Tíminn - 08.01.1994, Blaðsíða 11

Laugardagur 8. janúar 1994
m&s—t.---
11
Vilborg Kristjánsdóttir
Ölkeldu
Fædd 13. maí 1893
Dáin 26. desember 1993
Þegar Vilborg var búin að lifa í
100 ár og 226 dögum betur
kemur mér í hug þvílíkt undur
það er að ná svo háum aldri og
hafa lifað allar þær stórkostlegu
breytingar sem átt hafa sér stað
í þjóðlífi íslendinga á því tíma-
bili sem ævi hennar nær yfir.
Vilborg var þátttakandi í öllum
þessiun breytingum frá því að
vera alin upp við störf og við-
horf til lífsins, sem gilt höfðu
um aldaraðir, til þess að vera
virk í öilum breytingum 20. ald-
arinnar og að lokum áhorfandi
eftir að þrek hennar tók að
dvína og hún gaf heimilisstjóm
í hendur afkomenda sinna.
Minningamar hrannast upp
og verða svo margslungnar að
ég tel mig ekki þess umkominn
aö gera þeim skil sem vert væri.
Ég hef lítils háttar greint frá
starfi Vilborgar sem húsfreyju
Gísla Þórðarsonar, bónda á Öl-
keldu, í bókaflokknum Bóndi er
bústólpi, III. bindi 1982.
Vilborg var fædd að Hjarðar-
felli í Miklaholtshreppi í
Hnappadalssýslu 13. maí 1893,
þriðja bam Kristjáns Guð-
mundssonar með seinni konu
sinni, Elínu Ámadóttur. Eldri
vom Sigurður, f. 5. okt. 1888, og
Þórður f. 17. okt. 1889. Fyrir
vom fjögur böm Kristjáns meö
fyrri konu hans, Sigríöi Jóns-
dóttur.
Þegar Vilborg var á 1. ári missti
hún föður sinn. Móðir hennar
giftist aftur, Erlendi Erlends-
syni, og áttu þau þrjú böm.
Þannig átti hún níu systkini,
þar af sjö hálfsystkini, fjögur
eldri samfeðra og þrjú yngri
sammæöra.
Vilborg ólst upp ásamt al-
bræðrum sínum hjá móbur
sinni og stjúpa, en ekld vom all-
ar raunir búnar, því þegar hún
var níu ára missti hún móöur
sína, 14. júlí 1902, og hálfum
mánuði seinna dó amma henn-
ar, Anna, móöir Elínar.
Yngsta bam Elínar og Erlends,
Ingibjörg, var þá rúmlega árs-
gömul. Kom það í hlut Vilborg-
ar að annast um systur sína, þar
sem miklar annir vom á heimil-
inu á þessum árstíma. Sagði Vil-
borg mér að þessi tími væri sér
einna sárastur í minningunni
um sína ævi.
Með Elínu Ámadóttur á Hjarö-
arfelli var tvíburasystir hennar,
Guðrún. Þegar Elín dó, tók hún
við búsforráðum með Erlendi
og annaðist uppeldi bamanna
næstu árin, eða þar til Erlendur
varð úti í janúar 1906 í aftaka-
veðri á leið til Stykkishólms.
Þama varb því eitt áf alliö eim á
Hjarbarfelli, þar sem Guðrún
stóð uppi meö sex böm systur
sinnar á bams- og unglings-
aldri.
Þá gerðist það að Gubbjartur,
hálfbróðir Vilborgar, kom heim
að HjarðarfeUi vorib 1906, með
konu sína, Guðbröndu Þor-
björgu Guðbrandsdóttur, og ný-
fæddan son. Hann tók jörðina á
leigu og hóf búskap og bjó þar
til dauöadags 9. sept. 1950.
Hálfsystkini hans vom Siguröur,
Þórður og Vilborg og böm Elín-
ar, stúpmóður hans, Kristján,
HaUdór og Ingibjörg, vom
áfram á HjarðarfelU og ólust þar
upp tíl fuUorðinsára, að því
undanteknu að Kristján Er-
lendsson var hjá Theódóm,
systur Guðbjarts, um nokkurt
skeib.
Sigurður, Þórður og VUborg
áttu öU heima á HjarðarfeUi þar
t MINNING
tU þau giftust og fóm að búa
sjálfstæðum búskap.
Hjá þeim Hjaröarfellshjónum
vandist VUborg öllum störfum,
utan húss og innan, og sérstak-
lega hafði hún góba reynslu af
störfum húsmóðurinnar, en
hún var talin ttl fyrirmyndar
hvað varðaði þrifnab og góða
matargerð og aUt annað heimil-
ishald.
