Morgunblaðið - 20.12.2006, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2006 33
SPARISJÓÐURINN hefur að
undanförnu beint sjónum sínum og
okkar landsmanna að mikilvægi
góðrar geðheilsu. Átak Sparisjóðs-
ins felur í sér að landsmenn þeirra
velja sér félag til að styrkja sem
hafa þótt framsækin í nálgun sinni í
tengslum við geðheilbrigði. Allir
geta tekið þátt en viðskiptavinur
Sparisjóðsins þarf ekki að greiða
neitt, eingöngu að velja félag og
mun Sparisjóðurinn leggja fram
1.000 krónur fyrir hvern við-
skiptavin.
Auglýsingaherferð átaksins hefur
minnt okkur á að geðheilsa varði
okkur öll. Hver fjölskylda á ein-
hvern sem þarfnast stuðnings og
hvatningar til að takast á við lífið og
tilveruna og að í hverri fjölskyldu
eru englar sem aldrei missa trúna á
að betri tímar séu í vændum. Spari-
sjóðurinn bendir einnig á að við
séum ein stór fjölskylda sem eigi að
láta sig geðheilbrigði varða og hvert
og eitt okkar velur sér sína leið til að
taka þátt. Hugarafl er eitt af þeim
félögum sem hlotnaðist sá heiður að
vera með í átaki Sparisjóðsins.
Við í Hugarafli viljum þakka
Sparisjóðnum fyrir framtakið sem
hvetur menn til dáða, heldur um-
ræðunni gangandi og minnkar for-
dóma. Við óskum þeim félögum sem
leitað var til í átakinu góðs gengis,
en þau eru auk Hugarafls, Speg-
ilinn, Forma, Geðhjálp, Rauði kross-
inn, Ný leið, Geysir og ADHD-
samtökin. Ef viðskiptavinur Spari-
sjóðsins eða aðrir velunnarar góðrar
geðheilsu velja Hugarafl munu
skapast a.m.k. tvö störf fyrir ein-
staklinga sem eiga sér þann draum
að geta farið af örorku og hafið al-
menn störf.
Hugarafl hefur starfað í þrjú ár
og hefur m.a. gefið út fræðsluefni í
tengslum við bataferli geðsjúkra og
valdeflingu. Á haustdögum gaf Hug-
arafl út Vegvísi sem er upplýs-
ingabæklingur um þá þjónustu sem
er að finna ef leita þarf aðstoðar
vegna geðraskana. Einnig hefur
verið haldin ráðstefna og námskeið
sem miða að því að varpa ljósi á
bataferli og batahvetjandi leiðir úr
frá reynslu geðsjúkra. Hugarafls-
menn hafa verið virkir í umræðunni
um geðheilbrigðismál, skrifað grein-
ar, farið í viðtöl í ljósvakamiðlum,
tekið þátt í kennslu heilbrigðisnema
og halda erindi um reynslu sína.
Starfsemi margra grasrótahreyf-
inga hafa gert það að verkum að
geðsjúkir eru sýnilegri í um-
ræðunni, rödd þeirra verður sterk-
ari og áhrifamenn hvattir að auka
val og áhrif geðsjúkra um eigin
málaflokk. Fyrirmyndir hafa stigið
fram sem gefa ungu fólki von um
betri tíð og bata. Þær hafa jafnframt
sýnt fram á að bati sé
einstaklingsbundið
ferli og mismunandi
leiðir eru færar í bata-
ferlinu.
