Fréttablaðið - 02.07.2008, Blaðsíða 1

MEST LESNA DAGBLAÐ Á ÍSLANDI
Andri Rafn Ingason flytur ásamt fjölskyldunni
til Danmerkur í haust og byrjar þá í grunnskóla.
Andri Rafn Ingason er fjörugur og skem i
sex ára strákur sem áÍ h
„Ég ætla kannski að fara að læra fótbolta í Dan
mörku; mig langar það rosalegsvo gama í f
Hlakkar til að læra dönsku og spila fótbolta
Andri Rafn hlakkar mikið til að flytja til Danmerkur í haust þar sem hann sest á skólabekk.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
GAMAN Á ÁSTJÖRNFjöldi barna sækir sumar-búðirnar á Ástjörn heim á hverju sumri.
BÖRN 2
FJALLGANGA FYRIR BYRJENDUR
Bjarki Sverrisson, göngu-garpur gefur góð ráð.
FERÐIR 3
HEIMILI HEILSA HÚS NÁM FERÐIR MATUR BÍLAR TÍSKA BÖRN GRÆJUR ATVINNA TILBOÐ VINNUVÉLAR O.FL.
Sími: 512 5000
MIÐVIKUDAGUR
2. júlí 2008 — 178. tölublað — 8. árgangur
VEÐRIÐ Í DAG
26
79
/
IG
07
Þú færð
IG-veiðivörur
á næstu
Þjónustustöð
ANDRI RAFN INGASON
Hlakkar til að setjast á
skólabekk í Danmörku
• börn • ferðir
ALLT Í MIÐJU BLAÐSINS
NEYTENDAMÁL Aukin umfjöllun
verður um neytendamál í Frétta-
blaðinu frá og með deginum í
dag. Á tímum þegar kreppir að
er nauðsynlegt að almenningur
sé meðvitaður um útgjöld heim-
ilisins. Gunnar Lárus Hjálmars-
son, eða Dr. Gunni eins og hann
er ætíð kallaður, hefur látið sig
þessi mál mjög varða. Dr. Gunni
hefur nú tekið að sér hlutverk
Umboðsmanns neytenda í
Fréttablaðinu. Hann hefur und-
anfarið haldið úti vinsælli okur-
síðu þar sem lesendur hafa sent
inn ábendingar um okur í samfé-
laginu. Dr. Gunni hlaut á dögun-
um Íslensku neytendaverðlaun-
in fyrir framtak sitt.
Umboðsmaður neytenda í
Fréttablaðinu lætur sér ekkert
óviðkomandi og leggur ríka
áherslu á að halda góðu sam-
bandi við lesendur blaðsins. Fólk
er sérstaklega hvatt til að senda
Dr. Gunna ábendingar á net-
fangið neytendur@frettabladid.
is.
Öllum ábendingum er fagnað,
hvort sem um er að ræða ábend-
ingar um okur, góða eða slæma
þjónustu eða hvaðeina. Umboðs-
maður neytenda reynir eftir
fremsta megni að greiða úr
vandamálum lesenda blaðsins.
Dr. Gunni ríður á vaðið með
umfjöllun um verð á prentara-
hylkjum. Sjá síðu 6
Fréttablaðið eykur umfjöllun um neytendamál:
Nýr umboðsmaður neytenda
UMBOÐSMAÐUR NEYTENDA Dr. Gunni,
handhafi Íslensku neytendaverðlaun-
anna, er Umboðsmaður neytenda í
Fréttablaðinu.
FÓTBOLTI Garðar Örn Hinriksson
gaf leikmanni sitt níunda rauða
spjald í sumar í leik KR og ÍA á
mánudag. Með því setti hann nýtt
Íslandsmet því áður hafði dómari
mest gefið leikmönnum sjö rauð
spjöld á einu sumri.
Garðar náði þessum áfanga í
aðeins níu leikjum en það eru enn
þrettán umferðir eftir af Íslands-
mótinu. Garðar hefur þess utan
gefið þjálfurum og forráðamönn-
um þrjú rauð spjöld í sumar.
