Morgunblaðið - 03.10.2008, Blaðsíða 36
36 FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Jósef H. Þorgeirs-
son, Akranesi, var
gæddur miklum
mannkostum. Það
kom fram í öllum
störfum hans og fram-
göngu á lífsleiðinni.
Gilti það jafnt í persónulegum sam-
skiptum hans, í stjórnmálastarfi, á
vettvangi atvinnurekstursins eða í
starfi Lionshreyfingarinnar þar sem
hann naut mikillar virðingar. Jósef
kynntist ég fyrst í samstarfi sveit-
arstjórna á Vesturlandi. Strax við
fyrstu kynni sá ég að þar fór maður
sem var traustur og naut virðingar
jafnt samherja sem andstæðinga í
stjórnmálum. Síðar áttum við eftir
að starfa saman innan Sjálfstæðis-
flokksins þegar hann var frambjóð-
andi til Alþingis og þingmaður Vest-
urlandskjördæmis.
Eftir að ég hóf þingmennsku
studdi hann mig með ráðum og dáð.
Sem stjórnmálamaður var Jósef
djúpvitur og gerði sér glögga grein
fyrir aðalatriðum hverju sinni. Þrátt
fyrir að vera fastur fyrir og sókn-
djarfur var hann manna sættir og
hygginn í öllum sínum verkum.
Hann hafði hagsmuni flokksins og
kjördæmisins að leiðarljósi. Jósef
hafði mikla og glögga yfirsýn í
stjórnmálum og greindi vel stöðu og
aðalatriði hverju sinni.
Vegna mikillar aðgerðar og veik-
inda í kjölfarið dró hann sig í hlé frá
hinum pólitíska orrustuvelli og hóf
að nýju að sinna störfum sem lög-
maður og fyrir Skipasmíðastöð Þor-
geirs og Ellerts. Mikil eftirsjón var
að Jósef er hann kaus að hætta
þingmennsku enda vissu þeir sem
næst honum unnu hversu ríkulega
hann naut þess að vinna með fólkinu
í flokknum sem þingmaður. Eftir að
hann hafði valið að hætta þing-
mennsku og snúa sér aftur að
rekstri og störfum fyrir skipasmíða-
stöðina var hann valinn til forystu á
vegum Sambands málm- og skipa-
smiða og Félags dráttarbrauta og
skipasmiðja. Var sá vettvangur hon-
um hugleikinn eftir að hafa unnið
við hlið föður síns árum saman með
góðum árangri, en Skipasmíðastöð
Þorgeirs og Ellerts var þekkt fyrir
traust viðskipti undir stjórn þeirra
feðga Þorgeirs og Jósefs og þeirra
einstaklega góðu samstarfsmanna
sem til þeirra völdust.
Síðasta áratug starfsævi sinnar
starfaði Jósef sem lögfræðingur og
deildarstjóri í samgönguráðuneyt-
inu og fór einkum með siglingamál.
Naut hann þar reynslu sinnar af
samskiptum við sjómenn og útvegs-
menn. Samstarfið við Jósef í ráðu-
neytinu var einstaklega gott og
minnist ég þess með þakklæti. Um
leið og ég votta Þóru Björk eftirlif-
andi eiginkonu hans og fjölskyldu
þeirra samúð vil ég minnast Jósefs
H. Þorgeirssonar með þakklæti og
virðingu fyrir trausta samfylgd.
Sturla Böðvarsson.
Ég settist í Menntaskólann á Ak-
ureyri haustið 1955, en Jósef H.
