Morgunblaðið - 19.08.2008, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. ÁGÚST 2008 15
MENNING
AÐDÁENDUR
ævintýra Tinna,
belgíska blaða-
mannsins hug-
djarfa, eru ótelj-
andi en fæstir
eiga þeir þó að
venjast ævintýr-
um eins og birt-
ast í spænski út-
leggingu á
sögunni um Bláa
lótusinn. Rétt-
hafar sagnanna um Tinna kunnu
heldur ekki að meta Bleika lót-
usinn, verk Antonios Altarriba, og
vegna þrýstings frá þeim hefur
bókin nú verið fjarlægð úr versl-
unum á Spáni.
Eitt lykilatriði Hergés í sköpun
Tinna var kynleysið; piltar og
stúlkur á öllum aldri gátu sam-
samað sig hetjunni. Samkvæmt The
Guardian er sá Tinni sem birtist í
Bleika lótusnum ástríðufullur elsk-
hugi og fullyrt er að opinskáar
teikningarnar séu ekki alltaf við
hæfi barna. Rétthafar Tinnabók-
anna staðhæfa að verk Altarriba,
sem kom úr á aldarafmæli Hergés í
fyrra, „afbaki kjarnann í persónu-
leika“ Tinna. Rétthafarnir kröfðust
þess að bókin yrði fjarlægð úr
verslunum, en þeir hafa á liðnum
áratugum staðið vörð um arfleifð
sköpunar Hergés.
Margir teiknarar hafa engu að
síður freistast til að skapa eigin
Tinnasögur, og oft ansi blautlegar.
Í Bleika lótusnum birtist Tinni sem
slúðurblaðamaður á fertugsaldri,
sem má muna fífil sinn fegurri. Alt-
arriba segist vera á móti hug-
myndaþjófnaði, en að það sé al-
þekkt að teiknarar noti þekktar
persónur á borð við Tinna. „Ég hef
áður notað kunnar persónur í bók-
um mínum og aldrei lent í land-
ræðum. En eftir þetta mun ég aldr-
ei skrifa aftur um Tinna,“ segir
hann. efi@mbl.is
Nýr Tinni
bannaður
Bleiki lótusinn tek-
inn úr verslunum
Íransævintýri
Önnur sjóræn-
ingjaútgáfa stað-
setur Tinna í Íran.
TÓNLEIKARÖÐIN
Sumartónleikar Sig-
urjónssafns heldur
áfram í kvöld kl. 20.30
þegar hjónin Guðný
Guðmundsdóttir og
Gunnar Kvaran leika
einleiks- og tvíleiksverk
fyrir fiðlu og selló.
Meistaraverk Jóhanns Sebastians Bachs mynda
meginþema efnisskrárinnar. Þá verður hlaupið yf-
ir nokkur tímabil tónlistarsögunnar og leikin verk
frá 20. og 21. öldinni, meðal annars fjörugt tvíleik-
sverk fyrir fiðlu og selló eftir Arthur Honegger og
nýtt íslenskt verk, Eintal eftir Karólínu Eiríks-
dóttur sem Karólína samdi snemma árs 2008 og
tileinkaði Guðnýju í tilefni stórafmælis hennar.
Tónlist
Gunnar og Guðný
í Sigurjónssafni
Gunnar Kvaran og
Guðný Guðmundsdóttir.
TVENNIR tónleikar verða í
Bláu kirkjunni á Seyðisfirði í
vikunni. Á þeim fyrri, annað
kvöld kl. 20.30, koma fram
Andrés Þór Gunnlaugsson raf-
gítarleikari, Þorgrímur Jóns-
son kontrabassaleikari og
Ragnheiður Árnadóttir söng-
kona og trommuleikarinn Scott
McLemore. Þau flytja tónlist
eftir franska tónskáldið Michel
Legrand. Fimmtudagskvöld
kl. 20.30 leika Elfa Rún Kristinsdóttir fiðluleikari
og Melkorka Ólafsdóttir flautuleikari verk Tele-
manns, en tónleikaferð þeirra er virðingarvottur
við hlutverk kirkna Íslands sem tónleikastaða, nú
þegar Tónlistarhús rís hratt í Reykjavík.
Tónlist
Sumarið kveður
í Bláu kirkjunni
Bláa kirkjan
ÁTTUNDA einkasýning
myndhöggvarans Tedda
stendur nú yfir í Perl-
unni.
Teddi hefur að mestu
valið tré sem sinn efni-
við. Trén koma úr úr öll-
um áttum og hafa einnig
ólíka áferð, lit og lögun,
allt frá rekaviði að afr-
ísku íbenholti. Teddi hefur að auki unnið í auknum
mæli í málm af ýmsu tagi og má á sýningunni sjá
samspil þessara ólíku efna, viðar og málms.
Sýningin verður opin út ágúst og er aðgangur
ókeypis. Listamaðurinn er alla jafna staddur í
Perlunni síðdegis og segir áhugasömum gestum
og gangandi sögu verka sinna.
Myndlist
Málmur og
tré í Perlunni
Teddi við eitt verka sinna.
