Tíminn - 11.10.1979, Blaðsíða 8

8
Fimmtudagur 11. október 1979
MÍÍI!!!
Langeldar undir berum himni. Hér getur hver og elnn gldðarsteikt aO sinum smekk.
Það var ys og þys i ýmsum
skátafélögum, er liða tók á júli-
mánuð. Verið var að undirbúa
ferðir skátaflokka á farand-
flokkamót á Austurlandi, hið
fyrsta sinnar tegundar og liöur I
starfsári Bandalags Isl. skáta,
sem að þessu sinni heitir „Skáta-
lif er þjóðlif”. bað voru tvö skáta-
félög, Asbúar á Egiisstöðum og
Nesbúar á Norðfiröi, sem tóku að
sér skipulagningu og framkvæmd
þessa móts.
Og skátana dreif að úr ýmsum
áttum, akandi og fljúgandi, þeir
stefndu að Egilsstöðum þar sem
mótið var sett 24. júli af mót-
stjóra, Jósef Marinóssyni. Um 200
skátar voru mættir til að taka
þátt i þessu lærdómsrika
ævintýri. Sumarið var naumlega
komið ennþá á Austurlandi. Við
hugðum það gæti varla dregist,
þvi Suður- og Vesturlandið hefur
dreymt um heitu sumrin fyrir
norðan og austan.
Þá er næst að koma sér fyrir.
Akureyrarskátar, um 60 tjöld-
uðu sinum eigin tjöldum, allir
aðrir sváfu I tveimur griðarstór-
um samkomutjöídum og starfs-
liðiö I eldhústjaldi, þvi nú var
aðeins tjaldað til einnar nætur.
E.ftir ýmiss konar skipulagningu
og flokkun á farangri, fer sumt
beint á Skriðdal, annað i bil til
Norðfjarðar, þvi á faraldsfæti er
um að gera að hafa það minnsta
mögulega meðferðis. Og ungu,
frisku skátarnir skriðu i pokana,
alveg áhyggjulausir og sjóöheitir,
þeir örfáu eldri hugsuðu, það
hlýnar örugglega á morgun, en
ofboð getur norðanáttin verið
köld.
Þriðjudagsmorun er fótaferð
kl. 8, þvi annasamur dagur er
fyrir höndum. Skoða á Egils-
staðakauptún, fara kynnisferðir i
ýmis fyrirtæki, og sigla með
hraðbáti um Lagarfljót.
Skátax á:
'i
Mótstjórinn hafði vakið starfs-
fólkið kl. 6 um morguninn. Það
gekk furðufljótt að afgreiða alla
með morgunmat og koma flokk-
um af stað i dagskrána. Allir voru
vel klæddir og regnföt við hönd-
ina, þvi það lá við rigningu og
ekki hafði hlýnað ennþá.
Og þegar þú vappar kappklædd •
við vatnsborð Lagarins og hefur
það verkefni að stjórna flokkun-
um, einum eftir öörum i hraðbát,
þá ertu allt I einu farin að tala
við elskuleg hjón sem áttu leið
um. Þegar þau heyra að það eru
um 20 skátaflokkar sem koma og
þetta taki marga tima, þá virðist
sem þeim sé ósköp eðlilegt að
segja „við búum hér á Ullarhöfð-
anum rétt hjá, þú ert velkomin i
kaffi og hlýju”. Já, það var þá
þannig sem þú kynnist
Austfjarðahlýjunni, og sú var
ekki árstiðabundin, von bráðar
kemst þú að þvi að þetta er ekki
einstakt tilfelli.
Um miðjan dag voru höfö snör
handtök við að fella tjaldbúðina
og ganga frá svæðinu, þvi nú fer
stærsti hluti mótsgesta með rút-
um til Seyðisfjarðar, þar sem all-
ur hópurinn er tekinn um boð i -
skuttogarann Barðann.