Þorgeirsson var þá í 6. bekk. Hann
var oddviti okkar sjálfstæðismanna í
skólanum og lét að sér kveða á mál-
fundum. Hann var rökvís ræðumað-
ur og málafylgja hans var yfirgrips-
mikil. Hann hafði svör á takteinum
við hverju einu. Hann var mesti
mælskumaður skólans og voru þó
margir vel máli farnir. Leiðir okkar
lágu aftur saman á vettvangi ungra
sjálfstæðismanna og í Sjálfstæðis-
flokknum. Hann stóð þá ásamt föður
sínum fyrir umsvifamiklum atvinnu-
rekstri á Akranesi og sat í bæjar-
stjórn. Og mér er engin launung á
því, að á þeim tíma horfðum við
Jósef Halldór
Þorgeirsson
✝ Jósef HalldórÞorgeirsson
fæddist á Akranesi
16. júlí 1936. Hann
lést 23. september
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Akraneskirkju.
margir til þess, að
hann tæki sæti í for-
ystusveit flokksins.
En skjótt skipast
veður í lofti. Árið 1973
gekk hann undir erf-
iða skurðaðgerð. Með
góðum stuðningi Þóru
konu sinnar og fjöl-
skyldu náði hann sér
upp en þó aldrei til
fulls. Jósef var kjör-
inn á Alþingi árið 1978
og endurkjörinn ári
síðar og sátum við þá
saman á þingi um
fjögurra ára skeið. Þar tókst með
okkur góð vinátta, sem hefur hald-
ist, þótt fundum okkar hafi fækkað
hin síðari ár. Hann beitti sér innan
þingflokksins og á nefndarfundum,
var glöggur á aðalatriði og lagði gott
til mála. En í sölum þingsins var
hann afskiptalítill, nema honum
þætti mikið við liggja. Þá gladdist
ég yfir að finna aftur gömlu taktana
í máli hans.
Árið 1995 kom hann til starfa í
samgönguráðuneytinu og unnum
við vel saman. Þar nutum við
reynslu hans og djúpstæðrar þekk-
ingar á mönnum og málefnum. Jós-
efs minnist ég með þakklæti og góð-
um hug. Hann var drengskapar-
maður, hlýr, og hrókur alls fagnaðar
í vinahópi. Hann var fjölfróður og
mikill sögumaður, enda hafði hann
glöggt auga fyrir sérleik manna og
einkennilegum atvikum. Aldrei lagði
hann illt til neins, en vildi hvers
manns vanda leysa.
Jósef var mikill fjölskyldumaður.
Ég minnist þeirra Þóru frá mennta-
skólaárunum, ungra, glæsilegra og
glaðra. Og með því yfirbragði hefur
sambúð þeirra verið. Í veikindum
Jósefs hefur Þóra staðið við hlið
hans, traust til hinstu stundar. Það
er falleg saga og göfug.
Halldór Blöndal.
Við andlát Jósefs H. Þorgeirsson-
ar er horfinn af sviðinu litríkur mað-
ur. Sem framkvæmdastjóri Þor-
geirs og Ellerts hf., þingmaður,
maður menningar og sagna var
hann virkur þátttakandi í mannlíf-
inu á Akranesi og áhrifamikill. Við
leiðarlok er honum þökkuð sam-
fylgd og góð verk í þágu Skaga-
manna.
Það mætti hafa langt mál um það
sem Jósef tók sér fyrir hendur,
hvort heldur er á sviði atvinnulífs,
landsmála eða bæjarmála á Akra-
nesi. Í nokkrum kveðjuorðum verða
þeim verkum ekki gerð skil að öðru
leyti en því að öll sín verk vann Jós-
ef af dugnaði, elju og miklum áhuga,
hvort heldur sem blés byrlega eða á
móti. Sem framkvæmdastjóri Þor-
geirs og Ellerts hf. um árabil, þing-
maður og bæjarfulltrúi á Akranesi
tók hann þátt í mikilsverðum verk-
efnum sem skiptu samfélagið máli.