Árið 1915, 27. mars, giftist Vil-
borg Gísla Þórðarsyni, bónda og
skipstjóra á Ölkeldu í Staðar-
sveit, fluttist að Ölkeldu vorið
1915 og bjó þar alla tíb, að frá-
töldum fimm síðustu æviárun-
um sem hún varði á Sjúkrahúsi
Stykkishólms, en átti lögheimili
að Ölkeldu til dauðadags.
Ég, sem þessar minningar rita,
bróðursonur VUborgar, fylgdi
frænku minni að Ölkeldu, þá
sex ára ab aldri, var fóstursonur
þeirra hjóna og dvaldi á heimUi
þeirra þar tíl ég fór sjálfur að
búa.
Mestu athafna- og hamingjuár
Vilborgar vora á meðan hún bjó
með manni sínum, en hann lést
árib 1962. Þau hjón eignuðust
sjö böm, sem öU komust tíl full-
orbinsára. Þau em í aldursröö:
Þórður f. 15.09.1916, Elín Gub-
rún f. 22.08. 1917, Alexander f.
01.11. 1918, d. 11.01. 1991,
Kristján Hjörtur f. 23.11. 1923,
Ólöf Fríða f. 30.11. 1927, Guð-
bjartur f. 01.08. 1931, d. 05.06.
1984 og Lilja f. 06.11. 1934. Af-
komendur þeirra Ölkelduhjóna
em nú orðnir aUt að 90.
Eins og ab framan greinir em
minningamar svo margar, en
aUar á einn veg, að ást þeirra og
umhyggja fyrir mér var alveg
frábær, eins og um besm for-
eldra væri að ræöa. Einnig
reyndust þau dætrum mínum
sérstaklega vel, þegar þær vom í
skóla á Ölkeldu, svo að þær
minnast þess æ síðan með hlýj-
um hug. Lengi var farskóli Stab-
arsveitar til húsa hjá þeim Öl-
kelduhjónum og margir nem-
endur hafa tjáð mér þakklæti tU
þeirra hjóna fyrir umhyggju og
velvild í þeirra garð.
Vilborg bar mikla tryggb til
Hjarðarfellsheimilisins, enda
lifði hún þar góð þroskaár með
húsbændum og systkimun sín-
um eftir að sámm raunum
æskuáranna lauk. Hún var táp-
mikil og lífsglöð dugnabarkona,
sem kom að góðum notum í bú-
skap hennar, því oft reyndi á
þrek og útsjónarsemi, þegar
bóndi hennar var löngum fjar-
verandi vib sjómennsku. Heim-
Uislíf og samstarf þeira hjóna
var með eindæmum gott. Þau
nutu trausts og virðingar ná-
granna, sveitunga og fjölmargra
vina og kunningja víðsvegar.
Því hef ég leitast við að lýsa í áð-
ur tUvitnaðri frásögn af Gísla á
Ölkeldu, í bókaflokknum Bóndi
er bústólpi.
VUborg var mjög söngvin og
með afbrigðum minnug. Þó að
þrek væri þorrið hin síðustu ár,
virtist hún glöð og sátt við sína
mörgu ævidaga og gat sungið
lögin sem hún hafði lært fyrr á
ævinni. Ég gæti trúað að þrátt
fyrir ytri hrömim hafi hún
innst í hjarta sínu lifað Ubna tíð
frá æsku og æviskeiöi sem aldr-
ei, aldrei gleymist.
Útför Vilborgar fer fram í dag
frá Staðastaðarkirkju, þar sem
hún verður kvödd af bömum
sínum, ættingjum og vinum og
lögð tU hinstu hvíldar í Staba-
staöarkirkjugaröi við hliö eigin-
manns síns, sem lést 20. sept.
1962.
Ég vU hér gera að lokakveðju
Vilborgar til fjölskyldu sinnar
orb sálmaskáldsins Hallgríms
Péturssonar:
Kveð ég í Guði góðan lýð,
gleðilegar þeim nœtur býð,
þakkandi öllum þeirra styrk,
þjónustu, hjálp og kcerleiksverk.
Ástkcera þá ég eftir skil,
afhenda sjálfum Guði vil,
andvarpið sér hann sárt og heitt,
segja þarfhonum ekki neitt.
Láttu mig, Drottinn, lofa þig,
með lofi þínu hvíla mig,
Ijósið íþínu Ijósi sjá,
lofa þig strax er vakna má.
Ég sendi öllum afkomendum,
ættingjum og vinum Vilborgar
hugheilar samúðarkvebjur og
bib Guð að blessa þeim minn-
inguna um mæta konu.
Akranesi 8. janúar 1994,
Kristján Guðbjartsson
Félag íslenskra rafvirkja heldur fund þriðjudaginn
11. janúar 1994 kl. 18.00 í félagsmiðstöðinni að
Háaieitisbraut 68.
Fundarefni: staðan í sámningamálunum.
Stöndum vörð um ákvæðisvinnuna og fjölmennum.
Stjóm og trúnaðarráð FÍR.