Garðar hefur sérstaklega staðið
í ströngu í leikjum ÍA þar sem
hann hefur gefið tuttugu spjöld í
heildina og þar af átján á Skaga-
menn. - hbg / sjá síðu 26
Garðar setti nýtt Íslandsmet:
Met í rauðum spjöldum
Kóraninn í hvítu bandi
Einar Már Jónsson skrifar um
vörusvik í franskri hjónasæng.
Í DAG 16
Vinsæll á
leikskólum
Egill „Gillzenegger“
og Merzedes Club
njóta mikilla vin-
sælda á leikskól-
um landsins.
FÓLK 30
PÁLL STEFÁNSSON
Fórnarlamb bíræfinna
dekkjaþjófa
Felgum og dekkjum fyrir 600 þúsund stolið
FÓLK 23
EFNAHAGSMÁL Skuggabankastjórn
Markaðarins vill lækka stýrivexti
Seðlabankans um 25 punkta, eða
niður í 15,25 prósent.
Seðlabankinn kynnir ákvörðun
um stýrivexti á morgun og gefur
um leið út ritið Peningamál.
„Stefnan í peningamálum hefur
reynst gagnslaus, jafnvel verri en
engin og tímabært að horfast í
augu við það,“ segir Ólafur Ísleifs-
son, lektor við Háskólann í Reykja-
vík. Ingólfur Bender, forstöðu-
maður greiningar Glitnis, bendir á
að verðbólgan nú sé fyrst og
fremst tilkomin vegna alþjóð-
legrar lánsfjárkrísu og hrávöru-
verðshækkana. - bih / sjá Markaðinn
Skuggabankastjórn Markaðarins:
Vill lækkun stýrivaxta
Ekki einleikin
einleikjahátíð
Á Act Alone er
alltaf vel mætt og
setið á gólfum þegar
fyllist, segir Elfar Logi
Hannesson
TÍMAMÓT 18
13
15
12
17
15
20
VOTT EN HLÝTT Í dag verður víða
5-10 m/s. Dálítil úrkoma sunnan
og vestan til fyrri part dags en fer
að rigna austan til síðdegis. Hitinn
verður á bilinu 12-20 stig, hlýjast til
landsins norðvestan- og vestan til.
VEÐUR 4
SJÁVARÚTVEGUR Forsvarsmenn
samtaka í sjávarútvegi telja erfitt
ár framundan. Sjávarútvegsráð-
herra, Einar K. Guðfinnsson, til-
kynnti í gær að ýsu- og ufsaafli
yrði skorinn niður á næsta fisk-
veiðiári og að þorskafli yrði áfram
130 þúsund tonn.
„Það er ljóst að þetta verður
mjög erfitt ár fyrir mjög marga
með svona lítinn þorsk,“ segir
Friðrik J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands
íslenskra útvegsmanna (LÍÚ).
LÍÚ telur að þorskaflinn hafi átt
að vera að minnsta kosti 150 til 160
þúsund tonn. „Það er of langt farið
niður með tilliti til afkomu fólks
og fyrirtækja þó engin áhætta sé
tekin með þorskstofni með 150 til
160 þúsund tonn,“ segir Friðrik.
Arnar Sigmundsson, formaður
Samtaka fiskvinnslustöðva, hefur
svipaða sögu að segja. „Við höfum
þá skoðun að niðurskurðurinn á
síðasta ári á þorski hafi verið full-
mikill og ítrekuðum þá skoðun
okkar núna og töldum eðlilegt að
aflinn yrði meiri,“ segir hann.
Sævar Gunnarsson, formaður
Sjómannasambandsins, er svart-
sýnn. „Þetta verður hörmungaár.
Bullandi samdráttur í tekjum sjó-
manna og útgerðarmanna. Það er
ekki bjart yfir þessu,“ segir hann.
Niðurskurðurinn er þó ekki jafn
mikill og Hafrannsóknastofnun
hafði lagt til.