„Dýrmætasti farmur sem ég hef
siglt með,” sagði skipstjórinn,
sem hafði i þrjátiu ár fært björg i
bú. Það var strekkingur og skipið
tómt, svo það valt töluvert, en
krakkarnir voru hinir hressustu,
sigling með fiskiskipi var alveg
nýtt fyrir þeim flestum.
Margt býr í þokunni.
Barðinn skilaði' okkur vel og
örugglega til Neskaupstaðar, nú
var gengið fylktu liði inn á dal upp
af Norðfirði og slegið upp tjöldum
rétt við árbakkann. Nú kynnt-
umst við Austfjarðaþokunni, og
hún var ekkert að flýja okkur, þó
við hefðum hátt, en hún rændi
okkur fjallasýn.
En rétt þegar liðið er að koma
sér fyrir birtist út úr þokunni
heimsókn sem var vel fagnað, og
kom heldur færandi hendi. Þar
voru á ferð velunnarar skáta,
norðfirskar húsfreyjur meö heitt
kakó og brauð. Og meðan við
dvöldum við Norðfjörð voru þær
okkar matmæður, algjört kónga-
lif i útilegu. Þökk sé öllu þvi
ágæta fólki.
Næsta dag var fjölbreytt dag-
skrá, skoðuð voru frystihús, salt-
fiskverkun, prentsmiðja, neta-
gerð, náttúrugripasafn og sveita-
búskapur, farnar fjöruferðir,
kappróðrar o.fl. Heimsókn á
sveitabæ var ánægjuleg og verður
Kjrrstæðar
kvikmyndir
Af Feneyjarbiennali á
Kjarvalsstöðum
MYNDLIST
Að skilja og skilgreina
nýlist.
Hver hefur valið þessa menn
veit ég ekki, en innan sins
ramma eru þetta allt færig lista-
menn.
Að skilja og skilgreina nýlist
er dálitið örðugt.
Undirrituðum er það minnis-
stætt þegar Björn Th. Björnsson
fjallaði einu sinni um pólitisk
málverk, og varpaði fram þeirri
spurningu, hvort ekki væri
áhrifameira að gefa út blöð i
milljónaupplagi til að útskýra
pólitiskar hugmyndir, en hafa
þær i einu málverki, sem færi
svo ekkert nema heim til næsta
kaupanda. Og þannig getum við
einnig spurt, hvort ekki væri
unnt að leysa sum þessara
verka, sem nú hanga á
Kjarvalsstöðum t.d. með þvi að
spila á fiðlu. Þetta er ekki
útúrsnúningur, öðru nær. Maöur
er bara ekki alveg viss alltaf,
hvort myndlistin sé réttari
miðill fyrir þessar hugsanir, en
kvæði eða tónlist. betta er þó
dálitið misjafnt, misjafnt
hversu langt frá myndlistinni
einstakir menn reika i þessum
verkum.
Ég hefi heyrt að Kristján
Daviösson kalli svona myndir
kyrrstæðar kvikmyndir, og er
það réttnefni. Ljósmyndir
þessara manna, hafa t.d. ekkert
i raun og veru með ljósmyndun
að gjöra, hvorki portret eöa
iðnaðarljósmyndun. Það er
atburöarás myndarinnar sem
felur inntakið, eða túlkar það,
og við notum orðiö atburöarrás
með hliðsjón af orðfæri
Kristjáns Daviössonar að kvik-
mynd geti verið kyrrstæð.
Þetta nægir til að skilja t.d.
Sigurð Guðmundsson, sem
flokkast til helminga undir ljóð-
list og ljósmyndun, ef
almenningur misskilur hann
rétt. Sama má segja um
Finnann, sem er mikill mynda-
smiöur og.túlkar ný myndlistar-
sviö, rétt eins og Siguröur.
Danina skil ég aftur á móti
minna, en’ Norðmaðurinn og
Sviinn eru venjulegri að þvi er
manni virðist, og Sviinn Lars
Englund gæti hafa lært mynd-
listarvinnu hérna innansveitar,
er ekki lengra frá okkur en það.
