Réttur - 01.04.1985, Blaðsíða 45
Fjórði hluti greinaflokks um
Mið-Ameríku:
„Byltingu eða dauða“
Tímabilið frá byltingunni á Kúbu
fram á 8
„Harmleikur sá, sem nú á sér stað í
Nicaragúa, sannar hversu gjörsam-
lega misheppnuð sú stefna er, sem
Bandaríkin hafa rekið, í þessu hern-
aðarlega mikilvæga grannríki, sem
vér höfum ráðskast með í fulla öld.
Ovíða höfum vér haft þvflík ítök og í
Nicaragúa. Þessi ítök, sem að hluta
eiga rætur sínar að rekja til tveggja
bandarískra innrása (íhlutana), hafa
haft margvísleg áhrif. Allt frá því að
gera „baseball“ að þjóðaríþrótt Nic-
aragúamanna til þess að þaðan hafa
fleiri hlotið hernaðarþjálfun við her-
skóla vora en frá nokkru öðru landi í
rómönsku Ameríku. Sómóza herfor-
ingi nam við bandaríska hernaðarhá-
skólann, bróðir hans, fyrrverandi
forseti landsins, hlaut menntun sína
við Louisianaháskólann og eiginkona
hans er meira að segja bandarískur
ríkisborgari.“
(Úr skýrslu um yfirheyrslu
nefndar um málefni Mið-
Ameríku í júní 1979.)
. áratuginn.
Allar ríkisstjórnir, sem setið hafa við
völd í Bandaríkjunum eftir síðari heims-
styrjöld, hafa rekið þá stefnu gagnvart
Mið-Ameriku að hún sé pólitískt undir
hælnum á Bandaríkjunum og að fjárfest-
ing í lýðveldunum þar sé traust og ábata-
söm.
Þessari stefnu hefur aftur á móti verið
framfylgt undir mismunandi yfirskini og
með ýmsum blæbrigðum.
Á öndverðum 7. áratugnum talaði
John F. Kennedy, Bandaríkjaforseti, t.d.
um mannúð og mannréttindi (félagslega
samvisku) og lýsti æ ofan í æ hátíðlega
yfir mikilvægi félagslegra framfara, efna-
hagslegrar jöfnunar og aukinna mann-
réttinda (aukins réttlætis) fyrir alþýðu
þessara landa.
Á ofanverðum 8. áratugnum talaði
Carter, Bandaríkjaforseti, einnig mikið
um mannréttindi og gerði það opinber-
lega að skilyrði fyrir áframhaldandi
bandarískri aðstoð að þau væru í heiðri
höfð.
Auðvitað er mikilvægt að gera sér grein
fyrir þessum mismun. Til dæmis eru þess-
ar yfirlýsingar gjörólíkar opinskárri
stríðsæsingastefnu Reagans, Bandaríkja-
109