Tíminn - 23.02.1988, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 23. febrúar 1988
Tíminn 15
MINNING
Benedikt Jónsson
frá Aðalbóli
Fæddur 28. júní 1895
Dáinn 30. janúar 1988
Aðalból í Miðfirði Vestur-Hún-
avatnssýslu er innsti bær í Austur-
árdal. Jörðin er víðlend og grösug og
liggur að Arnarvatnsheiði. Hér ólst
afi okkar, Benedikt Jónsson, upp og
átti heima í um 70 ár. Hann lést þann
30. janúar síðast liðinn á nítugasta
og þriðja aldursári og var jarðsettur
á Staðarbakka í Miðfirði 6. febrúar.
Ömmu okkar, Ólöfu Sigfúsdóttur
missti afi fyrir fimm árum eftir
rúmlega 60 ára hjúskap.
Foreldrar afa voru hjónin Jón
Benediktsson og Sigríður Magnús-
dóttir. Eftir nokkurra ára búskap í
Austurárdal fluttu þau að Aðalbóli
aldamótaárið. Annan son áttu þau,
Magnús, en hann lést úr barnaveiki
aðeins 10 ára að aldri. Þótt Sigríður
og Jón væru blásnauð er þau hófu
búskap urðu þau fljótlega vel efnum
búin á þeirra tíma mælikvarða. Mun
gott beitiland, nágrennið við gjöfula
heiðina og ráðdeild þeirra hafa ráðið
þar miklu um. Reist var stórt og
myndarlegt íbúðarhús á Aðalbóli
árið 1913 sem prýtt var fallegum
húsgögnum. Ævintýralegar þóttu
okkur systrunum frásagnirnar af því
hvernig efniviðurinn í húsið var
fluttur á sleðum utan af ströndinni
inn í dalinn að vetrarlagi um 37 km
veg. Ekki þótti okkur minna til um
frásögnina af flutningi dönsku út-
skornu húsgagnanna sem sett voru
um borð í Goðafoss 1916 í Reykja-
vík. Skipið strandaði við Straumnes
og tókst björgun manna giftusam-
lega. Einnig tókst að bjarga varningi
sem um borð var, þar á meðal
húsgögnunum. Þau voru síðan flutt
að Hvammstanga og þaðan á sleðum
á áfangastað og nutu sín á Aðalbóli
í áratugi.
Eftirminnilegar eru einnig lýsing-
ar manna á uppljómuðu heimilinu á
Aðalbóli meðan sveitir landsins
höfðu enn ekki fengið rafmagn. Afi
byggði heimarafstöð sem var mikið
og óvenjulegt framtak á árinu 1929.
Ljósin á bænum, sem loguðu dag og
nótt, lýstu um dalinn og buðu þá
velkomna sem leið áttu þangað
heim.
Afi og amma eignuðust tvo syni,
Jón bónda í Höfnum á Skaga og
Aðalbjörn héraðsráðunaut og bónda
á Grundarási, Miðfirði.
Afi og amma undu sér vel á
Aðalbóli. Þar var margt fólk í heimili
sem eftir dvöl sína þar sýndi með
ævilangri tryggð að þeim hafði liðið
vel hjá húsbændunum.
Gestkvæmt var hjá afa og ömmu
og nutu þau slíkra samveru-
stunda.Gestrisni þeirra var rómuð.
Með hlýju og vinarhug var fólki
vísað í bæinn. Veitt var af rausn og
myndarskap og framreiddi amma
ætíð sérlega ljúffengan mat. Glatt
var á hjalla og mörg vináttubönd
knýtt sem héldust æ síðan. Afi var
góður sögumaður, glettinn og stál-
minnugur. Svo vel var atburðunum
lýst að hvergi skeikaði og þeim sem
á hlýddu þótti sem þeir hefðu sjálfir
verið viðstaddir. Hann var fljótur til
svars og svo orðheppinn að mörg
tilsvör hans lifa á vörum manna.
íslendingasögurnar voru honum
hugleiknar og vitnaði hann oft í
söguhetjur þeirra. Halldór Snorra-
son mun hafa verið í hvað mestu
uppáhaldi hjá honum en lundarfar
þeirra mun hafa verið um margt líkt.
Afi flíkaði ekki tilfinningum sínum
og ekki sást honum bregða þótt á
móti blési. Þessum skapgerðarein-
kennum, stakri hugarró og æðruleysi
hélt hann til dánardægurs.
Afi var félagslyndur og hafði alla
tíð afar gaman af að ferðast um
byggðir og óbyggðir landsins, kynn-
ast fólki og skoða sig um. Hann var
oft beðinn að fylgja ferðamönnum
yfir Tvídægru. Ósjaldan reikaði hug-
ur hans til þessara ferða, sem hann
hafði yndi af. Þá var hann tíðum
gangnaforingi á Aðalbólsheiði og
spannaði það starf meira en hálfa
öld svo að margs var að minnast.