Stofnun Hlutverka-
seturs er ein af þeim
leiðum sem Hugarafl
hefur stefnt að und-
anfarin ár. Geðsjúkir í
bata og iðjuþjálfar
hafa í samvinnu mótað
hugmyndir um at-
vinnuendurhæfingu
sem byggist m.a. á
reynslu geðsjúkra á hvað virki í
bataferlinu. Hlutverkasetrið setur á
oddinn að auka hlutverk, áhrif og
þátttöku fólks með geðræn vanda-
mál til aukinnar verðmætasköpunar
í samfélaginu. Hlutverkasetrið verð-
ur dæmi um á hvern hátt geðsjúkir
geta mótað þjónustu, tekið þátt í ný-
sköpun og skapað störf sem þeirra
sérþekking verður nýtt. Hlutverka-
setrið verður vinnustaður þar sem
geðsjúkir og iðjuþjálfar vinna á jafn-
ingjagrundvelli þar sem sérþekking
beggja fær að njóta sín. Vinnustað-
urinn mun þjónusta almenning s.s.
kaffihúsarekstur, en einnig verða
gerðar úttektir fyrir heilbrigðis- og
félagsmálayfirvöld í tengslum við
gæðaþróunarverkefni, námskeið
verða haldin sem og útgáfustarfsemi
og jafningja- og ráðgjafarstarf.
Meginmarkmiðið með rekstri
Hlutverkaseturs er að efla virkni og
þátttöku fólks. Náin samvinna verð-
ur við fyrirtæki á almennum vinnu-
markaði sem vilja skapa ein-
staklingum með skerta starfshæfni
brautargengi út í atvinnulífið.
Kæru landsmenn, við hvetjum
ykkur til að taka þátt í átaki Spari-
sjóðsins, annaðhvort sem við-
skiptavinir eða með því að velja fé-
lag með eigin fjárframlögum.
Gleðileg jól.
„Geðveikir englar“
Auður Axelsdóttir og Nanna
Þórisdóttir skrifa um stuðning
við geðsjúka
» Við í Hugarafli vilj-um þakka Sparisjóð-
unum fyrir framtakið
sem hvetur menn til
dáða, heldur um-
ræðunni gangandi og
minnkar fordóma.
Nanna Þórisdóttir
Höfundar starfa í Hugarafli.
Auður Axelsdóttir
OKKUR hjá Iceland Express
barst óskemmtileg kveðja frá Oddi
Helga Halldórssyni á
Akureyri í Morg-
unblaðinu á laugardag.
Frá því að Iceland Ex-
press hóf að fljúga milli
höfuðstaðar Norður-
lands og höfuðborgar
Danmerkur hafa við-
skipti okkar við Ak-
ureyringa og nærsveit-
armenn gengið
prýðilega og viðbrögð
heimamanna frábær.
Þeim mun ein-
kennilegra er að kjör-
inn fulltrúi í bæj-
arstjórn Akureyringa leggi nú lykkju
á leið sína til að bregða fæti fyrir
uppbyggingarstarf Iceland Express
á Norðurlandi.
Til að byrja með vil ég algjörlega
vísa til föðurhúsanna fullyrðingum
Odds, um að flug Iceland Express
milli Akureyrar og Kaupmannahafn-
ar einkennist af „eilífum seinkunum
á flestum flugleiðum“. Þetta er af og
frá. Flug milli þessara staða hefur
gengið með ágætum og tafir síst
meiri en gengur og gerist.
Auk þessa þvættings heldur Odd-
ur fram heimatilbúnum skýringum á
einni umtalsverðri töf sem varð á
flugi frá Kaupmannahöfn til Ak-
ureyrar 12. nóvember síðastliðinn og
þeirri ákvörðun að lenda í Keflavík.
Hvorki seinkun né breyting á lend-
ingarstað er neitt nýtt í flugheim-
inum. Í umræddu tilviki var veð-
urútlit á Akureyri hins vegar
óásættanlegt við flugtak miðað við
þau viðmiðunarmörk sem flugstjórar
félagsins setja sér. Með öryggi far-
þega að leiðarljósi ákvað flugstjórinn
því að fljúga til Keflavíkur, sem er
eðlilegt vinnulag. Þótt heimamönn-
um á Akureyri hafi þótt ágætis veður
í sínum fagra bæ á þeim tíma sem
vélin átti að lenda, þá er það sem bet-
ur fer ekki sá mælikvarði sem flug-
stjórar farþegavéla
miða við. Fyrir utan
augljós óþægindi fyrir
farþega í þessu flugi, er
því við að bæta að
kostnaðarauki flug-
félagsins vegna þess-
arar ákvörðunar flug-
stjórans hleypur á
milljónum króna, þann-
ig að ekki voru það
sparnaðarsjónarmið
sem réðu þessari
ákvörðun eins og Odd-
ur ýjar því miður að í
grein sinni.
