Morgunblaðið - 30.04.2007, Blaðsíða 6

6 MÁNUDAGUR 30. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
EINMUNABLÍÐA var um norðan- og aust-
anvert landið um helgina og sömu veðurblíð-
unni er áfram spáð í þessum landshlutum
næstu dagana að minnsta kosti fram í miðja
vikuna, en þá er spáð talsvert kólnandi veðri
og skammvinnri norðanátt þegar nær dregur
helginni. Sunnan- og vestanvert landið hefur
hins vegar farið á mis við þessa veðurblíðu. Þó
þar hafi verið og verði áfram ágætis hlýindi
miðað við árstíma hefur þar verið skýjað og
skúrir öðru hverju og strekkingsvindur, sér-
staklega á laugardaginn.
Það er hæð austur af landinu sem sér um að
dæla heitu lofti sunnan úr Evrópu yfir landið
og köldu lofti suður á bóginn yfir Finnland og
áfram suður á bóginn. Fyrir vikið var hlýrra
norðan lands og austan í gær og í fyrradag
heldur en víðast hvar í Skandinavíu. Hitinn
bankaði víða í 20 stig á þessu svæði strax um
hádegið og meint hitamet féllu eða voru við
það að falla. Heiðskírt var og 18,5 stiga hiti á
Akureyri í hádeginu í gær. Þar hafði áður orð-
ið heitast 22. apríl árið 1976 þegar hitinn varð
19,8 stig. Hitametið féll svo klukkan 15 en þá
mældist hitinn á Akureyri 21,2 stig og hefur
ekki mælst svo mikill hiti í apríl frá árinu 1888
en mælingar eru til frá þeim tíma á Akureyri.
Heitast var hins vegar í Ábyrgi, 23 gráður á
sjálfvirkan mæli um miðjan dag í gær, og féll
þar með hitametið á landinu, en áður hafði
mesti hitinn í aprílmánuði mælst 21,8 gráður á
Sauðanesi 18. apríl árið 2003 fyrir rúmum
fjórum árum. Hitamet féllu einnig víða á veð-
urathugunarstöðvum á norðanverðu og norð-
vestanverðu landinu, svo sem tíundað var ít-
arlega á bloggsíðu Sigurðar Þórs
Guðjónssonar Allra veðra von í gærkvöldi. Til
að mynda hefur hitinn í Stykkishólmi verið yf-
ir 16 gráður síðustu tvo dagana sem er met í
aprílmánuði. Þar hafa veðurathuganir verið
framkvæmdar frá því um miðja nítjándu öld-
ina og aldrei áður mælst svo hlýtt í apríl.
Ásdís Auðunsdóttir, vakthafandi veður-
fræðingur á Veðurstofunni í gærkvöldi, sagði
að saman færi bæði hlýr loftmassi og mikið
aðstreymi lofts sunnan úr höfum, sem gerði
það að verkum að það hlýnaði svona mikið.
Hún bætti því við aðspurð að það væri þekkt
að loftmassar hlýnuðu snögglega um þetta
leyti árs, auk þess sem loftþrýstingur hækk-
aði.
Ásdís sagði að spáð væri svipuðu veðri í dag
og á morgun, þó ekki væri við því að búast að
jafnheitt yrði og í gær. Hlýtt yrði áfram og á
morgun mætti einnig reikna með einhverri úr-
komu um vestanvert landið. Útlit væri síðan
fyrir að það myndi dálítið kólna í bili á mið-
vikudaginn.
Einar Sveinbjörnsson, veðurfræðingur og
veðuráhugamaður, sem skrifar um veður á
heimasíðu sinni segir þar að hæðin suðaustur
af landinu sé greinileg fyrirstöðuhæð. Sam-
fara henni berist afar hlýtt loft til landsins úr
suðri með sunnan- og suðaustanáttum. Þess-
ari veðurstöðu fylgi einnig rigningarót með
svölu veðri suður við Miðjarðarhaf sem og kalt
heimskautaloft sem flæði yfir Finnland og
Eystrasaltslöndin. Veðurstaðan nú sé keimlík
því sem verið hafi árin 1984, 1962 og 1930. Svo
lík raunar að það jaðri við endurtekið efni.
Einar sagði í samtali við Morgunblaðið að
hitinn á Staðarhóli í Aðaldal hefði mælst 21,9
gráður á kvikasilfursmæli í gær og það væri
hærri hiti en mælst hefði á sambærilegan
mæli á Sauðanesi í apríl 2003 og því um stað-
fest met að ræða. Hitinn í Ásbyrgi, 23 gráður,
hefði verið mældur á sjálfvirkan hitamæli og
taka yrði þeim mælingum með ákveðnum fyr-
irvara vegna samanburðar við eldri mælingar
á kvikasilfursmæla.
Fregnir frá Bretlandseyjum hermdu í gær
að spáð væri að hiti þar í landi yrði yfir með-
allagi í sumar. Nýliðinn aprílmánuður á Eng-
landi er sá heitasti frá upphafi mælinga.