„Ég tók þá ákvörðun eins og í
fyrra að nýta sterka stöðu stofna
þar sem aðstæður leyfðu,“ segir
Einar. „Það að hafa mikinn ýsu-
kvóta hjálpaði útgerðunum mikið
að komast í gegnum erfiðleika-
tímabilið sem niðurskurðurinn
hafði í för með sér í fyrra.“
Gunnlaugur Júlíusson, hag-
fræðingur hjá Sambandi íslenskra
sveitarfélaga, segir að aflasam-
drátturinn í fyrra hafi haft mikil
áhrif á fyrirtæki og sveitarfélög.
Hugsanlega geti veiking krónunn-
ar undanfarið þó aðstoðað sjávar-
útvegsfyrirtæki nú, en með því fá
þau hærra verð fyrir útflutnings-
afurðir. Það sé þó tvíeggjað sverð,
enda sjávarútvegsfyrirtæki mörg
með erlend lán sem vaxi þegar
krónan lækkar. - gh, vsp / sjá síðu 4
Svartsýni í
sjávarútvegi
Sjávarútvegsráðherra hefur ákveðið að skera niður
ýsu- og ufsaafla. Þorskafli verður sami og áður. Tals-
menn LÍÚ og sjómanna telja komandi ár verða erfitt.
VOLDUG ÞYRLA Á ÞINGVÖLLUM Í gegnum mistrið á Þingvöllum í gær mátti sjá þessa
þyrlu sem var að flytja steypu á svæðið. Erfitt er að flytja byggingarefni á Þingvelli
með öðrum leiðum án þess að raska umhverfi svæðisins sem er á heimsminjaskrá.
FRÉTTABLAÐIÐ/AUÐUNN
Gríðarleg olíuverðshækkun | Hráolíuverð hefur ekki hækkað meira á einum ársfjórðungi í rúm níu ár eða síðan á fyrsta ársfjórð-ungi árið 1999. Frá byrjun apríl hefur olíuverð hækkað um 34 pró-sent, segir greining Kaupþings.Júní sá versti í 80 ár | Júnímán-uður var sá versti í Bandaríkjun-um frá því í kreppunni miklu árið 1930. Áhættufælni fjárfesta hefur farið vaxandi sem helst í hendur við slæmar fréttir af gangi efna-hagsmála á Vesturlöndum, aukn-ar afskriftir innan fjármálageir-ans og síhækkandi olíuverð, segir greining Kaupþings. Bandarísku hlutabréfavísitölurnar hafa ekki verið lægri síðan á haustdögum 2006.
Metverðbólga á evrusvæði | Verðbólga á evrusvæðinu mæld-ist fjögur prósent á ársgrundvelli í júní samkvæmt bráðabirgðamati Eurostat, evrópsku hagstofunn-ar. Fram kemur í Morg kgrei i
14
13
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Miðvikudagur 2. júlí 2008 – 27. tölublað – 4. árgangur
2
Veffang:
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Stjórn Persónuverndar hefur ákveðið að framvegis verði fyrir-tækjum óheimilt að útbúa svo-nefnda „svarta lista“ án leyf-is stofnunar-innar.
Sigrún Jó-hannesdóttir, forstjóri Per-sónuverndar, segir að nokk-uð um að gerð-ar séu ýmsar vanskilaskrár, þar sem bent er á tiltekna einstaklinga sem fyrirtæki skuli vara sig á. „Nú er búið að ákveða að svona sé háð leyfi,“ segir Sig-rún. Hún tekur fram að þetta eigi ekki við vanskilaskrá Láns-trausts, enda hafi hún þegar starfsleyfi frá stofnuninni.Sigrún segir að ýmsir hafi hald-ið slíka svarta lista. „Til dæmis er algengt innan bankakerfisins að svona skrár séu búnar til.“Sigrún segir að enginn hafi enn sem komið er sótt um að vinna svartan lista, enda séu þessi tíð-indi nýskeð.