Oddur leitar líka langt yfir
skammt til að koma höggi á Iceland
Express í gagnrýni sinni á verðlagn-
ingu flugmiða Iceland Express og
segir félagið auglýsa flugsæti á 7.995
krónur aðra leiðina með sköttum, en
þau hafi verið uppseld þegar hann
gáði að. Í þessu felst einmitt sérstaða
Iceland Express. Hún byggist á því
að flugsæti í hverri ferð eru seld á
mismunandi verði. Þeir snjöllustu og
snörustu hreppa því ódýrustu sætin,
næstu sæti kosta aðeins meira og þar
fram eftir götunum. Þótt Oddur hafi
misst af ódýrustu sætunum, þá er al-
gjör óþarfi að spilla gleði þeirra
Norðlendinga sem fengu og munu fá
í framtíðinni.
Til að bæta gráu ofan á svart bætir
Oddur við miklum heilaspuna um að
annarleg sjónarmið búi að baki þeirri
ákvörðun að breyta áður áætluðum
flugdögum milli Akureyrar og Kaup-
mannahafnar. Því er til að svara að
Iceland Express leigir flugvélar til
starfsemi sinnar. Á umræddum dög-
um buðust okkur Boeing 737-500 vél-
ar en leigusalinn, flugfélagið Sterl-
ing, leggur hins vegar blátt bann við
því að vélar þess af þeirri gerð lendi á
Akureyri. Þess í stað fengum við vél-
ar af gerðinni Boeing 737-700 á
mánudögum og miðvikudögum, en
þær geta athafnað sig á Akureyr-
arflugvelli eins og Oddur bendir á.
Þess vegna fljúgum við á þeim dög-
um til Akureyrar. Egilsstaða-
flugvöllur er stærri og betur búinn
og því fljúga 737-500 vélarnar þang-
að.
Eins og margir aðrir vonum við
hjá Iceland Express að brátt verði
framkvæmdir hafnar við nauðsyn-
legar endurbætur á Akureyr-
arflugvelli til að hægt sé að nýta að
fullu öll þau tækifæri í ferða-
mannaþjónustu sem bjóðast á svæð-
inu. Eins og áður sagði hafa Norð-
lendingar tekið flugi Iceland Express
milli Akureyrar og Kaupmannahafn-
ar fagnandi og lofar það góðu fyrir
þau auknu umsvif og þjónustu Ice-
land Express á landsbyggðinni sem
fyrirhuguð eru. En hví skyldi þá bæj-
arfulltrúi Akureyringa bera slíkar
aðdróttanir á borð? Til hvers að gera
Iceland Express tortryggilegt? Til að
spilla þessu uppbyggingarstarfi? Það
er mín ósk, og eflaust Norðlendinga
allra, að Oddur Helgi Halldórsson
finni þarfari verk fyrir skriffæri sín
en að ráðast á Iceland Express.
Óhróðri svarað
Matthías Imsland svarar grein
Odds Helga Halldórssonar um
Iceland Express
» ...að kjörinn fulltrúi íbæjarstjórn Ak-
ureyringa leggi nú
lykkju á leið sína til að
bregða fæti fyrir upp-
byggingarstarf Iceland
Express á Norðurlandi.
Matthías Imsland
Höfundur er framkvæmdastjóri
Iceland Express.