RAUTT LÓSkfi'RAUTT L,ÓS!
V r m|umfef(oar V
\_______________^
|SJ Auglýsing um
||| fasteignagjöld
Álagningarseðlar fasteignagjalda i Reykjavík árið 1994 verða
sendir út næstu daga ásamt gíróseðlum vegna fyrstu greiðslu
gjaldanna.
Gjalddagar fasteignagjalda em 15. janúar, 1. mars og 15. april.
Gjalddagi sérstaks fasteignaskatts vegna fasteigna, sem nýttar
em við verslunarrekstur eða til skrifstofuhalds, er 1. júní.
Álagningarseðlar verða sendir út í marsmánuði.
Gjöldin em innheimt af Gjaldheimtunni í Reykjavík, en einnig
er hægt að greiða gíróseðlana í næsta banka, sparisjóði eða
pósthúsi.
Skráningardeild fasteigna, Skúlatúni 2, Reykjavík, veitir upp-
lýsingar um álagningu gjaldanna, sími 632520.
Tekjulágir elli- og örorkulífeyrisþegar, sem fengu lækkun á fast-
eignaskatti á liðnu ári, hafa fengiö hlutfallslega lækkun fyrir ár-
ið 1994. Framtalsnefnd mun yfirfara framtöl gjaldenda þegar
þau liggja fyrir, væntanlega í mars- eða aprílmánuði, og úr-
skurða endanlega um breytingar á fasteignaskattinum, m.a.
hjá þeim sem ekki hafa þegar fengið lækkun en eiga rétt á
henni samkvæmt jaeim reglum sem borgarstjórn setur, sbr. 4.
mgr. 5. gr. I. nr. 90/1990 um tekjustofna sveitarfélaga. Verður
viðkomandi tilkynnt um niðurstöðu, ef um breytingu verður að
ræða.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
7. janúar 1994.
Auglýsing
til eigenda verslunar- og skrif-
stofuhúsnæðis í Reykjavík
Borgarstjóm Reykjavikur hefur ákveðið að nýta heimild til
álagningar sérstaks fasteignaskatts á fasteignir sem nýttar
eru við verslunarrekstur eða við skrifstofuhald, ásamt til-
heyrandi lóð (leigulóð), sbr. 10. gr. laga um breytingar á I.
90/1990 um tekjustofna sveitarfélaga, samþykktum á Al-
þingi 20. desember 1993.
Eigendur fasteigna i Reykjavik skulu senda skrá yfir eignir
sem falla undir framangreint ákvæði ásamt upplýsingum um
síðasta heildarfasteignamatsverð þeirra, eða eftir atvikum
kostnaðarverð. Enn fremur skal skrá þar upplýsingar um
notkun þeirra, svo og upplýsingar um rúmmál eigna, sem
einnig em notaðar til annars en verslunarreksturs og skrif-
stofuhalds.
Upplýsingar skulu sendar til Skráningardeildar fast-
eigna, Skúlatúni 2, Reykjavík, fyrir 31. janúar n.k.
Sérstök eyöublöö til að nota I þessu skyni munu liggja
frammi hjá Skráningardeild fasteigna, en þau veröa einnig
send til allra eigenda verslunar- og skrifstofuhúsnæðis I
borginni, sem vitað er um.
Vanræki húseigandi að senda skrá yfir eignir, sem ákvæði
þetta tekur til, er sveitarstjóm heimilt að nota aðrar upplýs-
ingar til viðmiðunar við álagningu, þar til húseigandi bætir
úr.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
7. janúar 1994.
Framkvæmdastjóri Lands-
sambands kúabænda
Staða framkvæmdastjóra Landssambands kúabænda
er laus til umsóknar. Leitað er eftir umsækjendum með
reynslu og þekkingu á tveimur af eftirfarandi sviðum:
- stjómun og rekstri
- fag-/félagsmálum nautgriparæktarinnar
- markaðsmálum.
Upplýsingar um menntun og fyrri störf fýlgi umsókninni.
Umsóknarfrestur er til 24. janúar. Æskilegt er að við-
komandi geti hafið störf sem fyrst. Frekari upplýsingar
eru gefnar hjá framkvæmdastjóra (Valdimar Einarsson)
í síma 93-51392 og hjá formanni (Guðmundur Lárus-
son) í síma 98-21811. Umsóknir sendist til formanns
Landssambands kúabænda, Stekkum II, 801 Selfossi.
Lausar stöður
héraðsdýralækna
Lausar eru til umsóknar stöður tveggja héraðsdýra-
lækna:
1. Staöa héraðsdýralæknis í Mýrasýsluumdæmi.
2. Staða héraðsdýralæknis í Snæfellsnesumdæmi.
Umsóknir, ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf,
sendist landbúnaðarráðuneytinu, Rauðarárstíg 25, fyrir
1. febrúar 1994.
Landbúnaðarráðuneytið,