- ikh
Svartir listar leyfisskyldir
SIGRÚN JÓHANNES-DÓTTIR Forstjóri Persónuverndar. Björn Ingi Hrafnssonviðskiptaritstjóri
Alvarlegur eiginfjárbruni vegna falls krónunnar
og ofurvaxta ógna atvinnufyrirtækjum og heimil-
um,“ segir Ólafur Ísleifsson, lektor við Háskólann
í Reykjavík, á fundi Skuggabankastjórnar Markað-
arins. „Stefnan í peningamálum hefur reynst gagns-
laus, jafnvel verri en engin og tímabært að horfast
í augu við það. Háir vextir hafa ekki megnað að
koma í veg fyrir fall krónunnar, einhver önnur öfl
virðast vera þar að verki.“Skuggabankastjórnin vill lækka stýrivexti um
25 punkta, eða niður í 15,25 prósent. Seðlabankinn
kynnir ný Peningamál og ákvörðun um stýrivexti
á morgun.
Ingólfur Bender hjá greiningu Glitnis segir verð-
bólguna komna til af erlendum þáttum, það er láns-
fjárkreppunni og hækkun hrávöruverðs. „Seðla-
bankinn hefur engin áhrif á þessa tvo þætti. Það er
beinlínis skaðlegt fyrir hagkerfið að hann berjist á
móti þeim með háu vaxtastigi,“ segir hann.
Þórður Friðjónsson, forstjóri Kauphallarinnar,
segir verulega hættu á mjög harð i l
mikilvægt sé ð
„Jafnframt verðum við að búa þannig í haginn að
hagvöxtur geti aukist sem fyrst á ný,“ segir hann.
„Við þessar aðstæður teldi ég ekki heppilegt og
jafnvel skaðlegt að halda vöxtum óbreyttum, ég
tala nú ekki um að hækka þá. Það væri eins og að
sparka í liggjandi mann,“ bætir hann við.
Þórður telur að skýra þurfi betur peninga- og
efnahagsstefnuna. Hvernig við ætlum að fara gegn-
um þessa hagsveiflu og hvað eigi svo að taka við.
Bæði heimamenn og útlendingar séu áttavilltir í
þeim efnum og viti ekki hvert förinni er heitið.
Edda Rós Karlsdóttir tekur undir þau sjónarmið
að komin séu fram skýr merki um viðsnúning. Hún
segir raunar að hin alþjóðlega kreppa magni upp
hraða þessa viðsnúnings. Þess vegna sé þess ekki
langt að bíða að lækka megi vexti. Enn sé verð-
bólga þó á uppleið og því þurfi að stíga afar var-
lega til jarðar.
„Ég vonast til þess að hægt verði að lækka vexti
nokkuð hratt, jafnvel frá og með septembermán-
uði,“ segir hún. „Það er þess vegna of snemmt að
lækka vexti strax, betra að bíða aðeins og hafa
varann á. Alþjóðleg matsf imeð h j
Skuggabankastjórnin vill 25 punkta lækkunÓlafur Ísleifsson segir peningamálastefnuna gagnslausa. Edda Rós Karlsdóttir vill bíða með vaxtalækkun, en Þórður Friðjónsson og Ingólfur Bender hafa áhyggjur af áhrifum hárra vaxta.
ÍbúðalánasjóðurBankarnir gætu átt rétt á skaðabótum
Upptaka evrunnarKostir
og gallar Sjóðsstjórinn
Hljóp rúma 500 km í maí
...viðprentum!MARKAÐURINN
Ríkið mögulega bótaskylt
vegna Íbúðalánasjóðs
FYLGIR FRÉTTABLAÐINU Í DAG
Það er ljóst að þetta
verður mjög erfitt ár fyrir
mjög marga með svona lítinn
þorsk.
FRIÐRIK J. ARNGRÍMSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI LÍÚ
KSÍ ætlar ekkert
að gera
Ummæli Guðjóns Þórð-
arsonar, þjálfara
ÍA eftir KR-leikinn
verða ekki tekin
frekar fyrir af KSÍ.
ÍÞRÓTTIR 26