Hann var mikill hestamaður og
átti marga og fallega hesta. Menn
komu víðs vegar að til að líta á
stóðið og falast eftir gæðingsefnum.
Þótt afi ætti mörg hross var hann
hestasár og vildi ekki að við krakk-
arnir værum að brúka hestana að
„óþörfu". Ekki sagði hann þó neitt
við því þegar amma tók til sinna
ráða og setti undir okkur hesta.
Margar góðar minningar eigum
við systurnar sem litlar stelpur frá
Aðalbóli. Þegar von var á komu
okkar fjölskyldunnar að Aðalbóli og
við komin í sjónmál við bæinn kom
amma út á tröppur og beið okkar
þar. Stuttu síðar birtist afi líka í
ARNAÐ HEILLA
1111111111
Sjötugur
Valdimar Vaídimarsson
bóndi Strandseljum í ísafjarðardjúpi
í hug minn komu ljóðlínur Stein-
gríms „Bændabýlin þekku bjóða
vina til...“ er mér varð hugsað til
Strandselja í Ögursókn, þá samsveit-
ungieinn minntimigá,að Valdimar
bóndi þar yrði sjötíu ára þann 22.
þ.m., þ.e. í gær, en þar hefur hann
erjað jörðina í nærfellt hálfa öld og
farnast vel í búskap sínum. Foreldr-
ar Valdimars eru eigi upprunnin úr
ísafjarðardjúpi heldur aðflutt í
Laugardaiinn, - að Blámýrum, kom-
in úr Dölum sunnan eða Saurbæ,
Valdimar Sigvaldason og Ingibjörg
Felixdóttir. Á Blámýrum fæddist
þeim hinn ungi sveinn er nú fagnar
fyllingu hins sjöunda tugar og þar
ólst hann upp.
Möguleikar þeirrar kynslóðar er
óx úr grasi á þriðja áratugnum voru
eigi miklir til menntunar eða for-
frömunar að öðru leyti, nema til
kæmi ríkidæmi foreldra eða aðstand-
enda annarra, en alla burði hafði
Valdimar til þjónustu við mennta-
gyðjuna. Ef til vill hefur hugur hans
ávallt staðið til gróðurs og jarðar, að
minnsta kosti hefur hann vel notið
sín sem bóndi á sinni snotru jörð,
sem hann hefur bætt stórlega í
ræktun og húsakosti. Er eigi annars-
staðar við Djúp að sjá lanir svo
snemma sumarsins á grænni grund,
sem á hans velli, er áður var flugvöll-
ur, melur einn er sól nær eigi að
svíða þá hún glatt skín á Djúp.
Valdimar er maður heimakær og
unir sér vel á býli sínu við hin
venjubundnu störf, hversdagslífið á
best við hann, og hann er maður
hógværðar og athygli, léttur hvers-
dags og gamansamur ef því er að
skifta. í sveitarstjórn hefur hann
setið mörg ár og er eigi í vafa að
velkjast, að með gætni og hyggind-
um hefur hann fjallað um þau mál er
uppi hafa verið á hverjum tíma, átt
auðvelt með að setja sig inn í þau og
skilja hismið fræga frá enn rómaðri
kjarna, ef hann þá nokkur var, en
auvirðileiki og hjóm hluta dylst ekki
svo greindum og gamansömum
manni.
Á heimili hans og Sigríðar mætir
gestinum alúð og gestrisni, látleysi
og innilegheit, snyrtilegt allt um
innanstokks, kaffi, spjall í eldahúsi,
gestagleidd engin, vinsemd,
friður... Aðeins eitt verk unnum við
Valdimar saman um dagana, enda
þótt ég hafi sem sóknarprestur hans,
unnið eitthvað af prestverkum fyrir
þau Valdimar og Sigríði, - og er
reiðubúinn þar við að bæta, - endur-
skoðun reikninga ræktunarfélags, er
með sér höfðu stofnað búendur úr
Vatnsfjarðar- og Ögursóknum.
Hafði félagið mjög upp dregist
undanfarið og sátum við í Strand-
seljastofu, ásamt reikningshaldara
eitt kveld er hallaði sumri, að glugga
í reikninga þess og undirrita, að
dánarvottorð mætti út gefa. Vann
Valdimar að þessu verki með alúð
og nákvæmni og sá ég það þá hve
glöggur hann var á tölur og reikn-
ingsfærslur allar og í engu vildi hann
um ráð fram rasa. Finnst mér, sem
þessar fáu línur hripa að ég hafi
þekkt hann betur en áður - og voru
þó kynni okkar nokkur.
Húmið seig yfir býli Valdimars á
ströndinni, flóð sjávar, bjart í stofu
og er við höfðum lokið verki um
lágnættið dró reikningshaldari úr
pússi sínu fleyg víns og skenkti á
staup húsráðanda svo og mitt, - og
mátti eigi minna vera eftir erfiðið,
- þetta eru þó með sanni söguslóðir
Hávarðar ísfirðings og þess er
frægastur hefur verið af ísfirskum
bændasonum: ÞormóðarKolbrúnar-
skálds. Sigríður kallar í kaffi, sem
vissulega er vel þegið ogsíðan fylgir
húsbóndinn okkur til dyra, kveður,
hverfur í hús inn en við í hraðreiðir
vorar.