Á síðustu árum beindi hann kröftum
sínum og áhuga að menningarmál-
um á Akranesi og lagði þar margt
gagnlegt til með verkum sínum og
tillögum. Ekki alls fyrir löngu fékk
hann til liðs við sig einstaklinga í því
skyni að safna fyrir sneiðmynda-
tæki fyrir Sjúkrahús og heilsu-
gæslustöð Akraness, en það tæki
taldi hann mjög þýðingarmikið fyrir
starfsemi sjúkrahússins og þá sem
njóta þar mikilvægrar og góðrar
þjónustu. Ekki stóð á viðbrögðum
þeirra sem Jósef leitaði til og á
skömmum tíma var verkefnið leyst
eingöngu fyrir eftirfylgni hans og
áhuga á málinu. Jósef var atorku-
maður þar sem hann lét til sín taka.
Eflaust þekkja margir þá hlið á
Jósef að hann var mjög sögufróður
maður og einstaklega skemmtileg-
ur. Hann gerði sér far um að safna
ýmiss konar söguefni og kveðskap
og var óþreytandi að deila því efni
með öðrum. M.a. var hann í mörg ár
sjálfkjörinn veislustjóri á herra-
kvöldum Knattspyrnufélags ÍA þar
sem hann lét veislugesti ætíð
syngja: „Ó, Jósep, Jósep“ við mikinn
fögnuð viðstaddra. Hann taldi aldrei
eftir sér að leggja Knattspyrnu-
félagi ÍA lið og hafði ávallt mikinn
áhuga á gengi þess. Sá stuðningur
og sú velvild var félaginu ætíð mik-
ilvæg og fyrir það skal hér sérstak-
lega þakkað. Við leiðarlok eru Jósef
þakkaðar margar góðar stundir og
þau góðu verk þar sem hann lagði
sitt af mörkum. Það er sjónarsviptir
að honum og skarð fyrir skildi.
Við færum Þóru, eiginkonu Jós-
efs, börnum og fjölskyldu hans allri
samúðarkveðjur með þeirri ósk að
minningin um Jósef megi ætíð skína
björt og fögur.
Gunnar Sigurðsson,
forseti bæjarstjórnar Akraness.
Gísli Gíslason,
formaður Rekstrarfélags
Knattspyrnufélags ÍA.
Fallinn er í valinn mikill dáða-
drengur og vinur. Hann var hafsjór
af sögum og ljóðum og sagði mjög
skemmtilega frá. Aldrei var nein
lognmolla í kringum hann. Hann
hafði mjög ákveðnar skoðanir á
mönnum og málefnum. Maður vissi
nákvæmlega hvar maður hafði
hann. Við Jósef vorum skoðana-
bræður í stjórnmálum og störfuðum
mikið saman í Sjálfstæðisflokknum,
bæði að bæjar- og þjóðmálum. Við
sátum saman í bæjarstjórn um
margra ára skeið og eru kærar og
góðar minningar tengdar samstarfi
okkar þar.
Jósef var kvæntur frábærri konu,
Þóru Björk Kristinsdóttur hjúkrun-
arfræðingi. Heimili þeirra var ann-
álað myndar- og menningarheimili.
Þau voru framúrskarandi gestrisin
og veittu mjög rausnarlega. Þau
höfðu mikið yndi af því að taka á
móti fólki og var ávallt glatt á hjalla
við þau tækifæri. Ég á margar góð-
ar minningar frá þeim stundum.
Einnig leit ég oft heim til þeirra til
að spjalla um dægurmálin. Var
ávallt tekið á móti mér með sama
hlýleikanum. En nú er skarð fyrir
skildi.
Elsku Þóra mín, þú hefur misst
mikið en bjartar minningar um góð-
an dreng munu veita þér huggun.
Við Inga vottum þér og fjölskyldu
þinni okkar dýpstu samúð. Góður
Guð veri með ykkur.
Hörður Pálsson.
