Ísafold - 11.06.1884, Blaðsíða 2

um og á tóbaki, sem var áætlaður 140,000
kr., munið 166,804 kr. 40 a.
Um hina tekjuliðina er það að segja, að
ekki nema einn eða tveir jieirra hafa orðið
minni en áætlað var, en margir töluvert
rneiri, eins og hjer má sjá (áætlunin milli
sviga).
Abúðar og lausafjárskattur 51,037
(50,000); húsaskattur 2,559 (2,000); auká-
tekjur 23,095 (14,000); vitagjald 6,872
(3.500) ; erfðafjárskattur 2,678 (2,000);
tekjur af póstferðunum 13,595 (10,000) ;
óvissar tekjur 3,062 (1,000); endurgjald á
bráðabirgðarlánum 7,787 (2,000).
|>að sem ekki náði heim, var tillagið frá
brauðum eptir lögum 27. febr. 1880: 2,450
kr. í stað 3000; og endurgjald skyndilána til
embættismanna 683 kr. 33 a. í stað 3,000.
Alls varð tekju-upphæðin á árinu 540,458
kr. 30 a., þar sem fyrir bœöi árin 1882 og
1883 samtals var áætlað 852,986 kr.
En töluvert af þessu var óborgað í árslok,
eins og vanalega gerist og við er að búast,
þar á ineðal t. d. nær 20 þús. kr. af ábúðar-
og lausafjárskattinum; rúmlega 32 þús. kr.
af aðflutningsgjaldi af áfengum drykkjum og
af tóbaki; rúm 13 þús. af afgjaldi af um-
boðs- og klaustrajörðum.
Gjöldin hafa allvíða orðið nokkuð lægri en
áætlað var, svo sem t. d. búnaðarstyrkur
16 þús. kr. (áætl. 20 þús.); til fjallvegabóta
121 þús. (14 þús.); til sýsluvegabóta 3,200
(6000); læknaskipun 35,500 (37,700); bráða-
birgðauppbót handa fátækum brauðum 2,200
(4.500) ; til latínuskólahússins utan og innan
783 (1500); til kvennaskóla 2400 (3000); til
alþýðuskóla 1500 (4000).
Fram úr áætlun hefir aptur farið póst-
flutningskostnaður: 12,600 (áætl. 11,000).
Hreppstjóralaun úr landssjóði námu 2319
kr. 87 a.
Verzlunarfrjettir frá útlöndum mjög
bágar. Ekki von um meir en 60 aura (8 d.)
í mesta lagi fyrir ull á Englandi, og fiskur
óseljandi; ýsa seldist þar síðast fyrir 9 £
smálestin (hjer um bil 25£ kr. skpdið).
Útlend vara lítur út fyrir að muni verða
í Ifku verði hjer á landi í sumar og í fyrra,
nema kaffi og sykur nokkuð dýrara: kaffi
60—70 a., kandis 40—45; hvítt sykur 30 til
40. Akveðið verð á rúgi um norður- og
austurland 18 kr. fyrir 200 pd., rúgmjöl 19 kr.
Aflabrögð nokkur hjer á Innnesjum
um þessar mundir, en auður sjór syðra.
Fjöldi sjómanna ætlar til Austfjarða nú með
póstskipinu, til fiskiveiða þar í sumar, enda
er þar látið mjög vel af aflabrögðum í síð-
ustu frjettum. Með póstskipiuu eru einnig
yfir 60 Færeyingar, á leið til Austfjarða, til
fiskiveiða þar í sumar.
Til Iöggæzlu gagnvart Norðiuönnum,
sem fiska hjer við land, fór herskipið Díana
norður á Eyjafjörð fyrir fám dögum, eptir
skipun sjóliðsstjórnarinnar að tilhlutun ráð-
gjafans fyrir Island, út af kæru frá Eyfirð-
ingum í vetur um yfirgang og lagaleysi af
Norðmanna hálfu þar um slóðir.
Fiskiskúta frá Ameríku hafnaði sig
hjer í gær, eptir 14 daga ferð frá Boston.
Ætlar að veiða hjer við land heilagfiski ein-
göngu. Von á fleirum slíkum síðar.
tTrænlanclsför. Herskipið Fyllakom
hjer 6. júní frá Khöfn, og fór aptur eptir 2
daga áleiðis til Grænlands, til vísindalegra
rannsókna, vestan á landinu en ekki austan.
þar var í för meðal annara grasafræðingur-
inn Eugen Warming, háskólakennari í
Stokkhólmi, danskur, mesti grasafræðingur
á Norðurlöndum nú á dögum. Enn fremur
Halldor Topsöe, efnafræðingur frá Khöfn,
dóttursonur Halldórs Thorgrimsens sýslu-
manns.
Iláilin á geðveikra-spítala í Vording-
borg Gunnlaugur Pjetur Blöndal, fyrrum
sýslumaður í Barðastrandarsýslu, fæddur
1834. ___________
Ensk skemmtiskip tvö eru væntanleg
hingað bráðlega, annað frá Skotlandi,
átti að fara þaðan í gær, og heitir «Eothen»
(Óðinn), 400 smálestir, með fjölda ferða-
manna, fer hjeðan aptur 19. juni; hitt
frá Lundúnum, gufu-jagt, sem heitir «Cey-
lon» og er 2200 smálestir, ætlar að gera 5
vikna férð um Norðurlönd (til Khafnar,
Gautaborgar, ýmissa bæja í Noregi og þar
norður á landsenda, síðan hingað, í júlí, og
þá heim aptur), farið kostar 80 pd sterl. á
mann eða 1440 kr.