MORGUNBLAÐIÐ hefur haldið
því mjög á lofti að öryggi Íslands sé
ógnað eftir að Kaninn kvaddi. Glæt-
an í sortanum séu Norðmenn sem
hafi greint ástandið rétt en önnur ríki
í NATO séu mislangt á
veg komin með að finna
þessa yfirgefnu eyju á
kortinu. Eða einsog
segir í umfjöllun blaðs-
ins: „Aðrir bandamenn
Íslendinga eru mun
skemmra á veg komnir
en Norðmenn í grein-
ingu sinni á öryggis-
málum norður í Atl-
antshafi, ef þeir eru þá
farnir að leiða hugann
að þeim.“ Til að mynda
virðast njósnadufl
Frakka hvorki hafa
greint rödd Bin Ladens
né Pútíns á hafsvæðinu,
eða eins og segir í um-
fjölluninni:
„Frakkar segja eng-
ar vísbendingar hafa
komið fram um að ör-
yggismálum sé áfátt á
þessum slóðum“.
En nú þarf bara að
gráta hátt, helst með
norskum hreim, eða
eins og segir í blaðinu:
„Og leggi Íslendingar
fram erindi þar sem
fram kemur að á Íslandi hafi vaknað
áhyggjur um að öryggi landsins sé
ógnað vegna skorts á eftirliti verður
það tekið til rækilegrar skoðunar.“
Fréttablaðinu tekst 9. des. sl. að
veita Mogganum nokkra samkeppni
varðandi birtingu á raupi úr her-
búðum norska utanríkisráðuneyt-
isins þar sem segir að Norðmenn telji
sig fara með fullveldisyfirráð yfir um
30% af heildar land- og hafsvæðum
Evrópu!! Stóran hluta hafsvæðisins
hafa Norðmenn sölsað undir sig í
trássi við rétt nágranna sinna og al-
þjóðalög, eins og undirritaður fjallaði
um í grein í blaðinu fullveldisdaginn
1. desember sl. undir nafninu „Út-
þenslustefna Norðmanna“. Er ekki
rétt af ísenskum ráðherrum að
staldra aðeins við áður en þeir vinda
ofan af rauðum dregli við fætur
norskra sendinefnda á Keflavík-
urflugvelli?
Bandaríkjamenn telja að or-
ustuþotur séu ekki nauðsynlegar til
að verja öryggi Íslands. Hví skyldu
Mogginn og Norðmenn hafa meira
vit á því en Bandaríkjamenn með yfir
hálfrar aldar reynslu í að gæta ör-
yggis Íslands einsog það var kallað.
Þó er ástæðulaust að gera lítið úr
því að Mogginn og fleiri finni til ein-
hvers ótta sem ekki er hægt að út-
skýra eða benda á, það er eins og
með myrkfælnina sem stafar af ótta
við eitthvað sem í rauninni er ekki til.
En að þiggja aðstoð við ótta af slíkum
toga hjá norska flughernum er tæp-
lega rétta leiðin, miklu nær væri að
banka uppá hjá sálfræðingi. Morg-
unblaðið hefur þetta eftir breskum
stjórnarerindreka:
„Hér verður að velta fyrir sér ógn í
stærra samhengi. Það þarf að nota
peningana til að verjast alvarlegri
ógn og þetta þarf að vega og meta í
sambandi við Ísland.“ Og aðstoð-
arritstjórinn bætir við: „Hér má velta
fyrir sér við hvað er átt, það mætti
hugsa sér að til staðar þurfi að vera
dráttarbátur og annar búnaður til að
bregðast við skapist neyðarástand
vegna olíuflutninga á Atlandshafi“.
Loksins virtist vera að rofa til hjá
Morgunblaðinu, en það stóð ekki
lengi.