Mín fyrstu kynni af Jósef H. Þor-
geirssyni voru haustið 1952, þegar
ég settist í Menntaskólann á Akur-
eyri. Hann hafði þá stundað nám í
skólanum í nokkur ár og mér því
fremri á marga vísu. Engu að síður
tengdumst við strax sterkum bönd-
um; böndum vináttu og gagn-
kvæmrar virðingar og þau tengsl
hafa ekki veikst í tímans rás. Þegar
maður sest niður og hugleiðir hvað
segja skal við leiðarlok þegar vinur
er kvaddur, hlýtur manni að vera
efst í hug þakklæti, eitthvað hlýtt og
notalegt sem maður vill koma til
hans nánustu, en hefur orðið útund-
an eins og oft vill verða. Persónu-
legar minningar um gagnkvæma
vináttu og skilning er hins vegar
nokkuð sem dauðinn tekur með sér
og geymir.
Jósef gerði mér margan góðan
greiðann.
Hann útvegaði mér starf við Se-
menstverksmiðjuna á Akranesi í tvö
sumur, starfsreynsla sem kom mér
mjög vel og auðveldaði mitt háskóla-
nám, ekki síst hvað fjárhaginn varð-
ar, en þá voru námslán ekki til.
Ég minnist þess vel fyrsta morg-
uninn, sem ég gekk á fund forstjóra
fyrirtækisins, og Jósef sagði við
mig; „Haukur, nú verður þú að
standa þig“. Þetta þóttu mér góð og
holl orð sem ég reyndi að fara eftir.
Ég gerði það sem ég gat og olli vini
mínum ekki vonbrigðum. Og það var
mér fyrir mestu. Fyrra sumarið bjó
ég hjá foreldum Jósefs og hið seinna
hjá ágætu fólki á Akranesi.
Margar góðar og dýrmætar út-
gáfur af úrvalsljóðum íslenskra
skálda fékk ég í gjöf frá Jósef, en
hann var mikill unnandi ljóða og
vísna.
Samfundum okkar fækkaði þegar
árin liðu, ekki síst vegna búsetu
minnar erlendis. En vináttan hélst
óbreytt.
Nú kveð ég vin minn klökkur í
huga og þakka honum tryggð og
vináttu. Minningin um góðan dreng
mun vaka í hug mér og hjarta á
meðan ég lifi.
Ég votta Þóru Björk og sonum
samúð mína.
Blessuð sé minning Jósefs Hall-
dórs Þorgeirssonar.
Haukur Kristinsson.
Frá er fallinn mikils metinn sam-
ferðamaður Jósef Þorgeirsson lög-
fræðingur og framkvæmdastjóri
fyrir skipasmíðastöð Þorgeirs &
Ellerts á Akranesi. Jósef var for-
maður til margra ára fyrir samtök-
um okkar í skipaiðnaði auk margra
annarra félagasamtaka sem hann
var fenginn til að veita forystu.
Þegar sá sem ritar þessar línur
las um andlát Jósefs Þorgeirssonar
runnu hratt upp margar góðar
minningar um samferðamann, sem
aldrei lét á sér standa ef á þurfti að
taka til þess að undirbúa og koma
góðum málum áfram eða halda öðr-
um málum í jafnvægi. Þannig lágu
leiðir okkar fljótlega saman, vegna
sameiginlegs áhuga okkar á skipa-
smíðum á Íslandi og þörf á að færa
sem mest af þeim til landsins í stað
þess að hlaða ótæpilega upp skuld-
um erlendis með stórfelldum skipa-
innflutningi.