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
VATNSBERI er heiti stórrar myndlistarsýningar
sem verður opnuð í Ásmundarsal á föstudag. Þar
sýna 11 listamenn tæplega sjötíu verk, og verður
þeim stillt upp með sýningu á verkum Ásmundar
Sveinssonar, Lögun línunnar,sem nú stendur yfir
í safninu.
Sýningarstjóri og viðmælandi okkar er Að-
alsteinn Ingólfsson, sem svarar spurningunni um
það hver staða vatnslitarins sé í íslenskri myndlist
í dag. „Það hefur kannski ekki borið jafn mikið á
honum og öðrum greinum myndlistarinnar. Það
má samt segja að hver málsmetandi listamaður
sem málað hefur í olíu eigi sér sína spretti í vatns-
litinum líka, en hafi kannski allt of oft litið á það
sem formyndir og undirbúning að „alvöru“ mynd-
unum, olíumyndunum, í staðinn fyrir að horfa á
hann sem þann sjálfstæða miðil sem hann sann-
arlega er.
Annars er mikið líf í vatnslitamálun í dag, og
þeir sem sýna á þessari sýningu eru toppurinn á
ísjakanum og það er mikið lífsmark með henni.
Málarar eins og Georg Guðni eiga sér sín vatns-
litatímabil, og reyndar flestallir sem eru þekktir
fyrir olíumálverk.“
Listsköpun eða föndur
Þegar Aðalsteinn er spurður hvers vegna það
orðspor loði við vatnslitamálun að hún sé hálfgert
föndur; létt verk og auðvelt, sem hver sem er ráði
við, segir hann þar ákveðinn vanda á ferðum. „Það
er ákveðinn hópur málara sem hefur komið óorði
á miðilinn, fólk sem málar mikið, sýnir og selur
verk sín sem gjafavörur, og kemst eins létt frá
verkinu og mögulega er hægt. Það reynir að telja
sínum kaupendum trú um að það sé hin eina
sanna vatnslitakúnst. Það er stór hópur sem er að
gera vonda hluti í vatnslitum, og það skapar þetta
orðspor.“
Listamennirnir ellefu koma úr ólíkum áttum, og
eiga mjög ólíkan bakgrunn í myndlistinni. Sumir
þeirra, eins og Eiríkur Smith og Hafsteinn Aust-
mann eru vel þekktir fyrir vatnslitaverk sín, en
hvað með listamenn eins og Guðjón Ketilsson sem
þekktastur er að trévinnu á síðustu árum, og
Önnu Hallin sem hefur unnið í konseptlist. Að-
alsteinn segir eldri málarana hafi átt hugmyndina
að því fyrir allnokkru að sýna saman, og þá fá
yngra fólkið með til að breikka veröld vatnslit-
arins á Íslandi. Aðalsteinn segir hiklaust:, „Ekk-
ert“ spurður um hvað þau tvö síðastnefndu eigi
sammerkt með þeim tveim fyrrnefndu í vatnslita-
málun. „Ekki nokkurn skapaðan hlut nema mið-
ilinn. Þetta er spurningin um hvernig þessi gam-
algróni miðill, vatnslitamyndin, geti sem best
nálgast nútímann. Guðjón málar til dæmis stúdíur
af húðmeinum sem hann hefur fundið í gömlum
læknisfræðibókum. Ég held að það sé eins langt
og hægt sé að komast frá til dæmis, indælum nátt-
úrustúdíum Eiríks eða Torfa Jónssonar. Anna
Hallin er líka af öðru sauðahúsi og byggir sitt á
öðrum hugmyndaheimi. Hún málar prívat tákn og
skapnaði með vatnslitum og gvass vatnslitum.
Harpa er svo með enn eina tilraun til að reyna á
miðilinn. Hún hefur til dæmis málað með vatns-
blönduðum litum með striga, sem fólk gerir yf-
irleitt ekki. Úr því skapar hún aðrar tilfinningar
en ef hún ynni á pappír, og verk hennar eru á
stærri skala og fletirnir stærri. Hún kemur þann-
ig líka til móts við olíumálverkið.“
Vatnslitirnir verða augljóslega af ýmsum toga á
Vatnsbera í Ásmundarsafni. Og vel á minnst, Ás-
mundarsalur er ekki oft vettvangur nýrra sýn-
inga. „Við vildum prófa þennan stað vegna birt-
unnar og til að sýna innanum skúlptúra
Ásmundar. Birtan er jú helsti vinur vatnslitanna.
Okkur langar að kanna hvort ekki takist að
magna upp gott andrúmsloft í þessum hvítu sölum
það sem eftir lifir árs. Þetta er kannski það til-
raunakenndasta í sýningunni.“
Birtan er vinur vatnslitanna
 Ellefu myndlistarmenn sýna vatnslitamyndir í Ásmundarsal við Sigtún
 Listamennirnir eru af ólíkum bakgrunni og leiða vatnslitinn á ný mið
Skapnaðir „[Anna Hallin] málar prívat tákn og skapnaði með vatnslitum og gvass vatnslitum.“
ÞRIÐJU tónleikar af sjö á vegum
nýstofnaðrar Tónlistarhátíðar
unga fólksins í Salnum 5.-17.
