Skinfaxi - 01.04.1930, Blaðsíða 19
SKINFAXI
115
um frá áfengisnautn. Hann veiktist eftir nokkur ár, svo a>1
hann gat ekki unnið jafn mikið fyrir félagið og áður. Að
hinnstu stund var hann trúr hugsjónum sinum, og síðustu
kvæði lians eru fegurst. Hann lézt 1916.**)
í „Föringatíðindum“ 2. töluhlaði 1894 birtist í fyrsta sinn
kvæðið: „Móðurland vil eg teg kalla“ eftir Jóannes Paturs-
son. Kvæði þetta á sér athygliverða sögu. Seint á sumri árið
áður var gamla sýslumanninum, sem þá var á Straumey og
sat i Þórshöfn, haldin veizla mikil. Sátu hana ýmsir mætustu
menn eyjanna. Yfir borðum voru margar ræður fluttar og
minni drukkin. Þá stóð upp maður einn, flutti ræðu og bað
veizlugesti að endingu að drekka minni „móðurlands vors,
Danmerkur". Minnið var drukkið, en Jóannes Patursson
stóð ekki upp. Hann gat vel tekið þátt í því, a4S drekka
minni Danmerkur, en ekki móðurlandsins Danmerkur. Ilann
átti aðeins eitt móðurland: Færeyjar. Út af þessu varð ógur-
leg rimma í blöðunum. En J. P. varði mál sitt vel. Ilann
átti aðeins eina mömmu; trúði því ekki, að unt væri að eiga
tvær, eins og sumir sögðu. Hann vildi losna við þenna hræri-
graut af sannleika og lygi um viðurskifti Færeyja og Dan-
merkur; hrærigraut, sem var á góðum vegi með, að kæfa alla'
frjálsborna hugsun. Þó orti hann þetta kvæði, og siðasta cr-
indið er svona:
„Lat, ja lat so aðra siga,
at teir eiga tvær;
onkamóðir! eg vil biðja:
einans ver tii mær!
Eina móður vil eg eiga
her á fríðu fold;
hon skal lak ó barn sítt breiða,
tá tað leygst í mold.“
Upp frá því hefir Jóannes Patursson verið einn þeirra
er fremstir hafa staðið í fylkingu þjóðernissinna. Hann álti
gáfur til að vekja og eggja, og slíks manns var þörf vor á
meðal, þar sem fólkið hafði svo geysilengi gengið í gáleysi
og fávizkusvefni. Hann hefir sagt valdsmönnum til syndanna,
bæði þeim, sem þótzt hafa virðingamcnn í Færeyjum, og
hinum, sem í Danmörku hafa setið.
**) Sjá „R. C. Effersöe. Minnisútgáfa. Josephine og Ed-
■vvard Mortensen góvu út. 2 bind. Tvöroyri 1917.“