Ég flyt þér okkar bestu kveðjur
hér í Vatnsfirði, svo og ailra vina
þinna í Djúpi. Megir þú njóta lífsins
lengi enn á þínu góða heimili og sjá
af hlaði Strandselja sólina koma upp
í austri og hella geislum sínum yfir
Djúpið blátt. Lifðu heill!
Sigríði og börnunum tveimur óska
ég til hamingju með sjötugan öðling.
Vatnsfirði í byrjun sjöviknaföstu
Sr. Baldur Vilhelmsson.
Söluskattur
Viðurlög falla á söluskatt fyrir janúarmánuð 1988,
hafi hann ekki verið greiddur í síðasta lagi 25. þ.m.
Viðurlög eru 4% af vangreiddum söluskatti fyrir
hvern byrjaðan virkan dag eftir eindaga uns þau
eru orðin 20%, en síðan reiknast dráttarvextir til
viðbótar fyrir hvern byrjaðan mánuð, talið frá og
með 16. mars
Fjármálaráðuneytið,
22. febrúar 1988
bæjardyrunum. Þennan háttinn
höfðu þau ætíð á við að bjóða okkur
velkomin og þótt nú séu um 20 ár
liðin frá því að þau hættu búskap
stendur myndin af afa og ömmu á
tröppunum okkur skýrt fyrir hug-
skotssjónum. Hlýlegri móttökurgát-
um við ekki fengið. Kvöldstundirnar
eru ógleymanlegar. Þær höfðu yfir
sér sérstakan blæ. Fólkið sat og
spjallaði, t.d. um „gamla daga“,
frostaveturinn mikla, hestaferðir,
fjárrekstra við erfiðar aðstæður,
spaugileg atvik og alltaf var stutt í
tilvitnanir í íslendingasögurnar og
Laxness. Þá var skrafað, fræðst,
hlegið og skemmt sér.
Spilin voru órjúfanlegur hluti
heimilislífsins og mun varla hafa
liðið sá dagur að ekki væri tekið í
spil. Afi var sterkur spilamaður.
Menn spiluðu bridge eða lomber, en
llllllllllllllllllllilllllliu
þegar meðspilarar voru lágir í loftinu
var gefið í spil af léttara taginu, vist,
rommí eða kasínu.
Alltaf var gaman að fylgjast með
undirbúningi heiðarferðanna hvort
sem afi var að fara að veiða eða
fylgja mönnum. Nesti var vel útilátið
hjá ömmu og vandað var til að búa
upp á hestana í upphafi ferðar. Ekki
var eftirvæntingin minni þegar kom-
ið var ofan og tekið af trússhestun-
um. Þá gat að líta væna silungsbreiðu
á hlaðvarpanum. Afi sagði frá grasa-
tínslu, bátsferðum, tófu, himbrima
og álftahreiðri í hólmanum í Arnar-
vatni. Víst er um það að heiðin,
Arnarvatnsheiðin, var hluti af til-
veru afa og var hún honum afar kær.
Alla tíð fékk hann blik í augun og
var fljótur að snara sér að orgelinu
þegar við komum saman og sungum:
Efst á Arnarvatnshædum
oft hef ég fáki beitt.
Þar er allt þakið í vötnum
þar heitir Réttarvatn eitt.
Á engum stað ég uni,
eins vel og þessum hér.
ískaldur Eiríksjökull
veit allt, sem talað er hér.
(Jónas Hallgrímsson).
Þessar minningar allar og samver-
an með afa og ömmu er okkur
fjársjóður, sem við miðlum börnum
okkar af. Við munum ávallt minnast
þeirra með hlýju, virðingu og þökk.
Starfsfólki á hjúkrunarheimilinu á
Hvammstanga þökkum við þá góðu
aðhlynningu sem það veitti afa og
létti þannig undir með honum á
ævikvöldi.
Blessuð sé minning afa.
Sigrún, Inga Hjördís og Aldís.
Félag járniðnaðarmanna
Aðalfundur
Félags járniðnaöarmanna verður haldinn laugar-
daginn 27. febrúar 1988 kl. 14.00, að Suðurlands-
braut 30, 4. hæð.
Dagskrá: 1. Venjuleg aðalfundarstörf
2. Önnur mál
Ath.: Reikningarfélagsins liggjaframmi í skrifstof-
unni 23. og 24. febrúar kl. 16.00 til 19.00 báða
dagana.
Mætið vel og stundvíslega.
Stjórn Félags járniðnaðarmanna
NÝTT FRÁ TRIOLIET
Afkastamikill heyskeri
í flatgryfju og rúllubagga
4SBUNADARDEILD
\/ SAMB ANDSINS
ARMULA3 REYKJAVIK SiMI 38900
Verð kr.
135.370.-