjörsgreinar á mbl.is
www.mbl.is/profkjor
PRÓFKJÖR
Jóna Gróa Sigurðardóttir styð-
ur Kristján Guðmundsson í próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík.
Hilmar Guðlaugsson styður
Kristján Guðmundsson í próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík.
Hrafnkell A. Jónsson styður
Gísla Martein Baldursson í próf-
kjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík.
Sturlaugur Þorsteinsson styð-
ur Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson í
prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík.
Gísli Freyr Valdorsson styður
Kjartan Magnússon í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
Í DAG og á morgun fer fram próf-
kjör sjálfstæðismanna í Reykjavík
vegna borgarstjórnarkosninganna
næsta vor. Sjálfstæð-
isflokkurinn hefur haft
forystu um fram-
kvæmd prófkjörs hér á
landi í þrjátíu og fimm
ár. Hann hefur haldið
þau oftar en aðrir
stjórnmálaflokkar og
staðið fyrir miklu fjöl-
mennari prófkjörum
en aðrir flokkar. Með
þessu frumkvæði hefur
flokkurinn haft afger-
andi og mjög jákvæð
áhrif á lýðræðisþróun í
landinu. Áhrif sem fjöl-
miðlar og stjórnmálafræðingar í há-
skólum mættu gjarnan fjalla oftar
um.
Prófkjör hafa helst verið gagn-
rýnd fyrir það að fjársterkir aðilar
hafi forskot á aðra frambjóðendur.
Það má vel vera að frægð og fjár-
hagur hafi einhver áhrif á niður-
stöður í prófkjöri. Ég held þó að slík
áhrif séu yfirleitt stórlega ofmetin
og kjósendur þar með vanmetnir.
Hitt er þó aðalatriðið að í frjálsum
kosningum bönnum við ekki ein-
staklingum að bjóða sig fram á þeim
forsendum að þeir séu fjársterkir,
né heldur leggjum við kjósendum
línurnar um það á hvaða forsendum
þeir mynda sér skoðanir um menn
og málefni. Við megum heldur ekki
gleyma því að þættir eins og frum-
leiki, frumkvæði, málefnastaða, rök-
stuðningur og framsetning hafa
feikilega mikil og oft úrslitaáhrif á
niðurstöður í prófkjörum. Hér skipt-
ir auðvitað meginmáli að allir fram-
bjóðendur búa við tjáningarfrelsi og
hafa þokkalegan aðgang að ýmsum
fjölmiðlum.
Í prófkjörum velja kjósendur
frambjóðendur á fram-
boðslista. Þau eru því
nokkurs konar fram-
hald á lýðræðislegum
kosningarétti. En þau
eru einnig lýðræðisleg
á annan veg. Þau kalla
á gróskumikla umræðu
um þau málefni sem
helst koma til álita,
veita þannig kosning-
unum sem í hönd fara
meira vægi, gefa oft
kost á prófkjörs-
frambjóðendum með
mjög breiða skírskotun
þar sem um er að ræða konur og
karla á öllum aldri og í hinum fjöl-
breytilegustu starfstéttum, og hafa
oft leitt til farsælla stjórnmálastarfa
kraftmikilla einstaklinga sem ella
hefðu ekki haft sig í frammi á opin-
berum vettvangi stjórnmálanna. Af-
ar fjölbreyttur listi prófkjörs-
frambjóðenda í Reykjavík að þessu
sinni er gott dæmi um þessa breiðu
skírskotun og áréttar óneitanlega
hið klassíska kjörorð Sjálfstæðis-
flokksins: Stétt með stétt.
Það er mikill misskilningur að
þeir einir taki þátt í prófkjörum sem
séu í framboði. Prófkjör sjálfstæð-
ismanna kalla til starfa fjölda
óbreyttra flokksmanna sem leggja
mönnum og málefnum lið með mik-
illi sjálfboðavinnu. Allt þetta starf
styrkir innviði flokksins og stuðlar
að sigurstranglegri liðsskipan. Fyrri
tíma hrakspár um að prófkjörin
sundruðu sjálfstæðismönnum hafa
ekki reynst á rökum reistar. Þvert á
móti hafa prófkjörin yfirleitt þrosk-
að þá sem taka þátt í þeim og mynd-
að ýmsar óskráðar reglur um prúð-
mannlega framgöngu og virðingu
fyrir meðframbjóðendum. Slíkur
skóli er þeim ómetanlegur sem á
endanum veljast á framboðlistann.
Ég hef oft tekið virkan þátt í próf-
kjörum Sjálfstæðisflokksins en
þetta er í fyrsta sinn sem ég er sjálf í
framboði. Ég hef notið þessarar
kosningabaráttu til hins ýtrasta. Hlý
orð og góðar óskir fjölda flokks-
systkina ættu að hlýja okkur öllum,
frambjóðendunum, um hjartarætur,
hver sem niðurstaðan annars verður
úr prófkjörinu. Ég vil svo þakka öll-
um stuðningsmönnum mínum þeirra
óeigingjarna starf og meðframbjóð-
endum drengilega baráttu. Að lok-
um hvet ég alla sjálfstæðismenn í
Reykjavík til að gera þetta prófkjör
að því fjölmennasta í íslenskri
stjórnmálasögu. Leggjumst nú öll á
eitt við að undirbúa vorverkin. Borg-
in okkar þarf svo sannarlega á því að
halda.
Sjálfstæðismenn –
eflum lýðræðið,
kjósum í prófkjörinu
Eftir Mörtu Guðjónsdóttur ’…hvet ég alla sjálf-stæðismenn í Reykjavík
til að gera þetta próf-
kjör að því fjölmennasta
í íslenskri stjórnmála-
sögu.‘
Marta Guðjónsdóttir
Höfundur kennir við Tjarnarskóla og
sækist eftir 6. sætinu á framboðslista
sjálfstæðismanna í Reykjavík.
Prófkjör Reykjavík