Fjögurra ára gamalt hitamet aprílmánaðar féll í einmunablíðu á norðanverðu landinu í gær
Hitinn í Ásbyrgi
mældist 23 gráð-
ur um miðjan dag
Öflug hæð fyrir suðaustan land dælir hlýju lofti
til landsins sem ættað er sunnan úr höfum
Í HNOTSKURN
»Aprílmánuður hefur verið óvenjuheitur á Bretlandseyjum og suma
daga hefur verið tíu gráðum heitara en
venja er á þeim árstíma eða upp undir
25 gráða hiti.
»Því er nú spáð að vorið á Bretlands-eyjum verði það heitasta frá upphafi
mælinga og komi í kjölfar næst hlýjasta
vetrar frá upphafi, auk þess sem síðasta
haust var það hlýjasta frá upphafi mæl-
inga. Júlímánuður í fyrra var einnig sá
hlýjasti á Englandi frá upphafi mæl-
inga.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Sólskin Frábært veður var um allt norðanvert landið í gær, heiður himinn og hitamet slegin
víða. Margir gripu tækifærið og sleiktu sólina í sundlauginni á Akureyri, eins og sést.
Heiðskírt Hér sést landið úr gervitungli á mynd sem tekin var um miðjan dag á laugardag.
Það sést nánast allt skýrt og greinilega enda heiður himinn og varla ský sjáanlegt.
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
LJÓST er að til-
lögur starfshóps
sem Jónína
Bjartmarz um-
hverfisráðherra
skipaði til að
fjalla um stækk-
un friðlandsins í
Þjórsárverum
ganga skemur en
ráðherra hefði
kosið. Hópurinn er skipaður fulltrú-
um sveitarstjórna á svæðinu. Hann
vill stækka friðlandið mikið til aust-
urs en hugmyndin um Norðlinga-
ölduveitu er enn inni í myndinni þótt
þrengt sé að henni þar sem Kvísl-
arveita 6 er slegin af.
„Ég setti vinnu þessa starfshóps í
gang til að freista þess að stækka
friðlandið í Þjórsárverum meðal
annars til suðurs og markmiðið var
að ná öllu votlendinu með,“ segir
Jónína. „En í tillögunni eru Eyva-
fenin úti, þau eru hluti af votlendinu.
Mergurinn málsins er að við förum
ekki gegn vilja sveitarstjórna vegna
þess að skipulagsvaldið er þeirra.
Fram kemur í skýrslu hópsins að
þeir vilji ekki fara með friðlandið
lengra til suðurs vegna réttaróvissu
í tengslum við virkjunarfram-
kvæmdir. Aðspurðir segjast þeir
ekki vilja ganga lengra jafnvel þó að
réttaróvissan væri ekki fyrir hendi.
Margir hafa barist fyrir því árum
saman að Þjórsárverin verði skil-
greind sem allt votlendið. Þetta fólk
segir að deilur muni verða um frið-
lýsinguna þar til úr því verði skorið
hvort Norðlingaölduveita verði að
veruleika. Þá er það spurningin
hvort rétt sé að friðlýsa í samræmi
við tillögur starfshópsins núna og
síðan, þegar Alþingi fer að vinna að
verndaráætlun virkjanakosta þar
sem allir virkjunarkostir eru undir,
að þingið ákveði að allt votlendið sé
undir og afturkalli þá virkjunarleyfi
Landsvirkjunar. Hinn kosturinn
væri að gera ekki neitt í málinu ef
ekki næst full sátt um þessa tillögu
sem gagnmerkt skref.“
Jónína er spurð hvort samstaða sé
um stefnu hennar í málinu í rík-
isstjórninni en svarar því til að ekki
hafi verið fjallað um málið þar.
„Umhverfisráðherra getur frið-
lýst svæðið en þar sem um þjóð-
lendu er að ræða þarf til þess sam-
þykki forsætisráðuneytisins. Ég hef
þegar sagt að ég teldi að svo væri
komið í orkuöflun þjóðarinnar að
það væri rétt að huga að því að
stækka friðlandið í Þjórsárverum
þannig að allt votlendið væri með.
Það myndi útiloka Norðlingaöldu-
veitu. En ég sagði líka að það yrði
aðeins gert í samráði við sveitar-
stjórnirnar.
Héraðsdómur felldi sinn dóm,
sem Landsvirkjun kaus að áfrýja
ekki, en í dóminum segir að tiltekn-
ar breytingar á framkvæmd Norð-
lingaölduveitu þurfi að fara í mat á
umhverfisáhrifum. Landsvirkjun
hefur ekki hafið þá vinnu. Þá er
spurningin hvort dómurinn valdi því
að forsendur virkjanaleyfisins sem
Alþingi veitti séu brostnar,“ segir
Jónína Bjartmarz.
Vilja ekki útiloka Norðlingaölduveitu
Tillögur sveitarstjórnarmannanna í starfshópi sem Jónína Bjartmarz umhverfisráðherra skipaði
gera ekki ráð fyrir að Eyvafen verði friðuð og ganga því skemmra en ráðherra hefði óskað
Jónína Bjartmarz
Morgunblaðið/RAX
Þjórsárver Umhverfisráðherra vill að allt votlendi á svæðinu verði friðað.