Vinátta mín við foreldra Jósefs
hófst með kynnum mínum af þeim í
Kaupmannahöfn 1952, þá var ég í
vinnu hjá Burmeister og Wain sam-
hliða framhaldsnámi og veittist sú
ánægja að hitta þau hjónin Þorgeir
og Svanlaugu í nokkra daga. Þor-
geir var að kynna sér nýjar vélar og
tæki fyrir skipasmíðastöðina og not-
uðu þau ferðina líka til að skoða sig
um á fleiri stöðum sem ég var búinn
að kynnast. Á þeim tíma var Bur-
meister og Wain með um 10.000
manns í vinnu í Kaupmannahöfn og
mörg skip í smíðum og því margt
fyrir Þorgeir að skoða. Þorgeir lét
ekkert sem hann sá framhjá sér fara
í þessari ferð. Ég vissi því þannig
vel að Jósef var af góðum foreldrum
kominn og greinilegt í hvívetna að
hann hafði hlotið erfðagen frá for-
eldrum sínum og þar sannaðist að
sjaldan fellur eplið langt frá eikinni.
Ég er þakklátur fyrir að leiðir okkar
Jósefs lágu gjarnan saman um
nærri 30 ára skeið vegna sameig-
inlegs áhuga fyrir smíði fiskiskipa á
Íslandi. Var einkar ánægjulegt að
vinna með Jósef, hann var ljúfur,
traustur, rökfastur, sanngjarn,
glaðlyndur og þægilegur í viðmóti
og þannig gerður að hverjum sem
kynntist honum vel hlaut að þykja
vænt um hann.
Ég minnist góðra ferða okkar til
Evrópu til þess að sjá skipasmíða-
stöðvar. Það kom í ljós að upptöku-
kerfi sem þeir feðgar Jósef og Þor-
geir höfðu valið sér er þeim kostum
búið að vart var völ á öðru betra.
Hér er að sjálfsögðu átt við skipa-
lyftuna sem getur lyft skipum allt að
400 þunga-tonnum á vagn á lárétt-
um brautum og fært til inni í smíða-
skemmu eins og hentar án erfiðis á
skömmum tíma. Jósef vann öll störf
af framsýni, rökvísi og alúð enda
einstaklega gott að starfa með hon-
um.
Mjög var ánægjulegt að heim-
sækja þau hjónin Þóru Björk Krist-
insdóttur og Jósef á hið fagra heim-
ili, sem þau gerðu fjölskyldu sinni á
Akranesi. Það var alúð og fágun í
hvívetna sem mætti gestinum á
þeirra heimili. Maður fór alltaf með
góðar minningar þegar kvatt var.
Það er sárt að sjá á eftir góðum vini.
Ég og kona mín Þuríður sendum
Þóru og fjölskyldu hennar okkar
innilegustu samúðarkveðjur og biðj-
um Jósef velfarnaðar og Guðs bless-
unar.
Jón Sveinsson.
Á lífsleiðinni njótum við leiðsagn-
ar fjölda fólks. Þannig fáum við góð
ráð, dýpkum skilning okkar með
gagnlegum samræðum, öðlumst
nýja sýn á viðfangsefnin og horfum
á samfélagið út frá ólíkum sjónar-
hornum. Þegar ég hóf afskipti af
stjórnmálum ung að árum og var að
stíga mín fyrstu skref á þeirri braut
naut ég leiðsagnar Jósefs H. Þor-
geirssonar. Fyrir það verð ég æv-
inlega þakklát.
Þetta var á áttunda áratug síð-
ustu aldar og mikil umbrot í stjórn-
málum. Jósef hafði verið í forystu-
sveit Sjálfstæðisflokksins á
Akranesi, bæjarfulltrúi flokksins
frá 1966 og ritstjóri Framtaks, mál-
gagns sjálfstæðismanna. Hann var
kunnur af einstakri snerpu í mál-
flutningi, snjall í að setja hlutina í
samhengi og skilja kjarnann frá
hisminu ásamt því að vera baráttu-
glaður maður. Fyrir bæjarstjórnar-
kosningarnar 1974 var stemningin
góð og mikið unnið. Þá stýrði ég
kosningaskrifstofunni ásamt því að
vera í framboði og á daglegum fund-
um með Jósef og hinum félögunum
voru málin rædd og baráttan skipu-
lögð, mikið spjallað og mikið kaffi
drukkið, spáð og spekúlerað. Ár-
angurinn var frábær og gleðin mik-
il.