Í leiðara Morgunblaðsins 27.11.06
er í umvöndunartón spurt hversu
lengi ein ríkasta þjóð heims geti
komist upp með það að verja miklu
lægra hlutfalli af þjóð-
arútgjöldum okkar til
varna og öryggis en
önnur NATO-ríki. Og
leiðarhöfundur vill að
komandi viðræður snú-
ist einnig um það hvað
við getum lagt af mörk-
um til sameiginlegra
varna bandalagsins.
Það er að vonum að
eftirfarandi ummæli
forsætisráðherra Geirs
H. Haarde séu valin af
Morgunblaðinu í dálk-
inn ummæli vikunnar í
4. viku nóv sl.: „Auðvit-
að getum við ekki leng-
ur ætlast til þess, eins
og við höfum gert ára-
tugum saman, að aðrir
standi straum af öllum
okkar vörnum“.
En það er bara eng-
inn að borga fyrir okk-
ur í dag. Kaninn sem
hefur borgað fyrir okk-
ur í áratugi er farinn.
Svekktur lýsir ritstjóri
Morgunblaðsins því yf-
ir í Kastljósþætti að sér
finnist Bandaríkjamenn hafa komið
illa fram við okkur. Nokkur (norsk-
ur?) hluti ríkisstjórnar Íslands virð-
ist líka hálfsvekktur eða eru það bara
látalæti? Af hverju taka menn því
ekki fagnandi þegar Bandaríkja-
menn meta það svo að herþotueftirlit
sé ekki lengur nauðsynlegt yfir Ís-
landi. Það er ekki hægt að senda þær
gegn landhelgisbrjótum, eitur-
lyfjasmyglurum, vélarvana olíu-
skipum við Íslandsstrendur né gegn
hryðjuverkamönnum, hvað þá
draugum. Íslendingar þurfa að velja
réttu aðferðirnar og tólin við mögu-
legum hættum á eigin forsendum á
hverjum tíma.Við fundum upp og
beittum árangursríku vopni í land-
helgisstríðunum, togvíra-klippunum
frægu. Breski flotinn átti ekkert svar
við þessu vopni, a.m.k. ekki sem
hann gat siðferðislega réttlætt að
beita.
Herflugvélar eiga ekkert erindi á
alþjóðaflugvöll einsog Keflavík-
urflugvöll. Norskar orustuþotur
veita aðeins falskt öryggi og það í
enn ríkari mæli en nagladekk.
Það er mikið í húfi fyrir Íslendinga
að Norðmenn komist ekki upp með
það að beina olíu- og gasflutn-
ingaskipaumferðinni of nálægt
ströndum landsins. Við eigum að
nota peningana í að styrkja Land-
helgisgæsluna til muna, bæði í lofti
og á legi en ekki kasta þeim á glæ í
herþotuhít Norsara eða NATO.
Íslendingar hafa nú frábært tæki-
færi til að sýna umheiminum fram á
að hernaðarsýndarmennska er ekki
lykillinn að því að verja fullveldi
þjóðar og hagsmuni, heldur góð
framkoma og festa í alþjóðlegum
samskiptum.
Það væri sorglegt ef ráðamenn
þjóðarinnar sýndu það hugleysi að
ræna þjóðina þessu sögulega tæki-
færi.
Norskættaður
hræðsluáróður
Daníel Sigurðsson skrifar um
hugmyndir um varnarsamstarf
Íslands og Noregs
Daníel Sigurðsson
»En að þiggjaaðstoð við
ótta af slíkum
toga hjá norska
flughernum er
tæplega rétta
leiðin, miklu
nær væri að
banka uppá hjá
sálfræðingi.
Höfundur er sjálfstætt
starfandi véltæknifræðingur.
Sést hefur: Í dag er framleiddur mikill fjöldi atómsprengja og eld-
flaugna.
RÉTT VÆRI: Nú á dögum er framleiddur mikill fjöldi atómsprengna
og eldflauga. BETRA VÆRI ÞÓ: Nú er framleitt mikið af atóm-
sprengjum og eldflaugum.
Gætum tungunnar