Utlendar frjettir,
Reykjavík, 26. maí 1884.
Danmöek.—Vorið frítt, fold og skógar
grænir! Allt er við blóma hjá Dönum,
nema «pólitíkin». Að vísu má segja, að
vorið hafi verið henni nokkurs konar fjör-
gjafi, og með því fór að bera á ys og elju á
þinginu, álíka og á bæjunum á Fróni, þegar
timönn eða stekktíð byrjar; en hitt er ann-
að mál, hvort þessi önn í gróandanum dreg-
ur heldur til gróðrar en visnunar. Menn
hafa lengi beðið eptir verzlunarsamningnum
við Spánverja, og heldur með óþolinmæði,
einkum síðan Svíar og Norðmenn luku sjer
af fyrir ári. það hýrnaði því yfir verzlun-
stjettinni, þegar það heyrðist, að samningur-
inn væri kominn inn á borð fólksþingsins.
Úr öllum áttum kallað : «Samþykkið, sam-
þykkið! flýtið ykkur að samþykkja!» —
«Við verðum þó að hyggja eptir, hvað okkur
er boðið !» svaraði meiri hluti deildarinnar.
Og það kann nú að vera, að þéir menn hafi
litið eptir og lesið í kjölinn. þeir segja, að
utanríkisráðherranum hafi slóðrað hræðilega,
hann hafi látið leika á sig, hann hafi hleypt
tollinum niður á munaðarvarninginum, vín-
um og aldinum o. fl., sem Dönum væri
einmitt í mun að leggja heldur meiri toll á,
en hitt sjálfsagt, að önnur ríki mundu ekki
lítilþægari við slíkar samningagerðir. þann
halla, sem ríkissjóðrinn biði við tollmissuna,
vissu þeir vel, hvernig stjórnin vildi jafna
eða bæta. það hefði hún búið undir í
fyrra, þégar hún kom með nýmælin um mik-
inn skatt á öli og brennivíni. Hægja fyrir
sölu drykkjarfanganna spænsku, bægjast við
hinum dönsku ! Hjer var margt fleira tal-
ið, sem oss þykir ekki þörf á að rekja, en
að niðurlagi sögðu vinstrimenn við stjórn-
ina: «Verri ókindin ertu, en í eitt skipti
mætti þó með okkur semjast. Látum oss
fyrst taka til toll-laganna og til nýmælanna
um skatt á öli og brennivíni; gangi hjer
saman með öllum, þá er samningnum við
Spánvérja borgið. «Svo má vera», sagði
Estrúp, en jeg skil ekki gjörla þessa sam-
tengingu málanna,—annars þekkið þið mín
álit fyrir löngu á þeim málurn, og lands-
þingsins engu síður». Umræðurnar tókust.
Mesta rifrildi. Vinstrimenn tóku ekki að
eins ómildilega á nýmælunum, sem þau
voru frá hinni deildinni komin, en kröfðust,
að stríðsskatturinn yrði úr lögum numinn.
Hefði átt að vera það fyrir langalöngu, en
stjórnin hefði gengið á skýr heit við þjóðina.
Peningum væri ekið saman á hverju ári —
8 miljónum! — í ríkissjóðinn. þessi árs-
viðauki mætti þverra um 4 miljónir, og
seinna um 3, eptir því, sem tekjurnar yxu.
Allir hægrimenn æptu: «þeir stryka út 7
miljónir! hvar skal staðar nema?» «Nei
piltar! ekki nema 4», sagði Monrad, »og
reiknið betur!» þetta er að herma að svo
stöddu, og tollmálið komið til hinnar deild-
arinnar. Hjer horfist síður en svo til sam-
dráttar, og því verður vart neitað, að vinstri-
menn hafi tekið heldur visnunarlega á samn-
ingnum við Spánverja. Islenzku kaupmenn-
irnir verða að aka hlassi sínu — 8,650,000
punda af saltfiski — til Spánar upp á sömu
kjör og áður.
Látinna er að geta tveggja merkismanna.
Annar var náttúrufræðingurinn J. Chr.
Schödte, prófessor, ágætasti maður í sinni
fræði. Hann andaðist 22. apríl, fœddur 20.
apr. 1815. En hinn Johan Keller, prófess-
or að nafnbót, sem með svo miklum áhuga
og forsjá hefir staðið fyrir námi og kennslu
mállausra, heyrnarlausra og blindra barna,
eða þeirra, sem fáráðlingar eða fábjánar
urðu. Börnin voru í sjö uppeldishúsum eða
skólum, 400 að tölu,.en kennararnir 70, auk
þeirra, sem hælishúsunum stýrðu og þar
þjónuðu. Hann dó 20. maí, 94 ára að aldri.
Nobeguk. Kalt og stirt með þinginu og
stjórninni nýju, og við öðru var ekki að bú-
ast. Talað er um drjúgan skerði fjárveit-