ágúst fóru fram á mánudag við
fyrirtaks aðsókn. Var gott að sjá
fjölda ókunnugra andlita meðal
hlustenda. Enda veitir víst ekki af
Aftur á móti kastaði rækilegum
tólfum í lokaverki kvöldsins, Klar-
ínettkvintetti Mozarts í A-dúr
K581 fyrir klar. og strengjakvar-
tett. Noblesse oblige! segir
franska spakmælið – göfugleikinn
útheimtir sömu mynt. Enda var
líka sem við manninn mælt, því
þetta frægasta og fegursta allra
verka fyrir téða áhöfn laðaði sem
fyrir galdratilverknað fram alla
beztu kosti spilaranna með óhætt
að segja dáleiðandi áhrifum. Æðst
og bezt í Larghetto-þættinum (II),
sem ég fullyrði að hafa aldrei
heyrt betur leikinn á þessu landi.
um eyrum. Á hinn bóginn var
Sarabandan svásnasta sælgæti, og
loka-Bourréeið gekk líka vel,
þrátt fyrir dýnamíska ekkóeklu.
Tvíþætt dúó Heitors Villa–
Lobosar (1887-1959) fyrir flautu
og fagott, nr. 6 úr fjölhljóð-
færaflokki hans Bachianas Brasi-
leiras, tjaldaði skemmtilegum
hitabeltislitum þrátt fyrir heldur
þröngt styrksvið fagottistans.
Eins var gaman að fisléttum Flau-
tukvartett Mozarts í D K285 (+
fiðla, víóla og selló) – með smáfyr-
irvara um fyrrnefndan þykkan
flaututón, einkum í bláenda, og
staka klessta eða hálffalska fiðlu-
tóna.
fyrsta framlagi kvöldsins af
vörum Stefáns Ragnars Höskulds-
sonar, flautuleikara í Metropolit-
anóperu Nýju Jórvíkur frá 2004
og flauto primo þar síðan 2007. Í
það djobb veljast engir aukvisar,
enda var tæknin á hreinu í a-moll-
einleikspartítu Bachs, þó svo að
upprunakerum hafi getað þótt
tónninn fullþykkur og óperulegur
à la Galway. Að andanir í Alle-
möndunni (I) hafi sumar verkað
stirðar var varla undarlegt, enda
hvergi í nótum gert ráð fyrir önd-
un. Hitt þótti mér kannski lakara
hvað stóð oft á alvöruhrífandi
hrynsveiflu, og Courantan verkaði
sömuleiðis frekar órytmísk í mín-
– hermist rétt að nú sé upp komin
fyrsta heila kynslóð eftir lýðveld-
isstofnun þar sem mikill meiri-
hluti þekkir aðeins popp. En eins
og langsjóaðir klassíkunnendur
vita er óskeikulasta vísbendingin
um óvant aðkomufólk þegar
klappað er á milli þátta, eins og
hér var gert í fyrstu þótt legðist
fljótt af.
Hljóðfærakennarar á nám-
skeiðum hátíðarinnar stóðu að
þessu sinni fyrir hljóðfæraleik, og
það með ágætum eins og við var að
búast af nöfnunum í tónleikaskrá.
Nokkrir þeirra starfa erlendis og
hafa ekki heyrzt héðra í mörg ár.
Var þannig nokkur forvitni að
Á dávaldi göfugleikans
TÓNLIST
Salurinn
Verk eftir J.S. Bach, Villa-Lobos og Moz-
art. Stefán Ragnar Höskuldsson flauta,
Rúnar Óskarsson klarínett, Natalie Pilla
fagott, Gerður Gunnarsdóttir og Guðný
Guðmundsdóttir fiðla, Þórunn Ósk Mar-
ínósdóttir víóla og Sigurgeir Agnarsson
selló. Mánudaginn 11. ágúst kl. 20.
Kammertónleikarbbbmn
Ríkarður Ö. Pálsson
Anna Hallin, Björn Birnir, Daði Guðbjörnsson, Ei-
ríkur Smith, Guðjón B. Ketilsson, Hafsteinn
Austmann, Harpa Árnadóttir, Helgi Þorgils Frið-
jónsson, Hlíf Ásgrímsdóttir, Torfi Jónsson og Val-
garður Gunnarsson.
Þau sýna:
París kemur til Reykjavíkur á
Menningarnótt. Alliance fran-
çaise stenduir fyrir dagskránni
Undir Parísarhimni í Iðnó, sem
hefst kl. 18. Þá stígur á stokk
leik- og söngkonan Adeline Mo-
reau, sem leikur og sprellar
með ástina sem Parísarbúar ku
þekkja Öðrum betur. Hörpu-
leikarinn Marion Herrera tekur
slaginn kl. 19 með spuna-
leikkonunni Sólveigu Simha, og
ljóðrænt og skáldlegt viðfangs-
efni þeirra verður „ölvunin“.
Harmónikkuball hefst kl. 20.