Þaö er þó rétt að taka þaö
skýrt fram, að sá sem þetta
ritar veit að þaö er þjóöarlöstur
á íslandi að þurfa að skilja alla
skapaða hluti, til þess aö geta
metiö þá. Aðeins bændur hafa
að mlnu viti nægjanlega hrein-
skilni til þess að horfa á mynd-
listarsýningar og skýra öðrum
frá. Ekkert er að minnsta kosti
jafn vont á Islandi og vera
álitinn fifl.
Það hefði þvl vel komið til
greina að segja þessari sýningu
strið á hendur, þannig séð. En
vegna þess að undirrituðum er
það ljóst að án tilrauna, veröur
engin framvinda, þá skoöar
maður svona sýningar i hljóðri
alvöru, og þakkar fyrir ef hið
latneska orð bienalle — annað
hvert ár — er I heiöri haft eða
uppruni orösins, og timann þar
á milli getur maður notaö til
þess að hugsa.
Framúrstefnusýningar eru
oft á lágu plani. Þaö er þessi
ekki. Hin hvimleiöi fáranleiki
hefur greinilega kafnaö, ef þetta
er rétt sýnishorn af vinnu land-
gönguliösins, og I staöinn hefur
komiö yfirveguð ró og sérstæð
hugsun, sem framtiðin ein sker
úr um hvort dafnar innan
myndlistar, i kveðskap eöa i
fiðlu. Jónas Guömundsson
Þegar fólk kemur fram
fyrir (slands hönd
erlendiS/ hvort heldur bað
er á söngmótum, í knatt-
spyrnu, eða teflir, virðist
manni á stundum að of
mikið sé gert úr að þessi
eða hinn sé fulltrúi
íslands. Ekki hefi ég
beðið um neinn söng, og
mér vitanlega ekki menn
sem mogga undir færum,
smala fé, eða sitja við
borð. Það er nefnilega
einu sinni svona, að menn
qeta .efðeins keppt fyrir
sjálfa sig, og ábyrgðina
bera þeir sjálfir.
Listin er ekki samábyrgðar-
félag manna þannig séð, og það
er fráleitt að þessi eða hinn geti
ákveðið,,fulltrúa Islands”,
nema þjóðin sjálf. Hitt er
frekja.
Feneyjabiennallinn.
Mer kom þetta i hug, rétt einu
sinni, þegar ég sá sýninguna
NORRÆN LIST í FENEYJUM.
Þar hafa menn komnir yfir
miöjan aldur einmitt verið
gerðir að fulltrúum fyrir eitt-
hvað, sem þeir eru ekki full-
trúar fyrir.
Hitt er svo annað mál, að
Biennallinn er haldinn annað
hvert ár i Feneyjum og hýsir þá
einkum og sér i lagi einhverjar
framvaröarsveitir, eða land-
göngulið myndlistarinnar, eða á
aö gera það, en verk slikra
manna eru oft á tlðum undan-
fari sjálfsagðra hluta, þótt ein-
kennilegir þyki I svipinn.
Við getum tekið dæmi.
Abstraktlistin þótti einkennileg
fyrstu áratugina eftir aö hún
kom fram i dagsljósiö, en þykir
nú jafn sjálfsögð i umhverfinu
og fólkiö i næsta húsi, og sama
má segja um ljóölistina I land-
inu, hún átti örðugt uppdráttar,
þegar hún hafði fataskipti eftir
striöið.
Þeir sem þarna sýna eru þrir
Danir, þeir STIG BRÖGGER,
HEIN HEINSEN og MOGENS
MÖLLER, frá Finnlandi er
OLAVI LANU, SIGURÐUR
GUÐMUNDSSON frá íslandi,
LARS ENGLUND frá Sviþjóð
og FRANS WIDERBERG frá
Noregi.