Jósef hafði herst í eldi stjórn-
málabaráttunnar eftir stríð þegar
hugmyndabaráttan var í fullum
gangi og umræður um frelsi, sjálf-
stæði og varnir þjóðarinnar skipuðu
mönnum í fylkingar. Á háskólaár-
unum var hann virkur í stúdenta-
pólitíkinni og var formaður Vöku,
félags lýðræðissinnaðra stúdenta.
Landsmálin og landsmálapólitíkin
áttu því hug hans jafnframt og eftir
að hafa starfað að bæjarmálum um
tólf ára skeið var hann kjörinn al-
þingismaður fyrir Vesturland. Á Al-
þingi nýttust kraftar hans vel og
hann vann vel og af heilindum fyrir
kjördæmið og landið sitt.
Jósef hafði góða þekkingu og
reynslu úr atvinnulífinu, sem nýttist
honum vel í stjórnmálastörfum. Um
árabil var hann framkvæmdastjóri
við fyrirtæki föður síns, skipasmíða-
stöðina Þorgeir & Ellert hf. Fyr-
irtæki þeirra feðga var öflugt og
kraftmikið með fjölda manns í vinnu
og var á sínum tíma einn aðalmátt-
arstólpinn í atvinnulífi Akurnes-
inga. Þar hóf ég störf á mennta-
skólaárunum og hélt því áfram með
námi í háskóla og að því loknu. Sam-
starf okkar var því ekki eingöngu á
sviði stjórnmálanna.
Jósef var skemmtilegur maður,
jafnframt því að vera maður alvör-
unnar. Hann var ætíð trúr sínum
málstað. Að leiðarlokum vil ég
þakka stuðning hans, velvild og
hvatningu alla tíð. Eiginkonu hans
og fjölskyldu færi ég einlægar sam-
úðarkveðjur og bið minningu hans
blessunar.
Inga Jóna Þórðardóttir.
Fátt er mikilvægara hagsmuna-
samtökum atvinnulífsins en að eiga
forystumenn sem eru gjörkunnugir
viðkomandi atvinnugrein, kunna að
greina aðalatriði frá aukaatriði og
fylgja vel eftir þeim málefnum sem
vinna þarf brautargengi hverju
sinni. Það var lán málm- og skipa-
iðnaðarins að hafa átt einn slíkan
mann sem var Jósef H. Þorgeirsson
sem nú er látinn langt um aldur
fram. Hann var um formaður Fé-
lags dráttarbrauta- og skipasmiðja
og einnig heildarsamtaka málmiðn-
aðarins, Sambands málm- og skipa-
smiðja. Á þeim tíma var þessi grein
í miklum blóma, stálskipasmíði öfl-
ug iðngrein og viðgerðir og viðhald
skipa viðamikil á allmörgum stöðum
á landinu. Þá þurfti margs að gæta
til þess að tryggja jafna stöðu við
erlenda keppinauta. Í þeirri baráttu
stóð Jósef í stafni og vakti jafnframt
vel yfir öllu sem til framfara horfði í
greininni. Hann var einnig hrókur
alls fagnaðar þegar það átti við og
margar sögur sagði hann af sinni
einstöku frásagnargleði sem glöddu
og kættu viðstadda. Þannig var Jós-
ef, traustur og tillögugóður forystu-
maður og jafnframt vinsæll og góð-
ur félagi sem öllum var hlýtt til.
Fyrir það allt er ástæða til að þakka
við leiðarlok. Samtökin færa jafn-
framt öllum aðstandendum hans
samúðarkveðjur.
MÁLMUR – samtök fyrirtækja í
málm- og skipaiðnaði,
Ingólfur Sverrisson.
Fleiri minningargreinar um Jósef
Halldór Þorgeirsson bíða birtingar
og munu birtast í blaðinu á næstu
dögum.